gornik 15.indd

Otrzymałem decyzję ZUS i nadal nie
wiem, jakie mam uprawnienia emerytalne!
Proszę o wyjaśnienie mojej sytuacji emerytalnej, ponieważ otrzymałem decyzję ZUS-u
jednak zupełnie jej nie potrafię zrozumieć.
Z decyzji tej wynika, że spełniam warunki
stażowe do przyznania emerytury, ale nie rozwiązałem stosunku pracy. Dalej ZUS stwierdza, że nie spełniam wymaganych warunków,
gdyż nie udowodniłem wymaganych co najmniej 25 lat pracy górniczej.
W załączeniu przekazuję tą decyzję.
J.S. – Żory
Pański przypadek jest wręcz modelowy
na pokazanie zainteresowanym różnicy pomiędzy dotychczasowymi postanowieniami
ustawy a obecnie obowiązującymi. Dla przypomnienia informujemy, że właśnie ustawą
z dnia 27.07.2005r o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS wprowadzono nowe
zasady nabywania prawa do emerytury górniczej, jednak na okres przejściowy ustawodawca zachował dotychczasowe zasady, które
obowiązywały do dnia 31.12.2008r. Zmiana
warunków nabywania prawa do emerytury
górniczej polegała na likwidacji tzw. okresów
e zaliczanych do pracy górniczej i ograniczenie
tzw. okresów równorzędnych z pracą górniczą
do dwóch przypadków. Pan na ostatni dzień
obowiązywania dotychczasowych przepisów
tzn. na dzień 31.12.2008r udokumentował
staż w wymiarze 39 lat 10 miesięcy 28 dni
pracy górniczej, równorzędnej okresów zaliczanych, w tym 15 lat 3 miesiące 20 dni pracy
górniczej. Zgodnie z przyjętą interpretacją
postanowień art. 46 i art. 49 ustawy rozwiązanie stosunku pracy, będące jednym z warunków umożliwiających uzyskanie emerytury
na dotychczasowych zasadach, nie musiało
nastąpić do dnia 31 grudnia 2008r, bowiem
przyjęto, że może nastąpić po tej dacie, natomiast wszystkie warunki dotyczące wieku
stażu musiały zostały zostać spełnione do dnia
31grudnia 2008r. I właśnie, należy stwier. dzić, że Pan spełnił te warunki co oznacza,
że w momencie rozwiązania stosunku pracy
będzie Pan mógł wystąpić do ZUS-u o przyw znanie prawa do emerytury górniczej.
W drugim punkcie uzasadnienia ZUS informuje Pana, że nie spełnia Pan warunków
wymaganych do nabycia prawa do emerytury górniczej na podstawie postanowień
art. 50a ust. 2 bowiem udokumentował Pan
tylko 15 lat 3 miesiące 20 dni pracy górniczej zamiast wymaganych 25 lat takiej pracy.
Należy podkreślić, że obecnie nie można zaliczyć do wymaganych 25 lat wcześniej zaliczanych okresów zaliczalnych i równorzędnych z pracą górniczą.
Reasumując należy stwierdzić że spokojnie może Pan dalej pracować, a w momencie podjęcia decyzji o przejściu na emeryturę należy wystąpić do ZUS o przyznanie
prawa do emerytury i do tego wniosku dołączyć świadectwo pracy, które potwierdza wymagane rozwiązanie stosunku pracy.
Proszę o informację, kiedy będę mógł
przejścia emeryturę górniczą?
Proszę o wyjaśnienie czasu - daty przejścia
na emeryturę. Urodziłem się 01.07.1960r. Pracę
w górnictwie rozpocząłem 08.08.1980r i pracowałem do 30.06.1992r. Od 30.06.1992r
z powodu braku robót górniczych w tym samym
przedsiębiorstwie górniczym łącząc ją z okresami pracy górniczej. Od 12.06.2008r do chwili
strona 10
PORADY PRAWNE
obecnej pracuję ponownie w górnictwie pod
ziemią. W roku 1992 o ile pamiętam, do emerytury górniczej wystarczyło 15 lat pracy pod
ziemią i 50 lat życia( podejmując decyzję o przejściu do innych prac w firmie, liczyłem się z tym,
że dorobię te 3 lata pracy pod ziemią i w wieku
50 lat będę mógł przejść na emeryturę). Teraz to
podobno niemożliwe? Czy inne prace wykonywane w szczególnych warunkach w firmie górniczej można zaliczyć, jako prace równorzędne
z pracą górniczą?
Przedstawiam świadectwa pracy z mojej
pracy zawodowej. Ponadto informuję, że na
dzień dzisiejszy mam około 2300 dniówek półtorakrotnych. Od 31.12.2002r do 12.06.2008r
byłem rolnikiem (KRUS).
K.J. – Wawrzeńczyce
Z pisma Pana wynika, że na dzień 31.03.
