laparoskopia i ultrasonografia w leczeniu chłopców z jądrami

LAPAROSKOPIA I ULTRASONOGRAFIA
W LECZENIU CHŁOPCÓW
Z JĄDRAMI NIEBADALNYMI
Paweł Osemlak1, Paweł Nachulewicz1,
Błażej Rogowski1, Grzegorz Jędrzejewski2,
Paweł Wieczorek2, Rafał Kryza2
1 Klinika
Chirurgii i Traumatologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego,
2 Zakład Diagnostyki Obrazowej Uniwersytetu Medycznego,
Wprowadzenie
Wnętrostwo w postaci jąder niebadalnych
jest wadą, która może sprawiać
trudności diagnostyczno-lecznicze.
Cel
Celem pracy była ocena odległych wyników
laparoskopowego leczenia chłopców
z jądrami niebadalnymi.
Materiał
28 chłopców z jądrami niebadalnymi
leczonych laparoskopowo od 2011 do 2013 r.
Przedoperacyjne USG
jądro brzuszne
lub
brak jądra
Materiał
Opis przedoperacyjnego USG był zgodny
z wynikiem laparoskopii u 16 pacjentów –
czułość USG = 57%
Materiał
Wiek operowanych:
6 miesięcy – 14 lat (śr. 4,5 roku)
l. przyp.
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14 r. ż.
Materiał
Strona operowana:
prawe
jądro
- 14 pacjentów
lewe
jądro
- 12 pacjentów
obydwa jądra
- 2 pacjentów
Materiał i metody
Pacjentów podzielono na 3 grupy w zależności
od postępowania operacyjnego.
Materiał i metoda
I grupa - 16 pacjentów
9 – agenezja
jądra
6 – jądro
w kanale
(konwersja do
otwartej operacji)
1 - zanikowe
jądro
(usunięto)
Materiał i metoda
II grupa - 7 pacjentów
2-etapowa orchidopeksja (Folwer-Stephens)
Materiał i metoda
III grupa - 5 pacjentów
1-etapowa orchidopeksja (wśród nich 2 miało
sprowadzone obydwa jądra)
Odległe wyniki leczenia oceniano przy użyciu USG
porównując objętość i położenie jąder przed i 12 miesięcy
po operacji
z
normami objętości jąder *
wiek
średnia
objętość X
X ± 1SD
wiek
średnia
objętość X
X ± 1SD
1
r. ż.
2
r. ż.
3
r. ż.
4
r. ż.
5
r. ż.
6
r. ż.
7
r. ż.
8
r. ż.
0,5 0,55 0,64 0,78 0,67 0,78 0,68
0,29- 0,34- 0,46- 0,58- 0,48- 0,54- 0,480,76 0,77 0,83 1,0 0,86 1,02 0,89
10
11
12
13
14
15
16
r. ż. r. ż. r. ż. r. ż. r. ż. r. ż. r. ż.
0,81
0,591,04
17
r. ż.
1,36 1,94
0,76- 0,531,98 3,35
12,83
8,8916,77
3,29
0,36,28
5,37 4,98 8,71 11,8
2,46- 2,31- 6,18- 6,888,29 7,66 11,21 16,7
* Wielkości jąder i najądrzy u chłopców do 17 roku życia określone metodą ultrasonograficzną i metodą
zewnętrznych pomiarów linijnych. PAWEŁ OSEMLAK. Med. Wieku Rozwoj. 2011 t. 15 nr 1, s. 39-55.
Określenie objętości jąder - USG
℮
C
A
℮
B
E
F
D
długość (AB), grubość (CD), szerokość (EF) jądra,
℮ -orientacja głowicy
Wzór na elipsoidę:
długość (cm) x grubość (cm) x szerokość (cm) x 0,52 = objętość (ml)
Materiał i metoda
Oceniając wyniki leczenia wzięto pod uwagę
tylko pacjentów z II i III grupy ponieważ
w I grupie przypadki dotyczyły agenezji i atrofii
jąder lub konwersji do otwartej operacji.
Wyniki
Porównano wyniki leczenia pacjentów z grupy II i III (dwuetapowa i jednoetapowa
orchidopeksja) oceniając objętość jądra w badaniu USG przed i po 12 miesiącach
od operacji.
Dobry wynik – jądro o prawidłowej objętości położone w mosznie symetryczne
względem drugiego
Zły wynik – zmniejszenie objętości jądra w stosunku do badania
przedoperacyjnego
P-prawidłowa
objętość
Z-zmniejszona
objętość
przed  po
operacji
Wynik
Grupa
II
III
Dobry
Zły
4 pacj. - 57%
3 pacj. - 43 %
(4 P --> 4 P)
(2 P --> 2 Z)
(1 Z --> 1 Z)
4 pacj. (u 2 oper. 1 pacj. - 15 %
(1 P --> 1 Z)
oba jądra) - 85 %
(6 P --> 6 P)
Wnioski
1.
Laparoskopia jest obecnie postępowaniem z wyboru
w przypadkach jąder niebadalnych.
W przypadku agenezji, hipoplazji lub atrofii pozwala zakończyć
proces diagnostyczno-leczniczy.
2.
W przypadku jąder w kanale pachwinowym współistniejących z
przepukliną postępowaniem z wyboru jest konwersja do zabiegu
klasycznego.
3.
W przypadku, gdy warunki anatomiczne umożliwiają
jednoetapowe sprowadzenie jądra odległe wyniki w ocenie USG
wskazują na prawidłowy rozwój gonady w 85% przyp.
Operacja dwuetapowa (z przecięciem naczyń jądrowych) skutkuje
dobrym wynikiem odległym w 57% przyp.
Wnioski
4.
Próby ratowania jąder brzusznych wymagają długotrwałej
obserwacji i rzetelnej oceny odległych wyników.