Poradnik dla pracodawców

Poradnik
Chcesz legalnie zatrudniç cudzoziemca?
Chcesz si´ dowiedzieç, jaka jest procedura?
dla pracodawców
Chcesz legalnie zatrudniç cudzoziemca?
Chcesz si´ dowiedzieç, jaka jest procedura?
Poradnik
dla pracodawców
Lublin 2007 r.
Stan prawny na 30.08.2007
Z naszego poradnika dowiesz si´:
1 KIM JESTEÂMY I JAK MO˚EMY POMÓC? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Transgraniczne Centrum Wsparcia Rynku Pracy
i Punkt Konsultacyjny dla Pracodawców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
2 JAK LEGALNIE ZATRUDNIå CUDZOZIEMCA? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
• Lista bran˝, w których nie jest wymagane zezwolenie na prac´
• Jakie czynniki gwarantujà legalnoÊç zatrudnienia? . . . . . . . . .
• Jak zatrudniç cudzoziemca, gdy zezwolenie na prac´
nie jest wymagane? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Jak zatrudniç cudzoziemca, gdy zezwolenie na prac´
jest wymagane? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Jak przed∏u˝yç zezwolenie na prac´? . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Legalizacja pracy cudzoziemca w zawodzie nauczyciela . . . . .
......1
......2
......2
......2
......4
......5
3 PODSTAWOWE PRAWA PRACOWNIKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
• Prawa pracownicze i emerytalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
• Ubezpieczenie spo∏eczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
• Pomoc w dochodzeniu praw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
4 KIEDY OBCOKRAJOWIEC MA PRAWO DO BEZP¸ATNEJ
OPIEKI ZDROWOTNEJ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
5 KIEDY OBCOKRAJOWIEC MA PRAWO DO BEZP¸ATNEJ NAUKI? . . . 6
Edukacja dzieci cudzoziemców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
6 POÂREDNICTWO PRACY W POLSCE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
7 WA˚NE DOKUMENTY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
• Ustawy i rozprzàdzenia ds. cudzoziemców
• Ustawy i rozprzàdzenia ds. cudzoziemców
• Ustawy i rozprzàdzenia ds. cudzoziemców
opieki zdrowotnej . . . . . . . . . . . . . . .
z zakresu pracy . . . . . . . . 8
z zakresu edukacji . . . . . . 9
z zakresu
....................9
8 KONTAKT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
9 LINKI, ADRESY, TELEFONY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
1
KIM JESTEÂMY
I JAK MO˚EMY POMÓC?
Transgraniczne Centrum Wsparcia Rynku Pracy powo∏ane do ˝ycia przy Instytucie Rynku
Pracy Fundacji Nowy Staw jest organizacjà dzia∏ajàcà w polsko-bia∏orusko-ukraiƒskim
obszarze przygranicznym. Naszym g∏ównym celem jest pomoc pracodawcom w legalnym
zatrudnieniu imigrantów z Bia∏orusi i Ukrainy. W tym celu zorganizowaliÊmy bezp∏atny Punkt Konsultacyjny dla Pracodawców (adres na koƒcu poradnika), poprzez który udzielamy kompleksowego wsparcia osobom szukajàcym pracowników zza
wschodniej granicy. Oferujemy fachowà wiedz´ oraz materia∏y przydatne dla pracodawców pragnàcych zatrudniç cudzoziemców. Pomoc obejmuje mi´dzy innymi:
• Informacje o mo˝liwoÊciach legalnego zatrudnienia cudzoziemca w Polsce,
• Informacje dotyczàce procedur uzyskania zezwolenia na zatrudnienie,
• Wskazanie odpowiednich urz´dów i pomoc w wype∏nieniu formularzy,
• Pomoc w nawiàzaniu wspó∏pracy z ukraiƒskimi i bia∏oruskimi organizacjami
zajmujàcymi si´ migracjami i zatrudnieniem.
2
JAK LEGALNIE ZATRUDNIå
CUDZOZIEMCA?
