Wystąpienie -
Transkrypt
Wystąpienie -
LLU – 4114-01-02/2013 I/13/001 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę Kontrolerzy I/13/001 – Przekazanie przez jednostki samorządu terytorialnego w województwie lubelskim prowadzenia małych szkół publicznych osobom prawnym w latach 2009-2012. Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie 1. Janusz Gosik, starszy inspektor kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr 83733 z dnia 16 stycznia 2013 r. 2. Przemysław Fidecki, główny specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr 83745 z dnia 24 stycznia 2013 r. (dowód: akta kontroli tom I str. 1-2, 135-136) Jednostka kontrolowana Kierownik jednostki kontrolowanej Urząd Miejski w Łęcznej, Plac Kościuszki 5, 21-010 Łęczna (UM w Łęcznej) Teodor Kosiarski, Burmistrz Miasta Łęczna od 30 kwietnia 2004 roku (dowód: akta kontroli tom I str. 3-6) II. Ocena kontrolowanej działalności Ocena ogólna Uzasadnienie oceny ogólnej Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości1 działalność skontrolowanej jednostki w latach 2009-2012 w zakresie przekazania stowarzyszeniom prowadzenia dwóch publicznych szkół podstawowych. Gmina Łęczna prawidłowo realizowała zadania organu prowadzącego wobec szkół podstawowych w Ciechankach Łęczyńskich i w Zofiówce przed ich przekazaniem stowarzyszeniom. UM w Łęcznej zgodnie z przepisami ustawy o systemie oświaty2 realizował zadania wynikające z umów zawartych między Gminą a stowarzyszeniami. Stwierdzone nieprawidłowości polegały na: 1) przygotowaniu przez Burmistrza i podjęciu przez Radę Miejską w Łęcznej dwóch uchwał w sprawie przekazania prowadzenia szkół, w których określono termin przekazania w sposób uniemożliwiający wypełnienie, określonego w art. 5 ust. 5l ustawy o systemie oświaty, wymogu powiadomienia pracowników szkół oraz zakładowych organizacji związkowych na sześć miesięcy przed dniem przekazania, 2) rozwiązaniu stosunków pracy z trzema nauczycielami przekazywanych szkół pomimo niezłożenia przez nich oświadczeń, o których mowa w art. 5 ust. 5m ustawy o systemie oświaty, 3) nieprzedłożeniu przez Burmistrza, w okresie od września 2009 r. do marca 2010 r., projektu uchwały w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, w celu jej Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 2 Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.). 1 2 podjęcia przez Radę Miejską w Łęcznej na podstawie art. 80 ust. 4 ustawy o systemie oświaty, 4) nieprawidłowym wyliczeniu, w okresie od września do grudnia 2009 r., dotacji na uczniów szkół publicznych prowadzonych przez stowarzyszenia, 5) niezgodnym z art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty oraz z art. 249 ust. 3 i ust. 4 pkt 3 ustawy o finansach publicznych3 udzielaniu w latach 2010-2012 dotacji podmiotowej dla prowadzonych przez stowarzyszenia publicznych szkół przez jednostkę obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek prowadzonych przez Gminę Łęczna. III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Przekazanie prowadzenia szkół publicznych przez Gminę na podstawie art. 5 ust. 5g ustawy o systemie oświaty Opis stanu faktycznego Według danych na 30 września 2012 r. Gmina Łęczna w ramach zadań własnych prowadziła dwie szkoły podstawowe i dwa gimnazja: Szkołę Podstawową nr 24 z 687 uczniami, Szkołę Podstawową nr 4 z 496 uczniami, Gimnazjum nr 25 z 280 uczniami, Gimnazjum nr 1 z 376 uczniami. Szkoły te mieściły się w Łęcznej. Przed przekazaniem prowadzenia dwóch szkół podstawowych Gmina Łęczna prowadziła do końca roku szkolnego 2008/2009 cztery szkoły podstawowe i dwa gimnazja: Szkołę Podstawową w Ciechankach Łęczyńskich (SP w Ciechankach Łęczyńskich) z 52 uczniami, Szkołę Podstawową w Zofiówce (SP w Zofiówce) z 66 uczniami, Szkołę Podstawową nr 2 w Łęcznej6 z 1456 uczniami, Szkołę Podstawową nr 4, Gimnazjum nr 27, z 1038 uczniami, Gimnazjum