Załącznik do Uchwały nr 2/2014

XXVIII POSIEDZENIE KOMITETU MONITORUJĄCEGO
PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO 2007-2013
3 czerwca 2014 r.
Protokół
Uczestnicy: Przedstawiciele: Komisji Europejskiej, Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa
Środowiska, Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwa
Finansów, Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Centrum Unijnych Projektów Transportowych,
Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, instytucji
wdrażających, Prezesa Rady Ministrów, NSZZ Solidarność, Związku Miast Polskich,
Stowarzyszenia Ekologicznego „Eko-Unia”, instytucji zarządzających regionalnymi programami
operacyjnymi, Wojewodów, Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, PKP PLK S.A.
1. Otwarcie XXVIII posiedzenia Komitetu Monitorującego Program
Infrastruktura i Środowisko (KM POIiŚ) oraz przyjęcie agendy.
Operacyjny
Pan Adam Zdziebło, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju (MIR),
otworzył XXVIII posiedzenie KM POIiŚ. Przywitał wszystkich uczestników. Następnie przedstawił
porządek obrad. Zaproponowany porządek obrad został przyjęty.
Przewodniczący KM przypomniał, że kontraktacja osiągnęła poziom 97%, a KE wypłaciła
w ramach POIiŚ 75 mld PLN, co stanowi 60% przyznanej dla Programu alokacji. W roku 2014
planowane jest certyfikowanie do KE ponad 27 mld PLN. Realizacja tego celu certyfikacji pozwoli
na koniec roku osiągnąć wnioskowanie do KE na poziomie 76% alokacji.
Przewodniczący KM poinformował, że szczególnemu monitoringowi poddawane są projekty
realizowane w sektorze kolejowym a także projekty realizowane w ramach sektora środowiska
dotyczące ochrony przeciwpowodziowej związane z całym programem Odrzańskim, a zwłaszcza
jeden projekt Wrocławskiego Węzła Wodnego gdzie zaobserwowano niskie zaawansowanie,
zarówno w zakresie wykorzystania środków, jak i realizacji rzeczowej projektu. Szczegółowe
informacje w tym zakresie zostały zaprezentowane przez przedstawiciela resortu środowiska
w części sprawy różne.
Przewodniczący KM, podziękował Panu Dyrektorowi Pawłowi Szaciłło za efekty pracy CUPT,
szczególnie w ostatnich tygodniach, kiedy nastąpiło duże przyspieszenie związane z kontraktacją
właśnie w sektorze kolejowym. Podziękowania za zaangażowanie w prawidłową realizację
i rozliczanie projektów zostały skierowane do wszystkich przedstawicieli instytucji
zaangażowanych w realizację POIiŚ.
2. Przyjęcie uchwały zatwierdzającej protokół z XXV posiedzenia KM POIiŚ.
Przewodniczący KM przypomniał, że ostatnie stacjonarne posiedzenie KM POIiŚ (XXV) odbyło
się w dniu 5 czerwca 2013 r. w Warszawie następnie poddał pod głosowanie Uchwałę nr 2/2014
KM POIiŚ zatwierdzającą protokół z XXV posiedzenia Komitetu Monitorującego Program
Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007 - 2013. Uchwała została przyjęta przez Członków
KM i stanowi załącznik nr 1 do niniejszego protokołu.
3. Prezentacja stanu realizacji POIiŚ na podstawie sprawozdania rocznego za 2013 r.
i bieżącego stanu realizacji.
Pani Małgorzata Wierzbicka, Dyrektor Departamentu Programów Infrastrukturalnych w MIR,
przedstawiła informację na temat bieżącego stanu realizacji POIiŚ (wg stanu na dzień 23 maja
2014 r.). Podkreśliła, że dynamika wdrażania Programu jest równomierna zarówno w kontraktacji
jak i wydatkowaniu środków. Charakter Programu który dotyczy dużych, liniowych inwestycji
powoduje, że największa kumulacja wydatkowania środków przypada na koniec roku 2014 i 2015.
Przypomniała, że wydatkowano oraz przekazano do KE wnioski o refundację stanowiące 63%
przyznanej alokacji. Następnie Pani Dyrektor przedstawiła również szczegółowe informacje nt
postępu finansowego, rzeczowego i osiągniętych efektów w poszczególnych sektorach POIiŚ.
Omówiła również główne problemy pojawiające się w trakcie realizacji projektów w sektorze
środowiska, transportu oraz energetyki oraz wskazała na podejmowane działania zaradcze.