Bran˝e, w których nie jest wymagane zezwolenie na prac´:
Zgodnie z Rozporzàdzeniem Ministra Pracy i Polityki Spo∏ecznej z dnia 30 sierpnia
2006 r. nie jest wymagane zezwolenie na prac´ w przypadku nast´pujàcych grup cudzoziemców:
1. Prowadzàcych szkolenia, bioràcych udzia∏ w sta˝ach zawodowych, pe∏niàcych
funkcj´ doradczà, nadzorczà w programach pomocowych,
Bran˝e,
w których
nie jest
wymagane
zezwolenie
na prac´
2. Nauczycieli j´zyków obcych lub prowadzàcych zaj´cia w j´zykach obcych,
gdy sà to ich j´zyki ojczyste,
3. Cz∏onków si∏ zbrojnych lub personelu cywilnego, którzy wykonujà prac´
w mi´dzynarodowych strukturach wojskowych znajdujàcych si´ na terytorium
RP,
4. Sta∏ych korespondentów mediów zagranicznych,
5. Artystów dzia∏ajàcych na terenie RP do 30 dni w roku kalendarzowym,
6. Osób wyg∏aszajàcych okazjonalne wyk∏ady, referaty lub prezentacje
do 30 dni w roku kalendarzowym,
7. Sportowców Êwiadczàcych na rzecz podmiotu majàcego siedzib´ w Polsce,
8. Duchownych, cz∏onków zakonów lub osób, które wykonujà prac´ w zwiàzku
z pe∏nionà funkcjà religijnà,
9. Studentów studiów dziennych odbywanych w Polsce, pracujàcych w miesiàcach: lipiec, sierpieƒ, wrzesieƒ,
10. Studentów, którzy wykonujà prac´ w ramach sta˝y zawodowych,
11. Cudzoziemców delegowanych na okres do 3 miesi´cy w celu wykonywania
prac monta˝owych/ demonta˝owych, konserwacyjnych lub naprawy i odbioru
zamówionego sprz´tu,
1
12. Pracowników naukowych zatrudnionych w jednostkach
badawczo-rozwojowych,
13. Lekarzy, dentystów, piel´gniarek i po∏o˝nych,
14. Pracowników zatrudnionych przy uprawach rolnych, w ogrodnictwie
i warzywnictwie,
Jakie czynniki gwarantujà legalnoÊç zatrudnienia?
Jak zatrudniç cudzoziemca, gdy zezwolenie na prac´
nie jest wymagane?
Jakie czynniki
gwarantujà
legalnoÊç
zatrudnienia?
Jak zatrudniç
cudzoziemca,
gdy zezwolenie
na prac´
nie jest
wymagane?
15. Cudzoziemców zajmujàcych si´ chowem i hodowlà zwierzàt,
16. Cudzoziemców zajmujàcych si´ uprawà rolnà w po∏àczeniu z chowem
i hodowlà zwierzàt (dzia∏alnoÊç mieszana).
Od 20 lipca 2007 r. do 31 grudnia 2009 r. obywatele Rosji, Ukrainy i Bia∏orusi mogà pracowaç w Polsce (w dowolnym dziale gospodarki) bez zezwolenia na prac´,
w okresie do 3 miesi´cy w ciàgu kolejnych 6 miesi´cy, pod warunkiem posiadania zarejestrowanego przez pracodawc´ w powiatowym urz´dzie pracy oÊwiadczenia
o zamiarze powierzenia wykonywania pracy.
Aby obcokrajowiec móg∏ byç zatrudniony legalnie, musi otrzymaç wiz´ z zezwoleniem na prac´.
Osoby, które podj´∏y prac´ w Polsce w sektorze rolnym na podstawie oÊwiadczeƒ
wystawionych zgodnie z przepisem sprzed nowelizacji rozporzàdzenia Ministra
Pracy i Polityki Spo∏ecznej z 30 sierpnia 2006 r. w sprawie wykonywania pracy przez
cudzoziemców bez koniecznoÊci uzyskania zezwolenia na prac´, mogà korzystaç ze
swoich uprawnieƒ do up∏ywu wa˝noÊci wizy lub zakoƒczenia pracy.
LegalnoÊç pracy gwarantuje podpisanie umowy: umowy o prac´, umowy zlecenia lub umowy o dzie∏o.
Krok I – Sprawdzamy, czy zatrudnienie bez zezwolenia na prac´ jest zgodne z prawem w Êwietle Rozporzàdzenia Ministra Pracy i Polityki Spo∏ecznej z dnia 30 sierpnia
2006 r.
Krok II – Wype∏niamy i sk∏adamy w urz´dzie pracy OÊwiadczenie o zamiarze powierzenia wykonania pracy.
Krok III – Czekamy na rejestracj´ OÊwiadczenia przez urzàd pracy.
Jak zatrudniç
cudzoziemca,
gdy zezwolenie
na prac´
jest
wymagane?
2
Krok IV – Wysy∏amy OÊwiadczenie przysz∏emu pracownikowi, który legalizuje swój
pobyt w Polsce poprzez wyrobienie wizy na pobyt z prawem do pracy lub poprzez wyrobienie karty czasowego pobytu.
Krok V – Cudzoziemiec sk∏ada do urz´du konsularnego orygina∏ OÊwiadczenia potwierdzony notarialnie lub przez krajowy organ administracji w celu otrzymania wizy
z prawem do pracy.
Jak zatrudniç cudzoziemca, gdy zezwolenie na prac´
jest wymagane?
WA˚NE: Z obowiàzku posiadania zezwolenia na prac´ zwolnieni sà cudzoziemcy majàcy zezwolenie na osiedlenie si´ lub zezwolenie na pobyt rezydenta d∏ugoterminowego Wspólnot Europejskich, zgod´ na pobyt tolerowany, status uchodêcy
nadany w Polsce, korzystajàcy z ochrony czasowej oraz ma∏˝onkowie obywatela pol-
skiego – posiadajàcy zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium
RP, udzielone w zwiàzku z zawarciem aktu ma∏˝eƒskiego.
Kroki procedury zatrudnienia cudzoziemca na podstawie zezwolenia na prac´:
Krok I – Dajemy og∏oszenie o wolnym miejscu pracy w prasie.
Krok II – Zg∏aszamy wolne miejsca pracy do urz´du pracy poprzez wype∏nienie wniosku.
