pobierz

Finansowy Barometr ING
Międzynarodowe badanie ING na temat postaw i zachowań konsumentów wobec oszczędzania
w Polsce i na świecie.
Wybrane wyniki badania przeprowadzonego dla Grupy ING przez IPSOS
Kwiecień 2016 r.
O badaniu
Finansowy Barometr ING:



cykliczne badanie Grupy ING
przeprowadzane w kilkunastu krajach
bada zachowania i postawy
konsumentów wobec zagadnień
finansowych w Polsce i na świecie
Każda edycja koncentruje się na
innym obszarze finansów
Kolejna edycja badania została
przeprowadzona w 13 krajach:
 Polska, Austria, Belgia, Czechy, Francja,
Hiszpania, Holandia, Luksemburg,
Niemcy, Rumunia, Turcja, Wielka
Brytania, Włochy
 Metodologia: CAWI
 12 646 respondentów, 1000 z Polski
 Czas realizacji: październik 2015 r.
Sytuacja finansowa
Sytuacja ekonomiczna konsumentów
We wszystkich badanych krajach występuje przewaga osób dostrzegających pogorszenie własnej
sytuacji finansowej nad tymi, którzy dostrzegają poprawę. Jeszcze w 2012 r. Polacy należeli do najmniej
pesymistycznych nacji w ocenie własnej sytuacji finansowej, obecnie znajdują się blisko średniej
europejskiej.
Jaki wpływ w ciągu ostatnich 3 miesięcy miała obecna sytuacja
gospodarcza na Pana/Pani finanse
netto (poprawiła vs pogorszyła)
5%
7%
2013
I
26%
II
2014
III
IV
I
II
2015
III
IV
I
0%
26%
Znacznie je
pogorszyła
-10%
Pogorszyła
Nic nie
zmieniła
56%
53%
-20%
Poprawiła
-30%
Znacznie je
poprawiła
-40%
9%
2%
Polska
10%
2%
-50%
Przeciętnie
Średnia
w Europie
-60%
Polska
Przeciętnie w Europie
II
III
Wzorce oszczędzania
Polacy najrzadziej deklarują oszczędności…
Tylko 43% Polaków deklaruje posiadanie jakichkolwiek oszczędności. Jeszcze rok wcześniej był
deklarował tak co drugi z nas. Obecnie, Polacy zajmują ostatnie miejsce ze wszystkich badanych państw
pod względem odsetka osób posiadających oszczędności.
Osoby deklarujące posiadanie oszczędności
81%
75%
67%
65%
61%
60%
60%
58%
57%
57%
Przeciętnie w Europie: 58%
48%
Luksemburg
Holandia
Wielka
Brytania
Francja
Austria
Hiszpania
Belgia
Niemcy
Czechy
Włochy
Turcja
44%
43%
Rumunia
Polska
…i są najmniej zadowoleni z ich poziomu
Odsetek Polaków odczuwających dyskomfort z wysokości posiadanych oszczędności wynosi 52% i o
40% przewyższa odsetek osób deklarujących poczucie komfortu. Jest to jeden z największych poziomów
niezadowolenia ze wszystkich badanych państw. Średnio w Europie różnica pomiędzy osobami
zadowolonymi i niezadowolonymi z poziomu oszczędności wynosi 14%.
Jak komfortowo czuje się Pan/Pani, biorąc pod uwagę aktualny poziom swoich oszczędności?
netto *
PrzeciętnieEuropejczyk
w Europie
Przeciętny
Polska
52%
19%
18%
9%
2%
40%
Przeciętnie w Europie: -14%
-6%
-9%
-15%
-18%
26%
-23%
-24%
-28%
-34%
-40%
12%
Komfortowo
Niekomfortowo
* Osoby posiadające oszczędności
Równowartość 6-miesięcznych dochodów netto, jako oszczędności zapewniłoby
poczucie bezpieczeństwa połowie Polaków
Co dziesiąty Polak deklaruje, że poziom bezpieczeństwa dałaby mu już 1-krotność
miesięcznego wynagrodzenia. Blisko co czwarty (22%) wskazał na 3-krotnie większą kwotę.
42% Polaków czułoby się bezpiecznie z co najmniej 6-krotnością swoich miesięcznych
dochodów.
Jaka minimalna kwota zgromadzonych oszczędności daje Ci poczucie bezpieczeństwa?