Nawiązując do kwestii omawianych podczas spotkania rocznego z KE, przedstawiła dane nt.
miejsc pracy utworzonych w wyniku realizacji projektów POIiŚ. Przedmiotowe informacje
uwzględniały dane zarejestrowane w systemie KSI (SIMIK 07-13) na podstawie zawartych umów
o dofinansowanie oraz zatwierdzonych wniosków o płatność końcową. Dodatkowo dla sektorów
środowisk, energetyki, kultury i zdrowia zostały zaprezentowane informacje nt. nowych miejsc
pracy, które nie są monitorowane w ramach KSI SIMIK 07-13.
W odniesieniu do dużych projektów Pani Dyrektor poinformowała, że dotychczas wysłaliśmy do
KE 185 wniosków o potwierdzenie wkładu finansowego dla dużych projektów, KE wydała już 151
decyzji. Zgodnie z planem przekazywania wniosków do KE w bieżącym roku zostanie wysłanych
jeszcze 20 wniosków, głównie z sektora transportowego, a w roku następnym 3 wnioski.
Do 23 maja br. udało się zakończyć 775 projektów inwestycyjnych, co stanowi 43% wszystkich
projektów inwestycyjnych realizowanych w ramach POIiŚ. Najwięcej zakończonych projektów
odnotowano w sektorach zdrowia i środowiska. Do końca tego okresu zakończono i oddano do
użytkowania 55 dużych projektów, głównie inwestycji transportowych. Dodatkowo w tym roku
planowane jest oddanie do użytkowania 18 projektów (11 z sektora transportu i 7 z sektora
środowiska).
Pani
Dyrektor
poinformowała
o
działaniach
związanych
z
zamykaniem
POIiŚ
oraz
o planowanych rozmowach z KE w przedmiotowej sprawie. Harmonogram działań związanych z
zamykaniem Programu zakłada, że w maju 2016 r. ostatnie poświadczenia i deklaracje wydatków
oraz wniosek o płatność okresową zostaną przekazane do IZ i IC, a następnie w czerwcu 2016 r.
do KE. Sprawozdanie końcowe z realizacji Programu mogłoby zostać przekazane do IC do końca
2016 r. natomiast w marcu 2017 r. do KE.
Prezentacja aktualnego stanu realizacji POIiŚ stanowi załącznik nr 2 do niniejszego protokołu
Pan Jan Mikołaj Dzięciołowski, przedstawiciel KE podziękował za obszerne przedstawienie
stanu wdrożenia POIiŚ za rok 2013 z uwzględnieniem danych z ostatnich miesięcy.
Poinformował, że sprawozdanie z realizacji POIiŚ jest już w trakcie oceny KE. Zapytał jakie
podejmowane są działania mające na celu pełną realizację prognozy certyfikacji w roku 2014.
Ponadto odnosząc się do sektora transportu przedstawiciel KE przypomniał, że jednym
z warunków podniesienia stopy dofinansowania dla VII osi priorytetowej jest zachowanie
ogólnego poziomu wydatków dla tej osi, co zostanie sprawdzone przy zamknięciu Programu.
Podkreślił, że jest to to duże wyzwanie dla sektora. Dodatkowo poprosił o uwzględnienie
1
w sprawozdaniu informacji nt. wyników prac Task Force .
W odniesieniu do kwestii wskaźnikowych, Przedstawiciel KE podziękował za prezentację
informacji nt miejsc pracy, podkreślając istotę tego materiału. Jednocześnie w kontekście nowej
perspektywy finansowej, skierował pytanie w zakresie metodologii pozwalającej liczyć efekty
programu operacyjnego.
W zakresie dużych projektów Pan Jan Mikołaj Dzięciołowski zapytał kiedy KE może się
spodziewać listy projektów, które będą podlegały fazowaniu. Jest to ważne dla strony polskiej,
gdyż decyduje o zakresie project pipeline dla przyszłej perspektywy. Dodatkowo poprosił
o przekazanie o aktualnej listy projektów POIiŚ, dla których wnioski o potwierdzenie wkładu
unijnego zostaną przekazane do KE.
Przewodniczący KM, odnosząc się do pytania dotyczącego niskiego poziomu płatności
w bieżącym roku poinformował, że sytuacja ta jest analogiczna do sytuacji z ubiegłego roku, który
w efekcie zakończył się ponad 100% realizacją prognozy. Intensyfikacja płatności wynika ze
specyfiki Programu, z cyklu budowlanego. W odniesieniu do kwestii związanych z sytuacją w VII
osi priorytetowej, podkreślił że działania IZ są ukierunkowane na osiągnięcie ogólnego poziomu
wydatków w wysokości 10,3 mld EUR. Odnośnie kwestii fazowania dużych projektów kolejowych,
Przewodniczący KM poinformował, że strona polska jest przygotowana do dyskusji na ten temat.