nr 1 wchodzące wraz z II LO i w skład Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Łęcznej z 624 uczniami. (dowód: akta kontroli, tom I str. 8-9, 16-17) Według stanu na koniec 2012 r. w ewidencji szkół i placówek niepublicznych, prowadzonej przez Gminę Łęczna na podstawie art. 82 ustawy o systemie oświaty, figurowały trzy szkoły i placówki, w tym: Przedszkole Prywatne CASPER prowadzone przez osobę fizyczną z datą rozpoczęcia działalności z dniem 01.09.2008 r., Przedszkole Niepubliczne „Aniołek” prowadzone przez dwie osoby fizyczne z datą rozpoczęcia działalności z dniem 29.09.2009 r. oraz Niepubliczne Gimnazjum w Zofiówce prowadzone przez Stowarzyszenie Nauczycieli i Wychowawców „Przyjazna Szkoła” z datą rozpoczęcia działalności z dniem 01.09.2010 r. Do dnia zakończenia kontroli Burmistrz Łęcznej8, na podstawie art. 58 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, nie wydał żadnego zezwolenia na założenie szkoły lub placówki publicznej prowadzonej przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, ze zm.) Wraz z I Liceum Ogólnokształcącym w składzie Zespołu Szkół nr 1 w Łęcznej. 5 Szkoła Podstawową nr 4 i Gimnazjum nr 2 wchodziły w skład Zespołu Szkół nr 2 z Klasami Integracyjnymi i Oddziałami Sportowymi w Łęcznej. 6 Wchodzącą wraz z I LO, Liceum Profilowanym i Technikum w skład Zespołu Szkół nr 1 w Łęcznej. 7 Szkoła Podstawową nr 4 i Gimnazjum nr 2 wchodziły w skład Zespołu Szkół nr 2 z Klasami Integracyjnymi i Oddziałami Sportowymi w Łęcznej. 8 Dalej: Burmistrz. 3 4 3 (dowód: akta kontroli, tom II str.118) W kolejnych latach badanego okresu kwota otrzymanej przez Gminę części oświatowej subwencji ogólnej wyliczonej i przekazanej9 w porównaniu do kwot wydatków Gminy zaplanowanych i poniesionych łącznie w dziale 801 i 85410 (bez środków UE) przedstawiała się następująco: - 2009 r.: kwota subwencji oświatowej wyliczona i przekazana wynosiła 14.417.653 zł, kwota wydatków zaplanowanych w uchwale budżetowej łącznie w dziale 801 i 854 wynosiła pierwotnie – 23.774.674 zł, (tj. o 64,9% więcej niż subwencja przekazana) po zmianach – 25.734.835 zł (o 78,5% więcej), kwota wydatków wykonanych – 25.075.249,74 zł (o 73,9% więcej), - 2010 r.: kwota subwencji oświatowej wyliczona i przekazana – 14.104.844 zł, kwota wydatków zaplanowanych w uchwale budżetowej pierwotnie – 24.567.228 zł, (tj. o 74,2% więcej) po zmianach – 26.971.782,33 zł (o 91,2% więcej), kwota wydatków wykonanych – 26.827.213,44 zł (o 90,2% więcej), - 2011 r.: kwota subwencji oświatowej wyliczona i przekazana – 14.674.348 zł, kwota wydatków zaplanowanych w uchwale budżetowej pierwotnie – 28.041.268 zł, (tj. o 91,1% więcej) po zmianach – 30.369.786 zł (o 107% więcej), kwota wydatków wykonanych – 29.993.888,92 zł (o 104,4% więcej), - 2012 r.: kwota subwencji oświatowej wyliczona i przekazana – 14.099.456 zł, kwota wydatków zaplanowanych w uchwale budżetowej pierwotnie – 27.239.746 zł, (tj. o 93,2% więcej) po zmianach – 29.114.059,46 zł (o 106,5% więcej), kwota wydatków wykonanych – 28.976.929,42 zł (o 105,5% więcej). (dowód: akta kontroli, tom II str. 392) Na podstawie art. 5 ust. 5g ustawy o systemie oświaty Rada Miejska w Łęcznej podjęła dwie uchwały: nr XXIX/249/2009 z dnia 27 maja 2009 r. w sprawie przekazania do prowadzenia Szkoły Podstawowej w Zofiówce przez Stowarzyszenie Nauczycieli i Wychowawców „Przyjazna Szkoła” w Zofiówce i nr XXX/268/2009 z dnia 24 czerwca 2009 r. w sprawie przekazania do prowadzenia przez Stowarzyszenie Edukacyjne „Żak” w Ciechankach Łęczyńskich Szkoły Podstawowej w Ciechankach Łęczyńskich. Zgodnie z postanowieniami ww. uchwał obie szkoły miały zostać przekazane stowarzyszeniom z dniem 31 sierpnia 2009 r. W uzasadnieniach do projektów uchwał odnotowano, że projekty wynikały z wniosków złożonych w dniu 8.05.2009 r. i 22.05.2009 r. odpowiednio przez Stowarzyszenie Nauczycieli