SPOŻYCIE BIAŁKA A ZDOLNOŚCI WYSIŁKOWE Dariusz Włodarek

SPOŻYCIE BIAŁKA A ZDOLNOŚCI WYSIŁKOWE
Dariusz Włodarek
Katedra Dietetyki, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji,
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Właściwa ilość białka w diecie jest konieczna do prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu,
regeneracji uszkodzonych tkanek oraz pokrycia codziennych strat. U sportowców warunkuje
zwiększenie masy mięśniowej oraz naprawę uszkodzeń tkanek powstałych podczas wysiłku fizycznego.
Obecnie zaleca się dla osób dorosłych podaż białka w diecie (norma RDA) w ilości 0,9g/kg masy ciała
na dobę (krajowa racja pokarmowa). Sportowcy potrzebują więcej białka niż jest zalecane osobom
dorosłym, które nie uprawiają sportu, jednocześnie, zgodnie z opiniami różnych grup eksperckich, ilość
ta nie przekracza 2,0g/ kg mc. Grupa Robocza ds. Żywienia przy Międzynarodowym Komitecie
Olimpijskim zaleca podaż białka w diecie w ilości 1,2-1,6g/kg mc na dobę. International Society of
Sports Nutrition stwierdza, że podaż ta powinna wynosić 1,4-2,0 g/kg mc, z kolei wytyczne
amerykańskie, zalecają ilość 1,2-1,7 g/kg mc. W celu utrzymania bilansu azotowego ilość białka
pełnowartościowego w diecie powinna być większa niż białka niepełnowartościowego. Wraz ze
zwiększaniem się intensywności wysiłku fizycznego oraz czasu jego trwania zwiększa się wydatek
energetyczny, a tym samym konieczne jest spożywanie większej ilości pożywienia w celu pokrycia
większych potrzeb energetycznych organizmu. Prowadzi to jednocześnie do zwiększenia podaży białka
w diecie. Zaspokajanie potrzeb energetycznych jest dla organizmu priorytetem, a zbyt mała wartość
energetyczna racji pokarmowej będzie prowadziła do wykorzystania białka jako materiału
energetycznego. Dobrze zbilansowana dieta sportowca, o odpowiedniej wartości energetycznej,
zawierająca produkty spożywcze dostarczające pełnowartościowego białka, zapewnia jednocześnie
wystarczającą ilość białka do zwiększonych potrzeb organizmu. Sportowcy nie spożywający
wystarczającej ilości białka w diecie (np. spożywający w małych ilościach lub wykluczający z diety
produkty pochodzenia zwierzęcego) mogą odnieść korzyści z jego suplementacji.