Krok III – Osoba upowa˝niona przez dyrektora powiatowego urz´du pracy wydaje
Opini´, w której jest zaznaczone, ˝e urzàd pracy nie znalaz∏ odpowiedniej kandydatury wÊród obywateli polskich (oferta powinna byç udost´pniona bezrobotnym i poszukujàcym pracy przez tydzieƒ).
Krok IV – Dokonujemy op∏aty w wysokoÊci minimalnego wynagrodzenia za prac´ (od
01.01.2007 r. wynosi 936 z∏) i sk∏adamy do urz´du wojewódzkiego wniosek o wydanie zezwolenia na prac´ cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polski (w 2 egzemplarzach wraz z za∏àcznikami). Taka sprawa w najbardziej skomplikowanych
przypadkach rozpatrywana jest nie d∏u˝ej ni˝ miesiàc.
Wp∏aty nale˝y dokonywaç na konto: Lubelski Urzàd Wojewódzki w Lublinie, Wydzia∏
Finansów i Bud˝etu, ul. Spokojna 4, 20-914 Lublin, NBP O/O Lublin Nr 62 1010
1339 0024 7922 3100 0000 z dopiskiem: „wp∏ata z tytu∏u zatrudnienia cudzoziemca„(imi´ i nazwisko).
Za∏àczniki do wniosku
1. Wyciàg z Krajowego Rejestru Sàdowego potwierdzajàcy uzyskanie wpisu do
rejestru przedsi´biorców. (Spó∏ka z ograniczonà odpowiedzialnoÊcià w organizacji i spó∏ka akcyjna w organizacji przedk∏ada umow´ nawiàzania spó∏ki. Wyciàg
z Krajowego Rejestru Sàdowego spó∏ka przedk∏ada w terminie 6 miesi´cy od
dnia z∏o˝enia wniosku),
2. Dowód wp∏aty (Krok IV),
3. Kopia dokumentu podró˝y cudzoziemca (wype∏nione strony); w przypadku
posiadania przez cudzoziemca dokumentu potwierdzajàcego prawo pobytu
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nale˝y przedstawiç orygina∏ dokumentu
(do wglàdu),
4. Dokument potwierdzajàcy kwalifikacje zawodowe cudzoziemca (t∏umaczenie
dokonane przez t∏umacza przysi´g∏ego),
5. ZaÊwiadczenie z Krajowego Rejestru Karnego stwierdzajàce, ˝e cudzoziemiec
nie zosta∏ skazany w RP prawomocnym wyrokiem na kar´ pozbawienia wolnoÊci
lub na kar´ pozbawienia wolnoÊci w zawieszeniu,
6. OÊwiadczenie cudzoziemca, i˝ nie uczestniczy w post´powaniu w sprawie
zobowiàzania do opuszczenia terytorium RP lub o wydalenie,
7. OÊwiadczenia pracodawcy dotyczàce zapoznania si´ z Rozporzàdzeniem
Nr 50 Wojewody Lubelskiego z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie ustalenia
kryteriów wydawania przyrzeczeƒ i zezwoleƒ na prac´ cudzoziemców w województwie lubelskim,
8. Numer statystyczny (REGON),
9. Opinia starosty powiatu w∏aÊciwego dla miejsca pracy, dotyczàca sytuacji
na lokalnym rynku pracy w zawodzie wymienionym we wniosku (lokalny rynek
pracy musi potrzebowaç pracownika o takich kwalifikacjach),
3
10. Udokumentowanie podj´tych przez pracodawc´ dzia∏aƒ w zakresie powierzenia pracy –- innych ni˝ z∏o˝enie oferty w urz´dzie pracy (oferty w prasie lub
innych mediach oraz w systemie informatycznym Europejskich S∏u˝b Zatrudnienia – w sieci EURES).
Krok V – Otrzymujemy w urz´dzie wojewódzkim przyrzeczenie wydania zezwolenia
na prac´, które stanowi dla cudzoziemca podstaw´ do ubiegania si´ o wiz´ z prawem
do pracy. Przyrzeczenie wydaje si´ na wniosek pracodawcy na czas okreÊlony, dla
okreÊlonego cudzoziemca i pracodawcy, na okreÊlone stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy
UWAGA: W razie decyzji negatywnej urz´du wojewódzkiego pracodawcy przys∏uguje tryb odwo∏awczy. Odwo∏aç si´ mo˝na do ministra pracy i polityki spo∏ecznej.
Krok VI – Cudzoziemiec na podstawie przyrzeczenia sk∏ada wniosek o wydanie wizy
pobytowej w celu wykonywania pracy.
Krok VII – Otrzymanie zezwolenia na prac´:
Ze wzgl´du na ochron´ lokalnego rynku pracy zezwolenie wydawane jest na okres
nie przekraczajàcy 12 miesi´cy, z mo˝liwoÊcià jego przed∏u˝ania na dalszy okres,
ale nie d∏u˝szy ni˝ kolejne 12 miesi´cy.