Przewodniczący KM zwrócił się do uczestników KM o ewentualne uwagi do przedstawionego
projektu sprawozdania. Ogólną uwagę dotyczącą wydatkowania środków unijnych oraz
1
Przedstawiciel KE został poinformowany po spotkaniu KM POIiŚ, że informacje na temat prac Task Force w sektorze
kolejowym były zawarte w sprawozdaniu rocznym z realizacji POIiŚ za 2013 r.
rzeczywistych efektów niektórych projektów RPO na małych i średnich rzekach wpływających
niekorzystnie na ekosystem zgłosił Pan Radosław Gawlik. Pan Janusz Ostapiuk, Podsekretarz
Stanu w Ministerstwie Środowiska (MŚ), wskazał że może zdarzyć się, że procedury oceny
oddziaływania na środowisko mogą utrudniać działania związane z
zabezpieczeniem
przeciwpowodziowym kraju. Jednocześnie zdementował informacje podane przez Pana Gawlika
nt poziomu dewastacji rzek.
4. Głosowanie nad przyję
ę ciem uchwały zatwierdzają
ą cej Sprawozdanie Roczne z
wdra ania POIi w 2013 r.
Przewodniczący KM poddał pod głosowanie uchwałę nr 3/2014 KM POIiŚ zatwierdzającą
Sprawozdanie roczne z realizacji POIiŚ w 2013 r. Uchwała została przyjęta przez Członków KM
POIiŚ i stanowi załą
ą cznik nr 3 do niniejszego protokołu.
5. Prezentacja działa informacyjno - promocyjnych prowadzonych przez IZ POIi .
Pani Milena Zimoń, Zastępca Dyrektora Departamentu Programów Infrastrukturalnych w
MIR przedstawiła prezentację na temat działań informacyjnych i edukacyjnych prowadzonych
przez IZ POIiŚ w 2013 r. oraz 2014 r. Członkowie KM POIiŚ zostali poinformowani o
następujących projektach:
Działania informacyjne:
Prasa
W październiku i listopadzie 2013 r. opublikowano 8 artykułów sponsorowanych w prasie
ogólnopolskiej, dziennikach i tygodnikach opinii. Artykuły te miały formę czytelnych i atrakcyjnych
infografik, ułatwiających przyswojenie przekazywanych informacji na temat efektów POIiŚ.
Dodatkową formą utrwalenia prezentowanych informacji były przeprowadzone w internecie quizy
wiedzy z nagrodami, w których w sumie wzięło udział ponad 1 500 osób.
Projekcje multimedialne
W lipcu i sierpniu 2013 r. zrealizowano cykl pokazów multimedialnych w ramach działania o
nazwie Kino Letnie z POIiŚ. Przed projekcjami seansów kina letniego wyświetlano trójwymiarowe
animacje połączone z projekcją wielkoformatową typu mapping 3D prezentujące efekty realizacji
POIiŚ. Projekcje odbyły się w 10 miejscowościach atrakcyjnych turystycznie i cieszyły się dużym
zainteresowaniem.
Działania edukacyjne
Polska: operacja zmiana
W II połowie 2013 r. przygotowano 8 odcinków cyklu filmów edukacyjno-informacyjnych pn.
Polska: Operacja zmiana. W programie tym zaprezentowane zostały inwestycje infrastrukturalne
ze wszystkich sektorów POIiŚ. Cykl ten miał za zadanie przedstawić wpływ FE oraz
realizowanych projektów w ramach POIiŚ na codzienne życie mieszkańców Polski, a także
prezentację pozytywnych zmian zachodzących w ich najbliższym otoczeniu. Emisja odcinków
miała miejsce w kwietniu i maju 2014 r. na kanałach stacji Discovery Channel.
Wycieczki Szlakiem POIiŚ
Dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów z całej Polski w czerwcu 2013 r. zorganizowano
100 wycieczek edukacyjnych do 21 beneficjentów POIiŚ z sektora środowiska (m.in. parków
narodowych, elektrociepłowni, zakładów utylizacji itp.). W wycieczkach w sumie wzięło udział 3
500 dzieci. Młodzi uczestnicy z całej Polski mieli okazję bezpośrednio zapoznać się
z inwestycjami wspieranymi z POIiŚ w sektorze ochrony środowiska, a także poszerzyć wiedzę o
przyrodzie i działalności zakładów realizujących projekty POIiŚ. Cała akcja cieszyła się dużym
zainteresowaniem i została bardzo pozytywnie oceniona przez uczestników. W związku z tym
zdecydowano o powtórzeniu akcji i zorganizowaniu w 2014 roku III edycji wycieczek.
Gra evolutio!
W 2013 roku rozpoczęto organizację Mistrzostw Polski evolutio! Działanie to miało charakter
edukacyjny i skierowane było przede wszystkim do uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych.