2011r posiada Pan 32 lata 7 miesięcy 22
dni okresów składkowych i nieskładkowych,
w tym 7 lat 5 miesięcy 11dni pracy na roli
(ubezpieczenie rolnicze) oraz 15 lat i 18 dni
pracy górniczej zamiast wymaganych 25 lat
pracy górniczej i okresów równorzędnych.
Ten staż pracy niestety nie gwarantuje Panu
prawa do emerytury górniczej po ukończeniu
wieku 50 lat, również ten staż pracy nie gwarantował Panu prawa do emerytury w 1992r.
Otóż ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym
górników i ich rodzin z dnia 1 lutego 1983
roku wyraźnie określała, że wymagany wiek
emerytalny od pracowników mających 25 lat
pracy górniczej, równorzędnej i okresów zaliczanych do pracy górniczej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej o której mowa
w art.5 ust.1 wynosi od 01.01.1986r - 50
lat. Należy podkreślić, że praca równorzędna i okresy zaliczane były dokładnie określone i należy stwierdzić, że w przebiegu Pana
pracy takie okresy nie występowały. Zacytowany przepis obowiązywał również w 1992r.
Przepis ten zasadniczo się nie zmienił pod
rządami ustawy o emeryturach i rentach
z FUS, wprawdzie zniesiono okresy zaliczane
do pracy górniczej i w poważny sposób ograniczono okresy równorzędne z pracą górniczą,
jednakże w Pana przypadku takie okresy nie
występują ani też nie występowały wcześniej.
Oznacza to, że w Pana przypadku zmiana
przepisów o emeryturach i rentach górniczych nie miała wpływu na prawo do emerytury górniczej, tak więc należy stwierdzić,
że przyjął Pan błędną interpretację wtedy
obowiązujących przepisów.
Analizując Pana sytuację należy podkreślić,
że na dzień 31.03.2011r posiada Pan 15 lat
18 dni pracy górniczej oraz 4 lata i 6 miesięcy z przeliczenia dniówek półtorakrotnych tj.
łącznie 19 lat 6 miesięcy 18 dni. Tak więc po
dopracowaniu brakujących 5 lat 6 miesięcy
pracy górniczej do wymaganych 25 lat takiej
pracy będzie Pan mógł przejść na emeryturę
górniczą. Ponadto przypominamy, że Pański
przebieg pracy zawodowej obecnie gwarantuje Panu prawo do emerytury pomostowej
po ukończeniu wieku 60 lat.
Kiedy przejdę na emeryturę?
Mam przepracowane w górnictwie pod
ziemią 20 lat z tego składkowych 18 lat, czyli
1 rok za 1.5 roku. Czas do emerytury skracał mi
się o 9 lat od 65lat. W 1996r odszedłem z kopalni
ze względu na stan zdrowia. Pytam, co z tymi
18 latami i przelicznikiem 1 rok za 1.5 roku
i kiedy przejdę na emeryturę? Obecnie mam 35
lat pracy, w tym 33 lata składkowe.
J.W.- Chrzanów
Poruszył Pan problem, który wymaga dokładnego przeanalizowania Pana przebiegu pracy zawodowej. Na podstawie przekazanych danych nie jesteśmy w stanie określić ewentualnych uprawnień emerytalnych.
Otóż wyjaśniamy, że postanowienia określające możliwości obniżenia wieku emerytalnego wynikają z postanowień art.39 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS. Obecnie
przepis ten dotyczy wyłącznie osób urodzonych przed dniem 01.01.1949r.
Zgodnie z powyższym osoba, która nie ma
prawa do emerytury górniczej a posiada co
najmniej 5 lat pracy górniczej wykonywanej
pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu
pracy, może skorzystać z obniżenia wieku
emerytalnego, który dla mężczyzn wynosi 65
lat o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej
wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym
wymiarze czasu pracy. W piśmie swoim nie
podał Pan daty urodzenia, dlatego informujemy, że osoby urodzone po dniu 31.12.1948r
mogą skorzystać z obniżenia wieku emerytalnego wg w/w zasad, jeśli w dniu 01.01.1999r
posiadali 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych w tym, co najmniej 5 lat pracy
górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w
pełnym wymiarze czasu pracy.
Jeśli w dniu 01.01.1999r nie posiadał Pan
wymaganych 25 lat okresów składkowych
i nieskładkowych to na podstawie przedstawionych danych możemy stwierdzić, że po
ukończeniu wieku 60 lat będzie Pan mógł
ubiegać się o prawo do emerytury pomostowej. Bardziej szczegółowej odpowiedzi
będziemy mogli udzielić, gdyby przedstawił Pan przebieg swojej pracy zawodowej.
Chciałbym zażądać ponownego naliczenia mojej emerytury?