Zezwolenie mo˝na przed∏u˝yç na pisemny wniosek pracodawcy, gdy:
• Okres powierzenia cudzoziemcowi pracy b´dzie nast´powaç bezpoÊrednio po
okresie wskazanym w zezwoleniu lub pracodawca z∏o˝y wniosek o przed∏u˝enie zezwolenia najpóêniej na 30 dni przed up∏ywem wa˝noÊci zezwolenia,
• Nie ulegnie zmianie stanowisko, rodzaj wykonywanej pracy lub pe∏niona przez
cudzoziemca funkcja, okreÊlone w zezwoleniu.
Jak przed∏u˝yç
zezwolenie
na prac´?
Zezwolenie zachowuje wa˝noÊç, gdy:
• Zmieni si´ nazwa lub siedziba firmy. Zmieni si´ forma prawna pracodawcy lub
zostanie on przej´ty przez innego pracodawc´.
• Zmieni si´ miejsce wykonywanej pracy.
Jak przed∏u˝yç zezwolenie na prac´?
Krok I – Dokonujemy op∏aty i sk∏adamy wniosek o przed∏u˝enie zezwolenia na prac´
cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polski w 2 egzemplarzach wraz z za∏àcznikami do urz´du wojewódzkiego, najpóêniej 30 dni przed up∏ywem wa˝noÊci
zezwolenia na prac´.
Op∏aty: W przypadku ubiegania si´ o przed∏u˝enie wa˝noÊci zezwolenia na prac´
wp∏ata wynosi po∏ow´ minimalnego wynagrodzenia.
Wp∏aty nale˝y dokonywaç na konto: Lubelski Urzàd Wojewódzki w Lublinie, Wydzia∏
Finansów i Bud˝etu, ul. Spokojna 4, 20-914 Lublin, NBP O/O Lublin Nr 62 1010
1339 0024 7922 3100 0000 z dopiskiem: „wp∏ata z tytu∏u zatrudnienia cudzoziemca” (imi´ i nazwisko).
Za∏àczniki do wniosku – lista jest taka sama jak podczas wyrabiania zezwolenia na
prac´, wyjàwszy dokument potwierdzajàcy kwalifikacje zawodowe cudzoziemca.
Krok II – Otrzymanie przed∏u˝onego zezwolenia.
4
Legalizacja pracy cudzoziemca w zawodzie nauczyciela
Procedura zatrudnienia cudzoziemca w zawodzie nauczyciela j´zyka obcego, który jest j´zykiem ojczystym cudzoziemca, jest identyczna jak w zawodach, dla których nie jest wymagane zezwolenie na prac´.
Natomiast procedura zatrudnienia cudzoziemca w zawodzie nauczyciela innych
profili jest identyczna jak w zawodach, dla których jest wymagane zezwolenie na prac´.
3
Legalizacja
pracy
cudzoziemca
w zawodzie
nauczyciela
PODSTAWOWE PRAWA
PRACOWNIKA
Wszyscy legalnie zatrudnieni obcokrajowcy posiadajàcy kart´ sta∏ego pobytu
majà te same prawa co zatrudnieni obywatele RP. Majà wi´c prawo do:
• emerytury,
• urlopu (20–26 dni, je˝eli sta˝ pracy jest powy˝ej 10 lat),
• ubezpieczenia spo∏ecznego i zdrowotnego,
!
• Êwiadczenia pracy,
• wyboru funduszu emerytalnego,
• 8-godzinnego dnia pracy przez 5 dni w tygodniu (wyjàtkiem jest tryb pracy
ciàg∏y).
Posiadacze karty sta∏ego pobytu majà prawo do ubezpieczenia spo∏ecznego (nie przys∏uguje ono osobom przebywajàcym na terenie RP czasowo). Obejmuje ono:
1. Ubezpieczenie emerytalne. Jest to ubezpieczenie na wypadek niezdolnoÊci
do pracy z powodu staroÊci. Osoby, które op∏acajà sk∏adk´, zapewniajà sobie
w ten sposób dochód w momencie zaprzestania pracy zawodowej po osiàgni´ciu wieku emerytalnego.
2. Ubezpieczenie rentowe. Gwarantuje Êwiadczenia pieni´˝ne w przypadku
utraty dochodów z powodu niezdolnoÊci do pracy (renta) lub Êmierci ˝ywiciela
(renta rodzinna). Sk∏adka na ubezpieczenie rentowe wynosi 13 proc. podstawy
wymiaru sk∏adki. Sk∏adka op∏acana jest w po∏owie przez pracodawc´ i pracownika.
3. Ubezpieczenie chorobowe i macierzyƒskie. Z tytu∏u ubezpieczenia
chorobowego i na wypadek macierzyƒstwa wyp∏aca si´ nast´pujàce
Êwiadczenia: zasi∏ek chorobowy, Êwiadczenie rehabilitacyjne, zasi∏ek wyrównawczy, zasi∏ek macierzyƒski, zasi∏ek opiekuƒczy.
4. Ubezpieczenia wypadkowe: Êwiadczenia chorobowe, Êwiadczenia rentowe,
Êwiadczenia odszkodowawcze.