W sumie zorganizowano 30 spotkań regionalnych w całej Polsce oraz finał w Warszawie. Podczas
rozgrywek uczniowie wystąpili w rolach inicjatorów i projektantów zmian, przekonali się, że
zgodna współpraca z innymi pomaga efektywnie rozwijać cały kraj.
Dni otwarte FE
W maju 2014 roku we współpracy z IK NSRO przygotowano akcję promocyjną z okazji 10-lecia
Polski w UE, prezentująca efekty realizacji projektów dofinansowanych z Funduszy Europejskich.
Łącznie w organizację wydarzeń zaangażowało się 162 beneficjentów POIiŚ, którzy „otwierając”
swoje projekty dla odwiedzających pokazali, jak fundusze zmieniły nasz kraj. Dodatkowo
w ramach powyższej akcji Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego we współpracy z
beneficjentami POIiŚ m.in. z GDDKiA, Policją, Strażą Pożarną, Lotniczym Pogotowiem
Ratunkowym zorganizowała 9 maja ćwiczenia ratunkowe na Południowej Obwodnicy Warszawy.
Celem symulowanej akcji ratowniczej było pokazanie jak ważne przy tego typu działaniach są
współpraca i profesjonalizm.
Na zakończenie wystąpienia Pani Dyrektor wyświetlono 3 filmy promocyjne prezentujące cykl
programów edukacyjno-informacyjnych Polska: operacja zmiana.
Prezentacja na temat działań informacyjnych i edukacyjnych prowadzonych przez IZ POIiŚ w
2013 r. oraz 2014 r. stanowi załącznik nr 4 do niniejszego protokołu.
6. Głosowanie nad przyjęciem uchwały zatwierdzającej aktualizację i modyfikację
Planu Komunikacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata
2007-2013
Przewodniczący KM poddał pod głosowanie Uchwałę nr 5/2014 KM POIiŚ
zatwierdzającą aktualizację i modyfikację Planu Komunikacji Programu Operacyjnego
Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013. Uchwała została przyjęta przez Członków KM
i stanowi załącznik nr 5 do niniejszego protokołu.
7. Kryteria wyboru projektów.
Pani Agnieszka Michalska, Dyrektor Departamentu Funduszy Europejskich w Ministerstwie
Gospodarki przedstawiła zmiany kryteriów wyboru projektów w ramach priorytetu IX, działania
9.3 oraz horyzontalnych zmian kryteriów w zakresie opisu systemowego trybu wyboru. Zmiany
dotyczą kryteriów merytorycznych I stopnia, działania 9.3 Termomodernizacja obiektów
użyteczności publicznej, typ projektu: prace przygotowawcze dla projektów infrastrukturalnych str.
21.
Ze względu na potrzebę zapewnienia kompleksowego i skoordynowanego podejścia do
przygotowania dokumentacji dla planowanego w POIiŚ 2007-2013 projektu dotyczącego
termomodernizacji budynków szkolnictwa artystycznego, został przewidziany tryb systemowy dla
projektu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego dotyczącego przygotowania
dokumentacji projektowej na potrzeby realizacji inwestycji w zakresie efektywności energetycznej
w państwowych placówkach szkolnictwa artystycznego.
Dodatkowo z opisu systemowego trybu wyboru wykreślono zapisy dotyczące projektów Ministra
Zdrowia. Zmiana ma charakter porządkowy, wykreślenie ma na celu dostosowanie opisu do stanu
faktycznego.
Kolejna zmiana dotyczyła uzupełnienia przypisu do tabeli pod Kryteriami formalnymi dla całego
POIiŚ. Proponowany przypis brzmi: Nie dotyczy działania 4.1 Wsparcie systemów zarządzania
środowiskowego. Dodatkowo w odniesieniu do działania 9.3: uzupełniono przypis
Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej w zakresie planów gospodarki
niskoemisyjnej ocena projektów będzie prowadzona w oparciu o kryteria formalne 1-7 i 10, o treść
„zaś w zakresie projektu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ocena będzie
prowadzona w oparciu o kryteria formalne 2-7 i 10” oraz rozszerzono zapis dotyczący oceny
projektu systemowego o treść „tryb systemowy”.
Kolejne zmiany dotyczą uzupełnienia przypisu tabeli pod dodatkowymi kryteriami formalnymi
Proponowany przypis brzmi: „Dodatkowe kryterium formalne nr 18 dotyczy wyłącznie działania
9.3: Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej w zakresie planów gospodarki
niskoemisyjnej oraz projektu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dodatkowe kryteria
formalne nr 11-17 nie dotyczą działania 9.3: Termomodernizacja obiektów użyteczności
publicznej w zakresie planów gospodarki niskoemisyjnej oraz projektu Ministerstwa Kultury i
Dziedzictwa Narodowego.
