Procedury administracyjne

Procedury administracyjne
Procedury administracyjne (KPA), organy I i II instancji
Podstawowe zasady postępowania administracyjnego
 konstytucyjne podstawy procedury administracyjnej
 zasada praworządności (art. 6 Kpa)
Organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa.
 zasada czynnego udziału w postępowaniu administracyjnym
 zasada wszechstronnego wyjaśnienia sprawy
 zasada dwuinstancyjności (art. 15 Kpa)
zasada dwuinstancyjności postępowania administracyjnego została zrealizowana, nie
wystarcza stwierdzenie, że w sprawie zapadły dwa rozstrzygnięcia dwóch organów
różnych stopni. Konieczne jest też, by rozstrzygnięcia te zostały poprzedzone
przeprowadzeniem przez każdy z organów, który wydał decyzję, postępowania
umożliwiającego osiągnięcie celów, dla których to jest prowadzone
Podmioty postępowania administracyjnego
- organ administracji publicznej jako dysponent władztwa publicznego (pojęcie
właściwości miejscowej i rzeczowej organu),
Art. 17. Organami wyższego stopnia w rozumieniu kodeksu są:
1)
w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej,
2)
w stosunku do wojewodów - właściwi w sprawie ministrowie,
3)
w stosunku do organów administracji publicznej innych niż określone w
pkt 1 i 2 - odpowiednie organy nadrzędne lub właściwi ministrowie, a w razie ich
braku - organy państwowe sprawujące nadzór nad ich działalnością,
4)
w stosunku do organów organizacji społecznych - odpowiednie organy
wyższego stopnia tych organizacji, a w razie ich braku - organ państwowy
sprawujący nadzór nad ich działalnością.
- pojęcie strony postępowania (art. 28 Kpa)
Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy
postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój
interes prawny lub obowiązek.
Procedury administracyjne
- organizacja społeczna jako uczestnik postępowania
- prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich (art. 183-189 Kpa)
Terminy załatwiania spraw administracyjnych
pojęcie bezczynności organu
zażalenie na bezczynność
skarga na bezczynność do sądu administracyjnego
-
Postępowanie przed organem I instancji
wszczęcie postępowania (wszczęcie z urzędu, wszczęcie na
wniosek)
przekazanie podania zgodnie z właściwością
postępowanie wyjaśniające
zawieszenie postępowania (art. 97 -101 Kpa)
postanowienia wydawane w trakcie postępowania
Decyzja administracyjna
- pojęcie decyzji
„decyzja administracyjna jest to oświadczenie woli kompetentnego organu
administrującego, podjęte w wyniku zastosowania norm materialnego prawa
administracyjnego lub w określonym zakresie normy prawa procesowego do
ustalonego stanu faktycznego, w trybie, formie, strukturze uregulowanej
prawem procesowym, zakomunikowanym stronie, w celu wywołania skutku
prawnego w sferze stosunku materialnoprawnego (decyzja rozstrzygająca
sprawę co do jej istoty w całości lub w części) bądź w sferze stosunku
procesowego (decyzja w inny sposób kończąca sprawę w danej instancji” (B.
Adamiak)
-
rodzaje decyzji (konstytutywna, deklaratoryjna),
kompetencja do wydania decyzji,
elementy decyzji,
uzupełnianie decyzji,
zmiana decyzji
Procedury administracyjne
Postępowanie odwoławcze
-
dopuszczalność wniesienia odwołania
wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy
termin wniesienia odwołania
wykonanie decyzji o wniesienie odwołania
tryb i termin wniesienia odwołania
postępowanie przed organem II instancji
rodzaje rozstrzygnięć odwoławczych (art. 138 Kpa)
zakaz orzekania na niekorzyść strony
Postępowanie zażaleniowe
- kiedy można wnieść zażalenie
- termin i tryb wniesienia zażalenia
Wznowienie postępowania (art. 145-152 Kpa)
- przesłanki wznowienia postępowania,
- organ właściwy do wznowienia postępowania
- decyzja o odmowie wznowienia
- postanowienie o wznowieniu
Stwierdzenie nieważności decyzji (art. 156-159 Kpa)
- przesłanki nieważności
- organ właściwy do stwierdzenia nieważności
- rodzaje decyzji wydawanych w tym postępowaniu
- skutki stwierdzenia nieważności
Wydawanie zaświadczeń administracyjnych
Postępowanie skargowo-wnioskowe
Procedury administracyjne
Postępowanie sądowo-administracyjne
Struktura sądownictwa administracyjnego
wojewódzkie sądy administracyjne, Naczelny Sąd Administracyjny
Art. 3 Prawa o ustroju sądów administracyjnych
§ 1. Sprawy należące do właściwości sądów administracyjnych rozpoznają, w
pierwszej instancji, wojewódzkie sądy administracyjne.
