Język Polski

Kod ucznia
Liczba punktów
WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO
DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2013/2014
STOPIEŃ WOJEWÓDZKI – 06.03.2014
Motyw przewodni:
Młodość, jeśli nie drwi, nie wyklina, nie pogardza,
zawsze pragnie zmienić wadliwą przeszłość.
Janusz Korczak
1. Test konkursowy zawiera 23 zadania. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich
rozwiązanie masz 90 minut. Sprawdź, czy test jest kompletny.
2. Zanim udzielisz odpowiedzi, uważnie przeczytaj treść zadania.
3. Wszystkie odpowiedzi czytelnie i wyraźnie wpisuj w wyznaczonych miejscach.
4. Przy rozwiązywaniu zadań zamkniętych wyboru wielokrotnego wybierz jedną,
prawidłową odpowiedź i zaznacz ją krzyżykiem, np.:
A
XB
C
D
Jeżeli się pomylisz i zechcesz wybrać inną odpowiedź, to złe zaznaczenie otocz kółkiem
XB , po czym skreśl właściwą literę, np.:
A
XB
XC
D
5. W innych zadaniach samodzielnie sformułuj odpowiedź i wpisz ją lub wykonaj zadanie
zgodnie z instrukcją zawartą w poleceniu. Przedstaw tok rozumowania prowadzący do
wyniku.
6. Test wypełniaj długopisem, nie używaj korektora, ołówka ani gumki. Nie komunikuj się
z innymi uczestnikami konkursu.
7. Sprawdź wszystkie odpowiedzi przed oddaniem testu.
8. Nie podpisuj testu, zostanie on zakodowany.
9. Brudnopis, dołączony do testu, nie podlega ocenie.
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ WOJEWÓDZKI
Tekst 1.
Zmarnowałem podeszwy w całodziennych spieszeniach,
Teraz jestem słoneczny, siebiepewny i rad.
Idę młody, genialny, trzymam ręce w kieszeniach,
Stawiam kroki milowe, zamaszyste, jak świat.
Nie zatrzymam się nigdzie na rozstajach, na wiorstach,
Bo mnie niesie coś wiecznie, motorycznie i przed.
Mijam strachy na wróble w eleganckich windhorstach,
Wszystkim kłaniam się grzecznie i poprawiam im pled.
W parkocieniu krokietni — jakiś meeting panieński.
Dyskutują o sztuce, objawiając swój traf.
One jeszcze nie wiedzą, że gdy nastał Jasieński,
Bezpowrotnie umarli i Tetmajer i Staff.
One jeszcze nie wiedzą, one jeszcze nie wierzą.
Poezyjność, futuryzm — niewiadoma i X.
Chodźmy biegać, panienki, niech się główki oświeżą —
Będzie lepiej smakować poobiedni jour-fixe.
Przeleciało gdzieś auto w białych kłębach benzyny,
Zafurkotał na wietrze trzepocący się szal.
Pojechała mi bajka poza góry doliny
I nic jakoś mi nie żal, a powinno być żal...
Tak mi dobrze, tak mojo, aż rechoce się serce.
Same nogi mnie niosą gdzieś — i po co mi, gdzie?
Idę młody, genialny, niosę BUT W BUTONIERCE,
Tym co za mną nie zdążą echopowiem: — Adieu! —
Bruno Jasieński, But w butonierce
windhorst – prawdopodobnie chodzi o kabriolet, samochód bez dachu
meeting – spotkanie
jour – fixe – wyraz nazywający prawdopodobnie deser, posiłek
adieu – do widzenia; cześć
Zadanie 1.
(0-2p.)
Kim jest podmiot liryczny wiersza? Przedstaw jego postawę życiową, uwzględniając
przynajmniej trzy jej elementy.
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
2z9
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ WOJEWÓDZKI
Zadanie 2.
(0-2p.)
Co świadczy o tym, że wiersz Brunona Jasieńskiego ma prowokacyjny charakter?
W 1-2 – zdaniowej odpowiedzi podaj co najmniej dwa argumenty.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 3.
(0-1p.)
Wiersz „But w butonierce” nie jest utworem
A. prześmiewczym.
C. przygnębiającym.
B. satyrycznym.
D. optymistycznym.
Zadanie 4.
(0-2p.)
Z tekstu wiersza wypisz przykłady czterech neologizmów poetyckich i napisz, jaką funkcję
pełnią one w utworze.
Przykłady: …………………………………………………………………….........................
…………………………………………………………………………………………………..
Funkcja:…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 5.
(0-1p.)
Wypowiedzenie: I nic jakoś mi nie żal, a powinno być żal...jest przykładem
A. epitetu.
B. anafory.
C. hiperboli.
D. antytezy.
Zadanie 6.
(0-1p.)
Który z szeregów zawiera słowa zbudowane w podobny sposób jak wyraz parkocień?
A. wiarygodny, wniebowzięty
B. drzewostan, księgozbiór
C. pierwszoplanowy, dalekosiężny
D. narożnik, podzamcze
Zadanie 7.
(0-1p.)