W związku z kontynuacją wsparcia w zakresie efektywności energetycznej w perspektywie
finansowej 2014-2020, w ramach obecnego POIiŚ 2007-2013 planuje się podjąć interwencję
sfinansowania prac przygotowawczych dla inwestycji, których celem będzie podniesienie
efektywności energetycznej. Z tego względu zaproponowano kryteria merytoryczne I. stopnia
dedykowane tego rodzaju projektom. Dodano kryteria merytoryczne I stopnia z zaznaczeniem, że
dotyczą one projektu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego dotyczącego przygotowania
dokumentacji projektowej na potrzeby realizacji inwestycji w zakresie efektywności energetycznej
w państwowych placówkach szkolnictwa artystycznego. Projekt będzie oceniamy poprzez ocenę
stopnia przygotowania projektu, który będzie oceniany wg terminu publikacji ogłoszeń o
wszczęciu postępowania o udzielnie zamówienia publicznego dla całego zakresu projektu: „prace
przygotowawcze” oraz gotowości realizacyjnej projektu, w ramach którego będzie oceniany
termin zakończenia prac przygotowawczych (rozumianej jako przygotowanie dokumentacji
technicznej) dla całego zakresu projektu: „prace przygotowawcze”.
W ramach pierwszego kryterium została zaproponowane następujące zasady oceny:
•
3 pkt – do 6 miesięcy od złożenia wniosku o dofinansowanie
•
2 pkt – do 8 miesięcy od złożenia wniosku o dofinansowanie
•
1 pkt – do 12 miesięcy od złożenia wniosku o dofinansowanie
W ramach pierwszego kryterium została zaproponowane następujące zasady oceny:
•
3 pkt – do 14 miesięcy od złożenia wniosku o dofinansowanie
•
2 pkt – do 16 miesięcy od złożenia wniosku o dofinansowanie
•
1 pkt – do 20 miesięcy od złożenia wniosku o dofinansowanie
Pan Minister Adam Zdziebło podsumowując przedstawioną prezentacje poinformował, że
przedmiotowe zmiany maja charakter techniczny i służą m.in. usprawnieniu procesu wykorzystania
dostępnej alokacji w ramach IX priorytetu POIiŚ.
Pan Przemysław Niedźwiecki, Zastępca Dyrektora Departamentu Funduszy Europejskich w
Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego zgłosił jedną uwagę techniczną w ramach
kryterium 2 gotowości realizacyjnej projektu. Zawnioskował o zmianę w zakresie punktacji za
śródokresy za 2 punkty z 16 miesięcy od złożenia wniosku o dofinansowanie na 17 miesięcy od
złożenia wniosku o dofinansowanie. Przedmiotowa uwaga została przyjęta.
Pan Minister Adam Zdziebło podziękował za propozycję zmiany i podkreślił, że ma ona
charakter porządkujący. Następnie poddał pod głosowanie uchwałę nr 4/2014 KM POIiŚ
zatwierdzającą zmianę kryteriów wyboru projektów w działaniu 9.3. Termomodernizacja obiektów
użyteczności publicznej oraz horyzontalnego opisu systemowego trybu wyboru dla Programu
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013. Uchwała została przyjęta przez Członków
KM POIiŚ i stanowi załącznik nr 6 do niniejszego protokołu.
Prezentacja dotycząca zmiany kryteriów wyboru projektów w ramach priorytetu IX, działania 9.3
oraz horyzontalnych zmian kryteriów w zakresie opisu systemowego trybu wyboru w ramach
POIiŚ stanowi załącznik nr 7 do niniejszego protokołu.
8. Podsumowanie prac ewaluacyjnych w ramach POIiŚ za 2013 r.
Pani Hanna Bałos, Przedstawicielka IZ POIiŚ, przedstawiła prezentację podsumowującą
działania w zakresie ewaluacji POIiŚ 2007-2013 zrealizowane w 2013 roku oraz plany na lata
2014-2015. Prezentacja miała na celu przede wszystkim przedstawienie Komitetowi kluczowych
wyników badań ewaluacyjnych i umożliwienie Komitetowi dokonanie monitoringu procesu
ewaluacji prowadzonej w ramach programu.
Wyniki ewaluacji zrealizowanych w 2013 roku przedstawione zostały w formule prezentacji
najważniejszych konkluzji z badań ewaluacyjnych. Przestawiona synteza wyników realizacji
Okresowego planu ewaluacji POIiŚ 2007-2013 na rok 2013 objęła dziewięć badań ewaluacyjnych
zrealizowanych przez jednostki ewaluacyjne POIiŚ 2007-2013 8-miu instytucji programu
(jednostkę ewaluacyjną Instytucji
Pośredniczących i Wdrażających).
