zastosowanie skafoldów wytworzonych z pla jako struktury
Transkrypt
zastosowanie skafoldów wytworzonych z pla jako struktury
Emilia MAZGAJCZYK, Bogdan DYBAŁA, CAMT, Katedra Technologii Laserowych, Automatyzacji i Organizacji Produkcji, Politechnika Wrocławska, Wrocław Piotr WILCZEK, Pracownia Bioinżynierii, Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii, Zabrze ZASTOSOWANIE SKAFOLDÓW WYTWORZONYCH Z PLA JAKO STRUKTURY WSPOMAGAJĄCE REGENERACJĘ UBYTKÓW TKANEK MIĘKKICH APPLICATION OF PLA SCAFFOLDS TO SUPPORT THE REGENERATION OF SOFT TISSUE DEFECTS Słowa kluczowe: skafold, PLA, inżynieria tkankowa, Additive Manufactirung 1. WSTĘP Inżynieria tkankowa, nazywana również medycyną regeneracyjną, to interdyscyplinarna dziedzina wykorzystująca podstawy inżynierii i nauk biologicznych o organizmach żywych. Fundamentalna koncepcja leżąca u podstaw inżynierii tkankowej to połączenie skafoldów, traktowanych jako macierz, z żywymi komórkami do wytworzenia konstrukcji, która będzie sprzyjać odbudowaniu lub regeneracji tkanki. Nauka ta ma na celu ominięcie ograniczeń klinicznych (np. niewielki dostęp do dawców komórek) dotyczących leczenia uszkodzonych tkanek lub organów. Dzięki rozwijaniu tego zagadnienia możliwe jest zasiedlanie i rozmnażanie komórek na strukturach zastępczych (skafoldach), które z czasem będą degradowały i resorbowały się, tworząc strukturę tkankową w warunkach hodowli in vitro i/lub in vivo [1,2]. W niniejszej pracy przedstawiono zastosowanie skafoldów wytworzonych z biodegradowalnego polimeru (PLA) jako rusztowania wspomagającego regenerację ubytków tkanek miękkich. Wytworzono sześcienne skafoldy w technologii generatywnej (urządzenie typu Rep-Rap), a następnie przeprowadzono na nich hodowlę fibroblastów. 2. WYTWARZANIE SKAFOLDÓW POLIMEROWYCH Wytwarzanie struktur trójwymiarowych z danych komputerowych pozwala budować obiekty oraz formy będące prototypami lub wizualizować trójwymiarowe kompleksowe struktury [3]. Wspomagane komputerowo projektowanie i wytwarzanie (CAD/CAM) pozwala na dopasowywanie części do specjalnych aplikacji. Dlatego też wzbudziło to szczególne zainteresowanie w zastosowaniach biomedycznych, gdzie technologie te pozwalają na konstruowanie indywidualnie dopasowanych obiektów. Materiał jest dodawany warstwa po warstwie i może być zastosowany do produkcji takich elementów, jak skafoldy z dopasowaną specyficzną strukturą wewnętrzną. W pracy zastosowano technologię przyrostową. Do wybudowania skafoldów wykorzystano polimer biodegradowalny, którym był polilaktyd (PLA) [4]. XII Konferencja Naukowa Majówka Młodych Biomechaników im. prof. Dagmary Tejszerskiej s. 76 3. HODOWLA KOMÓRKOWA Do badań zastosowano fibroblasty lini L929, które nanoszono na wysterylizowane tlenkiem etylenu skafoldy metodą sedymentacji. Hodowlę prowadzono przez okres jednego tygodnia w standardowych warunkach: w temperaturze 37 °C w inkubatorze z 5% przepływem CO2 oraz Medium 199 suplementowanym FBS (Fetal Bovine Serum) oraz antybiotykami, zmieniając medium hodowlane co 2 dni. Po tym czasie oceniano efektywność wzrostu i żywotność nahodowanych komórek. Do oceny żywotności zastosowano dwa barwniki fluorescencyjne: FDA (dwuoctan fluoresceiny), który wykazuje zieloną fluorescencję i identyfikuje komórki żywe oraz PI (jodek propidyny), który wykazuje czerwoną fluorescencję i pozwala na oznaczenie puli komórek nekrotycznych. Rysunek 1. Barwienie FDA - skafoldy z namnożonymi fibroblastami po tygodniowej hodowli Większość komórek w polu widzenia stanowiły komórki żywe i prawidłowej morfologii typowej dla fibrobalstów. Komórki były dobrze zadherowane do podłoża i wykazywały cechy migracji w głąb skafoldu. 4. PODSUMOWANIE Biofunkcjonalne struktury ażurowe naśladujące naturalną macierz międzykomórkową zapewniają tymczasowe rusztowanie dla wzrastającej tkanki. Powinny one jednak mieć odpowiednią architekturę oraz wytrzymałość by odpowiednio pełnić swoją funkcję. Powyższe badania wykazały biozgodność wytworzonych struktur z hodowanymi komórkami. LITERATURA [1] Abdelaal O. A., Darwish S. M., Fabrication of tissue engineering scaffolds using rapid prototyping techniques, World Academy of Science, Engineering and Technology, pp. 1325-1333, 2011 [2] Melchels F. P., Domingos M. A., Klein T. J., Malda J., Bartolo P. J., Hutmacher D. W., Additive manufacturing of tissues and organs, Progress in Polymer Science, pp. 10791104, 2012 [3] Wust S., Muller R., Hofmann S., Controlled positioning of cells in biomaterials approaches towards 3D tissue printing. Journal of functional biomaterials. 2, 2011, strony 119-154. [4] E. Mazgajczyk, P. Szymczyk, E. Chlebus, Zastosowanie technologii REP-RAP do wytwarzania funkcjonalnych struktur z PLA, Aktualne Problemy Biomechaniki, 2014, z. 8, s. 109-114.