Stanisław Lem jak żywy - Wirtualne Muzea Małopolski

Rysunek „Stanisław Lem jak żywy” Andrzeja Wajdy
Autor Andrzej Wajda Czas powstania 23 kwietnia 1983 Wymiary wysokość: 14,7 cm, szerokość: 9,8 cm Numer inwentarzowy MSITJM0935 Muzeum Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha Dostępność w magazynie Tematy namalowane, znane postaci Technika rysunek tuszem Materiał papier Data pozyskania 2006, dar Fundacji Kyoto–Kraków Prawa do obiektu Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha Prawa do wizerunków cyfrowych wszystkie prawa zastrzeżone, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha • Digitalizacja RPD MIK, projekt Wirtualne Muzea Małopolski Plus •
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
• Tagi Andrzej Wajda, rysunek, 2D, WMM Plus W kolekcji Muzeum Manggha znajdują się 242 portrety autorstwa Andrzeja Wajdy z cyklu Znajome twarze. Jednym z nich jest rysunek podpisany przez artystę Stanisław Lem jak żywy. Rzeczywiście, podobieństwo zostało świetnie uchwycone za pomocą kilku mocnych linii i szrafowania, podobnie jak w wielu innych rysunkach z tej serii, szkicowanych na kartkach notesu lub zeszytu w kratkę. Sześćdziesięciodwuletni pisarz ujęty jest do ramion, w trzech czwartych odwrócony od widza, jakby został podejrzany na słuchaniu koncertu czy prelekcji.
Andrzej Wajda współpracował ze Stanisławem Lemem (1921–2006) przy ekranizacji powieści Czy pan istnieje, Mr Jones? Jest to historia kierowcy rajdowego, który ulega kolejnym wypadkom, ale wciąż wraca do sprawności, dzięki przeszczepom organów ofiar kolizji, których był sprawcą. Przejmuje on również część ich osobowości, co sprawia, że jego własna jest coraz bardziej marginalizowana. Pod znakiem zapytania staje także jego osobowość prawna. Film nosi tytuł Przekładaniec (1968). Lem, autor oryginału i scenariusza, napisał po premierze do Andrzeja Wajdy:
„Drogi Panie,
Przedwczoraj oglądałem w telewizji film Przekładaniec. Zarówno robota Pana, jak dzieło aktorów oraz wystrój scenograficzny wydały mi się bardzo dobre. Zwłaszcza już dobry był w swojej roli adwokat, sympatyczny bardzo chirurg, no a Kobiela nie wymaga pochwał specjalnych. Jedyne zastrzeżenia moje merytoryczne dotyczyły niepewności, czy wskutek bardzo szybkiego tempa całości rzecz nie jest aby dla przeciętnego widza trudno zrozumiała? Ale nie jestem w stanie osądzać tego, ponieważ ja znałem przecież scenariusz.
«Przyszłość» bliska a nieokreślona została zrobiona bardzo pomysłowo, biorąc pod uwagę to zwłaszcza, jak szczupłymi środkami Pan tego dokonał (...)”*.
Wśród innych postaci sportretowanych przez Andrzeja Wajdę w kolekcji Muzeum Manggha znajdują się również osoby z kręgów teatralnych i filmowych, jak Gustaw Holoubek, Stanisław Radwan, Stanisław Tym, Allan Starski, Roman Polański, a także inne osobistości, m.in. Dalajlama XIV, Jean­Luc Godard, Nagisa Oshima czy Ernst Fuchs. Wszystkie portrety są skrótowym zapisem, wskazówką dla pamięci, która pomaga odtworzyć we wspomnieniach dawną chwilę spotkania. Niektóre utrzymane są w czerni i bieli, czy wręcz rysowane długopisem, inne równo zakolorowane kredkami lub pisakami. Z wszystkimi łączy się jakaś anegdota i ciekawy komentarz artysty na temat znajomej twarzy.
Opracowanie: Aleksandra Görlich (Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha), Redakcja WMM, © wszystkie prawa zastrzeżone
* źródło: http://www.wajda.pl/pl/filmy/film11.html dostęp: 24.02.2015
Zobacz także inne rysunki Andrzeja Wajdy.