Zarządzającej
oraz
jednostki
ewaluacyjne
Instytucji
W ramach wstępu do prezentacji wyników badań, zaprezentowano również rolę ewaluacji w cyklu
interwencji publicznej. Przedstawicielka IZ podkreśliła, że przełom dwóch perspektyw
programowych (tj. perspektywy 2007-2013 i perspektywy 2014-2020) stanowi dobrą okazję do
przybliżenia Komitetowi najważniejszych typów prowadzonych prac ewaluacyjnych oraz
możliwości ich włączenia w nurt przygotowywania, wdrażania i oceny osiągnięć programu
operacyjnego (dotyczy ewaluacji ex-ante, on-going i ex-post).
Tematykę badań ewaluacyjnych zrealizowanych w roku 2013 na podstawie Okresowego planu
ewaluacji POIiŚ 2007-2013 pogrupować można w dwie główne kategorie: pierwsza to analizy
i wstępne podsumowania osiągnięć wdrażania Programu w poszczególnych jego obszarach,
wykonywane przede wszystkim w celu wsparcia działań monitoringowych Programu, druga
kategoria to tematyka dedykowana perspektywie finansowej na lata 2014-2020.
Najważniejszym badaniem sklasyfikowanym w grupie badań dotyczących perspektywy
programowej 2014-2020 była „Ewaluacja ex-ante Programu Operacyjnego Infrastruktura
i Środowisko na lata 2014-2020”. W toku prezentacji Przedstawicielka IZ omówiła wyniki dwóch
pierwszych etapów realizacji tego badania. Ewaluacja ex-ante POIiŚ 2014-2020 dowodzi, że cele
Programu są uzasadnione z merytorycznego punktu widzenia, poza tym Program jest spójny
wewnętrznie i zewnętrznie (biorąc pod uwagę inne instrumenty wsparcia dedykowane obszarom
interwencji POIiŚ), zaplanowane działania zapewniają też odpowiednią dla zakresu programu
realizację zasad horyzontalnych, w tym zasady zrównoważonego rozwoju, w świetle dostępnych
dowodów należy oczekiwać, że efekty rzeczowe interwencji pozwolą na osiągnięcie zakładanych
celów szczegółowych, wskaźniki monitorowania zostały dobrane w sposób poprawny,
odpowiadają założeniom planowanej interwencji i spełniają wymogi określone w regulacjach
dotyczących perspektywy 2014-2020, a ich wartości określono w sposób realistyczny,
zaplanowany system realizacji oceniono jako zdolny do wdrożenia interwencji.
Następnie przedstawiono podsumowanie wyników 9 badań ewaluacyjnych obejmujących
zagadnienia dotyczące poszczególnych sektorów Programu.
W sektorze środowiska zrealizowano jedno badanie ewaluacyjne pn. Ocena osiągniętych
efektów ekologicznych w ramach osi I-V POIiŚ 2007-2013 oraz porównanie nakładów
finansowych poniesionych na ich osiągnięcie z podobnymi przedsięwzięciami realizowanymi
z innych źródeł finansowych. Wnioski uzyskane w ramach badania umożliwiły porównanie
nakładów poniesionych na uzyskanie efektów ekologicznych w ramach poszczególnych
interwencji, których badanie dotyczyło. Jego wyniki zostały wykorzystane w toku programowania
przyszłej perspektywy finansowej, w szczególności na potrzeby identyfikacji kosztów
jednostkowych dla wskaźników z obszaru gospodarki wodno-ściekowej.
W toku posiedzenia Komitetu została omówiona Ewaluacja efektów realizacji projektów lotniczych
realizowanych w ramach POIiŚ, obejmująca sektor transportu. Ewaluator odnosił się do
przewidywanej skuteczności działań 6.3 i 8.4, stwierdzając, że w większości przypadków nie
występują zagrożenia dla realizacji zakładanych wskaźników. Badanie podejmuje również próbę
identyfikacji możliwego podejścia do oceny tzw. efektów netto realizowanych projektów.
W ramach sektora energetyka wykonane zostały 3 badania ewaluacyjne: Ocena najważniejszych
problemów występujących podczas realizacji projektów z zakresu działań 10.1 i 10.2 POIiŚ oraz
możliwości realizacji podobnych projektów w przyszłej perspektywie finansowej 2014-2020;
Identyfikacja problemów i barier w realizacji IX i X priorytetu POIiŚ w ocenie Wnioskodawców
pogłębiona o analizę przyczyn braku spełnienia kryteriów oceny projektów przez projekty
odrzucone w działaniach 9.4, 9.5, 9.6 i 10.3 POIiŚ oraz Analiza i ocena możliwości zintegrowania
działań w obszarze efektywności energetycznej z uwzględnieniem odnawialnych źródeł energii,
w tym z odpadów komunalnych i osadów ściekowych. Podczas prezentacji przedstawiono wybór
najważniejszych uzyskanych wniosków i rekomendacji. Podkreślono, że wśród konkluzji
z przeprowadzonych badań w sektorze energetyki znajduje się potrzeba usprawniania procesu
przygotowania wniosków o dofinansowanie i realizacji projektów, m.in. poprzez przez kontynuację
szkoleń na rzecz wnioskodawców i beneficjentów oraz prowadzenie prac nad projektem tzw.
ustawy wdrożeniowej i innymi dokumentami wdrożeniowymi w ramach POIiŚ 2014-2020.
