Wycieczka 41 - 101 wycieczek

Wycieczka Po?udniowym brzegiem Zalewu Wi?lanego do biskupiego Fromb
www.101wycieczek.pl
Opis:
Wizyta wzdłuż południowego brzegu Zalewu Wiślanego wiedzie do miast, które odegrały
duże znaczenie w dziejach Warmii – stolic biskupstwa warmińskiego: Braniewa (od 1250
do 1341 r.) oraz Fromborka (od 1795 d 1945 r.). Kościół św. Jakuba Apostoła w Tolkmicku
Tolkmicko – niewielki port rybacki nad Zalewem Wiślanym – już połowie XIV w.
było miastem. Należało do Związku Pruskiego, a po zwycięskiej dla Polski
wojnie trzynastoletniej w 1466 r. znalazło się w jej granicach. We wschodniej
pierzei rynku wznosi się gotycki kościół św. Jakuba Apostoła z końca XIV w., ze
znacznie późniejszą, XVIII-wieczną wieżą. W XVI i XVIII w. świątynia była
niszczona przez pożary. W latach 1900-1901 dobudowano do niej nawę
poprzeczną (transept) oraz prezbiterium. Z tego okresu pochodzi także
obecny, neogotycki wystrój kościoła. Przed wejściem warto zwrócić uwagę na
dwie barokowe rzeźby z piaskowca (1. połowa XVIII w.), przedstawiające Matkę
Boską oraz św. Jana Nepomucena, autorstwa pochodzącego z Tyrolu rzeźbiarza
Krzysztofa Perwangera, który w 1758 r. został burmistrzem Tolkmicka. W
otoczeniu kościoła do dzisiaj stoją mieszczańskie domy z XVIII i XIX w.,
natomiast jedyną zachowaną pozostałością umocnień miejskich jest
zbudowana na planie prostokąta kamienno-ceglana baszta z końca XIV w.,
nakryta dachem namiotowym. http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/kosciol_sw_jakuba_apostola_w_tolkmicku_572
katedra Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja Apostoła we Fromborku
Maleńki, 2,5-tysięczny Frombork od początku swego istnienia żyje w cieniu
górującego nad miastem zespołu katedralnego. Najważniejszym jego obiektem
jest bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja Apostoła.
Gotycki kościół halowy powstał w latach 1329-1388, a w kolejnych stuleciach
do ceglanej katedry dobudowano 16 kaplic. Przy 96 m długości i 16,5 m
wysokości nawy, katedra jest największym gotyckim obiektem sakralnym na
Warmii. Świątynia nakryta jest wysokim, dwuspadowym dachem z
renesansową sygnaturką pośrodku kalenicy oraz czterema narożnymi
wieżyczkami, które dodają katedrze typowej dla gotyku smukłości. We wnętrzu
warto wznieść wzrok, by obejrzeć wspaniałe sklepienia gwiaździste. W
prezbiterium znajduje się ołtarz wykonany przez Francisco Placidiego, z
białego, czarnego i różowego marmuru, a w nim obrazy „Wniebowzięcie NMP” i
„Męczeństwo św. Andrzeja”. Przy filarach między nawą główną a nawami
bocznymi znajduje się 16 późnorenesansowych i barokowych ołtarzy bocznych.
W lewej nawie stoi pierwotny, późnogotycki ołtarz główny, ufundowany w 1504
r. przez biskupa warmińskiego Łukasza Watzenrode, wuja Mikołaja Kopernika.
