docNowe prawo restrukturyzacyjne - Głowacki Chilarski Sieklicki
download 
Reklamacja Transkrypt
Nowe prawo restrukturyzacyjne - Głowacki Chilarski Sieklicki
Warszawa t: + 48 22 416 97 52 f: + 48 22 115 59 78 | Nowogrodzka 10/10 00-511 Warszawa | [email protected] Poznań t: + 48 61 225 78 23 f: + 48 61 225 78 24 | Towarowa 41/100 | 61-896 Poznań | [email protected] WARSZAWA, 26 MAJA 2015 R. dr Tomasz Chilarski Radca Prawny Głowacki Chilarski Sieklicki sp.k. Nowe prawo restrukturyzacyjne Prezentacja zawiera jedynie podstawowe informacje o nowych procedurach restrukturyzacyjnych i najważniejsze, łączące się z tymi procedurami, możliwości dla dłużników. Nowej ustawie towarzyszą też daleko idące zmiany prawa upadłościowego. 2 Nowe prawo restrukturyzacyjne Przyczyny wprowadzenia nowej regulacji • nieefektywność postępowań upadłościowych (długotrwałość oraz wysoki koszt w odniesieniu do stopnia zaspokojenia wierzycieli) • często niewypłacalni przedsiębiorcy usuwani są z obrotu gospodarczego w drodze nieformalnej likwidacji, co narusza interesy wierzycieli • dominacja postępowań likwidacyjnych • wiele postępowań układowych i tak kończy się upadłością likwidacyjną. 3 Nowe prawo restrukturyzacyjne Cel nowej regulacji • wprowadzenie narzędzi restrukturyzacyjnych • zachęta do restrukturyzacji w drodze układu z wierzycielami • zapobieżenie likwidacji przedsiębiorstw • odejście od skojarzenia restrukturyzacji z upadłością. 4 Nowe prawo restrukturyzacyjne Cztery podstawowe procedury restrukturyzacyjne postępowanie o zatwierdzenie układu postępowanie układowe przyspieszone postępowanie układowe postępowanie sanacyjne 5 Nowe prawo restrukturyzacyjne Podstawy otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego • niewypłacalność • zagrożenie niewypłacalnością. Postępowanie jest wszczynane na wniosek dłużnika (wyjątek - postępowanie sanacyjne). W przypadku złożenia wniosku restrukturyzacyjnego i wniosku o ogłoszenie upadłości, w pierwszej kolejności sąd rozpoznaje wniosek restrukturyzacyjny (chyba, że sprzeciwia się temu interes ogółu wierzycieli). Warunkiem prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego jest zdolność dłużnika do regulowania zobowiązań powstałych po otwarciu postępowania. 6 Nowe prawo restrukturyzacyjne Plan restrukturyzacyjny opis przedsiębiorstwa dłużnika wraz z informacją o aktualnym oraz przyszłym stanie podaży i popytu w sektorze rynku, na którym przedsiębiorstwo działa analiza przyczyn trudnej sytuacji ekonomicznej dłużnika prezentacja proponowanej przyszłej strategii prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika oraz informacja na temat poziomu i rodzaju ryzyka pełny opis i przegląd planowanych środków restrukturyzacyjnych i związanych z nimi kosztów harmonogram wdrożenia środków restrukturyzacyjnych oraz ostateczny termin wdrożenia planu restrukturyzacyjnego informacja o zdolnościach produkcyjnych przedsiębiorstwa dłużnika, w szczególności o ich wykorzystaniu i redukcji opis metod i źródeł finansowania, wielkości udzielonej i wnioskowanej pomocy publicznej oraz pomocy de minimis lub pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie i wykazanie zapotrzebowania na nią Plan Restrukturyzacyjny projektowane zyski i straty na kolejne pięć lat oparte na co najmniej dwóch prognozach 7 Nowe prawo restrukturyzacyjne Postępowanie o zatwierdzenie układu • umożliwia zawarcie układu w wyniku samodzielnego zbierania głosów wierzycieli przez dłużnika bez udziału sądu • może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. 8 Nowe prawo restrukturyzacyjne Postępowanie o zatwierdzenie układu • postępowanie polega na zawarciu układu w wyniku samodzielnego zbierania głosów przez dłużnika bez udziału sądu. Egzekucje nie są zawieszone • dłużnik zawiera umowę z wybranym doradcą restrukturyzacyjnym (pełniącym funkcję nadzorcy układu) • dłużnik dokonuje ustalenia dnia układowego (dzień wg którego ustala się uprawnienia wierzycieli). Nadzorca układu sporządza plan restrukturyzacyjny wspólnie z dłużnikiem: • nadzorca układu sporządza spis wierzytelności oraz opinię o możliwości wykonania układu • układ jest przyjęty, jeżeli za przyjęciem głosowała większość wierzycieli mających łącznie co najmniej 2/3 sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem • sąd wydaje postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia układu w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Wniosek może zostać złożony w terminie 3 miesięcy od dnia układowego. 