Ewaluatorzy prowadzący badania na rzecz tego sektora podkreślali również istotną rolę
właściwego potencjału instytucjonalnego.
Instytucja Pośrednicząca dla sektora kultury w 2013 roku zleciła wykonanie podsumowującego
badania ewaluacyjnego pn.: Ocena osiągnięć wdrażania projektów w ramach XI Priorytetu POIiŚ
oraz ich wpływ na osiąganie celów szczegółowych Priorytetu. W toku prezentacji wynikających
z niego konkluzji wskazano, że realizacja projektów przyczynia się do zachowania dziedzictwa
kulturowego i zwiększenia jego dostępności oraz poprawy warunków pracy instytucji kultury i ich
możliwości technicznych. Podkreślono, że w wyniku realizacji oddanych do użytkowania
25 projektów utworzono 470 nowych miejsc pracy.
Sektor zdrowia objęty został badaniem ewaluacyjnym podsumowującym realizację perspektywy
programowej na lata 2007-2013, pt. Analiza efektów wsparcia - identyfikacja i ocena rezultatów
realizacji projektów w ramach Priorytetu XII POIiŚ. Zidentyfikowane efekty pośrednie wsparcia
będą istotne w kontekście badania użyteczności w ramach ewaluacji ex-post. Ponadto wyniki
badania zostaną wykorzystane przez Ministerstwo Zdrowia w celu usprawnienia sposobu
monitorowania wskaźników w ramach POIiŚ 2014-2020.
W przypadku sektora szkolnictwa wyższego, w 2013 roku zrealizowano dwa badania:
Ewaluacja wybranych projektów realizowanych w ramach Priorytetu XIII „Infrastruktura
szkolnictwa wyższego” Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 oraz
Badanie podsumowujące realizację Priorytetu XIII Infrastruktura szkolnictwa wyższego Programu
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Przypomniano, że w perspektywie finansowej 20142020 nie przewiduje się interwencji analogicznej do obecnego priorytetu XIII POIiŚ. Stąd
zidentyfikowane dobre praktyki będą mogły posłużyć instytucjom odpowiedzialnym za wdrażanie
innych programów operacyjnych, w ramach których możliwe będzie wsparcie szkolnictwa
wyższego.
Pani Hanna Bałos, Przedstawicielka IZ POIiŚ przypomniała, że szczegółowe wyniki wszystkich
zrealizowanych badań ewaluacyjnych dostępne są w ramach dwóch baz publikacyjnych: bazy
prowadzonej przez Krajową Jednostkę Oceny dostępnej pod adresem internetowym
http://www.ewaluacja.gov.pl oraz bazy badań ewaluacyjnych publikowanych na stronie
internetowej POIiŚ 2007-2013: http://www.pois.gov.pl.
Następnie Pani Hanna Bałos poinformowała o planie badań ewaluacyjnych dla POIiŚ 2007-2013
przygotowanym na lata 2014-2015. Dodała również, że Departament Programów
Infrastrukturalnych rozpoczął już prace nad przygotowaniem Planu ewaluacji dla nowego
programu operacyjnego nowej perspektywy programowej (POIiŚ 2014-2020), a jego finalny
kształt zostanie przedstawiony po przyjęciu nowego programu przez Komisję Europejską.
W końcowej części prezentacji, Pani Hanna Bałos wskazała kluczowe wyzwania dla ewaluacji
programu o charakterze infrastrukturalnym w perspektywie finansowej 2014-2020. Podkreśliła, że
najważniejszym wyzwaniem w perspektywie 2014-2020 będzie przeprowadzenie tzw. ewaluacji
wpływu dla każdej osi priorytetowej programu. Zaprezentowała również schemat nowej logiki
ewaluacji w perspektywie 2014-2020 wskazując na modyfikację – w stosunku do perspektywy
2007-2013 - ulokowania w tym schemacie tzw. „oddziaływania” interwencji oraz modyfikację jego
nazwy na „wpływ” interwencji. Podkreśliła również, że ocena tego „wpływu” w przypadku
interwencji o charakterze infrastrukturalnym stanowić będzie istotne wyzwanie metodologiczne.