i Wychowawców „Przyjazna Szkoła” w Zofiówce11 i Stowarzyszenie Edukacyjne „Żak” w Ciechankach Łęczyńskich12. Ponadto podano, że w związku tym, że nie została zachowana procedura wynikająca z ustawy o systemie oświaty, w Zofiówce 14.05.2009 r. i Ciechankach Łęczyńskich 9.06.2009 r. zostały zorganizowane spotkania, w wyniku których zostały podpisane porozumienia w tym zakresie. (dowód: akta kontroli, tom I str. 37,39, 78, 80, 171-174) Przed podjęciem przez Radę Miejską w Łęcznej uchwał w sprawie przekazania szkół podstawowych nr XXIX/249/2009 i nr XXX/268/2009 Rada Miejska podjęła w dniu 17 grudnia 2008 r., na podstawie art. 59 ust. 6 ustawy o systemie oświaty, Ostateczna kwota części oświatowej subwencji ogólnej wyliczona w metryczkach subwencji oświatowych oraz przekazana Gminie. 10 Dział 801 - Oświata i wychowanie i dział 854 - Edukacyjna opieka wychowawcza. 11 Dalej: Stowarzyszenie „Przyjazna Szkoła” 12 Dalej: Stowarzyszenie „Żak” 9 4 dwie uchwały: w sprawie reorganizacji Szkoły Podstawowej w Zofiówce (nr XXIV/208/2008) i w sprawie reorganizacji Szkoły Podstawowej w Ciechankach Łęczyńskich (nr XXIV/209/2008)13. Zgodnie z uchwałami o reorganizacji w obu szkołach z dniem 31 sierpnia 2009 r. zaplanowano następujące przekształcenie szkół: przeniesienie uczniów klas IV-VI do Zespołów Szkół Nr 1 i nr 2 w Łęcznej, zorganizowanie w szkołach kształcenia w klasach I-III, funkcjonowanie w budynkach szkół oddziałów przedszkolnych dla dzieci w wieku 3-6 lat. Uchwałami z dnia 26 sierpnia 2009 r. nr XXXI/272/2009 i nr XXXI/273/2009 uchylono uchwały w sprawie reorganizacji SP w Ciechankach Łęczyńskich i SP w Zofiówce14. Uchylenie uzasadniono przekazaniem prowadzenia szkół na podstawie Uchwał z 27 maja 2009 r. i z 24 czerwca 2009 r. (dowód: akta kontroli, tom I str. 37, 78, 238-241) Przekazane szkoły spełniały warunek art. 5 ust. 5g ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty dotyczący liczby uczniów nie większej niż 70. Liczba uczniów w tych szkołach w dwóch latach szkolnych poprzedzających ich przekazanie kształtowała się następująco: - w SP w Ciechankach Łęczyńskich w roku szkolnym 2007/2008 – 47 uczniów, w roku szkolnym 2008/2009 – 52 uczniów, - w SP w Zofiówce w roku szkolnym 2007/2008 – 58 uczniów, w roku szkolnym 2008/2009 – 66 uczniów. (dowód: akta kontroli, tom I str. 7-8) Burmistrz uzyskał pozytywne opinie Lubelskiego Kuratora Oświaty: 29 maja i 22 czerwca 2009 r. (dowód: akta kontroli, tom I str. 18-19, 133-134) SP w Zofiówce została przekazana Stowarzyszeniu „Przyjazna Szkoła” w Zofiówce, a SP w Ciechankach Łęczyńskich Stowarzyszeniu „Żak” w Ciechankach Łęczyńskich, na podstawie umów zawartych przez te stowarzyszenia z Gminą Łęczna odpowiednio w dniu: 5 sierpnia 2009 r. i 12 sierpnia 2009 r.15 Zgodnie z postanowieniami umów przekazanie szkół miało nastąpić z dniem 31 sierpnia 2009 r. Do umowy z dnia 5.08.2009 r. w sprawie przekazania SP w Zofiówce wprowadzono 7 aneksów (podpisanych w dniach: 25 listopada 2009 r., 8 kwietnia, 28 maja, 6 sierpnia, 15 września i 22 listopada 2010 r. oraz 18 czerwca 2012 r.). Do umowy z 12.08.2009 r. w sprawie przekazania SP w Ciechankach wprowadzono 7 aneksów (podpisanych w dniach: 23 grudnia 2009 r., 8 kwietnia, 4 maja, 6 sierpnia, 15 września, 22 listopada 2010 r. oraz 18 czerwca 2012 r.). Aneksy dotyczyły m.in. ustalenia wysokości czynszu z tytułu dzierżawy gruntów i budynków oraz zmian zasad udzielania dotacji. (dowód: akta kontroli, tom I str. 38-44, 71-77, 79-85, 126-132) 13 Uchwały 14 weszły w życie z dniem ich podjęcia. Uchwały uchylające weszły w życie z dniem ich podjęcia. 15 Umowa w sprawie przekazania Szkoły Podstawowej w Zofiówce do prowadzenia przez Stowarzyszenie Nauczycieli i Wychowawców „Przyjazna Szkoła” w Zofiówce i Umowa w sprawie przekazania Szkoły Podstawowej w Ciechankach Łęczyńskich do prowadzenia przez Stowarzyszenie Edukacyjne „Żak” w Ciechankach Łęczyńskich. Umowy zwane dalej: umowami w sprawie przekazania szkoły. 