9 Nowe prawo restrukturyzacyjne Postępowanie układowe • umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności • może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem • sąd otwiera postępowanie układowe • nadzorca sądowy zawiadamia wierzycieli o otwarciu postępowania układowego, sporządza plan restrukturyzacyjny i spis wierzytelności 10 Nowe prawo restrukturyzacyjne Postępowanie układowe c.d. • propozycje układowe zgłasza dłużnik. Mogą obejmować w szczególności : odroczenie terminu wykonania zobowiązań rozłożenie na raty zmniejszenie wysokości konwersję wierzytelności na udziały lub akcje • układ zawarty na zgromadzeniu wierzycieli (wystarczy uczestnictwo 20% wierzycieli uprawnionych) wymagana większość głosujących wierzycieli mających łącznie co najmniej 2/3 sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom . Możliwość głosowania w grupach wierzycieli. 11 Nowe prawo restrukturyzacyjne Postępowanie układowe c.d. Układ nie obejmuje m.in. : • wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo • wierzytelności ze stosunku pracy (jak dziś) • wierzytelności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego, których płatnikiem jest dłużnik. Wierzyciel rzeczowy może prowadzić egzekucję wyłącznie z przedmiotu zabezpieczenia, a nie z całego majątku dłużnika. 12 Nowe prawo restrukturyzacyjne Postępowanie układowe c.d. Układ przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli zatwierdza sąd • odmawia m. in. wówczas, gdy dłużnik nie wykonuje zobowiązań powstałych po dniu otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego • w przyspieszonym postępowaniu układowym oraz w postępowaniu sanacyjnym sąd odmawia zatwierdzenia układu, jeżeli suma spornych wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem • układ wiąże wierzycieli, chociażby nie zostali umieszczeni w spisie wierzytelności, chyba że dłużnik ich nie ujawnił i tych, którzy nie byli uczestnikami postępowania • przewidywany czas trwania 6-9 miesięcy. 13 Nowe prawo restrukturyzacyjne Przyspieszone postępowanie układowe • umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie. Uproszczona forma sporządzenia spisu wierzycieli (brak sprzeciwów, tylko zastrzeżenia powodujące, że wierzytelność objęta zastrzeżeniem traktowana jest jako sporna). • może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem • zakaz wypowiadania niektórych umów do czasu zakończenia postępowania • krótkie terminy na złożenie planu restrukturyzacyjnego i spisu wierzycieli. Sędzia komisarz szybko wyznacza termin zgromadzenia wierzycieli • czas trwania całego postępowania: 2-3 miesiące. 14 Nowe prawo restrukturyzacyjne Postępowanie sanacyjne • umożliwia dłużnikowi przeprowadzenie działań sanacyjnych oraz zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności • dłużnik składa wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego. Wyjątkowo wierzyciel ustanawiany jest zarządcą • wszystkie postępowania egzekucyjne ulegają zawieszeniu (w tym egzekucje prowadzone przez wierzycieli nieukładowych) • zarządca ma prawo odstąpić od niewykonanych umów wzajemnych • dla pracowników postępowanie sanacyjne wywołuje takie skutki jak upadłość • niektóre czynności prawne bezskuteczne wobec masy sanacyjnej (jak dziś w upadłości). 15 Nowe prawo restrukturyzacyjne Postępowanie sanacyjne c.d. • w terminie 1 miesiąca (wyjątkowo 3 miesiące) zarządca i dłużnik przedstawiają plan restrukturyzacyjny zawierający propozycje działań służących przywróceniu zdolności dłużnika do regulowania swoich zobowiązań. Sędzia komisarz zatwierdza plan po uzyskaniu opinii rady wierzycieli • zarządca sporządza spis wierzytelności • sędzia komisarz wyznacza zgromadzenie wierzycieli po wdrożeniu działań sanacyjnych, nie później jednak niż przed upływem 12 miesięcy od otwarcia postępowania sanacyjnego • sprzedaż majątku przez zarządcę ma skutki sprzedaży egzekucyjnej • przewidywany czas trwania postępowania sanacyjnego – 12 miesięcy. 