Chełm Elżbieta Pietrzykowska - O teatrze " Oksymoron " słów

Chełm
Źródło:
http://chelm.lscdn.pl/oc/informacja-pedagogiczn/nowosci/3819,Elzbieta-Pietrzykowska-O-teatrze-quot-Oksymoron-quot-slow-kilka.html
Wygenerowano: Piątek, 3 marca 2017, 21:36
Strona znajduje się w archiwum.
Data publikacji 27.11.2012
Elżbieta Pietrzykowska - O teatrze " Oksymoron " słów kilka
Teatr Żywego Słowa '' Oksymoron'' powstał w 1980 r. Sukcesy: udział w Międzynarodowym Festiwalu Teatrów
Amatorskich w Utenie na Litwie ( 2005), dwukrotnie reprezentował woj. lubelskie na Ogólnopolskim Forum Teatrów
Młodzieżowych w Poznaniu ( 2003, 2005 ), wielokrotny laureat: Wojewódzkich Prezentacji Teatrów Szkolnych(
Lublin , 2001, 2004, 2006, 2008, 2009,2010, 2011), Sceny Młodych "Młody Teatr'' ( Lublin, 2000, 2002, 2006, 2009,
, 2011).
Dlaczego zajmuję się teatrem ?
Sama się często nad tym zastanawiam. Jedyna odpowiedź , jaka przychodzi mi do głowy , sprawia zawód swą banalnością ;
po prostu dlatego , że lubię teatr , gdyż ma on w sobie coś magicznego. Teatr jest taką dziedziną sztuki, która nie podlega
produkcji taśmowej i nie może być powielana – każdy spektakl jest przecież zjawiskiem niepowtarzalnym !
Żadna też inna dziedzina nie jest w stanie zaspokoić potrzeby bezpośredniego kontaktu z drugim człowiekiem. Takie też
walory dostrzegam w pracy teatru szkolnego. Stanowi on przecież niezwykle atrakcyjną formę wyzwalania ekspresji ucznia ,
rozwija wyobraźnię twórczą i staje się skutecznym instrumentem oddziaływania wychowawczego.
Istotą pracy z zespołem jest też integracja edukacji teatralnej z edukacją literacką , historyczną , plastyczną czy muzyczną.
Tworzenie spektaklu ma służyć , w moim mniemaniu , całościowemu kształtowaniu twórczej osobowości młodego człowieka.
W tej dziedzinie nie powtarza się gotowych wzorów . Tu podejmuje się ryzyko nowości ! Rezygnuje się naśladownictwa teatru
profesjonalnego i wszystkich tradycyjnych szablonów. Nie oznacza to jednak odrzucenia tradycji. Dowodem na to niech
będzie fakt, iż w repertuarze teatru ''Oksymoron '' znalazły się np. " Ptaki " Arystofanesa . Jednak główną inspiracją
repertuarową jest dla mnie poezja współczesna. Panujące wśród młodzieży przekonanie o jej hermetyczności okazuje się
mitem . Praca aktora nad tekstem poetyckim polega na wyborze najciekawszych, najbardziej twórczo zaskakujących jego
„uzupełnień” i na zasugerowaniu ich widowni. Dlatego też miejsce pytania : ''co autor chciał powiedzieć'? '', zajmuje pytanie
aktora ; „co ja mam na ten temat do powiedzenia ?”.
Ta metoda rozwija aktywność artystyczną zespołu. Ona też sprawia, że spektakl staje się nowym rodzajem sztuki, dla
którego tekst literacki jest- wprawdzie bardzo istotnym -ale jednym z wielu tworzyw . Takim ciekawym doświadczeniem dla
zespołu był spektakl "Każdy w bunkrze o swym cukrze '' według poezji M. Białoszewskiego. Teksty twórcy Teatru Osobnego
przyjmowane były przez młodych aktorów z pełnym zrozumieniem. Słowa rozbijane na części , powtórzenia, onomatopeje,
rozsiane wszędzie aluzje – wszystko to zostało w pełni przyswojone.
Ascetyczna inscenizacja , jaką się posłużyliśmy , nie zaniedbywała żadnej z podstawowych zasad poetyki Białoszewskiego,
takich jak posunięta do granic skrótowość postaci i sytuacji, dominacja elementu słowno – brzmieniowego i wynikające z niej
relacje jednoczesnego przyciągania i odpychania wyrazów, nagromadzenie neologizmów oraz elementów groteski, żartu i
autodrwiny. Te dość trudne teksty stały się bardziej osobiste i inspirowały nas do twórczych poszukiwań.
Podobnie oszczędny charakter miał też spektakl ''Jarmark'' inspirowany poezją T. Różewicza , W. Szymborskiej, R.