5 Według Kierownika Zespołu Obsługi Szkół i Przedszkoli w Łęcznej16 szkoły podstawowe w Zofiówce i w Ciechankach Łęczyńskich przekazano Stowarzyszeniu „Przyjazna Szkoła” i Stowarzyszeniu „Żak”, ponieważ tylko one wyraziły chęć przejęcia szkół, co wyraziły w stosownych wnioskach (inne osoby prawne nie zgłaszały woli przejęcia tych szkół), a zamiar przekazania szkół był ogólnie wiadomy – odbyły się zebrania w szkołach z udziałem lokalnej społeczności, a zagadnienie przekazania było omawiane na sesji Rady Miejskiej. Wyboru stowarzyszeń, w celu przekazania im małych szkół podstawowych, dokonano uwzględniając wnioski lokalnej społeczności w zakresie niedokonywania likwidacji szkół ze względów finansowych i organizacyjnych (nakłady na szkoły były dużo wyższe niż otrzymywana subwencja, a liczba uczniów była tak mała, że organizowano klasy łączone). (dowód: akta kontroli, tom I str. 137-139) Według wyjaśnienia Kierownika ZOSziP przed podjęciem uchwał w sprawie przekazania prowadzenia szkół w Zofiówce i Ciechankach Łęczyńskich potwierdzono dane dotyczące osób prawnych, którym przekazano prowadzenie tych szkół, sprawdzając czy stowarzyszenia są wpisane do ewidencji stowarzyszeń nieprowadzących działalności gospodarczej prowadzonej przez Starostwo Powiatowe w Łęcznej. Stwierdzono, że ww. stowarzyszenia były wpisane do ww. ewidencji. W dokumentacji ZOSziP brak danych potwierdzających uzyskanie ww. informacji. (dowód: akta kontroli, tom I str. 37, 78, 163, 166) Z chwilą podpisania umów przez Gminę o przekazaniu szkół Stowarzyszeniu „Przyjazna Szkoła” w Zofiówce w dniu 5 sierpnia 2009 r. i Stowarzyszeniu „ Żak” w Ciechankach Łęczyńskich w dniu 12.08.2009 r., stowarzyszenia te posiadały osobowość prawną zgodnie wymogiem z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach17. Stowarzyszenie „Żak” zostało wpisane do rejestru stowarzyszeń Krajowego Rejestru Sądowego 19 maja 2009 r., a Stowarzyszenie „Przyjazna Szkoła” 25 maja 2001 r. (dowód: akta kontroli, tom I str. 38, 79, 242-244, 255, 271-273, 286) W umowach w sprawie przekazania SP w Zofiówce z dnia 5 sierpnia 2009 r. oraz umowie z 12 sierpnia 2009 r. w sprawie przekazania SP w Ciechankach Łęczyńskich określono wszystkie elementy wymagane na podstawie art. 5 ust. 5h ustawy o systemie oświaty, w szczególności określono: obwody dla obu szkół, tryb przejęcia szkół przez Gminę w przypadkach niewywiązania się stowarzyszeń z postanowień umowy, warunki korzystania z mienia przejętej szkoły, tryb, termin i sposób dokumentowania kontroli przestrzegania warunków umowy oraz warunki i tryb rozwiązania umowy za wypowiedzeniem. W § 9 ust.1 umów ustalona została wysokość czynszu z tytułu dzierżawy gruntów i budynków, wyszczególnionych w § 8 ust. 1 tych umów, w wysokości 107,63 zł netto (bez VAT) dla Stowarzyszenia „Przyjazna Szkoła” w Zofiówce i 140,26 zł netto dla Stowarzyszenia „ Żak” w Ciechankach Łęczyńskich. Gmina nie zawarła ze stowarzyszeniami odrębnych umów najmu lub użyczenia mienia. (dowód: akta kontroli, tom I str. 38-44, 79-85) Dalej: Kierownik ZOSziP lub Kierownik Zespołu. Zespół Obsługi Szkół i Przedszkoli w Łęcznej zwany dalej: ZOSziP. 17 Dz. U. z 2001 r. nr 79, poz. 855, ze zm. 16 6 W dniu 14 maja 2009 r. odbyło się zebranie w SP w Zofiówce, a w dniu 9 czerwca 2009 r. w SP w Ciechankach Łęczyńskich z udziałem przedstawicieli Gminy, nauczycieli, przedstawicieli rad rodziców, reprezentantów związków zawodowych oraz przedstawicieli zarządów stowarzyszeń. Wynikiem spotkań było podpisanie przez uczestników w dniach 14 maja 2009 r. i 9 czerwca 2009 r. dwóch porozumień w sprawie ustalenia warunków przekazania szkół do prowadzenia przez stowarzyszenia. (dowód: akta kontroli, tom I str. 38-39, 79-80, 323-330, 347-365) Gmina powiadomiła pisemnie o