Katecheza I

MATERIAŁY FORMACYJNE na 2015r.
Zeszyt Nr 31.
Akcja Katolicka szkołą wiary, świętości i apostolstwa.
Katecheza I
„Personalistyczny wymiar grzechu,
czyli degradacja osobowa i jej przezwyciężanie”
Słowo wstępne Bp. Marka Solarczyka.
Wezwanie, jakie jest wpisane w nowy czas życia kościelnego „Nawróćcie
się i wierzcie w Ewangelię”, stanowi bardzo konkretne zaproszenie do oddanego
życia duchowego. Obecny czas otwiera przed nami tak wiele darów, poprzez
które dobry Bóg ogłasza nam Dobrą Nowinę o zwycięstwie Jego Prawdy,
Miłości, Wierności i Życia. Wrażliwe oczy serca i duszy pozwolą nam na
bardziej dojrzałe przeżywanie obecności we wspólnocie Kościoła.
Dotknięcie Mocy Bożego Ducha da nam siłę duchowego doświadczenia,
poprzez które Bóg objawi znaki swojego Miłosierdzia i będzie źródłem naszego
Świadectwa. Nie możemy jednak zamknąć się w przekonaniu o naszej
wystarczalności i „potędze” naszych sił. Kiedy uznamy piękno i skuteczność
dzieł prowadzonych przez Boga, wtedy nasze nawrócenie wyda błogosławione
owoce.
We wprowadzeniu ks. Tadeusz Borutka pisze: Stało się już zwyczajem, że
z okazji uroczystości Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata, która to
uroczystość jest patronalnym świętem Akcji Katolickiej, do rąk jej członków
- i nie tylko - trafiają materiały formacyjne opracowane na nowy rok liturgiczny.
Tegoroczne materiały nawiązują do programu duszpasterskiego Kościoła w
Polsce przeżywanego pod hasłem „Od wiary i chrztu do świadectwa”.
Realizację tego programu rozłożono na cztery lata, od roku 2014 do roku 2017.
Przypomnijmy, że ten czteroletni program nawiązuje do 1050 rocznicy Chrztu
Polski, którą będziemy przeżywać w roku 2016. To wspomnienie historycznego
wydarzenia o fundamentalnym znaczeniu dla chrześcijaństwa i państwowości na
naszej ziemi, jakim było przyjęcie chrztu przez naszych pierwszych władców,
ma stać się impulsem do odnowienia i umocnienia naszej wiary. Dlatego przez
wspomniane cztery lata praca duszpasterska ma się skupić wokół następujących
haseł: „Wierzę w syna Bożego (lata 2013/2014), „Nawróćcie się i wierzcie w
Ewangelię” (2014/2015), „Nowe życie w Chrystusie”(2015/2016), „Idźcie i
głoście”(2016/2017). Każdy rok duszpasterski został powiązany ze znakiem
nawiązującym do liturgii chrztu. Będą to kolejno: świeca, krzyż, woda i biała
szata oraz olej. Zasadniczym celem tegorocznego programu jest podjęcie działań
1
zmierzających do przyjęcia i ożywienia wezwania do nawrócenia oraz
uwierzenia w Ewangelię. To z kolei ma prowadzić do zaangażowania w życie
wspólnoty i dawania świadectwa chrześcijańskiego życia.
W związku z tegorocznym hasłem „Nawróćcie się i wierzcie
w Ewangelię” zostało przygotowane 12 katechez. Pierwsza grudniowa nosi tytuł
„Personalistyczny wymiar grzechu, czyli degradacja osobowa i jej
przezwyciężenie” (ks. J. Orzeszyna).
Nauczanie Pisma Świętego.
Z księgi Izajasza: „Biada ci, narodzie grzeszny, ludu obciążony nieprawością,
plemię zbójeckie, dzieci wyrodne! Opuścili Pana, wzgardzili świętym Izraela,
odwrócili się wstecz. Z księgi Jeremiasza: Twoja niegodziwość cię karze,
a twoje niewierności cię osądzają. Wiedz zatem i przekonaj się, jak przewrotne
i pełne goryczy jest to, że opuściłeś Pana, Boga Swego, a nie odczuwałeś lęku
przede Mną - wyrocznia Pana zastępów... Nasyciłem ich, a oni popełniali
cudzołóstwo, zbierali się w domu nierządu. Stali się wyuzdani i nieokiełznani
niby konie: każdy rży do żony bliźniego swego. Czy mam ich za to nie karać? wyrocznia Pana...”
