Służebność wpisywana jest do nowej księgi wieczystej

NAZWA PUBLIKATORA:
NUMER WYDANIA:
Gazeta Prawna
2009-08-25
DATA PUBLIKACJI:
AUTOR:
2009-08-25
Michał Kozłowski
TYTUŁ:
Służebność wpisywana jest do nowej księgi wieczystej
TREŚĆ:
Sąd Najwyższy odniósł się do zagadnienia, czy służebność gruntowa wykonywana na niektórych tylko działkach
geodezyjnych objętych księgą wieczystą, utrzyma się z mocy prawa na każdej działce odłączanej z tej księgi
wieczystej. W rzeczywistości chodzi tu o bardziej kontrowersyjną kwestię: jak na gruncie prawa cywilnego powinno
być rozumiane pojęcie nieruchomości gruntowej. Odpowiedź pozwala dopiero rozstrzygnąć czy, i w jakich
przypadkach, odłączenie z księgi wieczystej działki gruntu w znaczeniu geodezyjnym stanowi podział nieruchomości
obciążonej służebnością, o którym mowa w art. 290 §2 k.c.
W dotychczasowym orzecznictwie funkcjonują co najmniej dwa odmienne sposoby rozumienia pojęcia nieruchomości
gruntowej – rozumienie kodeksowe, zgodnie z którym nieruchomością jest należąca do tego samego właściciela
część powierzchni ziemskiej fizycznie wyodrębniona granicami geodezyjnymi oraz wieczystoksięgowe,
według którego nieruchomość stanowią wszystkie grunty objęte tą samą księgą wieczystą. Przy tym ujęcie
wieczystoksięgowe implikuje stwierdzenie, że odłączenie jednej z działek z księgi wieczystej w każdym przypadku
stanowi
podział
nieruchomości.
Sędziowie
SN
podejmujący
uchwałę
wyraźnie
opowiedzieli
się
za wieczystoksięgowym rozumieniem pojęcia nieruchomości, co ewidentnie wpłynęło na treść uchwały.
Jednocześnie, mając wyraźnie świadomość nieadekwatności takiego rozumienia do specyfiki służebności,
w uzasadnieniu uznali jednak, że odłączenie z księgi wieczystej działki nieobjętej wykonywaniem służebności
i niegraniczącej z pozostałymi działkami, pomimo że stanowi podział nieruchomości obciążonej, nie będzie
skutkowało utrzymaniem się obciążenia na nowoutworzonej nieruchomości. Ta kontrowersyjna teza ma duże
znaczenie dla praktyki przenoszenia do współobciążenia wpisów dotyczących służebności. Zgodnie ze stanowiskiem
SN, dokonując odłączenia z księgi wieczystej działki, na której służebność nie jest wykonywana, należy zbadać,
czy graniczy ona z obciążonymi działkami. Jeśli nie, można by domagać się odłączenia jej do nowej księgi
bez obciążenia.
Budynek Focus, al. Armii Ludowej 26, 00 – 609 Warszawa
T: +48 22 314 90 00 | F: +48 22 314 90 99
www.krawczyk-legal.com