terminie przekazania szkół, przyczynach, prawnych, ekonomicznych i socjalnych skutkach dla pracowników, a także nowych warunkach pracy i płacy pracowników SP w Zofiówce pismami z dnia 9 lipca 2009 r, a pracowników SP w Ciechankach Łęczyńskich pismami z dnia 10 lipca 2009 r. Odpowiednio organizacje związkowe zostały poinformowane pisemnie w dniu 19 maja 2009 r. i w dniu 2 czerwca 2009 r. (dowód: akta kontroli, tom I str. 38-39, 79-80, 323-330, 347-365; tom II str. 421-425) Przed podjęciem przez Radę Miejską uchwał w sprawie przekazania szkół, w dniu 12 maja 2009 r. dyrektorzy SP w Zofiówce i SP w Ciechankach Łęczyńskich przekazali trzem nauczycielom zatrudnionym na podstawie mianowania (w tym dwóm nauczycielom SP w Zofiówce i jednemu SP w Ciechankach Łęczyńskich) pisma informujące o rozwiązaniu stosunków pracy, na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela18, za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia, którego bieg rozpoczynał się 1 czerwca 2009 r., ze skutkiem na 31 sierpnia 2009 r. Jako przyczynę rozwiązania stosunków pracy podano zmiany organizacyjne spowodowane zmniejszeniem liczby oddziałów. Następnie pismami z dnia 9 i 10 lipca 2009 r. Burmistrz Łęcznej poinformował tych nauczycieli, na podstawie art. 5 ust. 5l ustawy o systemie oświaty, o terminie przekazania szkół, przyczynach, prawnych, ekonomicznych i socjalnych skutkach dla pracowników, a także nowych warunkach pracy i płacy. W sierpniu 2009 r. dyrektorzy szkół przyznali i wypłacili nauczycielom, na podstawie art. 20 ust. 2 Karty Nauczyciela, odprawy w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego w łącznej kwocie 38.766 zł19. Z ww. trzema nauczycielami z dniem 31 sierpnia 2009 r. rozwiązano stosunki pracy. (dowód: akta kontroli, tom I str. 321- 326; tom II str. 69-71) W przekazanych szkołach zatrudnionych było łącznie 28 nauczycieli, w tym: w SP w Ciechankach Łęczyńskich 12 nauczycieli, a w SP w Zofiówce 16 nauczycieli. Żaden z nauczycieli w obu przekazanych szkołach nie złożył oświadczenia o odmowie przejścia do szkoły publicznej przejmowanej do prowadzenia przez stowarzyszenie. (dowód: akta kontroli, tom I str. 10-11, 321-326, 346-348; tom II str. 69-71) Przed przekazaniem szkół dokonano spisu ich majątku i wyposażenia. Przekazania mienia dokonano na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych, stanowiących załączniki do umów w sprawie przekazania szkół. (dowód: akta kontroli, tom I str. 38-70, 86-125) Ustalone nieprawidłowości W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono następujące nieprawidłowości: 18 19 Dz. U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm. Ustawa zwana dalej: Kartą Nauczyciela. W tym odpowiednio dla każdego z trzech nauczycieli: 11.088 zł, 14.952 zł, 12.726 zł. 7 1. Wskutek ustalenia w uchwałach z 27 maja i 24 czerwca 2009 r. terminu przekazania prowadzenia dwóch szkół stowarzyszeniom na 31 września 2009 r. doszło do naruszenia przepisów art. 5 ust. 5l ustawy o systemie oświaty w zakresie wymogu powiadomienia pracowników szkół oraz zakładowych organizacji związkowych na sześć miesięcy przed dniem przekazania. Burmistrz wyjaśnił m.in., że przepisy ustawy o systemie oświaty dotyczące możliwości przekazania szkoły20 weszły w życie z dniem 22 kwietnia 2009 r. Wobec SP w Zofiówce i SP w Ciechankach Łęczyńskich Gmina Łęczna podjęła uchwały o reorganizacji. Przyjęcie innego terminu przekazania szkół nie było możliwe ze względu na podjęte uchwały o reorganizacji oraz wolę pracowników, związków zawodowych i rodziców o przekazaniu tych szkół z dniem 31 sierpnia 2009 r. (dowód: akta kontroli, tom I str. 38-39, 79-80, 323-330, 347-365; tom II str. 421-425) 2. Z naruszeniem art. 5 ust. 5n ustawy o systemie oświaty z trzema nauczycielami przekazywanych szkół rozwiązano stosunki pracy, mimo że nie złożyli oni oświadczeń, o których mowa w art. 5 ust. 5m ustawy o systemie oświaty, tj. oświadczeń o odmowie przejścia do szkół przejmowanych do prowadzenia przez stowarzyszenia. (dowód: akta kontroli, tom I str. 321-326; tom II str. 69-71) Ocena cząstkowa Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości działalność skontrolowanej jednostki w badanym obszarze. 