Krynickiego , S. Barańczaka i M. Świetlickiego. Sceniczna forma spektaklu zbudowana była z różnych technik dramatycznych
i konwencji teatralnych. Grany był on w prawie pustej przestrzeni, przez aktorów ubranych w ujednolicone stroje. W
tworzeniu nastroju pomagało światło. W ascetycznej przestrzeni całą dramaturgię budowało słowo.
Warto też wspomnieć, iż ważną rolę odgrywają w naszych spektaklach rekwizyty , które ogniskują w sobie kilka funkcji. W
poprzednio wspomnianym spektaklu prostokątny kawałek materiału był np. welonem ślubnym, firanką czy stołem – niósł
wiele znaczeń. Takie wykorzystanie rekwizytu niezwykle uaktywnia wyobraźnię młodych ludzi i działa kreatywnie.
Moje poszukiwania , zarówno stylu, jak i problematyki teatru szkolnego , były inspirowane w dużym stopniu potrzebami
uczniów. Okazało sie, że przedmiotem zainteresowania młodzieży są trudne problemy związane z procesem wchodzenia w
dorosłe życie. Dlatego też kanwą kolejnego spektaklu "Jak nie być sobą '' stał się artykuł zamieszczony w '' Polityce''.
Niezwykle ciekawym doświadczeniem było przełożenie publicystyki na język teatru. Ważne stało się przesłanie spektaklu ,
jego aspekt wychowawczy; uczestniczenie w ''wyścigu szczurów '' nie może stać się celem życia!
To ważne , aby spektakl prowokował do dyskusji, budził namiętności. Okazuje się jednak, iż podobny efekt można też
uzyskać, odwołując się do tekstów klasycznych. Tak było w przypadku wspomnianych już "Ptaków '' Arystofanesa , udanej
próby odczytania komedii antycznej traktującej o niedomaganiach systemu demokracji. Tekst okazał się bardzo współczesny,
co tylko potwierdziło jego uniwersalny charakter. Humor Arystofanesa nie zestarzał się zupełnie, co mogą śmiało potwierdzić
widzowie spektaklu.
I tu dochodzimy do istoty pracy z zespołem. W moim rozumieniu ma to być "zabawa w teatr", oczywiście zabawa
intelektualna! Kontakt ze sztuką , a szczególnie sztuką teatru, nie służy przecież kształtowaniu przyszłych aktorów, lecz ludzi
otwartych i kreatywnych- a takich nam potrzeba! Taki młody człowiek ma potrzebę kontaktu ze sztuką, jest świadomym jej
odbiorcą. Tak bardzo narzekamy, iż małe jest zapotrzebowanie na tzw. sztukę wysoką , a równocześnie nie dziwimy się
wcale , że w szkołach redukuje się edukację artystyczną, bo komu to potrzebne? Pogoń za zyskiem i doraźnymi korzyściami
mogą być , a nawet już są, zgubne w skutkach. Inwestowanie w kulturę zawsze się opłaca , trzeba tylko to dostrzec!
Ja staram się '' uprawiać swój ogródek '' i cieszę sie, że są młodzi ludzie, którzy chcą przeciwstawić biernemu odbiorowi
rzeczywistości osobiste doświadczenia. Dowodem tego niech będzie chociażby udział młodzieży w organizacji Festiwalu
Teatrów Szkolnych " Maska'', który na stałe wpisał się już w krajobraz kulturalny Chełma. Jest on wręcz "kulturalną
wizytówką'' nie tylko I LO, ale całego miasta. Festiwal jest znakomitą okazją spotkania się ludzi z całej Polski przejawiających
aktywny stosunek do sztuki. Z pewnością nie poszerzą oni w przyszłości grupy tych, dla których synonimem kultury jest
tasiemcowy serial telewizyjny, a postawa '' proszę mnie bawić'' jest bardzo bliska ! . Teatr amatorski pomaga w
kształtowaniu gustów artystycznych, a to trudne zadanie!
Teatr Żywego Słowa '' Oksymoron'' powstał w 1980 r.
Zespół może poszczycić się licznymi sukcesami:
- brał udział w Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Amatorskich w Utenie na Litwie ( 2005),
- dwukrotnie reprezentował woj. lubelskie na Ogólnopolskim Forum Teatrów Młodzieżowych w Poznaniu ( 2003, 2005 ),
- jest wielokrotnym laureatem:
Wojewódzkich Prezentacji Teatrów Szkolnych( Lublin , 2001, 2004, 2006, 2008, 2009,2010, 2011) ,
Sceny Młodych "Młody Teatr'' ( Lublin, 2000, 2002, 2006, 2009 , 2011 ),
Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Szkolnych ''Maska'' ( Chełm, 2001, 2003, 2005, 2010 2011).
Elżbieta Pietrzykowska sprawowała opiekę nad zespołem ,była reżyserem spektakli i autorką scenariuszy.