Oceń prawdziwość zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe.
1. Zwrot: i po co mi, gdzie? to przykład kolokwializmu.
2. W wierszu But w butonierce zastosowano rymy męskie i żeńskie.
3. Wypowiedzenie: Bo mnie niesie coś wiecznie, motorycznie i przed
zostało zbudowane zgodnie z zasadami polskiej składni.
P
P
P
F
F
F
Tekst 2.
Lecz ja byłem, niestety, chłystek i chłystkowatość była jedyną moją instytucją kulturalną.
Podwójnie przyłapany i ograniczony – raz własną przeszłością dziecinną, o której nie mogłem
zapomnieć – drugi raz dzieciństwem wyobrażeń ludzkich o mnie, tą karykaturą, którą się
zapadałem w ich duszach[…].
3z9
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ WOJEWÓDZKI
Dojrzali niczym się tak nie brzydzą jak niedojrzałością i nic nie jest im bardziej
nienawistne. Zniosą oni łatwo wszelkie burzycielstwo najzażartsze, byleby odbywało się
w ramach dojrzałości, nie straszny im rewolucjonista, który jeden dojrzały ideał zwalcza
drugim dojrzałym ideałem[…]. Lecz jeśli u kogoś zwęszą niedojrzałość, jeśli chłystka
i smarkacza zwęszą, wówczas rzucą się na niego, zadziobią jak łabędzie kaczkę – sarkazmem,
ironią, kpiną zakatrupią, nie dozwolą, by kalał im gniazdo podrzutek ze świata, którego
dawno się wyparli.
Witold Gombrowicz, Ferdydurke
Zadanie 8.
(0-2p.)
Na podstawie podanego fragmentu podaj dwie przyczyny poczucia niedojrzałości narratora
utworu W. Gombrowicza. Nie cytuj.
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 9.
(0-2p.)
Dlaczego niemożliwy jest dialog ludzi dojrzałych z tymi, którzy nie czują się w pełni
wewnętrznie ukształtowani? Powołaj się na dwa argumenty użyte przez narratora Tekstu 2.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 10.
(0-1p.)
Jaki charakter ma przytoczony fragment Ferdydurke?
Odpowiedz na pytanie, wybierając odpowiedź A, B lub C oraz jej uzasadnienie: 1, 2 albo 3.
A. Satyryczny,
B. Groteskowy,
C. Komiczny,
ponieważ
1. poważny styl wypowiedzi miesza się tu
z językiem kolokwialnym.
2. ukazuje śmieszne dylematy bohatera narratora.
3. ośmiesza zachowania i postawy ludzi
dorosłych.
Zadanie 11.
(0-1p.)
Podkreśl wszystkie przymiotniki, które stopniują się w taki sam sposób jak wyraz „zażarty”.
uroczy, żarliwy, dobry, interesujący, metalowy, wnikliwy, słony, gorzki, cichy
Zadanie 12.
(0-1p.)
Użyj w zdaniu frazeologizmu „kalać (swoje/czyjeś) gniazdo” tak, by oddać jego znaczenie.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
4z9
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ WOJEWÓDZKI
Tekst 3.
- No, to skąd wiadomo, że my nie jesteśmy Murzynami?
- Wuj Jack Finch powiedział, że właściwie nie wiadomo. Powiedział, że o ile się orientuje
w początkach Finchów, to chyba nie, ale pomimo wszystko może przybyliśmy z Etiopii
w czasie Starego Testamentu.
- Jeżeli w czasie Starego Testamentu, to już za dawno, żeby miało teraz znaczenie.
- Też tak myślałem - zgodził się Jem. – Ale tutaj wystarczy mieć choć kroplę krwi
murzyńskiej, żeby być zupełnie czarnym. […]
Po raz pierwszy natknęłam się na kogoś, kto rozmyślnie popełnia oszustwo kosztem samego
siebie. Ale dlaczego on nam zawierzył ten swój najgłębszy sekret? Zapytałam go, dlaczego.
- Dlatego, że jesteście dziećmi, więc potraficie to zrozumieć – odpowiedział (pan Raymond) –
i dlatego, że słyszałem, co mówił ten mały… - ruchem głowy wskazał na Dilla. – Życie
jeszcze nie zdążyło zmącić mu instynktu. Za parę lat on już nie będzie mieć mdłości, już nie
będzie płakać. Może niektóre sprawy będą go uderzały tym, że są… niezupełnie takie, jak być
powinny, ale on już nie będzie płakać, kiedy trochę podrośnie.
- Płakać, a po co, proszę pana? – W Dillu odezwał się mężczyzna.
- Płakać nad tym piekłem po prostu, jakie jedni stwarzają drugim… nawet się nie
zastanawiając.
Harper Lee, Zabić drozda
Zadanie 13.
(0-3p.)
Jak rozumiesz słowa Jema: Ale tutaj wystarczy mieć choć kroplę krwi murzyńskiej, żeby być
zupełnie czarnym? W 2-3 zdaniach rozwiń myśl bohatera, odwołując się do znajomości całej
lektury.
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 14.
(0-1p.)