2. Prowadzenie szkół publicznych przed zawarciem umowy w sprawie przekazania prowadzenia osobom prawnym Opis stanu faktycznego Udział wydatków poniesionych przez Gminę na prowadzone dwie szkoły podstawowe (SP w Ciechankach Łęczyńskich i SP w Zofiówce) w wydatkach poniesionych na wszystkie prowadzone przez Gminę szkoły i placówki oraz w stosunku do wydatków wykonanych w budżecie Gminy przedstawiał się następująco: - w 2007 r. kwota wydatków poniesionych łącznie na dwie ww. szkoły podstawowe wynosiła 1.316.690,83 zł i stanowiła 5,55% wydatków poniesionych na prowadzone przez Gminę szkoły, przedszkola i placówki oświatowe oraz 2,91% wydatków wykonanych w budżecie Gminy, a wydatki poniesione na szkoły, przedszkola i placówki oświatowe – 52,48% wydatków poniesionych przez Gminę, - w 2008 r. kwota wydatków poniesionych łącznie na dwie ww. szkoły podstawowe wynosiła 1.265.378,70 zł i stanowiła 5,18% wydatków poniesionych na prowadzone przez Gminę szkoły, przedszkola i placówki oświatowe oraz 2,59% wydatków wykonanych w budżecie Gminy, a wydatki poniesione na szkoły, przedszkola i placówki oświatowe – 49,94% wydatków poniesionych przez Gminę, - w 2009 r. kwota wydatków poniesionych łącznie na dwie ww. szkoły podstawowe wynosiła 1.072.912,80 zł i stanowiła 6,70% wydatków poniesionych na prowadzone przez Gminę szkoły, przedszkola i placówki oświatowe oraz 3,49% wydatków wykonanych w budżecie Gminy, a wydatki poniesione na szkoły, przedszkola i placówki oświatowe – 52,04% wydatków poniesionych przez Gminę. (dowód: akta kontroli, tom I str. 166-167; tom II str. 119) 20 Przyp. NIK: art. 5 ust. 5g-5r ustawy o systemie oświaty. 8 W SP w Zofiówce w 2009 r. zatrudnionych było trzech nauczycieli kontraktowych (ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem – 2.252,31 zł), pięciu nauczycieli mianowanych (ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem – 3.182,85 zł) oraz sześciu nauczycieli dyplomowanych (ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem – 4.635,19 zł). W tym samym okresie w SP w Ciechankach Łęczyńskich zatrudniony był jeden nauczyciel kontraktowy (ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem – 1.749,82 zł), dziesięciu nauczycieli mianowanych (ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem – 3.671,50 zł) oraz dwóch nauczycieli dyplomowanych (ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem – 3.486,03 zł). (dowód: akta kontroli, tom I str. 163-164, 167-168, 204-205) Gmina Łęczna jako organ prowadzący dla szkół w Zofiówce i Ciechankach Łęczyńskich (przed ich przekazaniem) prawidłowo realizowała zadania organu prowadzącego określone w art. 5 ust. 7 ustawy o systemie oświaty. W szczególności Gmina zapewniała obsługę administracyjną i finansową m.in. na rzecz ww. szkół realizowaną przez Zespół Obsługi Szkół i Przedszkoli w Łęcznej. Gmina sprawowała nadzór nad działalnością szkół w zakresie spraw finansowych i administracyjnych w zakresie określonym w art. 34a ust. 2 powołanej ustawy. W zakresie dysponowania przez szkoły środkami finansowymi kontrolę prowadził pracownik zatrudniony w Urzędzie Miejskim, natomiast sprawy związane z BHP prowadziła osoba zatrudniona w ZOSziP (dowód: akta kontroli, tom I str. 163-164, 168) Osoba zajmująca stanowisko dyrektora SP w Ciechankach Łęczyńskich, przed przekazaniem szkoły, zajmowała to stanowisko w kolejnych trzech pięcioletnich okresach od 1 września 1994 r. do 31 sierpnia 2009 r. Osoba zajmująca stanowisko dyrektora SP w Zofiówce, przed przekazaniem szkoły, została powołana na to stanowisko