Dochodzenie praw pracowniczych
Je˝eli pracodawca ∏amie prawa pracownicze, zatrudniony obcokrajowiec ma prawo
dochodziç swoich praw na równi z pracownikami b´dàcymi obywatelami RP. Mo˝e
zwróciç si´ w tej sprawie do Paƒstwowej Inspekcji Pracy.
5
4
KIEDY OBCOKRAJOWIEC MA PRAWO
DO BEZP¸ATNEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ?
JeÊli pracownicy obcokrajowcy przebywajà na terenie RP na podstawie karty sta∏ego pobytu lub karty czasowego pobytu z udzieleniem statusu uchodêcy, majà takie same prawa jak obywatele polscy. Takie same prawa majà równie˝ cz∏onkowie ich rodzin.
Mogà si´ leczyç bezp∏atnie, jeÊli przebywajà na terenie RP na podstawie wizy pobytowej z prawem do pracy, na podstawie karty sta∏ego lub czasowego pobytu – o ile
podlegajà obowiàzkowi ubezpieczenia zdrowotnego lub ubezpieczyli si´ indywidualnie. Zostanà oni przyj´ci (oraz cz∏onkowie ich rodzin) przez lekarza w dowolnej placówce s∏u˝by zdrowia na podstawie dokumentu poÊwiadczajàce-go aktualne
ubezpieczenie zdrowotne.
5
KIEDY CUDZOZIEMIEC MA PRAWO
DO BEZP¸ATNEJ NAUKI?
Ka˝dy cudzoziemiec przebywajàcy legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma
prawo do korzystania z edukacji i us∏ug innych placówek oÊwiatowych. Na dost´p do
oÊwiaty na takich zasadach jak obywatele polscy, obcokrajowcy majà prawo, o ile posiadajà zezwolenie na pobyt sta∏y. W ka˝dym wypadku legalnego pobytu w Polsce
mogà staraç si´ o przyj´cie na studia pierwszego i drugiego stopnia, studia podyplomowe, doktoranckie, habilitacyjne i wszelkie sta˝e naukowe oraz artystyczne.
Jakie warunki musi spe∏niaç obcokrajowiec pragnàcy kszta∏ciç si´ w Polsce?
1. Posiadaç wiz´ lub kart´ czasowego pobytu,
2. Wykazaç si´ dobrym stanem zdrowia, udokumentowanym zaÊwiadczeniem
lekarskim,
3. Posiadaç polis´ ubezpieczeniowà na wypadek choroby lub nast´pstw nieszcz´Êliwych wypadków na okres kszta∏cenia w Polsce,
4. Ukoƒczyç roczny kurs przygotowawczy do podj´cia nauki w j´zyku polskim
lub posiadaç certyfikat znajomoÊci j´zyka polskiego wydany przez Paƒstwowà
Komisj´ PoÊwiadczenia ZnajomoÊci J´zyka Polskiego jak Obcego albo uzyskaç
potwierdzenie uczelni przyjmujàcej, ˝e stopieƒ znajomoÊci j´zyka polskiego pozwala na podj´cie studiów w j´zyku polskim,
5. W zale˝noÊci od rodzaju i stopnia studiów, musi przedstawiç odpowiednie
dokumenty: na studia pierwszego stopnia – Êwiadectwo dojrza∏oÊci lub jego odpowiednik zalegalizowany apostille; na studia drugiego stopnia– dyplom ukoƒczenia studiów albo zalegalizowany apostille dyplom; na studia podyplomowe –
dyplom ukoƒczenia studiów pierwszego i drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich uzyskany w Polsce albo odpowiednik zalegalizowany apostille; na studia doktoranckie – dyplom ukoƒczenia studiów drugiego stopnia lub
jednolitych studiów magisterskich uzyskany w Polsce albo odpowiednik zalegalizowany apostille; na sta˝ habilitacyjny – stopieƒ doktora nadany w Polsce lub
odpowiedni dokument zalegalizowany apostille. W przypadku przedstawienia dokumentów otrzymanych za granicà musi przedstawiç zaÊwiadczenie stwierdzajàce równorz´dnoÊç z odpowiednim polskim dokumentem,
6. Wykazaç wymagane w uczelni szczególne predyspozycje.
6
Kszta∏càcy si´ cudzoziemcy mogà si´ staraç o przyznanie stypendium na poszczególne lata studiów oraz o zasi∏ek na zagospodarowanie na pierwszym roku studiów (nie wi´cej ni˝ 60 proc. stypendium), zasi∏ek losowy (nie wi´cej ni˝
40 proc. stypendium).
Edukacja dzieci cudzoziemców
Do bezp∏atnej edukacji dzieci cudzoziemców majà prawo, je˝eli przebywajà oni w Polsce legalnie. JeÊli majà pozwolenie na pobyt sta∏y, majà dok∏adnie takie same prawa jak dzieci obywateli RP. Prawa te dotyczà wszystkich poziomów edukacji: od
przedszkola do szkó∏ ponadgimnazjalnych, artystycznych oraz szkó∏ wy˝szych.
