Ekoturystyka Turystyka naleŜy do najszybciej

Ekoturystyka
2010-11-12
Turystyka naleŜy do najszybciej rozwijających się gałęzi gospodarki; wg
Światowej Organizacji Turystyki w 1950 r. na wakacje wyjeŜdŜało tylko 25 mln
osób, obecnie liczba ta osiąga ponad 800 mln i ma tendencje wzrostową . Ze
względu na rozwój infrastruktury turystycznej, zmniejsza się powierzchnia
obszarów naturalnych będących siedliskami roślin i zwierząt, wzrasta
zanieczyszczenie powietrza, wód. Jednak turystyka masowa zostaje coraz
częściej wyparta przez ekoturystykę. Rozwój ekoturystyki zdaniem specjalistów
posiada trzy najwaŜniejsze cechy: jest formą aktywnego zwiedzania obszarów o
wybitnych walorach kulturowych i przyrodniczych, a poprzez to dostarcza środków
finansowych, które słuŜą ochronie wartości dziedzictwa przyrodniczego. Rok 2002
został ogłoszony Międzynarodowy Rokiem Ekoturystyki przez UNEP i Światową
Organizację Turystyki. W publikacjach Rady Europy na temat przemysłu
turystycznego moŜna przeczytać o przełomie w postawach i mentalności
współczesnych turystów; coraz częściej szukają oni wypoczynku w zgodzie i
harmonii z przyrodą. Ekoturyści preferują zdrowy styl Ŝycia; dla nich sens
podróŜowania to przede wszystkim świadomy kontakt z naturą. W krajach wysoko
rozwiniętych. ekoturystyka stała się nie tyle popularna, co politycznie poprawna.
Według statystyk opracowanych przez Międzynarodowe Towarzystwo
Ekoturystyczne ponad dwie trzecie amerykańskich i australijskich turystów, a 90
proc. brytyjskich uznaje, Ŝe odpowiedzialnością hoteli jest aktywna ochrona
środowiska i wspieranie lokalnych społeczności.
Prekursorem rozwoju ekoturystyki w Polsce jest Europejskie Centrum Rolnictwa
Ekologicznego i Turystyki w Polsce. Na terenie Polski działa od 1993 r. jego
załoŜycielką i zarazem prezesem była Jadwiga Łopata laureatka Nagrody
Goldmana tzw. "ekologicznego Nobla" z 2002 roku, za wybitne osiągnięcia w
propagowaniu idei ekologicznego rolnictwa, turystyki, ochrony tradycji i wartości
kulturowych polskiej wsi. Stowarzyszenie to realizowało wiele projektów
kształcących świadomość ekologiczną, m.jn. „Ekoedukacja w Gospodarstwach
Ekologicznych”, „Turystyka ekologiczna w gospodarstwach ekologicznych”.
W propagowanie turystyki ekologicznej zaangaŜowała się równieŜ Fundacja
Partnerstwo dla Środowiska, tworząc popularne questy czyli…nieoznakowane w
terenie szlaki, którymi moŜna wędrować, kierując się informacjami zawartymi w
wierszowanych wskazówkach. Kolejne miejsca na trasie odnajduje się poprzez
znalezienie odpowiedzi na zagadkę i wyszukanie w terenie odpowiadającego jej
miejsca. Na końcu szlaku umieszczony jest skarb – skrzynka, a w niej kronika z
wpisami zdobywców questu oraz pamiątkowa pieczątka, której odbicie potwierdza
przebycie całej trasy. Metoda ta realizowana jest na sześciu istniejących zielonych
szlakach. Za kolebkę ruchu zielonych szlaków uwaŜa się Stany Zjednoczone. W
Europie Środkowo-Wschodniej prekursorami greenways byli Czesi. Pierwszą
inicjatywą w ramach zielonych szlaków była trasa łącząca Wiedeń z Pragą. Przy
zielonych szlakach powstają ekomuzea. Pierwszym ekomuzeum, jakie narodziło
się w Polsce, było Muzeum Przyrody i Techniki Ekomuzeum im. Jana Pazdura w
Starachowicach. Placówka ta pokazuje, jak moŜna łączyć technikę z przyrodą:
obok ekspozycji zabytków hutnictwa moŜemy obejrzeć nowoczesną wystawę
paleontologiczną. Na podstawie pozostawionych tropów dokonano rekonstrukcji
zwierząt, które Ŝyły w regionie Gór Świętokrzyskich w okresach permu, triasu i
jury. Obiekt ten jest jednym z czterech ekomuzeów, jakie powstały wzdłuŜ
Bursztynowego Szlaku.
Istotną funkcją zielonych szlaków jest edukacja ekologiczna, stąd pomysł na
projekt „Szkoły dla Ekorozwoju na Zielonych Szlakach- Greenways” realizowany
ze środków Narodowego funduszu Ochrony Środowiska od 2007r. W ramach
ekoszkół realizuje się wiele programów proekologicznych, czy to poprzez
nasadzenie nowych drzew, czy teŜ konkursy, seminaria.
Opracowała: Leokadia Wylęgała