na dwa kolejne okresy: od 1 września 2002 r. do 31 sierpnia 2007 r. i od 1 września 2007 r. do 31 sierpnia 2012 r. Ze stanowiska dyrektora odwołana została na podstawie art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty z dniem 30 sierpnia 2009 r. zarządzeniem Burmistrza nr 90/2009 z 25 sierpnia 2009 r. Osoby, zajmujące stanowiska dyrektorów przed przekazaniem szkół, zostały zatrudnione na tych stanowiskach przez nowe organy prowadzące szkoły w Zofiówce i Ciechankach Łęczyńskich (stowarzyszenia). (dowód: akta kontroli, tom I str. 163-164, 168, 206-211) W okresie dwóch lat przed przekazaniem SP w Ciechankach Łęczyńskich do prowadzenia przez stowarzyszenie szkoła została skontrolowana dwukrotnie przez wizytatora Kuratorium Oświaty w Lublinie: w dniu 10.10.2007 r. i w dniach 23-29.10.2007 r. Wnioski z kontroli przeprowadzonej w dniu 10.10.2007 r. dotyczyły: podjęcia działań w celu zorganizowania zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, zmiany planu lekcji by zlikwidować „bloki” przedmiotowe oraz dokumentowania zajęć pozalekcyjnych dla grupy uczniów w oddzielnych dziennikach. Zaleceń nie wydano. W wyniku przeprowadzonej w dniach 23-29.10.2007 r. wizytacji Kuratorium Oświaty przekazało wnioski i zalecenia powizytacyjne dotyczące doprecyzowania zapisów wewnątrzszkolnego systemu oceniania w zakresie: sposobu informowania uczniów i rodziców o wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanych programów nauczania, terminów i form informowania uczniów i rodziców o przewidywanych rocznych ocenach klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych oraz przewidywanej rocznej ocenie z zachowania oraz przypadków, w których rada pedagogiczna może wyrazić zgodę na egzamin klasyfikacyjny przy nieusprawiedliwionej absencji ucznia. 9 W SP w Zofiówce w tym samym okresie wizytator Kuratorium Oświaty w Lublinie przeprowadził dwie kontrole: 4.10.2007 r. w zakresie zgodności funkcjonowania szkoły z arkuszem organizacji i przepisami prawa oraz w tym samym zakresie w dniu 08.10.2008 r. Po kontroli z 2007 r. wydano wnioski dotyczące: zmiany planu lekcji w klasach VI, aby umożliwić realizację 5 godzin języka polskiego zgodnie z arkuszem organizacyjnym na rok szkolny 2007/2008. Zaleceń nie wydano. Po kontroli przeprowadzonej w 2008 r. wydano wnioski dotyczące: zaplanowania zajęć w I etapie edukacyjnym, aby każdego dnia wystąpiły zajęcia ruchowe w łącznym tygodniowym wymiarze 3 godzin oraz zaplanowania zajęć z języka angielskiego w I etapie edukacyjnym, aby były zintegrowane z tematem dnia. Zaleceń nie wydano. (dowód: akta kontroli, tom I str. 259-270, 311-320) Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność skontrolowanej jednostki w badanym obszarze. 3. Realizacja zadań wynikających z umowy w sprawie przekazania prowadzenia szkół oraz zadań związanych z umową wynikających z ustawy o systemie oświaty Opis stanu faktycznego W okresie od 31 sierpnia 2009 r. do końca 2012 r. przekazano dwóm stowarzyszeniom dotację podmiotową z budżetu gminy w kwocie łącznej 3.484.558,20 zł. Stowarzyszeniu „Przyjazna Szkoła” przekazano na działalność SP w Zofiówce dotację w kwocie 2.023.940,85 zł, w tym 1.410.252,99 zł ze środków ujętych w rozdziale 80101 (Szkoły podstawowe) oraz 613.687,86 zł ze środków rozdziału 80103 (Oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych). Stowarzyszeniu „Żak” na działalność SP w Ciechankach Łęczyńskich przekazano 1.460.617,35 zł, w tym 821.131,59 zł z rozdziału 80101 oraz 639.485,76 zł z rozdziału 80103. (dowód: akta kontroli, tom I str. 169; tom II str. 399-401) Tryb udzielania i rozliczania dotacji dla szkół i placówek niepublicznych i publicznych prowadzonych przez osoby prawne inne niż jednostka samorządu terytorialnego lub osoby fizyczne oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania został ustalony w następujących kolejnych