j.polski

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA
POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM
I. Informacje ogólne:
1. Nauczanie języka polskiego w naszym gimnazjum odbywa się według programu:
GWO „Między nami”; A. Łuczak, E. Prylińska
2.Wymagania edukacyjne z przedmiotu uwzględniają zapisy z podstawy programowej
kształcenia ogólnego w gimnazjum i programu wydawnictwa GWO.
3. Zasady PSO z języka polskiego są zgodne z zapisami WSO szkoły.
4. Stosuje się dwa poziomy wymagań: podstawowy i ponadpodstawowy.
5. Na początku roku szkolnego uczniowie są zapoznawani z PSO z języka polskiego,
zestawem lektur i przybliżonymi terminami ich omawiania.
6. Uczniowie mają obowiązek posiadania podręcznika, zeszytu przedmiotowego i zeszytu
ćwiczeń z nauki o języku (cz. I i II) , aktualnie omawianą lekturę. Znać materiał z ostatnich 3
lekcji. Mieć wykonane zadania domowe w zeszycie, zeszycie ćwiczeń lub na kartce
(wypracowania). Znać zadany przez nauczyciela tekst literacki. Przechowywać w zeszycie
otrzymane materiały i druki (minus).
7.Uczeń ma obowiązek brać aktywny udział w lekcjach, systematycznie się do nich
przygotowywać oraz przestrzegać ustalonych zasad i porządku w czasie ich trwania.
8.Uczeń posiadający opinię lub orzeczenie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej oceniany
jest w formie dostosowanej do zaleceń w/w. PPP.
II. Zasady przedmiotowego systemu oceniania:
1. W PSO z języka polskiego obowiązuje sześciostopniowa skala ocen (1-6). Wszelkie formy
sprawdzania wiedzy i umiejętności uczniów oceniane są według procentowych proporcji.
2.Na podstawie ocen uzyskanych przez ucznia w I i II semestrze nauczyciel wystawia ocenę
śródroczną lub roczną, uwzględniając wagę ocen lub średnią ważoną.
3.Przy wystawianiu oceny śródrocznej i rocznej nauczyciel bierze też pod uwagę postawę
ucznia na zajęciach, jego systematyczność, aktywność i zaangażowanie w pracę na lekcji,
postępy lub ich brak, wkład pracy w stosunku do zdolności, indywidualne pogłębianie wiedzy
oraz dodatkowy udział w konkursach przedmiotowych i uzyskiwane osiągnięcia.
4.Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnił wymagania na ocenę 5+ w zakresie
kształcenia kulturowo-literackiego i językowego oraz spełnił jeden z wymienionych
warunków:
-brał udział i osiągał sukcesy w konkursach szkolnych, międzyszkolnych, olimpiadach o
charakterze polonistycznym
-podejmował działalność kulturalną lub literacką w różnych formach
-rozwijał twórczo i samodzielnie własne zainteresowania.
5.Dodatkowym sposobem oceniania są:
str. 1
a) plusy(+), które stanowią formę odnotowywania aktywności uczniów na lekcji i
nagradzania za dodatkową pracę czy udział w zajęciach nadobowiązkowych.
Pięć plusów (+++++) tworzy ocenę bardzo dobrą(5)za aktywność
b)minusy (-), które uczeń otrzymuje za nieposiadanie obowiązkowych pomocy
dydaktycznych –podręcznika, zeszytu, zeszytu ćwiczeń, tekstu lektury; niewłaściwą postawę
na lekcji, w tym niewykonywanie poleceń nauczyciela lub lidera grupy, przeszkadzanie w
pracy innym uczniom.
Trzy minusy (---) skutkują otrzymaniem przez ucznia oceny niedostatecznej(1)za aktywność.
Otrzymane plusy i minusy, z których nie można wystawić oceny (mniej niż 5 plusów, mniej
niż 3 minusy) , przy ustalaniu oceny śródrocznej i rocznej z przedmiotu są ze sobą
porównywane i nauczyciel wystawia z nich ocenę .
Dopuszcza się redukcję dwóch minusów jednym plusem.