16 Nowe prawo restrukturyzacyjne ZA i PRZECIW każdej procedury Samodzielne zbieranie głosów ZA : szybkość, utrzymanie pełnej kontroli nad procesem przez dłużnika PRZECIW : egzekucje mogą być prowadzone, wysoka wymagana większość głosów za przyjęciem układu Postępowanie układowe ZA : zawieszone egzekucje, umowy nie zostaną wypowiedziane, milczący nie mają racji PRZECIW : proces mogą torpedować wierzyciele rzeczowi, czekamy z zawarciem układu na zatwierdzenie spisu wierzytelności 17 Nowe prawo restrukturyzacyjne ZA i PRZECIW każdej procedury Przyspieszone postępowanie układowe ZA : szybkość postępowania, umowy nie zostaną wypowiedziane PRZECIW : niemożliwe przy dużej ilości spornych wierzytelności Postępowanie sanacyjne ZA : możliwość skutecznych działań sanacyjnych – odstąpienie od umów, zwolnienie pracowników PRZECIW : 12 miesięcy lub dłużej, utrata kontroli nad majątkiem (zarządca) 18 Nowe prawo restrukturyzacyjne Układ częściowy Dłużnik może złożyć propozycje układowe dotyczące jedynie niektórych zobowiązań, których restrukturyzacja ma zasadniczy wpływ na dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa dłużnika. Wyodrębnienie wierzycieli objętych układem częściowym odbywa się w oparciu o obiektywne, jednoznaczne i uzasadnione kryteria. W szczególności może chodzić o: • wierzycieli finansujących działalność dłużnika • wierzycieli będących stronami umów o zasadniczym znaczeniu dla funkcjonowania przedsiębiorstwa dłużnika • wierzycieli zabezpieczonych rzeczowo • największych wierzycieli. 19 Nowe prawo restrukturyzacyjne Układ częściowy c.d. Układ częściowy może zostać przyjęty i zatwierdzony wyłącznie w postępowaniu o zatwierdzenie układu, albo w przyspieszonym postępowaniu układowym. Procedura zapewnia zawarcie układu z kilkoma, a nawet jednym wierzycielem bez potrzeby angażowania wszystkich wierzycieli. 20 Nowe prawo restrukturyzacyjne Organy postępowania sąd restrukturyzacyjny – sąd rejonowy właściwy dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika sędzia komisarz- kieruje tokiem postępowania, sprawuje nadzór nad czynnościami nadzorcy sądowego i zarządcy zastępca sędziego komisarza nadzorca układu (postępowanie o zatwierdzenie układu) nadzorca sądowy (postępowanie układowe) zarządca (postępowanie sanacyjne) 21 Nowe prawo restrukturyzacyjne Nowy zawód - doradca restrukturyzacyjny Nadzorcą albo zarządcą może być osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego. Nadzorca albo zarządca jest powoływany przez sąd, ale wpływ na to powołanie, zmianę lub odwołanie mają: • dłużnik samodzielne (postępowanie o zatwierdzenie układu) • dłużnik z udziałem wierzycieli dysponujących co najmniej 30% sumy wierzytelności (postępowanie układowe i przyspieszone postępowanie układowe, postepowanie sanacyjne) • rada wierzycieli. Wynagrodzenie nadzorcy lub zarządcy jest zależne od liczby wierzycieli, sumy wierzytelności, długości postępowania. Zarządca powoływany jest w postępowaniu sanacyjnym oraz w postępowaniu układowym i przyspieszonym postępowaniu układowym w razie odebrania zarządu masą dłużnikowi. 22 Nowe prawo restrukturyzacyjne Dłużnik W postępowaniu restrukturyzacyjnym dłużnik sprawuje zarząd własny swoim majątkiem, chyba że został ustanowiony zarządca. 23 Nowe prawo restrukturyzacyjne Wierzyciele Ujawnieni w spisie wierzytelności. Spis wierzytelności służy ustaleniu uprawnionych do głosowania za układem oraz stanowi wraz z postanowieniem o zatwierdzeniu układu tytuł egzekucyjny przeciwko dłużnikowi • spis wierzytelności sporządza nadzorca lub zarządca na podstawie ksiąg rachunkowych dłużnika • bak zgłoszeń wierzytelności • wierzytelności za okres rozliczeniowy, w trakcie którego zostało otwarte postępowanie ulega proporcjonalnemu podziałowi na część traktowaną jako wierzytelność powstałą przed dniem otwarcia postępowania oraz część traktowaną jako wierzytelność powstająca po dniu otwarcia postępowania • sprzeciw co do umieszczenia wierzytelności w spisie lub, co do pominięcia wierzytelności przysługuje wierzycielom i dłużnikowi. Ograniczenie środków dowodowych dla udowodnienia okoliczności uzasadniających sprzeciw (tylko dowód z dokumentu lub opinii biegłego, wykluczenie dowodu z zeznań świadków) • sprzeciwy może rozpatrywać zastępca sędziego komisarza • spis wierzytelności zatwierdza sędzia komisarz. 