SŁOWNIK TRUDNYCH POJĘĆ NR 2 WALORYZACJA, WALIDACJA

SŁOWNIK TRUDNYCH POJĘĆ
NR 2 WALORYZACJA, WALIDACJA, INDEKSACJA PŁAC,SIATKA PŁAC
Waloryzacja, to ustalenie wysokości istniejących zobowiązań pieniężnych przy zmianie systemu
pieniężnego. Waloryzacja zakłada, że świadczenia pieniężne mają na celu dostarczenie wierzycielowi
takiej samej wartości ekonomicznej, jaką miała wierzytelność w chwili jej powstania. Zatem jeżeli
nastąpi zmiana siły nabywczej pieniądza wierzyciel otrzyma odpowiednio wyższą lub niższą sumę
pieniężną. W finansach publicznych pojęcie waloryzacji jest najczęściej stosowane dla określenia
mechanizmu zwiększania nominalnej wysokości świadczeń emerytalno-rentowych z powodu utraty
ich realności.
Walidacja – badanie odpowiedniości, trafności lub dokładności czegoś. W psychologii np. walidacja
testu psychologicznego to nadawanie testowi cechy trafności i sprawdzanie jej. Z określeniem tym
możemy się także spotkać w certyfikatach jakości produktów bo walidacja (ang. Validation) to
potwierdzenie przez dostarczenie dowodu obiektywnego, że zostały spełnione wymagania odnośnie
konkretnego użycia lub zastosowania (PN-EN ISO 9000:2001). Często waloryzacja i walidacja używane
są odwrotnie do swoich znaczeń lub uważane są za tożsame określenia. Rzeczywistość jest jednak
inna co wyjaśniono na powyższych przykładach.
Indeksacja płac – dostosowanie poziomu wynagrodzeń do wzrostu kosztów utrzymania i cen.
Podstawą indeksacji płac jest indeks wzrostu cen artykułów i usług co pozwala automatycznie
dopasować wysokość nominalnych zobowiązań do skutków inflacji, a tym samym skorelować
początkowe ustalenia płacowe ze zmienionymi warunkami spowodowanymi przez nagłe pojawienie
się inflacji w okresie obowiązywania umowy.
Indeksacja płac może mieć charakter:


Wskaźnikowy (utrwalający strukturę i rozpiętości płacowe) lub kwotowy (prowadzący do
spłaszczenia dochodów);
Cenowy (utrzymujący stały poziom dochodów realnych0 lub porównawczy w stosunku do
dochodów określonych grup zawodowych ( na ogół korzystniejszy dla pracobiorców).
Wykorzystywane są następujące formuły indeksacji:



Indeksowanie płacy zasadniczej na zasadzie jednakowej kwoty dla wszystkich stawek płac
(np. o 1 zł/godz. Za 0,3 punktów wzrostu indeksu cen)
Indeksowanie tylko płacy minimalnej
Indeksowanie proporcjonalne zachowujące istniejące rozpiętości płac (np. na każdy jeden
procent wskaźnika wzrostu cen płace można podnieść o 0,8 procenta.
Siatka płac- (pay spines) jest to przyjęta w określonej firmie struktura wynagrodzeń finansowych
oparta na założeniach polityki prac. Siatka płac skonstruowana jest w oparciu o schemat gradacji
wynikający z wartościowania stanowisk. Siatka płac określa wartości uposażeń w poszczególnych
kategoriach zaszeregowania oraz poziomy płac dla poszczególnych stanowisk. Prawidłowo
skonstruowana siatka płac jest wewnętrznie spójna. Uwzględnia różnice wagi poszczególnych
stanowisk i wewnętrzną hierarchię organizacji, a także aktualne tendencje na rynku pracy (wahania
podaży i popytu odnośnie poszczególnych specjalizacji).