Międzynarodówka Zielonych ma gotowe rozwiązania także dla Polski

Postrzeganie teraźniejszości
Międzynarodówka Zielonych ma gotowe rozwiązania
także dla Polski
Ostatnie, dość sceptyczne, a nawet negatywne, wypowiedzi premiera polskiego rządu na temat celowości rozwijania i zwiększania
udziału w polskim miksie energetycznym odnawialnych źródeł energii stanowić mogą powód do zastanowienia się nad tym, czy są to
wypowiedzi tylko związane z toczącą się kampanią wyborczą, czy są to efekty autentycznych przemyśleń, czy też odzwierciedlenie
zmian w samej UE. Premier stwierdził mianowicie, że UE nie może sobie pozwolić na przesadną ochronę klimatu, bo to się nie opłaca.
Według premiera przejście na odnawialne źródła energii jest niemożliwe, gdyż są one zbyt kosztowne.
Wydaje się, że jest to opinia zbieżna z tym, że coraz więcej unijnych przywódców, w tym sam przewodniczący Barroso, wycofuje
swoje poparcie dla odnawialnych źródeł energii i zaczyna skłaniać się ku rozwiązaniu faworyzującym „miks technologii niskoemisyjnych”
obejmujących energię jądrową i sekwestrację dwutlenku węgla, co zostało zawarte w stanowisku z początków tego roku.
Propozycjom Komisji Europejskiej sprzeciwił się Parlament Europejski. W swoim raporcie z 5 lutego wyraził zaniepokojenie propozycjami Komisji, które określił jako „krótkowzroczne i pod wieloma względami pozbawione ambicji”. Ze swej strony Parlament wezwał do
przyjęcia trzech wiążących celów w zakresie polityki klimatyczno-energetycznej na lata 2020-2030. Obejmują one obcięcie emisji przynajmniej o 40%, czerpanie z OZE przynajmniej 30% energii końcowej (cel ten zostałby osiągnięty poprzez realizację indywidualnych celów
krajowych), a także zwiększenie efektywności energetycznej o 40%. Choć raport nie jest wiążący, to dla Państw Członkowskich jest to jasny
sygnał, iż Parlament oczekuje ambitniejszego podejścia do kształtowania ram przyszłej polityki klimatyczno-energetycznej.
Na tym tle uwagę zwracają zalecenia zawarte w raporcie zatytułowanym „Polsko-czesko-niemiecki dialog wokół polityki energetycznej” 1) przygotowany przez międzynarodowy zespół działający pod „matronatem” Fundacji im. Heinricha Bölla (HBS)2), a która to Fundacja
firmuje wspomniany raport. Wśród autorów znajduje się polska ekspertka, pani Aleksandra Arcipowska3), współpracująca między innymi
z warszawskim Instytutem Energetyki Odnawialnej (IEO). Wśród rekomendowanych znalazły się, miedzy innymi, następujące działania.
• „(…) Zwiększenie elastyczności systemu elektroenergetycznego poprzez modernizację i rozbudowę sieci dystrybucyjnych i przesyłowych, wzmocnienie mechanizmów reagowania na popyt, budowa elastycznych mocy wytwórczych (na przykład energia wodna,
biomasa i elektrownie gazowe) oraz magazynowanie energii. Większa elastyczność po stronie niemieckiej ograniczy problematyczne
przepływy kołowe dotykające dziś Polskę i Czechy. Z kolei większa elastyczność sąsiadów Niemiec pozwoli polskim i czeskim konsumentom w większym stopniu czerpać korzyści z rosnącej produkcji prądu pochodzącego z instalacji wiatrowych i słonecznych.
• Bliższa współpraca między operatorami systemów przesyłowych, regulatorami i organizacjami pozarządowymi działającymi w Polsce, Czechach i Niemczech. Pozwoliłoby to usprawnić proces planowania i rozbudowy sieci zmierzający do usunięcia niedoborów
przepustowości w systemie wewnętrznym i na połączeniach transgranicznych. (…)
• Wymiana doświadczeń związanych z technicznymi, środowiskowymi i społecznymi wyzwaniami towarzyszącymi zamykaniu kopalni
węgla brunatnego i kamiennego.
