Economic growth in a cross section of countries

Optymalna stopa podatkowa
a wzrost gospodarczy
Łukasz Nitecki
Zagregowana funkcja produkcji:
Y=AK
∆K=S-K
S=I=Y
Gdzie:
Y – PKB
A – współczynnik stosunku przyrostu PKB do kapitału
S – oszczędności
 - współczynnik deprecjacji kapitału
I – inwestycje w kapitał
 - stopa oszczędzania
Więc tempo przyrostu PKB zależy od:
 Współczynnika stosunku przyrostu PKB do kapitału
 Tempa przyrostu kapitału
Po wprowadzeniu podatków od pracy i zysków z
kapitału:
∆K=(A-LA- Kr)K-K
Po podzieleniu obu stron przez K:
Ks=A- LA- Kr-
Gdzie:
Ks – Stopa przyrostu
r – Stopa procentowa
 - Współczynnik płacowy
L – Stopa podatku od pracy
K – Stopa podatku od zysków z kapitału
Na podstawie Ks=A- LA- Kr- można
stwierdzić, że podatki mają negatywny wpływ na
wzrost gospodarczy w długim okresie.
Podatki a wzrost gospodarczy
w dotychczasowych badaniach
 Wydatki państwa inne niż inwestycyjne są ujemnie skorelowane ze
stopą wzrostu gospodarczego (Barro, 1989)
 Istotne jest, aby wypracowany dochód narodowy był rozdysponowany
we właściwych proporcjach na oszczędności, postęp technologiczny,
wydatki bieżące itp. w celu maksymalizacji wzrostu gospodarczego
(Lewis, 1954)
 Im państwo ma wyższy współczynnik przeludnienia, tym dodatkowe
wydatki państwowe bardziej negatywnie wpływają na zwrot kapitału i
optimum proporcji podatków przesuwa się w stronę podatku
dochodowego (Turnowsky, 1996)
 poziom podatków powinien zmierzać asymptotycznie do zera, aby
państwo charakteryzowało się najwyższym wzrostem ekonomicznym
(Chamley, 1986)
 Wybór optymalnej ścieżki podziału dochodu narodowego odgrywa
istotną rolę we wzroście gospodarczym państwa. Ponadto, pokazano, że
nieoptymalna polityka inwestycji publicznych nie ma większego
znaczenia w rozwoju państwa i spowolnienie gospodarcze w Stanach
Zjednoczonych może być skutkiem ciągłego podwyższania kwoty
podatków (Cassou, Lansing, 1997)
 W kwestii wysokości podatków szczególne znaczenie dla wzrostu
gospodarczego ma przede wszystkim sposób w jaki wydawane są
pieniądze rządowe (Baier, Glomm, 2000)
 Polityka fiskalna ma znaczący wpływ na gospodarkę państwa. Zarazem
zwiększone wydatki krajowe, jak i wyższe podatki, w długim okresie
wpływają negatywnie na wzrost gospodarczy państwa (Engen, Skinner,
1992)
Koncepcja badania
 Jeśli państwo wydawałoby finanse publiczne jedynie
na konsumpcję publiczną, optymalna stopa podatków
dążyłaby do zera
 W rozważanym modelu państwo wydaje pieniądze
jedynie na obronność kraju
 Obrona kraju powinna być na poziomie nie niższym,
niż w innych krajach
 Jeśli poziom obronności kraju byłby niższy niż w
innych, wzrosłoby prawdopodobieństwo ataku na nie,
co spowodowałoby spadek tempa wzrostu PKB
 W takiej sytuacji, istniałoby optimum dla stopy
podatkowej, które nie spowolniłoby tempa wzrostu
PKB i zarazem nie obniżyło do niekorzystnego stopnia
obronności kraju
 Sytuacja ta zobrazowana jest na zakładanym
teoretycznym wykresie prezentującym zależność
pomiędzy wysokością stopy podatkowej a tempem
wzrostu
 Punkt „a” na wykresie obrazuje sytuację, w której
wpływy z podatków zapewniają rozwój obronności
państwa na poziomie nie niższym niż w innych
państwach
Tempo wzrostu
Zakładana teoretyczna zależność pomiędzy wysokością podatku a tempem wzrostu
gospodarczego
a
Wysokość podatku
Zakładany model empiryczny
Yt=α+β1Kt-1+β2Tt-1+β3Bt-1+ε
B=
0 dla C>1
C dla C≤1
𝐽
𝐶 = −1 (1 − )
𝐽𝑓
Jt=Tt-1*c
Gdzie:
Y - tempo wzrostu PKB
K - kapitał
T - stopa podatkowa Є[-1,0]
B - prawdopodobieństwo ataku na badane państwo
C - współczynnik bezpieczeństwa kraju
J – stopień obronności badanego kraju
JF – średni stopień obronności pozostałych krajów
c – współczynnik wzrostu obronności kraju
Hipotezy badawcze
 Wysokość podatków ma istotny wpływ na tempo
wzrostu PKP
 Stopień obronności kraju ma istotny wpływ na tempo
wzrostu PKP
 Istnieje optimum stopy podatkowej determinującej
najszybsze tempo wzrostu PKB
Rozwinięcia badania
 Uwzględnienie w modelu konsumpcji publicznej
 Uwzględnienie w modelu inwestycji publicznych
 Zdekomponowanie konsumpcji publicznej na wydatki
konieczne i wydatki na dobra substytucyjne dla
konsumpcji prywatnej
Bibliografia
 Barro R. Economic growth in a cross section of countries, National Bureau of Economic







Ressearch, Cambridge 1989
Cassou S. P., Lansing K. J. Optimal fiscal policy, public capital, and the productivity
slowdown, Journal of Economic Dynamic and Control, Cleveland 1997
Chamley C. Optimal Taxation of Capital Income in General Equilibrium with Infinite
Lives, Econometrica 1986
Baier S. L., Glomm G. Long-run growth and welfare effects of public policies with
distortionary taxation, Journal of Economic Dynamics & Control, East Lansing 2000
Engen E. M., Skinner J. Fiscal policy and economic growth, National Bureau of Economic
Research, Cambridge 1992
Konopczyński M. Wpływ opodatkowania na wzrost gospodarczy, Ekonomista, 2012, tom
6
Lewis W. A., Economic Development with Unlimited Supply of Labour, „The Manchester
School” 1954
Turnowsky S. J. Optimal tax, debt, and expenditure policies in a growing economy “Journal
of Public Economics”, 60 (1996) 21-44 Seattle, 1996