Edukacja
dzieci
cudzoziemców
Aby dziecko obcokrajowca zosta∏o przyj´te do szko∏y, nale˝y z∏o˝yç nast´pujàce dokumenty:
1. Zalegalizowane Êwiadectwo lub inny dokument stwierdzajàcy ukoƒczenie klasy lub szko∏y za granicà, co pozwoli zakwalifikowaç dziecko do odpowiedniej
klasy lub na odpowiedni semestr,
2. ZaÊwiadczenie lekarskie stwierdzajàce brak przeciwwskazaƒ do podj´cia nauki w danym typie szko∏y.
Na podstawie dokumentów dyrektor szko∏y lub szef wydzia∏u (w przypadku studiów)
przyjmuje dziecko do odpowiedniej klasy lub na odpowiedni semestr.
Je˝eli nie ma mo˝liwoÊci przedstawienia tych dokumentów, dziecko zostanie
zakwalifikowane do odpowiedniej klasy na podstawie egzaminu wst´pnego, rozmowy
kwalifikacyjnej itp.
JeÊli dziecko nie zna j´zyka polskiego wcale lub nie zna go na poziomie umo˝liwiajàcym nauk´ w szkole, gmina mo˝e zorganizowaç bezp∏atnà nauk´ j´zyka polskiego
w formie kursu (z tym, ˝e do zorganizowania takiego kursu potrzebnych jest co najmniej 15 zg∏oszeƒ) lub indywidualnych zaj´ç (gdy liczba ch´tnych jest mniejsza).
Uczniowie szkó∏ podstawowych, gimnazjów, szkó∏ ponadgimnazjalnych, artystycznych, policealnych i pomaturalnych mogà staraç si´ o przyznanie stypendium.
6
POÂREDNICTWO PRACY
Poszukujàc pracowników, mo˝emy skorzystaç z jednego z pi´ciu rodzajów agencji zatrudnienia:
1. Agencji poÊrednictwa pracy na terenie Rzeczypospolitej Polskiej;
2. Agencji poÊrednictwa do pracy za granicà u pracodawców zagranicznych
– udzielajà pomocy w znalezieniu pracowników o odpowiednich kwalifikacjach;
3. Agencji doradztwa personalnego – Êwiadczà odp∏atnie us∏ugi na rzecz
pracodawców;
4. Agencji poradnictwa zawodowego – udzielajà pomocy w doborze kandydatów do pracy na stanowiska wymagajàce szczególnych predyspozycji psychofizycznych;
5. Agencji pracy tymczasowej – same zatrudniajà pracowników na czas okreÊlony i delegujà ich do wykonania konkretnej pracy tymczasowej.
7
WA˚NE! UWAGA NA OSZUSTÓW!
!
Korzystajàc z pomocy agencji, musimy bardzo uwa˝aç – nie wszystkie bowiem dzia∏ajà legalnie i ∏atwo natknàç si´ na oszustów. Wszystkie legalnie dzia∏ajàce agencje muszà posiadaç wpis do rejestru agencji zatrudnienia potwierdzony
certyfikatem wystawionym przez Ministra Gospodarki i Pracy (do 31.10.2005) lub
przez Marsza∏ka Wojewódzkiego (od 1.11.2005).
Ponadto, korzystajàc z pomocy poÊrednika nale˝y sprawdziç, czy:
• posiada on adres swojej siedziby i telefon stacjonarny,
• czy ma zg∏oszonà dzia∏alnoÊç gospodarczà (sprawdzasz to w rejestrze ewidencji dzia∏alnoÊci gospodarczej lub w Krajowym Rejestrze Sàdowym), od jak
dawna i czy ma w∏asne biuro.
Mo˝na równie˝ poszukaç informacji o Agencji na stronie internetowej Krajowego Rejestru Agencji Zatrudnienia: www.kraz.praca.gov.pl.
Wszystkie legalnie dzia∏ajàce agencje zatrudnienia powinny posiadaç certyfikat
marsza∏ka województwa w∏aÊciwego dla siedziby agencji, potwierdzajàcy wpis do rejestru podmiotów prowadzàcych agencje zatrudnienia.
Jakie sà
sankcje za
prowadzenie
nielegalnego
poÊrednictwa
pracy?
7
Op∏aty: Agencje majà prawo do pobierania op∏at z tytu∏u poÊrednictwa pracy oraz za
us∏ugi wyszczególnione w umowie (np. za dojazd i powrót pracownika, wydawanie wizy, badania lekarskie i t∏umaczenie dokumentów). Nie mogà natomiast pobieraç
przedp∏at, kaucji oraz op∏at z tytu∏u wyszukiwania i wskazania pracodawcy zagranicznego, w szczególnoÊci op∏at eksploatacyjnych, wynagrodzenia pracowników, op∏at
z tytu∏u wynajmu lokalu, wyjazdów pracowników agencji, rekrutacji, us∏ug pocztowo-telekomunikacyjnych, druków, reklamy i og∏oszeƒ prasowych.
Jakie sà sankcje za prowadzenie nielegalnego poÊrednictwa pracy?