Nauczanie Kościoła:
Tu autor powołuje się na Katechizm Kościoła Katolickiego i nauczanie św. Jan
Paweł II, pisząc: Grzech jest aktem przeciwnym rozumowi. Rani naturę
człowieka i godzi w ludzką solidarność. Ten kto grzeszy, rani cześć i miłość
Boga, a także własną godność człowieka powołanego do synostwa Bożego oraz
narusza duchowe dobro Kościoła, którego każdy chrześcijanin powinien być
żywym kamieniem. W świetle wiary nie ma większego zła niż grzech i nic
innego nie powoduje gorszych skutków dla samych grzeszników, dla Kościoła
i dla całego świata. Ponieważ przez grzech człowiek odmawia
podporządkowania się Bogu, zburzeniu ulega również jego wewnętrzna
równowaga, w jego wnętrzu wybuchają sprzeczności i konflikty. Zraniony w ten
sposób człowiek niejako nieuchronnie narusza tkankę łączącą go z innymi
ludźmi i ze światem stworzonym. Grzech, będący czynem osoby, wywołuje
najpierw i przede wszystkim skutki w samym grzeszniku: w jego relacjach z
Bogiem, który jest fundamentem ludzkiego życia; w jego duszy, osłabiając wolę
i zaciemniając rozum. Grzech w znaczeniu prawdziwym i właściwym jest
zawsze aktem konkretnej osoby, ponieważ jest aktem wolności poszczególnego
człowieka. Wraz z całą tradycją Kościoła nazywamy grzechem śmiertelnym ten
akt, którym człowiek dobrowolnie i świadomie odrzuca Boga, Jego prawo,
ofiarowane człowiekowi przez Boga przymierze miłości, ponieważ woli zwrócić
się do siebie samego, do jakieś rzeczywistości stworzonej i skończonej, do
czegoś przeciwnego woli Bożej.
2
Nasz grzech zakłócił realizację Bożego zamysłu, a skutki tego odczuwalne są
nie tylko w ludzkim życiu, ale w całym stworzeniu. Niejako namacalnym
przejawem tego kosmicznego wymiaru skutków grzechu są katastrofy
ekologiczne. Nie mniej niepokojące są zniszczenia, jakie grzech powoduje w
ludzkiej psychice, a nawet w samej biologii człowieka. Grzech sieje zniszczenie.
Odbiera pokój sercu i rodzi cierpienie, które narasta potem w relacjach między
ludźmi. Autor rozważając istotę grzechu zauważa, że grzech ma w sobie coś
z pozoru prawdy. Wydaje się dobrem absolutnym, obiecującym pełne szczęście,
ale tylko dopóki nie zostanie popełniony. Później przychodzi rozczarowanie,
poczucie winy, a równocześnie osłabienie woli i większa skłonność do
następnego upadku. Można powiedzieć, że przez grzech człowiek dokonuje
samozatracenia lub samounicestwienia, niszcząc podstawowe struktury i relacje
własnej osoby. Człowiek z natury swojej ukierunkowany na Boga - grzesząc,
niszczy to podstawowe odniesienie, odcina się od dopływu łaski i skazuje się na
samowystarczalność, tym samym deprawuje własną naturę. Grzech powiększa
skłonność do złego, osłabia wolę, nierzadko też niszczy zdrowie fizyczne
i psychiczne, utrudnia grzesznikowi współżycie z innymi ludźmi na
płaszczyźnie kontaktów międzyosobowych. Człowiek zaczyna stawiać w
centrum samego siebie, przedkładając swoje własne życie ponad życie innych.
Taka sytuacja zakłóca międzyludzkie relacje, prowadząc do pożądania,
podporządkowania, a nawet wykorzystania drugiej osoby.
Grzech człowieka dotyka w końcu także jego odniesienie do świata. Sama
przyroda zaczyna bronić się przed jego dewastacyjnym i eksploatacyjnym
nastawieniem. Ta osobowa degradacja, którą powoduje grzech, może być
przezwyciężona jedynie przez powrót do Chrystusa. Człowiek sam z siebie nie
jest w stanie poradzić sobie ze swoim grzechem. Tylko Chrystus jest Tym, który
pokonuje grzech, śmierć i Szatana. I tylko z Nim można go przezwyciężyć.
Najbardziej pocieszające jest to, że On zawsze czeka na zbuntowanego
grzesznika w sakramencie pokuty.
Bądź uwielbiony, Boże, za łaskę chrztu świętego,
dzięki której otrzymałem dar wiary
i stałem się członkiem Twojego Mistycznego Ciała
Kościoła Świętego.
Katecheza druga - styczniowa, będzie miała tytuł „Społeczny wymiar
grzechu”.
Szczęść Boże!
3