• Każdy z omawianych krajów powinien rozważyć utworzenie biura koordynującego ponadgraniczną współpracę w obszarze rozwoju energetyki odnawialnej. Instytucja, zrzeszająca dwóch lub nawet trzech sąsiadów, wspierałaby między innymi transfer wiedzy
i transgraniczne inwestycje w odnawialne źródła energii. Za pierwowzór w tym względzie mogłoby posłużyć niemiecko-francuskie
biuro energii odnawialnych (DFBEE).
• Wzmocnienie instytucjonalne i dialog ze społeczeństwem obywatelskim.
• Wzmocnienie instytucjonalne poszczególnych aktorów (instytucji rządowych, agencji publicznych, organizacji pozarządowych, firm
sektora energii odnawialnych i innych podmiotów) w Czechach, Niemczech i Polsce. Jego celem byłoby poszerzanie obszarów
wzajemnego zrozumienia i rozbudzanie świadomości wobec międzynarodowego wymiaru Energiewende.
• W bezpośredniej przyszłości zielone organizacje pozarządowe powinny skupić się na wywieraniu presji na rządy, które w chwili obecnej są w trakcie wypracowywania stanowisk wobec unijnej polityki energetyczno-klimatycznej do roku 2030. Organizacje
pozarządowe powinny lobbować za ustanowieniem oddzielnych, ambitnych i wiążących celów dla obniżenia emisji, rozwoju OZE
i efektywności energetycznej. Innym niezwykle ważnym aspektem jest wsparcie skutecznych działań na rzecz wskrzeszenia unijnego systemu handlu emisjami (EU ETS). W każdym z omawianych krajów społeczeństwo obywatelskie ma istotną rolę do odegrania.
W Niemczech, organizacje pozarządowe powinny zachęcać rząd do większego zaangażowania w omawianych obszarach, z kolei
polskie i niemieckie organizacje pozarządowe powinny działać na rzecz zmiękczenia opozycji rządów centralnych wobec bardziej
ambitnych celów polityki energetyczno-klimatycznej.”
Zacytowane rekomendacje dla rządów i opozycji wskazują, że środki finansowe pozyskiwane przez organizacje, do jakich należą politycy Zielonych, a także i działacze Zielonego Pokoju, od zupełnie niezależnych ofiarodawców nie idą na marne. Na szczęście organizacje te
nie przyjmują finansowania od polityków, rządów czy korporacji i zachowują całkowitą niezależność we wszystkim, co robią!
Tomasz E. Kołakowski
„Greening the Heartlands of Coal in Europe – Insights from a Czech-German-Polish Dialogue on Energy Issues” (http://www.pl.boell.org/)
Fundacja im. Heinricha Bölla jest częścią ruchu politycznego Zielonych, który rozwinął się na całym świecie w odpowiedzi na tradycyjny trójpodział sceny
politycznej na: socjalizm, liberalizm i konserwatyzm (lewicę, centrum i prawicę). Jest częścią światowej sieci Zielonych i promuje rozwój ruchu politycznego Zielonych na wszystkich kontynentach. (http://www.pl.boell.org/)
3)
Aleksandra Arcipowska is an energy and climate expert, currently working for the Buildings Performance Institute Europe. She has worked on energy
and climate-related projects for Polish institutes such as the Institute for Sustainable Development, the Institute for Renewable Energy, the Polish Climate
Coalition, and the Polish Ecological Club. As a policy officer and researcher, she has been involved in various topics ranging from UNFCCC negotiations
1)
2)
to energy-system transition. (http://www.pl.boell.org/downloads/Greening_the_Heartlands_of_Coal_in_Europe.pdf)