22%
16%
13%
10%
8%
5%
1-krotność
3-krotność
6-krotność
9-krotność
12-krotność
miesięcznych
miesięcznych
miesięcznych
miesięcznych
miesięcznych
dochodów netto dochodów netto dochodów netto dochodów netto dochodów netto
* Badanie Ariadna dla ING Banku Śląskiego, n=1008; 19 - 21 lutego 2016. Metoda: CAWI
powyżej 12krotności
miesięcznych
dochodów
Wprawdzie osoby, które już posiadają oszczędności dążą do ich powiększania…
80% Polaków, którzy posiadają oszczędności, deklaruje, że odkłada obecnie dodatkowe
środki pieniężne. Jest to trzeci najwyższy odsetek wśród badanych państw UE, po Czechach
i Austrii. Zarazem tylko 17% z nas odkłada pieniądze w sposób regularny, który sprzyja
akumulacji oszczędności.
Czy odkładasz obecnie dodatkowe środki pieniężne?*
100%
90%
Tak, od czasu do czasu
Tak, regularnie
80%
70%
33%
Przeciętnie w Europie: 69%
17%
45%
10%
27%
14%
19%
60%
6%
13%
33%
20%
50%
15%
6%
40%
53%
20%
66%
63%
30%
58%
55%
52%
43%
57%
54%
44%
39%
40%
41%
Belgia
Włochy
10%
0%
Czechy
Austria
Polska
* Osoby posiadające oszczędności
Francja
Rumunia
Hiszpania
Holandia
Niemcy
Wielka
Brytania
Luksemburg
Turcja
…ale w minionym roku, Polacy częściej deklarowali spadek posiadanych oszczędności, niż ich
wzrost
Choć dynamika oszczędności Polaków jest niekorzystna (33% posiadających oszczędności
zadeklarowało. ich spadek, a tylko 25% ich wzrost), to nie wyróżnia się negatywnie na tle
innych państw. Najmniej korzystną dynamiką oszczędności wykazują się Włosi, Belgowie i
Francuzi.
Przez ostatni rok moje oszczędności …*
Nie zmieniły się
Wzrosły
Spadły
Wielka
Brytania
Czechy
Niemcy
Luksemburg
Austria
Rumunia
Holandia
Polska
Turcja
39%
35%
33%
34%
33%
27%
33%
25%
23%
36%
39%
36%
32%
30%
40%
28%
42%
26%
26%
31%
37%
33%
39%
34%
* Osoby posiadające oszczędności w ciągu ostatniego roku
33%
Francja
Belgia
Włochy
23%
20%
21%
11%
40%
34%
35%
33%
43%
37%
43%
45%
46%
46%
Hiszpania
Najczęstszą przyczyną spadku oszczędności są nieprzewidziane wydatki
Najczęstszym powodem spadku oszczędności w Polsce, wymienianym przez blisko połowę
respondentów (49%), są nieprzewidziane wydatki (np. na cele zdrowotne lub remont domu). Powód ten
jest przez Polaków wymieniany wyraźnie częściej niż w innych krajach, gdzie najczęściej wskazywano na
spadek dochodów.
Jakie były główne powody, dla których Pana/Pani oszczędności
zmniejszyły się w ubiegłym roku?
Polska
Przeciętny Europejczyk
Miałem(am) nieprzewidziane wydatki (np. na cele zdrowotne lub remont
domu)
49%
36%
Wykorzystałem(am) część lub całość oszczędności do pokrycia wydatków
(związanych np. z zakupem lub wpłatą zaliczki na poczet zakupu domu,
spłatą części zadłużenia bądź darowizną)
Nie uzyskałem(am) spodziewanych środków z inwestycji przynoszących
regularne dochody (np. dywidend z funduszy inwestycyjnych lub dochodów z
wynajmu nieruchomości)
18%
25%
6%
6%
Moje regularne dochody nie uległy zmianie, ale skorzystałem(am) z
zaoszczędzonych środków
19%
28%
Moje regularne dochody zmalały, w związku z czym musiałem(am) sięgnąć
po oszczędności
33%
37%
* Procenty nie sumują się do 100%, gdyż respondenci mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź
Polska na końcu krajów, których mieszkańcy posiadają fundusz awaryjny
Tylko 56% Polaków, którzy posiadają oszczędności, ma odłożoną gotówkę na
nieprzewidziane wydatki, np. konieczność naprawy samochodu lub remont. To najniższy
odsetek spośród wszystkich państw biorących udział w badaniu. Przeciętnie w Europie ten
odsetek wyniósł 73%. Najbardziej przezorni są Austriacy (91%) oraz Niemcy (89%).
91%
Osoby posiadające fundusz awaryjny na nieprzewidziane wydatki, wśród
osób posiadających oszczędności
89%
80%
78%
78%
78%
74%
72%
71%
70%
Przeciętnie w Europie 73%
70%
67%
62%
60%
56%
Austria
Niemcy
Czechy
Holandia
Wielka
Brytania
USA
Luksemburg Rumunia
Australia
Francja
Włochy
Belgia
Hiszpania
Turcja
Polska
Nie odkładamy na fundusz awaryjny, więc mamy problemy z nieprzewidzianymi wydatkami
Im większy odsetek społeczeństwa stanowią osoby przezorne - posiadające fundusz awaryjny, tym
rzadziej deklarowaną przyczyną spadku oszczędności są nieprzewidziane wydatki. Sugeruje to, że
lepsze planowanie finansów sprzyja mniejszej liczbie zaskoczeń nieprzewidzianymi wydatkami.