III. Skala ocen:
1. Formy oceny
 cyfrowa
 ustna
 samoocena
 ocena grupowa
2. Do oceny bieżącej osiągnięć uczniów służą następujące oceny:
 celujący – 6 (cel)
 bardzo dobry – 5 (bdb)
 dobry – 4 ( db)
 dostateczny – 3 (dst)
 dopuszczający – 2 (dop)
 niedostateczny – 1 (ndst)
IV. Obszary aktywności podlegające ocenianiu:
a) wiedza
b) umiejętności
c) aktywność
d) przygotowanie do lekcji
e) systematyczność
f) praca indywidualna
g) praca w grupach
h) zadania domowe
i) zeszyt przedmiotowy
j) zainteresowanie przedmiotem
k) zaangażowanie
V. Formy działalności ucznia podlegające ocenianiu:
a) wypowiedzi ustne (prezentacja, odpowiedzi, recytacja)
b) prace pisemne o zróżnicowanym stopniu trudności ( redagowanie różnych form
wypowiedzi)
c) testy
d) dyktanda
str. 2
e) działania praktyczne (np. projekty)
f) prace klasowe
g) zeszyt przedmiotowy
h) technika głośnego czytania
i) sprawdzian czytelniczy sprawdzający stopień rozumienia czytanego tekstu oraz
posługiwanie się poznanymi terminami z teorii literatury
j) sprawdziany z nauki o języku
k) zadania domowe
l) zadania nadobowiązkowe – stosownie do potrzeb i zainteresowań uczniów
VI. Przewidywane osiągnięcia absolwenta gimnazjum:
Realizacja programu powinna przynieść zamierzone efekty. Wyrażają się one w
nabyciu przez uczniów odpowiednich postaw, umiejętności i wiedzy. Dzięki lekcjom języka
polskiego uczeń powinien rozwinąć postawę, która wyraża się w rozpoznawaniu wartości
uniwersalnych w życiu i w sztuce; w takich cechach, jak:
- przeświadczenie, że w życiu człowieka podstawowe znaczenie mają takie wartości jak
dobro, prawda, uczciwość, obowiązkowość i tolerancja;
- szacunek dla dorobku minionych pokoleń i patriotyzm wyrażający się dumą z osiągnięć
własnego narodu;
- aktywność przejawiająca się chęcią działania w zespole oraz inicjatywa w samodzielnym
podejmowaniu zadań.
Poprzez realizację treści programowych uczeń powinien nabyć szereg umiejętności
przydatnych w dalszych etapach kształcenia i w życiu codziennym:
- mówi spójnie i poprawnie na wskazane tematy, uwzględnia sytuację mówienia, posługuje
się różnymi odmianami polszczyznę y zależności od sytuacji komunikacyjnej;
- aktywnie uczestniczy w dyskusji – umiejętnie formułuje pytania i udziela precyzyjnych
odpowiedzi, potrafi wyrażać własny punkt widzenia – właściwie dobiera argumenty;
- potrafi określić przyczyny niekomunikatywności wypowiedzi: świadomie kształtuje własny
tekst, celowo dobierając środki językowe, formułuje swą wypowiedź zgodnie z zasadami
kultury języka, dostrzega etyczne i estetyczne aspekty komunikatu językowego;
- wypowiada się w różnych formach gatunkowych ( ustnie i pisemnie), redaguje swą
wypowiedź przestrzegając cech gatunkowych;
- zna i rozumie teksty literackie i inne teksty kultury ważne dla poczucia tożsamości i
przynależności narodowej oraz przynależności do wspólnoty ludzkiej; potrafi wskazać i
rozumie dosłownie i niedosłownie sensu w tych tekstach, wyróżnia istotne problemy w nich
zawarte, formułuje sądy na temat wartości rozpoznawczych w tekstach;
- analizując dzieło literackie, potrafi ukazać jego strukturę, dostrzega związki między
elementami tekstu i ocenia ich celowość;
- wypowiada się na podstawie lektury o własnych doświadczeniach czytelniczych i
estetycznych; prowadzi poszukiwania w bibliotece wydawnictw o określonej tematyce,
sprawnie posługuje się katalogami bibliotecznymi;
- poszerza wiadomości z podręcznika samodzielną lekturą książek popularyzujących wiedzę;
posługuje się różnymi źródłami wiedzy i na ich podstawie potrafi przygotować informacje na
określony temat;
- czyta, mówi i pisze zgodnie z regułami ortoepicznymi języka polskiego.
