Zbigniew Herbert [tryb zgodnoœci]

Transkrypt

Zbigniew Herbert [tryb zgodnoœci]
ZBIGNIEW HERBERT
1924 - 1998
ZBIGNIEW HERBERT - wspomnienia
• Wisława Szymborska
„Dane
Dane mu było mówić głosem własnym, co
zdarza się tylko wielkim artystom. Jego
twórczość to w literaturze, nie tylko polskiej,
ale i światowej, wartość bezwzględna. Czas
jej nie skruszy, bo zawsze będą czekały ludzi
dramatyczne wybory, nadzieje i złudzenia,
i konieczność rozpoznania prawdy
w zamęcie rzeczywistości. A o tym właśnie
pisał Herbert aż do śmierci. Należy mu się
wieczność, że robił to tak pięknie.”
ZBIGNIEW HERBERT - wspomnienia
• Czesław Miłosz
„Herbert był człowiekiem bardzo
skomplikowanym psychicznie, jego poezja
jest odbiciem tych zmiennych stanów. To był
człowiek, który mało pisał o sobie. Jego
poezja była kaligraficzna. Tylko w paru
wierszach, jak te w ostatnim tomie, zbliżył się
do spraw osobistych. W tym tomie są
wiersze bardzo przypadkowe, ale
równocześnie są takie, które stanowią jakby
pożegnanie z życiem, rodzaj testamentu, na
przykład bardzo wzruszający "Brewiarz".”
ZBIGNIEW HERBERT - wspomnienia
• Gustaw Herling- Grudziński
„…znakomity
znakomity poeta, świetny eseista, no i,
pozwolę sobie na ten akcent osobisty, bliski
mi człowiek i przyjaciel. Bardzo nad tym
cierpię, że nie dożył dnia, w którym stałby się
laureatem, bardzo zasłużonym laureatem,
literackiej Nagrody Nobla.”
ZBIGNIEW HERBERT - wspomnienia
• Adam Michnik
„Naznaczył
Naznaczył swoją epokę. Był świetnym eseistą, autorem
wybitnych sztuk teatralnych i genialnym poetą. Wytworzył
własny język - język pokornego heroizmu, autoironicznej
odwagi, romantyzmu ducha rozmiłowanego w klasycznym
kanonie piękna, europejskiej polskości.
Był poetą, który z dumą pełną determinacji opowiadał o Polsce
podbitej i poniżonej; o jej smutnej godności, gdy już tylko sny
nie zostały upokorzone. Zapisał najwspanialsze karty
dwudziestowiecznych dziejów polskiego honoru. Pisał językiem
przejrzystego piękna, świadomego swej kruchości. Potrafił
jednak słowa czułe i kruche wiązać w taki sposób, że stawały
się twarde jak metal: "Bądź wierny Idź". Ta fraza na zawsze
dźwięczeć będzie w polskiej mowie.”
Rodzinne wspomnienia
Lwowskie wspomnienia
Łyczakowska 55 - dom, w którym
urodził się i w pierwszych latach
życia mieszkał Zbigniew Herbert
Rodzinne wspomnienia
Lwowskie wspomnienia
Tablica przy wejściu
do kamienicy
Rodzinne wspomnienia
Lwowskie wspomnienia
Wnętrze kościoła
św. Antoniego
Rodzinne wspomnienia
Lwowskie wspomnienia
Tablica pamiątkowa
w kościele św. Antoniego
Rodzinne wspomnienia
Rodzinne wspomnienia
Rodzinne wspomnienia
•
Rok 1956. Katarzyna Dzieduszycka, przyszła żona poety, przed
winiarnią Fukiera na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.
Rodzinne wspomnienia
• „Chodziliśmy do Fukiera, gdzie było
węgierskie wino i tam mi mówił
wiersze. Ale nigdy własne. To były
wiersze Miłosza, Czechowicza,
Gałczyńskiego, Wierzyńskiego. Uczył
mnie poezji. Uwodził mnie cudzymi
wierszami”-- wspominała Katarzyna
wierszami”
Herbertowa.
ZBIGNIEW HERBERT
•
•
•
•
•
człowiek
poeta
moralista
wieszcz
polityk
ZBIGNIEW HERBERT - moralista
•
•
•
•
•
„Pan Cogito”
„Raport z oblężonego Miasta”
„Elegia na odejście”
„89 wierszy”
„Epilog burzy”
ZBIGNIEW HERBERT - moralista
„Przesłanie Pana Cogito”
•
•
•
•
•
•
postawa wyprostowana,
heroizm,
umiłowanie prawdy,
odpowiedzialność,
wiara w godność jednostki,
wierność,
ZBIGNIEW HERBERT - moralista
BREWIARZ
Panie
wiem że dni moje są policzone
zostało ich niewiele
Tyle żebym zdążył zebrać piasek
którym przykryją mi twarz
(...)
życie moje
powinno zatoczyć koło
zamknąć się jak dobrze skomponowana sonata
a teraz widzę dokładnie
na moment przed codą
porwane akordy
źle zestawione kolory i słowa
(...)
dlaczego
życie moje
nie było jak kręgi na wodzie
(...)
układa się w słoje stopnie fałdy
by skonać spokojnie
u twoich nieodgadnionych kolan
ZBIGNIEW HERBERT - wieszcz
„Poezja, która ocala, nie musi być patetyczna
i mówić o przeznaczeniu” (Piotr Rykaczewski)
Pytanie o sens poezji postawił Herbert
w wierszu:
Dlaczego klasycy:
klasycy:
jeśli tematem sztuki
będzie dzbanek rozbity
mała rozbita dusza
z wielkim żalem nad sobą
to co po nas zostanie
będzie jak płacz kochanków
w małym brudnym hotelu
kiedy świtają tapety
ZBIGNIEW HERBERT - wieszcz
•
•
•
•
sięganie po uniwersalne wartości,
umiłowanie kultury europejskiej,
wierność samemu sobie i słowu,
poszanowanie godnych i szlachetnych zasad
w sztuce i życiu,
„Wydaje mi się, że podejmuje się walkę nie tylko dla
wygranej, bo to byłoby zbyt łatwe, i nie tylko dla
samej walki, ale w obronie wartości, dla których
warto żyć i za które warto umrzeć”. (wypowiedź Z. Herberta)
ZBIGNIEW HERBERT - polityk
• wyznawca Conradowskiego nakazu wierności,
• obrońca honoru i sensu walki
w powstaniu warszawskim,
• przeciwnik totalitaryzmów,
• wierność wartościom,
• obrońca poniżonych i pokrzywdzonych,
• krzewiciel prawicowych poglądów,
BIBLIOGRAFIA
•
•
•
•
•
•
•
http://portalwiedzy.onet.pl/1492171,1,,,herbert_zbigniew,haslo.html
http://www.zbigniew-herbert.com/
http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/wy_in_rok_herberta_2008
http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_herbert_zbigniew#sylwetka
http://www.lwow.com.pl/spotkania/herbert/herbert.html
Adam Michnik, Z dziejów honoru w Polsce, Warszawa 1991.
Anna Mazurkiewicz – Szczyszek, Miasto Herberta [w:] Polonistyka 2007, nr 4.
Opracowanie: Elżbieta Anioła
Targi Edukacyjne „LIBRA”2008

Podobne dokumenty