Jaką postawę ma na myśli pan Raymond, mówiąc o piekle, jakie jedni stwarzają drugim?
Nazwij ją.
…………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 15.
(0-1p.)
Z czym wiąże dorastanie pan Raymond? Nazwij dwa skutki utraty dziecięcego sposobu
widzenia świata.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 16.
(0-2p.)
Do podanych wyrazów dopisz ich synonimy i antonimy.
synonim
stwarzać
rozmyślnie
życie
5z9
antonim
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ WOJEWÓDZKI
Tekst 4.
Antygona
Słyszałam niegdyś o frygijskiej Niobe,
Córce Tantala, i jej strasznym zgonie,
Że skamieniała w swej niemej żałobie
I odtąd ciągle we łzach bólu tonie.
Skała owiła ją, jak bujne bluszcze,
A na jej szczytach śnieg miecie, deszcz pluszcze,
Rozpaczy łkaniem zroszono jej łono –
Mnie też kamienną pościel przeznaczono.
[…]
Grobie, ty mojej łożnico miłości,
Mieszkanie wieczne, ciemnico sklepiona!
Idę do moich, których tylu gości
W pozgonnych domach bosa Persefona.
Za wami idę ja, co w życia wiośnie
Zginęłam, prawie nie zaznawszy świata.
A tuszę, że mnie tam przyjmą radośnie,
Ty, ojcze, matko, i miła dłoń brata:
Bom tu z miłosną służbą wasze ciała
Własną obmyła, namaściła ręką;
Żem bratnie zwłoki uczciwie grzebała,
Taką mnie darzą podzięką!
Mam u szlachetnych ludzi cześć i chwałę,
Lecz potępienie ze strony Kreona,
Bo on me czyny uznał za zuchwałe.
Ręką więc jego teraz uwięziona,
Ani zaznawszy słodyczy wesela,
Ni uczuć matki, ni dziatek pieszczoty,
Schodzę tak sama i bez przyjaciela,
Nieszczęsna, żywa do grobowej groty.
Sofokles, Antygona
Zadanie 17.
(0-1p.)
Jakich wartości w bezkompromisowy sposób broni Antygona, buntując się przeciwko decyzji
Kreona? Wymień przynajmniej trzy.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 18.
(0-2p.)
Antygonę i Niobe łączy wspólnota losu. Podaj dwa argumenty potwierdzające tę tezę.
1. ………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………….
2. ………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………….
6z9
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ WOJEWÓDZKI
Zadanie 19.
(0-2p.)
Lament Antygony utrzymany jest w podniosłym tonie. Jakie środki językowe o tym
decydują?
nazwa środka językowego
przykład
Zadanie 20.
(0-3p.)
Oceń prawdziwość podanych niżej stwierdzeń w odniesieniu do utworów dramatycznych.
Wpisz odpowiednio literę P (prawda) lub F (fałsz).
K. I. Gałczyński,
Zielona Gęś
cechy dramatu
Sofokles,
Antygona
brak narratora
obecność chóru
tekst główny i didaskalia
jedność czasu, miejsca i akcji
Zadanie 21 . (0-3p.)
Przyporządkuj postaciom literackim cechy, które je charakteryzują. Wpisz odpowiednią literę
w wyznaczone miejsce.
A.
B.
C.
D.
E.
F.
G.
H.
sprawiedliwy, odpowiedzialny, przewidujący
empatyczny, wrażliwy, naiwny
wulgarny, pewny siebie, agresywny
kulturalny, konserwatywny, dwulicowy
posłuszny, rozważny, zachowawczy
ciekawy świata, przyjacielski, pomysłowy
uparty, podejrzliwy, dumny
perfidny, obłudny, skąpy
profesor Pimko - ……
Kreon - ……
Phoebe - ……
Miętus - ……
Dill - ……
Ismena - ……
Atticus - ……
Zadanie 22 . (0-3p.)
Przeciw czemu buntują się wymienieni niżej bohaterowie literaccy? Wpisz przy ich imionach
właściwe sformułowania umieszczone w ramce.
nierespektowanie praw religijnych; obłuda dorosłych i rasizm; krępowanie człowieka
tradycyjnym wychowaniem i wszelkimi formami; totalitarny reżim państwowy; obowiązek
zachowania posłuszeństwa wobec rodziców; snobizm i fałsz świata dorosłych
Józio
- …………………………………………….……………………………..
Antygona
- …………………………………………………………………………...
Hajmon
- ……………………………………………………………………………
Smyk
- ……………………………………………………………………………
Holden
- ……………………………………………………………………………
Katniss
- ……………………………………………………………………………
7z9
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ WOJEWÓDZKI
Zadanie 23 . (0-10p.)
Antoni Czechow napisał, że „W nieugiętym proteście przeciw złu kryje się cała sól życia”.
Czy zgadzasz się z jego słowami? Napisz rozprawkę, odwołując się do 2 – 3 przykładów
z literatury.
Twoja praca powinna zająć przynajmniej 30 linii.
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
8z9
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ WOJEWÓDZKI
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Brudnopis:
9z9