Prezentacja dotycząca prac
do niniejszego protokołu.
ewaluacyjnych
w
ramach POIiŚ stanowi załącznik nr 8
9. Sprawy różne
Pani Joanna Książek-Wieder, Zastępca Dyrektora Departamentu Funduszy Europejskich w
MŚ, odniosła się do kwestii dotyczącej postępów realizacji projektów związanych z programem
Odrzańskim. W zakresie wniosków o potwierdzenie wkładu finansowego dla dużych projektów,
poinformowała że została przekazana do KE dokumentacja aplikacyjna wraz z ekspertyzami
zgodności z RDW dla 2 projektów Wrocławskiego Węzła Wodnego. W odniesieniu do projektów
Nysy dokumentacja ta wymaga jeszcze dopracowania i będzie gotowa prawdopodobnie w IV
kwartale br. Została przygotowana analiza zgodności projektu z RDW i są prowadzone
konsultacje społeczne projektu. Dokument dotyczący skumulowanego efektu wszystkich
projektów Odrzańskich zostanie prawdopodobnie przygotowany do połowy lipca br. i przekazany
do KE zgodnie z oczekiwaniami w tym zakresie. W odniesieniu do postępu realizacji projektów
Odrzańskich, w zakresie których występuje największe zagrożenie ich terminowego zakończenia,
została przeprowadzona kontrola na miejscu realizacji projektu Nysy. Kontrola wykazała poważne
opóźnienia w stosunku do przyjętego wcześniej harmonogramu prac a beneficjent został
wezwany do przygotowania stosownego programu naprawczego, który zakładałby przyspieszenie
robót w zakresie 2 zadań. Termin realizacji projektu prawdopodobnie ulegnie wydłużeniu,
natomiast zgodnie z posiadanymi informacjami zakończy się w obecnym okresie programowania.
Przekazanie dokumentacji aplikacyjnej do KE będzie możliwe po uzyskaniu zmienionej decyzji
środowiskowej dla projektu (co jest przewidziane na sierpień 2014 r.) oraz Completion Note
Jaspers. W jednym z dwóch projektów Wrocławskiego Węzła Wodnego zidentyfikowane są
poważne opóźnienia w realizacji 2 z 4 kontraktów. Działania monitoringowe są prowadzone na
bieżąco przez instytucje systemu wdrażania POIiŚ. W ramach uzupełnienia, Pan Mateusz
Balcerowicz, Zastępca Dyrektora Departamentu Zasobów Wodnych w MŚ poinformował, że w
zakresie tego projektu odbyły się 2 narady z pracownikami Banku Światowego, który uczestniczy
w ocenie programu naprawczego oraz ocenie możliwych rozwiązań. Ustalono wariant, w ramach
którego odbywa się codzienny monitoring robót oraz cotygodniowe raportowanie z postępu prac
przez wykonawcę. Wariant ten został oceniony pozytywnie. Zauważalne jest zwiększone
zaangażowanie wykonawcy w realizację zadania.
10. Podsumowanie XXVIII posiedzenia Komitetu Monitorującego POIiŚ.
Przewodniczący KM podziękował wszystkim Członkom KM za spotkanie i zaprosił na kolejne
posiedzenie KM. Następnie Pan Minister zamknął obrady KM.
Załączniki:
1. Uchwała nr 2/2014 KM POIiŚ z dnia 3 czerwca 2014 r. w sprawie przyjęcia protokołu z XXV
posiedzenia Komitetu Monitorującego Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 20072013 z dnia 5 czerwca 2013 r.
2. Prezentacja aktualnego stanu wdrażania POIiŚ.
3. Uchwała nr 3/2014 KM POIiŚ z dnia 3 czerwca 2014 r. w sprawie zatwierdzenia Sprawozdania
rocznego z realizacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w 2013 r.
4. Prezentacja na temat działań informacyjnych i edukacyjnych prowadzonych przez IZ POIiŚ w
2013 r. oraz 2014 r.
5. Uchwała nr 5/2014 KM POIiŚ z dnia 3 czerwca 2014 r. w sprawie zatwierdzającej aktualizację
i modyfikację Planu Komunikacji Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata
2007-2013.
6. Uchwałę nr 4/2014 KM POIiŚ z dnia 3 czerwca 2014 r. w sprawie zmiany kryteriów wyboru
projektów w działaniu 9.3. Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej oraz
horyzontalnego opisu systemowego trybu wyboru dla Programu Operacyjnego Infrastruktura
i Środowisko 2007-2013.
7. Prezentacja dotycząca zmiany kryteriów wyboru projektów w ramach priorytetu IX, działania
9.3 oraz horyzontalnych zmian kryteriów w zakresie opisu systemowego trybu wyboru w
ramach POIiŚ8. Prezentacja dotycząca prac ewaluacyjnych w ramach POIiŚ.
8. Prezentacja dotycząca prac ewaluacyjnych w ramach POIiŚ.