W zakresie wiedzy:
- zna pojęcia komunikacji językowej, kultury języka, błędu językowego i jego rodzajów;
str. 3
- posługuje się podstawową terminologią opisującą struktury języka;
- rozpoznaje i nazywa rodzaje i gatunki literackie;
- operuje terminologią związaną z interpretacją i analizą tekstu literackiego ( podstawowe
środki poetyckie).
VII. Narzędzia, formy, czas pomiaru i obserwacji osiągnięć uczniów:
1.Narzędziami oceniania umiejętności i wiadomości ucznia są:
a) odpowiedzi ustne – uczeń powinien być przygotowany z trzech ostatnich tematów lekcji
oraz zadania domowego, w przypadku omawiania lektury obowiązuje znajomość treści
książki oraz wszystkich tematów jej dotyczących,
b) kartkówki z trzech ostatnich tematów i treści lektury – są pisemnym odpowiednikiem
odpowiedzi ustnych i mogą być przeprowadzone bez zapowiedzi;
c) sprawdzian pisemny 1 –godzinny – o jego zakresie i terminie uczniowie są informowani z
tygodniowym wyprzedzeniem,
d) test językowy – może mieć formę ćwiczeń praktycznych lub testu wyboru, o jego terminie
i zakresie uczniowie są informowani z tygodniowym wyprzedzeniem,
e) dyktando – może mieć różne formy, np. słówek, opowiadania, rymowanki lub krzyżówki,
przeprowadzane jest 2-3 razy w semestrze w umówionym wcześniej dniu; w razie otrzymania
oceny niedostatecznej do dziennika można ją poprawić w ciągu dwóch tygodni od wpisania
do dziennika,
f) sprawdzian kompetencji czytelniczych – na przeczytanie tekstu i odpowiedź na polecenia
uczniowie mają 1 godzinę lekcyjną, o terminie są wcześniej powiadamiani; sprawdzian może
mieć formę zadania domowego;
g) praca klasowa – wypracowanie dwugodzinne – służy sprawdzeniu opanowania
wiadomości z danego zakresu materiału oraz umiejętności wypowiadania się w określonej
formie wypowiedzi a także umiejętności analizowania i interpretowania tekstu literackiego; o
terminie uczniowie są powiadamiani z tygodniowym wyprzedzeniem;
h) recytacja – 1 raz w semestrze uczniowie opanowują pamięciowo wskazany wiersz lub
fragment prozy;
i) zeszyt – kilka razy w semestrze nauczyciel kontroluje sposób prowadzenia zeszytu
(komplet notatek i zadań domowych, poprawność ortograficzną, estetykę itp.), uczeń jest
zobowiązany dokonywać poprawek zgodnie z zaleceniami nauczyciela a raz w semestrze
może otrzymać ocenę za prowadzenie zeszytu obejmującą wskazane wcześniej składniki;
j) prace domowe – należy odrabiać je z lekcji na lekcję, za otrzymanie pracy można otrzymać
ocenę od dopuszczającej do bardzo dobrej lub celującą, jeżeli zadanie obejmowało treści
wykraczające poza program; jeśli zadanie było bardzo proste ( np. przepisanie definicji ze
słownika itp.), wtedy uczeń otrzymuje „plus” ( „plusy” sumują się zgodnie z zasadą podaną
wcześniej), dwa razy w semestrze można zgłosić „nieprzygotowanie”, które z datą nauczyciel
odnotowuje w swoim notatniku; za niezgłoszony brak zadania uczeń otrzymuje ocenę
niedostateczną; brakujące zadanie należy uzupełnić, by poprawić ocenę;
k) wypracowania domowe – są formą pracy domowej o dużej wadze i wyższym stopniu
trudności; na ich napisanie uczeń ma około tygodnia ( podając zadanie, nauczyciel określa
czas realizacji, wypracowanie napisane na ocenę niedostateczną należy napisać jeszcze raz,
aby ocenę poprawić;
l) praca na lekcji ( aktywność, praca w grupie, przygotowanie lekcji lub jej fragmentu) – za
aktywny udział w lekcji uczeń otrzymuje „plusy”, jeżeli nie wykonuje prostych poleceń
nauczyciela ( np. z powodu lenistwa lub nieuwagi) otrzymuje „minusy”, które sumują się
str. 4
według podane wcześnie zasady; za szczególny wkład w prowadzenie lekcji lub
przygotowanie wcześniej wyznaczonego zadania uczeń otrzymuje ocenę, jeżeli nie wywiąże
się z powierzonego zadania, otrzymuje ocenę niedostateczną.