24 Nowe prawo restrukturyzacyjne Uprawnienia wierzycieli Wzrastają uprawnienia wierzycieli względem aktualnego stanu prawnego w postępowaniu upadłościowym (kosztem sądu i sędziego komisarza). Najważniejsze zmiany dotyczą rady wierzycieli: • obowiązek ustanowienia rady wierzycieli na wniosek dłużnika, 3 wierzycieli, wierzyciela/wierzycieli dysponujących 20% ogólnej sumy wierzytelności • na wniosek wierzyciela/wierzycieli mających 20% sumy wierzytelności sędzia komisarz powołuje członka rady wierzycieli wskazanego przez wnioskodawcę • pracami rady wierzycieli kieruje przewodniczący. 25 Nowe prawo restrukturyzacyjne Rada wierzycieli Ma prawo: • zmienić nadzorcę sądowego lub zarządcę • kontrolować czynności dłużnika, zarządcy lub nadzorcy • badać księgi dłużnika • udzielać zezwolenia na określone czynności lub transakcje • przywrócić zarząd własny dłużnikowi. 26 Nowe prawo restrukturyzacyjne Zakończenie i umorzenie postępowania restrukturyzacyjnego Postępowanie restrukturyzacyjne zostaje zakończone z dniem uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu, albo o odmowie zatwierdzenia układu. Sąd umarza postępowanie restrukturyzacyjne, jeżeli: 1) prowadzenie postępowania zmierzałoby do pokrzywdzenia wierzycieli 2) dłużnik wniósł o umorzenie postępowania i wyraziła na to zgodę rada wierzycieli 3) układ nie został przyjęty. Sąd może umorzyć postępowanie restrukturyzacyjne: 1) jeżeli z okoliczności sprawy, w szczególności z zachowania dłużnika, wynika że układ nie zostanie wykonany 2) jeżeli dłużnik nie wykonuje poleceń sędziego-komisarza i wyraziła na to zgodę rada wierzycieli. 27 Nowe prawo restrukturyzacyjne Zakończenie i umorzenie postępowania restrukturyzacyjnego c.d. Sąd umarza przyspieszone postępowanie układowe w przypadku stwierdzenia, że suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. Sąd umarza postępowanie układowe albo postępowanie sanacyjne, jeżeli dłużnik utracił zdolność do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu oraz zobowiązań, które nie mogą zostać objęte układem. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do zaspokajania zobowiązań, jeżeli opóźnienie w ich wykonywaniu przekracza trzydzieści dni. Sąd umarza postępowanie sanacyjne, jeżeli brak jest realnych możliwości przywrócenia dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań. 28 Nowe prawo restrukturyzacyjne Uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości Dłużnik lub wierzyciel może złożyć uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie przewidzianym do złożenia zażalenia na postanowienie o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego, albo postanowienie o odmowie zatwierdzenia układu. Jest to wniosek bez załączników. Płynne przejście od restrukturyzacji do upadłości. 29 Nowe prawo restrukturyzacyjne Centralny Rejestr Ustawa tworzy Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości, który będzie platformą dostępu do wszystkich dokumentów i informacji o postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych oraz wymiany informacji (składanie pism i dokumentów). 30 Nowe prawo restrukturyzacyjne Zmiany w postępowaniu upadłościowym • nowa definicja niewypłacalności • likwidacja upadłości układowej na rzecz układu w upadłości • wprowadzenie tzw. przygotowanej likwidacji (wniosek o ogłoszenie upadłości wraz z wyceną przedsiębiorstwa i proponowanym nabywcą). 31 Nowe prawo restrukturyzacyjne Uprzywilejowana pozycja nowego finansowania • zaciągnięcie kredytu lub pożyczki i ustanowienie zabezpieczenia za zgodą rady wierzycieli oraz w związku z wykonaniem układu nie będzie mogło być uznane za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości jeśli: finansowanie niezbędne do bieżącego zaspakajania kosztów i zobowiązań powstałych po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego środki zostały przekazane i prawidłowo wykorzystane, a zabezpieczenie jest adekwatne do udzielonego kredytu • skreślony art. 14 § 3 KSH (pożyczki wspólników) • wierzyciele finansujący dłużnika po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego będą zaspakajani w kategorii II w razie upadłości. 32 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Warszawa t: + 48 22 416 97 52 f: + 48 22 115 59 78 Nowogrodzka 10/10 00-511 Warszawa [email protected] Poznań t: + 48 61 225 78 23 f: + 48 61 225 78 24 Towarowa 41/100 61-896 Poznań [email protected]