Proszę o informację czy jako redakcja jesteście
Państwo w stanie ukierunkować moje działanie w poniższej sprawie? Obecnie mam 70 lat
i po 10 latach pobierania najpierw renty a następnie emerytury chciałbym zażądać ponownego naliczenia mojej emerytury. Otóż w latach
1966-1976 pracowałem, jako górnik pod ziemią
w jednej z kopalń na Śląsku, dokładnie na Szczygłowicach. Posiadam dokumenty potwierdzające zatrudnienie oraz książeczkę pracowniczą. Przepracowane tam lata zostały wliczone
do mojej emerytury, natomiast wynagrodzenie czyli odprowadzone składki za przepracowane lata nie zostało ujęte w naliczonej przez
ZUS emeryturze, emerytura nie objęła tych 10
lat przepracowanych w górnictwie, kiedy otrzymywałem najwyższe wynagrodzenie podczas
40 letniego okresu zatrudnienia. W 2000 roku
wystosowałem pismo do działu Kadr Kopalni
Szczygłowice z prośbą o udostępnienie danych
na temat wynagrodzenia, w odpowiedzi otrzymałem informację, iż do roku 1980 włącznie wszelkie akta personalne zostały najprościej mówiąc spalone. I co teraz? Uważam, że
powinienem otrzymać emeryturę wyższą o co
najmniej 500 zł. miesięcznie. Przez ostatnie
lata nie mogłem się zająć sprawą z uwagi na
chorobę i zły stan zdrowia. Jak to możliwe, że
nikt nic nie wie na temat odprowadzanych na
moje konto składek. To było 10 lat ciężkiej pracy
z narażeniem życia.
Nie chcę myśleć, że padłem ofiarą kradzieży,
ale chyba nie pozostaje mi nic innego. Jestem
pewien, że sprawę wygram, gdyż mam na to
wszelkie dowody. Jest mi niezmiernie przykro,
że muszę walczyć o coś, co mi się należy . Zdaję
sobie sprawę, że bez Sądu i odwołań się nie obejdzie, bo żyjemy w kraju, w którym prawda,
sprawiedliwość i uczciwość nic nie znaczą!
J.O.
Ustosunkowując się do Pana pisma informujemy, że przepisy obowiązujące do 1991r
nakazywały zakładom pracy archiwowanie
dokumentacji płacowej przez okres 12 lat.
Należy przypomnieć, że wtedy do ustalenia emerytury niezbędne było wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy lub z 24 kolejnych miesięcy z ostatnich 10 lat zatrudnienia. Potocznie każdy korzystał z możliwości
ustalania wysokości emerytury z ostatnich
12 miesięcy, gdyż było to najkorzystniejsze.
Dopiero w 1991 roku ustawą z dnia 17 października 1991r o rewaloryzacji rent i emerytur wprowadzono nowy sposób ustalania
podstawy emerytur i rent i dopiero wtedy
wprowadzono przepis zobowiązujący do
przechowywania dokumentacji płacowej
przez okres 50 lat.
Dlatego też kopalnia Szczygłowice odpowiedziała Panu, że posiada dokumentacje płacową dopiero od roku 1980. Tak
więc może być Pan spokojny, że nie padł
Pan ofiarą kradzieży.
W trakcie przygotowywania reformy
ubezpieczeń społecznych związki zawodowe wskazywały Rządowi na sytuację archiwowania dokumentacji płacowej, jednak
nikt tego nie słuchał, gdyż zza biurka tych
spraw nie widać i dlatego dzisiaj wielu pracowników ma problemy z udokumentowaniem zarobków za lata przed 1980r.
Obecnie tj. od 1999r Zakład Ubezpieczeń
Społecznych otrzymuje dane o wysokości
odprowadzanych składek od każdego ubezpieczonego , natomiast wcześniej składki
emerytalne były odprowadzane od funduszu płac a nie od indywidualnego ubezpieczonego, dlatego ZUS nie posiada za interesujący Pana okres żadnych danych.
Jednak kłopoty Pana są nie tylko wynikiem zmiany przepisów, ale także faktu, że
wtedy nie dopilnował Pan wpisu do książeczki ubezpieczeniowej, który to wpis stanowiłby podstawę do obliczenia wysokości świadczenia. Obecnie bardzo trudno
jest udokumentować osiągane zarobki, ale
w piśmie swoim stwierdza Pan, że posiada
na to wszelkie dowody. Proponujemy zatem,
zebrać wszystkie posiadane dokumenty,
które wskazują lub mogą wskazywać wysokość osiąganych zarobków w spornym
okresie i przekazać je do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ZUS po przeanalizowaniu przekazanej dokumentacji wyda
decyzję, jeśli dokumentacja ta nie będzie
wystarczająca, może Pan odwołać się od tej
decyzji do Sądu i na przykład dodatkowo
przedstawić świadka tzn. osobę, która wtedy
razem pracowała, posiadała podobne wykształcenie i podobny staż pracy i ma na ten
okres wykazane wynagrodzenie. Wszystkie
takie dowody podlegają ocenie Sądu, jeśli
będą one przekonywujące, to Sąd może na
ich podstawie ustalić przybliżone wynagrodzenie.
Porad udziela: Józef Solich