Samemu Kopernikowi, który był sekretarzem biskupa, poświęcono tablicę na
filarze nawy głównej przed prezbiterium. Wybitny astronom przez 33 lata był
kanonikiem kapituły warmińskiej, tutaj skończył pisać swe najważniejsze dzieło
1/4
Wycieczka Po?udniowym brzegiem Zalewu Wi?lanego do biskupiego Fromb
www.101wycieczek.pl
– „De revolutionibus...”, zmarł we Fromborku i został pochowany w
podziemiach katedry. We wnętrzu świątyni można podziwiać liczne nagrobki i
epitafia biskupów warmińskich i kanoników oraz barokowe stalle z herbami
biskupów Szembeka i Potockiego. Barokowe organy katedry z lat 1683-1684
zostały wykonane w Gdańsku. Warto wiedzieć, że w lipcu i sierpniu w katedrze
odbywa się Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej. Pałac biskupów warmińskich we Fromborku – Muzeum im. M. Kopernika
Cz??ci? zespo?u katedralnego jest pa?ac biskupów warmi?skich z XIV w., postawiony w stylu
pó?nego gotyku i przebudowany w nast?pnych stuleciach w stylu barokowym, po raz ostatni
poddany renowacji w latach 80. XX w. Po remoncie w pa?acu ulokowana zosta?a najwi?ksza
cz??? zbiorów Muzeum Miko?aja Kopernika, za?o?onego jeszcze w 1912 r. Muzeum posiada
obecnie ??cznie oko?o 4000 eksponatów. W dawnym pa?acu biskupim obejrze? mo?na kilka
wystaw sta?ych: Miko?aj Kopernik – ?ycie i dzie?o, Astronomia w nawigacji i geodezji, Lunety i
lunetki, Witra?e fromborskie oraz Witra?e braniewskie.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/Palac-Biskupow-Frombork-Muzeum-Kopernika
Pomnik Mikołaja Kopernika we Fromborku
U podnóża Wzgórza Katedralnego uwagę zwraca ogromny pomnik
najsłynniejszego mieszkańca Fromborka. Praca rzeźbiarza Mieczysława
Weltera, odsłonięta została w 500. rocznicę urodzin astronoma (w 1973 r.).
6-metrowa zwalista figura Kopernika ustawiona została na 3-metrowym cokole.
Monument wywołał duże kontrowersje, które autor odpierał tłumacząc swój
projekt koniecznością dostosowania pracy do dodatkowej funkcji rzeźby –
padający cień wyznacza godziny na wielkim zegarze słonecznym, jakim jest
pomnik wraz ze swym otoczeniem. Kopia pomnika, pomniejszona o 1/3,
stanęła w tym samym 1973 r. w mieście Meksyk.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/pomnik_mikolaja_kopernika_we_fromborku_574
Bazylika św. Katarzyny z Aleksandrii w Braniewie
Braniewo nad Pasłęką jest najstarszym warmińskim miastem. W miejscu
staropruskiej osady Krzyżacy wznieśli drewniany zameczek, zniszczony przez
Prusów w 1242 r. Po odbudowie osada otrzymała z rąk biskupa warmińskiego
prawa miejskie lubeckie w 1254 r. Nad miastem dominuje wieża gotyckiego
2/4
Wycieczka Po?udniowym brzegiem Zalewu Wi?lanego do biskupiego Fromb
www.101wycieczek.pl
kościoła halowego św. Katarzyny z Aleksandrii, wzniesionego w latach
1346-1381 (na miejscu dawnej katedry, spalonej przez Prusów) i
powiększonego (do rozmiaru 41 x 25 m) w 1 połowie XV w. Imponująca wieża
kościoła do obecnej wysokości (67 m wraz z krzyżem) wzniesiona została w
1536 r. Podczas zdobywania miasta w 1945 r. Armia Czerwona splądrowała i
spaliła świątynię, która przez wiele lat pozostawała w ruinie. Odbudowę
rozpoczęto w 1972 r., a w 1986 r. ponownie konsekrowano. Kościół nie posiada
cennego, zabytkowego wyposażenia, można w nim jednak podziwiać piękne
sklepienie gwiaździste.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/kosciol_sw_katarzyny_w_braniewie_7964
Liceum Hosianum w Braniewie
Na zachód od kościoła św. Katarzyny w Braniewie, w pobliżu rynku znajduje się
odbudowany, XVIII-wieczny gmach Liceum Hosianum (nazwanego tak na część
kardynała Stanisława Hozjusza, który sprowadził do Braniewa jezuitów). To
słynne kolegium zostało założone 1565 r., a w sześć lat później powstała przy
nim jezuicka drukarnia. Warto wiedzieć, że jednym z wykładowców był tam św.