Prowadzenie agencji zatrudnienia bez wpisu do rejestru agencji karane jest grzywnà
nie mniejszà ni˝ 3000 z∏. Tej samej karze grzywny podlega ka˝dy, kto narusza przepisy art. 121 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ze zmianami, np. prowadzàc agencj´ zatrudnienia pobiera od
osoby, dla której poszukuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, dodatkowe niedozwolone op∏aty. W momencie stwierdzenia, ˝e agencja poÊrednictwa pracy posiadajàca certyfikat narusza prawo lub w ogóle nie posiada zezwolenia na prowadzenie
dzia∏alnoÊci, mo˝liwa jest interwencja s∏u˝b kontroli legalnoÊci zatrudnienia, potocznie zwanych „policjà pracy”.
WA˚NE DOKUMENTY
Ustawy i rozprzàdzenia ds. cudzoziemców z zakresu pracy:
1. Rozporzàdzenie Ministra Pracy i Polityki Spo∏ecznej z dnia 30 sierpnia 2006
r. w sprawie wykonywania pracy przez cudzoziemców bez koniecznoÊci uzyskania zezwolenia na prac´
2. Rozporzàdzenie Ministra Pracy i Polityki Spo∏ecznej z dnia 21 lipca 2006 r.
w sprawie okreÊlenia przypadków, w których przyrzeczenie i zezwolenie na prac´
cudzoziemca wydawane jest bez wzgl´du na sytuacj´ na lokalnym rynku pracy
i kryteria wydawania przyrzeczeƒ oraz zezwoleƒ na prac´ cudzoziemców
8
3. Rozporzàdzenie Ministra Pracy i Polityki Spo∏ecznej z dnia 21 lipca 2006 r.
w sprawie trybu i warunków wydawania zezwolenia na prac´ cudzoziemca zatrudnionego przy realizacji us∏ugi eksportowej Êwiadczonej przez pracodawc´ zagranicznego w Rzeczypospolitej Polskiej
4. Rozporzàdzenie Ministra Pracy i Polityki Spo∏ecznej z dnia 21 lipca 2006 r.
w sprawie trybu i warunków wydawania zezwolenia na prac´ cudzoziemca
5. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw
6. Rozporzàdzenie Ministra Pracy i Polityki Spo∏ecznej z dnia 21 lipca 2006 r.
w sprawie zakresu ograniczeƒ w sferze wykonywania pracy przez cudzoziemców
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Ustawy i rozprzàdzenia ds. cudzoziemców z zakresu edukacji:
1. Rozporzàdzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wy˝szego z dnia 14 grudnia
2006 r. w sprawie stypendiów dla cudzoziemców polskiego pochodzenia studiujàcych w kraju swojego zamieszkania
2. Rozporzàdzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wy˝szego z dnia 12 paêdziernika
2006 r. w sprawie podejmowania i odbywania przez cudzoziemców studiów
i szkoleƒ oraz ich uczestniczenia w badaniach naukowych i pracach rozwojowych
3. Rozporzàdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 4 paêdziernika 2001 r.
w sprawie przyjmowania osób nie b´dàcych obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli, szkó∏, zak∏adów kszta∏cenia nauczycieli i placówek.
Ustawy i rozprzàdzenia ds. cudzoziemców z zakresu opieki zdrowotnej:
1. Rozporzàdzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie wykazu chorób, które uzasadniajà podj´cie decyzji o wydaleniu z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatela UE lub cz∏onka rodziny nie b´dàcego obywatelem
UE z powodu zagro˝enia dla zdrowia publicznego
2. Ustawa z dnia 13 paêdziernika 1998 r. o systemie ubezpieczeƒ spo∏ecznych
(Dz. U. z 1998 r. Nr 137 poz. 887)
3. Ustawa z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym
(Dz. U. z 1997 r. Nr 28 poz. 153)
Zapraszamy do odwiedzania strony:
http://www.irp-fundacja.pl/transgranicznecentrum/pl-punkt/punkt.html
8
KONTAKT
PUNKT KONSULTACYJNY DLA PRACODAWCÓW
W ramach projektu: „TRANSGRANICZNE CENTRUM WSPARCIA RYNKU PRACY”
BIURO: 20-069 Lublin
ul. Leszczyƒskiego 14/ 1-3 (II pi´tro)
e-mail: [email protected]
www.irp-fundacja.pl/transgranicznecentrum
9
9
WA˚NE ADRESY
KONSULAT GENERALNY RP w KIJOWIE
01034 Kijów, ul. B. Chmielnickiego 60
Tel: + 38 044 284 00 33
Faks: + 38 044 234 99 89
[email protected]
http://www.kijowkg.polemb.net/