§ 2. Naczelny Sąd Administracyjny sprawuje nadzór nad działalnością wojewódzkich
sądów administracyjnych w zakresie orzekania w trybie określonym ustawami, a w
szczególności rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń tych sądów i podejmuje
uchwały wyjaśniające zagadnienia prawne oraz rozpoznaje inne sprawy należące do
właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego na mocy innych ustaw.
Dopuszczalność skargi do sądu administracyjnego
- w jakich sytuacjach skarga przysługuje, konieczne elementy skargi (art. 3 i art.
4 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi)
Sąd orzeka w sprawach skarg na: 1) decyzje administracyjne; 2) postanowienia
wydane w postępowaniu administracyjnym, na które przysługuje zażalenie albo
kończące postępowanie lub też rozstrzygające sprawę co do istoty; 3)
postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na
które przysługuje zażalenie; 4) inne niż decyzja czy postanowienie akty lub
czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków
wynikających z przepisów prawa; 5) akty nienormatywne organów jednostek
samorządu terytorialnego i ich związków, podejmowane w sprawach z zakresu
administracji publicznej; 6) akty prawa miejscowego, wydawane przez terenowe
organy administracji rządowej lub organy jednostek samorządu terytorialnego; 7)
akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego; 8)
bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-4; 9) czynności
poddane kontroli Naczelnego Sądu Administracyjnego na mocy ustaw
szczególnych.
Strony postępowania przed sądem administracyjnym (art. 32 ppsa)
Postępowanie sądowoadministracyjne jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w
którym występują dwie równouprawnione strony: skarżący oraz strona przeciwna,
którą jest organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi.
Przez pojęcie „skarżącego” należy rozumieć podmiot uprawniony do wniesienia
skargi do sądu administracyjnego (art. 50), który z tego uprawnienia skorzystał,
tzn. wniósł skargę do tego sądu. W ustawie - prawo o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi - odmiennie niż miało to miejsce w ustawie o NSA - nie
zawarto definicji ustawowej organu administracji publicznej. W konsekwencji
zakres podmiotowy strony przeciwnej skarżącemu należy wyznaczyć przez
Procedury administracyjne
odwołanie się do kryterium przedmiotowego - wykonywania administracji
publicznej- J. P. Tarno: Komentarz do Prawa o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi Warszawa 2004
Wyroki i postanowienia sądu administracyjnego
Skarga
kasacyjna
administracyjnego
od
wyroku
wojewódzkiego
sądu
Zadania administracji publicznej w zakresie gospodarki nieruchomościami
Specyfika
postępowań
nieruchomościami:
administracyjnych
w
gospodarce
wstrzymanie wykonania decyzji;
ustalanie właściwości rzeczowej i instancyjnej organów na
podstawie Ugn
wyłączenie organu, wyłączenie pracownika, ograniczenie
kompetencji prezydenta miasta na prawach powiatu (problem art. 24
Kpa);
szczególna rola rzeczoznawcy majątkowego w postępowaniach
administracyjnych (wyłączenie biegłego, postępowanie przed KOZ
wobec biegłego), ważność operatu;)
waloryzacja należności
Decyzje wydawane w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami








decyzje wywłaszczeniowo-odszkodowawcze;
decyzje o czasowym zajęciu nieruchomości,
postępowanie o zwrot nieruchomości wywłaszczonej:
decyzje w sprawie trwałego zarządu:
podziały nieruchomości
opłaty adiacenckie
decyzje regulujące działalność zawodową na rynku nieruchomości
uwłaszczenie
Procedury administracyjne
Zadania administracji
nieruchomości
-
publicznej
w
ramach
cywilnego
obrotu
rola zarządzeń i uchwał
kontrola gospodarowania zasobem
Akty prawne:
Konstytucja RP – ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej
Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483),
Kpa – ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego
(Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)
Ugn – ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (jedn. tekst
Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.)
Pppsa - Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. )
Upe – ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 ze zm.)
Usg – ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (jedn. tekst Dz. U. z
2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
Literatura dodatkowa:
Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego –
Komentarz, VI wyd. W-wa 2004
Z. Duniewska Z. Jaworska-Dębska B. Michalska-Badziak R., OlejniczakSzałowska
E, Stahl M. - . Prawo administracyjne – pojęcia, instytucje, zasady w teorii
i orzecznictwie, Warszawa 2002
Z. Leoński - Zarys prawa administracyjnego, Warszawa 2004
J. P. Tarno: Komentarz do Prawa o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi Warszawa 2004