VIII. Sposoby informowania o wymaganiach i ocenach:
1. Na początku roku szkolnego uczniowie są zaznajamiani z wymaganiami programowymi
dla każdej klasy. Wymagania na ocenę znajdują się również w klasie.
2. Uczeń ma obowiązek prowadzić zeszyt przedmiotowy zgodnie z zaleceniami nauczyciela,
a na lekcjach posiadać zeszyt, podręcznik, ćwiczenie oraz tekst lektury bądź inne materiały na
wskazanie nauczyciela. Podczas lekcji uczniowie są zobowiązani do przestrzegania porządku,
zasad kultury osobistej oraz kultury słowa.
3. Rodzice mogą zapoznać się z wymaganiami na poszczególne oceny u nauczyciela
przedmiotu.
4. O terminie pracy klasowej lub sprawdzianu uczniowie są powiadamiani z tygodniowym
wyprzedzeniem. Nauczyciel ma na poprawę pracy i wpisanie ocen do dziennika 14 dni.
Otrzymane oceny są jawne dla uczniów i nauczycieli. Nauczyciel ma prawo głośnego
odczytania ocen poszczególnych uczniów.
5. Sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne uczniów są przechowywane przez
nauczyciela i mogą je otrzymać do wglądu na własne życzenie uczniowie i ich rodzice (lub
prawni opiekunowie) ucznia.
IX. Zasady poprawiania stopni.
1. Uczeń, który otrzyma z pracy pisemnej (wypracowania, testu, sprawdzianu, z wykluczeniem
kartkówki) ocenę niedostateczną, ma prawo do jej poprawy w terminie 14 dni od jej otrzymania
(wpisania do dziennika). Termin poprawy ustala wcześnie z nauczycielem.
2.Uczeń nieobecny na pracy pisemnej jest zobowiązany do jej napisania w terminie
wyznaczonym przez nauczyciela, nie później niż w ciągu dwóch tygodni.
X. Oceny semestralne i roczne.
1. Ocena semestralna nie jest średnią arytmetyczną ocen. Przy jej wystawianiu nauczyciel
bierze pod uwagę przede wszystkim oceny z wypowiedzi ustnych oraz prac pisemnych
wpisanych na czerwono do dziennika. Pozostałe oceny pełnią funkcję uzupełniającą.
2. Aby otrzymać ocenę dopuszczającą, uczeń musi opanować 50% wiadomości
podstawowych.
3. Udział i osiągnięcia w konkursach przedmiotowych może spowodować podwyższenie
oceny.
4. O przewidywanych ocenach semestralnych i rocznych uczniowie zostają powiadomienie na
tydzień przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej.
5. O grożącej ocenie niedostatecznej nauczyciel informuje ucznia na miesiąc przed końcem
semestru.
6. Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną semestralną, musi ją poprawić w ciągu 14 dni
od zakończenia ferii zimowych lub w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. Warunkiem
uzyskania oceny pozytywnej jest zaliczenie materiału z I semestru.
7. Uczeń może poprawić pozytywną ocenę semestralną lub roczną, jeżeli ustalona przez
nauczyciela ocena semestralna lub końcoworoczna jest jego zdaniem zaniżona. (Jednak musi
mieć co najmniej ocenę dobrą z zachowania).
XI. Ewaluacja systemu:
W miarę potrzeb system ulega ewaluacji po wcześniej konsultacji z uczniami i rodzicami.
str. 5