Andrzej Bobola. W XVI-XVII w. kształcono tu misjonarzy, którzy następnie
udawali się m.in. do Skandynawii i na Ruś. Po I rozbiorze Polski kolegium
przekształcono w Królewskie Gimnazjum Akademickie, a następnie w
Akademię Teologiczną. http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/liceum_hosianum_w_braniewie_7963
Kościół Świętej Trójcy w Braniewie
Późnogotycki kościół salowy (jednonawowy, zakończony prezbiterium o takiej
samej szerokości, co nawa) pw. Świętej Trójcy służy obecnie wyznawcom
obrządku greckokatolickiego (parafia utworzona w 1992 r.). Ceglana budowla
stanęła na początku XVI w. W jej wnętrzu należy zwrócić uwagę na
późnobarokową chrzcielnicę, barokowy ołtarz z warsztatu Jana Freya,
rokokową ambonę z 1775 r. oraz dwie rzeźby: „Ecce Homo” i rokokową
„Pietę”. http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/kosciol_sw_trojcy_w_braniewie_7967
Kościół Św. Krzyża w Braniewie
W północno-zachodniej części Braniewa, poza obrębem zabudowy, znajduje się
wzniesiony w latach 1722-1747 kościół Św. Krzyża. Został on zbudowany przez
jezuitów na planie krzyża greckiego (równoramiennego), z kopułą zwieńczoną
latarnią nad skrzyżowaniem naw. XVIII-wieczny ołtarz główny i ołtarze boczne
pochodzą z reszelskiego warsztatu Jana Chrystiana Schmidta, ambonę zaś
3/4
Wycieczka Po?udniowym brzegiem Zalewu Wi?lanego do biskupiego Fromb
www.101wycieczek.pl
wykonał Jan Frey. Świątynia jest jednym z dwóch kościołów Braniewa, które
przetrwały działania wojenne w 1945 r., podczas których w gruzach legło 85%
zabudowy miasta. http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/kosciol_sw_krzyza_w_braniewie_7966
Kościół św. Antoniego w Braniewie
Poewangelicki kościół św. Antoniego w Braniewie pochodzi z lat 1830-1837.
Halowy, późnoklasycystyczny gmach wieńczą dwie bliźniacze wieże.
Projektował go wybitny pruski architekt Karol Fryderyk Schinkel, twórca wielu
znaczących budowli, także na terenie Polski. W świątyni można podziwiać
elementy wyposażenia pochodzące z innych kościołów, m.in. późnogotycki
krucyfiks w typie Drzewa Życia z początku XVI w., XVIII-wieczną rokokową
chrzcielnicę oraz dwa XVII-wieczne obrazy: „Biczowanie Chrystusa” i
„Kamienowanie św. Szczepana”. http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/kosciol_sw_antoniego_w_braniewie_7965
Ogród Zoologiczno-Botaniczny w Braniewie
Wycieczk? sko?czy? mo?na w atrakcji rzadko spotykanej w ma?ych, kilkunastotysi?cznych
miastach. Braniewo s?ynie bowiem z najmniejszego w Polsce ogrodu zoologicznego. Nie jest to
kolejna z licznie powstaj?cych ostatnio zagród dla zwierz?t, ale ma?e (3,5 ha), autentyczne zoo z
egzotycznymi zwierz?tami. Ogród Zoologiczno-Botaniczny w Braniewie powsta? w latach
1955-1960. Znajduje si? on na terenie dawnej fosy, niemal w centrum miasta. W czasach jego
?wietno?ci ogl?da? mo?na tu by?o oko?o 200 gatunków zwierz?t, a zoo corocznie odwiedza?o 20
tys. osób. Dzi? Ogród to nadal atrakcja, która cieszy si? du?? popularno?ci?. Godna uwagi jest
unikalna ro?linno??: mi?orz?b japo?ski, tulipanowiec ameryka?ski, d?b piramidalny,
ró?aneczniki, magnolie, forsycje, czeremchy, ja?owce, ?wierki, tuje (drzewostan jest oznakowany
i opisany). Mi?o?nicy zwierz?t spotkaj? w braniewskim zoo m.in.: lam?, konia Przewalskiego,
owc? grzywiast? arui, ma?pki, tygrysy syberyjskie, nied?wiedzia himalajskiego i brunatnego,
papugi, ?winki morskie, króliki, pawie, ba?anty, osio?ka, jaki oraz ?ab?dzie.
http://www.101wycieczek.pl/atrakcje/Ogrod-Zoologiczno-Botaniczny-Braniewo
Więcej informacji znajdziesz http://www.101wycieczek.pl.
4/4