KONSULAT RP we LWOWIE
79011 Lwów, ul. Iwana Franki 110
Tel: + 38 0322 97 08 61 __ 63, 76 05 47
Fax: + 38 0322 76 09 74
[email protected]
http://www.konsulat.lviv.ua/
79011 Lwów, ul. Kociubiƒskiego 11a m3
Tel: + 38 0322 729301
Tel/Faks: + 38 0 32 2987938
[email protected]
Konsulat Generalny w ¸ucku
43016 ¸uck, ul. Katedralna 7
Tel: + 38 0332 77-06-10 do 12
Faks: + 38 0332 77-06-15
[email protected]
http://www.konsulat.lutsk.ua/
KONSULAT UKRAINY w LUBLINIE
20-417 Lublin, ul. Kunickiego 24
Tel: +48 81 531 88 89, (0..81) 531 88 01
Faks: +48 81 531 88 88
http://www.ukr-konsulat.lublin.pl
AMBASADA REPUBLIKI BIA¸ORUÂ
w RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ
02-952 Warszawa, ul. Wiertnicza 58
Tel: + 48 22 742-0990, Faks: + 48 22 742-0980
Konsulat Generalny Republiki Bia∏oruÊ
w Gdaƒsku
80-313 Gdaƒsk Oliwa, ul. Noakowskiego 9
Tel: + 48 58 341-0026
Konsulat Republiki Bia∏oruÊ w Bia∏ej Podlaskiej
21-500 Bia∏a Podlaska, ul. Sitnicka 77
Tel: + 48 83 342-1814; + 48(83)342-1815
Fax: +48 83 342-1817
http://www.belembassy.org/poland/pol/index.php?p=consul&f=agreement
Konsulat Generalny Republiki Bia∏oruÊ
w Bia∏ymstoku
15-080 Bia∏ystok, ul. Elektryczna 9
Tel: + 48 85 664 99 40; + 48 85 664 99 46
Fax: + 48 85 664-9958
[email protected]
10
MIEJSKI URZÑD PRACY w LUBLINIE
20-080 Lublin, ul. Nieca∏a 14
Tel: +48 81 53 252 17, 53-290-72
Fax: +48 81 53-238-91
http://www.mup.lublin.pl
WOJEWÓDZKI URZÑD PRACY
20-022 Lublin, ul. Okopowa 5
Tel. +48 81 463-53-00, Fax +48 81 463-53-05
http://www.wup.lublin.pl,
[email protected]
LUBELSKI URZÑD WOJEWÓDZKI
20-914 Lublin, ul. Spokojna 4
Tel: +48 81 74 24 308
Wydzia∏ Polityki Spo∏ecznej
Oddzia∏ Polityki Rynku Pracy
20-914 Lublin, ul. Spokojna 4, pok. 45
Tel: +48 81 74 24 781
http://www.uw.lublin.pl
Wydzia∏ Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców
Oddzia∏ ds. cudzoziemców
20-064 Lublin, ul. Pó∏nocna 3
Tel: +48 81 74 04-530
Godziny przyj´ç interesantów
Lublin: poniedzia∏ek 9.30-17.00,
wt.-pt. 7.30-15.00
Bia∏a Podlaska, Che∏m i ZamoÊç: pn., Êr., czw.
7.30-15.00, wt. 7.30-15.30, pt. 7.30-14.30
URZÑD MIASTA LUBLIN
Miejski Inspektorat Ewidencji Gospodarczej
20-068 Lublin, ul. Leszczyƒskiego 20,
Tel: +48 81 44 35 427, 44 35 356
URZÑDSTATYSTYCZNY
20-068 Lublin, ul. St. Leszczyƒskiego 48
Tel: +48 81 533 20 51, 533 20 52
ZACHODNIO-UKRAI¡SKIE CENTRUM ZASOBÓW
(ZURC)
79008 Lviv, ul. ¸ysenka 21
Tel: + 38 0322 976624; + 38 0322 297 68 13
http://www.zurc.org
POÂREDNICZA AGENCJA PRACY
TYMCZASOWEJ DLA OBCOKRAJOWCÓW „BUG”
20-127 Lublin,
ul. Wa∏ecznych 4, V klatka, lokal „BUG”
Tel: + 48 81 44 363 44
[email protected]
ISBN 978-83-924611-8-0
Lublin 2007
Stan prawny na 30.08.2007
Koordynator i redakcja merytoryczna: dr Ivanna Shubina
Tekst: Justyna Bednarek
Projekt graficzny i sk∏ad: Beata CiuruÊ
Wydawca: Instytut Rynku Pracy – Fundacja Nowy Staw
ul. Leszczyƒskiego 14/ 1-3, 20-069 Lublin
tel.+48 81 536 10 97
fax. +48 81 536 10 94
[email protected]
www.irp-fundacja.pl/transgranicznecentrum
KONTAKT
Punkt Konsultacyjny dla Pracodawców
w ramach projektu
„Transgraniczne Centrum Wsparcia Rynku Pracy”
Instytut Rynku Pracy – Fundacja Nowy Staw
Punkt Konsultacyjny dla Pracodawców
BIURO:
ul. Leszczyƒskiego 14/1-3
20-069 Lublin
e-mail: [email protected]
www.irp-fundacja.pl/transgranicznecentrum
http://irp-fundacja.pl/transgranicznecentrum/index-pl.html
Poradnik dla Pracodawców zosta∏ opracowany w ramach Projektu:
„Transgraniczne Centrum Wsparcia Rynku Pracy”
Partnerzy projektu:
Miejski Urzàd Pracy
w Lublinie
OÊrodek Badaƒ
nad Migracjami Uniwersytetu
Warszawskiego
Miasto ¸uck
Projekt finansowany w 75% ze Êrodków Unii Europejskiej
z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Programu Sàsiedztwa Polska–Bia∏oruÊ–Ukraina
INTERREG III A/ TACIS CBC