Oś Y. Odsetek osób posiadających fundusz awaryjny wśród
posiadających oszczędności
100%
AUS
90%
DEU
80%
UK
CZE
NLD
LUX
70%
FRA
ESP
60%
ROM
IT
BEL
TUR
POL
50%
40%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
Oś X. Odsetek osób, których oszczędności zmalały
w wyniku nieprzewidzianych wydatków w ostatnim roku
60%
Polska niezmiennie pozostaje w ogonie rankingu państw pod względem odsetka
oszczędzających.
Posiadanie oszczędności jest skorelowane z dochodem. Gdyby badane społeczeństwa ułożyć w ranking
pod względem odsetka populacji, jaki posiada oszczędności, to okazałoby się, że ich pozycje nie
zmieniają się istotnie w czasie. W takim rankingu niezmiennie przewodzą Holandia i Luksemburg, a
Polska, Rumunia i Turcja znajdują się stale na jego końcu.
2015
2014
2013
Luksemburg
1
2
1
Holandia
2
1
2
Wielka Brytania
3
3
5
Francja
4
5
4
Austria
5
6
3
Hiszpania
6
9
8
Belgia
7
4
9
Niemcy
8
7
7
Czechy
9
10
6
Włochy
10
9
10
Turcja
11
12
11
Rumunia
12
13
13
Polska
13
11
12
58%
58%
65%
Średni odsetek
* Kolorami zaznaczono miejsce danego kraju w rankingu w danym roku.
Szansą na wzrost liczby Polaków posiadających oszczędności jest program 500+
Tylko 53% polskich rodziców deklaruje, że większość środków z dopłat 500 zł na dziecko
będzie przeznaczać na bieżące wydatki na dzieci. Aż 31% wskazało chęć odkładania na
oszczędności lub inwestycje na przyszłość dzieci.
Wyobraź sobie, że będziesz co miesiąc otrzymywał 500 zł na dziecko. Na jaki cel będziesz w
większości przeznaczał te pieniądze?*
11%
Inna odpowiedź lub trudno powiedzieć
4%
Na inwestycje (np. fundusz inwestycyjny) na przyszłość dzieci
27%
Na oszczędności na przyszłość dzieci
5%
Na spłatę długów
53%
Na bieżące wydatki na dzieci
Jeden ludzik reprezentuje 2% Polaków posiadających dzieci
* Badanie Ariadna dla ING Banku Śląskiego, n=1008; 19 - 21 lutego 2016. Metoda: CAWI
Wzorce zadłużania się
Odsetek zadłużonych Polaków jest wysoki na tle innych państw
Stosunkowo niewielu Polaków deklaruje, że nie posiada długów (45%), choć odsetek ten
nie odbiega tak znacznie od średniej dla badanych państw, zaś jego wysokość nie zmieniła
się od zeszłego roku. Przeciętnie w Europie zadłużona jest co druga osoba. Badanie nie
uwzględnia kredytów hipotecznych.
Odsetek osób deklarujących brak zadłużenia osobistego*
69%
59%
56%
56%
55%
53%
52%
51%
51%
Przeciętnie w Europie: 50%
45%
45%
45%
25%
Holandia
Włochy
Hiszpania
Francja
* Bez uwzględnienia kredytów hipotecznych
Belgia
Austria
Niemcy
Wielka
Brytania
Czechy
Luksemburg
Polska
Rumunia
Turcja
Z posiadanym długiem czujemy się bardzo niekomfortowo
Polacy odczuwają wyraźnie większy dyskomfort związany z poziomem swojego zadłużenia,
niż mieszkańcy innych państw. Aż 67% czuję się niekomfortowo lub bardzo niekomfortowo
z wysokością swoich długów. Dla porównania, podobne odczucia podziela tylko 50%
Europejczyków.
Jak komfortowo czuje się Pan/Pani w odniesieniu do poziomu swojego zadłużenia?
25%
39%
Bardzo
niekomfortowo
8%
Niekomfortowo
26%
-2%
28%
29%
Ani komfortowo,
ani
niekomfortowo
Komfortowo
-13%
-21%
Przeciętnie w Europie: -29%
-25% -26% -26%
-31% -32%
26%
-40% -41%
-42%
16%
5%
Przeciętnie
Przeciętny
w Europie
Europejczyk
6%
1%
Polska
Bardzo
komfortowo
-59%
Dziękujemy za uwagę