uchwałach Rady Miejskiej w Łęcznej: podjętej na podstawie art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty: - uchwale Nr XXII/193/2008 Rady Miejskiej w Łęcznej z dnia 29 października 2008 r. w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji dla niepublicznych przedszkoli, w tym specjalnych prowadzonych na terenie Gminy Łęczna21, podjętej na podstawie art. 80 ust. 4 i art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty: - uchwale Nr XXXVII/332/2010 Rady Miejskiej w Łęcznej z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji dla publicznych i niepublicznych szkół i przedszkoli oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystywania22, która weszła w życie z dniem 25 czerwca 2010 r. (dowód: akta kontroli, tom I str. 147-162) Dz. Urz. Województwa Lubelskiego z 2009 r. Nr 17, poz. 621. Dz. Urz. Województwa Lubelskiego z 2010 r. Nr 64, poz. 1292. Uchwała zwana dalej Uchwałą Nr XXXVII/332/2010 lub Uchwałą z dnia 31 marca 2010 r. 21 22 10 Wysokość i tryb udzielania dotacji dla SP w Zofiówce i dla SP w Ciechankach Łęczyńskich zostały ustalone w dwóch umowach w sprawie przekazania szkół do prowadzenia stowarzyszeniom23. W Uchwale z dnia 31 marca 2010 r., po wejściu w życie z dniem 25 czerwca 2010 r., ustalono m.in. podstawy obliczania dotacji dla szkół publicznych prowadzonych przez osoby prawne lub fizyczne. W § 2 ust. 10 i § 3 Uchwały, postanowiono m.in., że: Wysokość dotacji na jednego ucznia […] ustala się poprzez podzielenie wydatków bieżących ustalonych w budżecie Gminy przez liczbę uczniów według stanu na dzień 1 stycznia i 1 września danego roku (§ 2 ust. 10) oraz że: W przypadku zmiany wysokości planowanych wydatków bieżących przewidzianych na utrzymanie ucznia w przedszkolach lub szkołach prowadzonych przez Gminę Łęczna ulegają również zmianie kwoty dotacji należnej podmiotom, o których mowa w uchwale – poczynając od miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano zmian budżetowych (§ 3). (dowód: akta kontroli, tom I str. 38-44, 71-85, 127-132, 221-225; tom II str. 221-222, 399-401, 422, 426) Na podstawie art. 80 ust. 3 ustawy o systemie oświaty Gmina zobowiązana była do przekazania z budżetu dotacji na dofinansowanie zadań SP w Ciechankach Łęczyńskich i SP w Zofiówce w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w prowadzonych szkołach tego samego typu i rodzaju, nie niższej jednak niż kwota przewidziana na jednego ucznia szkoły danego typu i rodzaju w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Zgodnie z § 5 Uchwały Nr XXXVII/332/2010 Rady Miejskiej w Łęcznej z dnia 31 marca 2010 r. stawki dotacji obliczano na podstawie składanej w terminie do 10 dnia każdego miesiąca w Urzędzie Miejskim w Łęcznej informacji o faktycznej liczbie uczniów lub wychowanków ustalonej na podstawie dokumentacji przebiegu nauczania, według stanu na pierwszy dzień miesiąca. Według § 3 Uchwały w przypadku zmiany wysokości planowanych wydatków bieżących przewidzianych na utrzymanie ucznia w przedszkolach lub szkołach prowadzonych przez Gminę Łęczna ulegają również zmianie kwoty dotacji należnej podmiotom, o których mowa w uchwale – poczynając od miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano zmian budżetowych. Kwota przewidziana na jednego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego wynosiła według metryczki subwencji oświatowej w roku 2009 – 4.038,8121 zł, 2010 – 4.364,3937 zł, 2011 – 4.717,0119 zł, 2012 – 4.942,4245 zł24. Kwotę przewidzianą na jednego ucznia szkoły podstawowej w Ciechankach Łęczyńskich i Zofiówce w subwencji oświatowej w latach 2009-2012 ustalano poprzez pomnożenie standardu finansowego „A” przez wskaźnik korygujący oraz przez liczbę uczniów w danym roku w określonej szkole oraz przy uwzględnieniu wag P1,…, które wynikały każdorazowo z wykazu szkół i placówek prowadzonych przez Gminę Łęczna w danym roku szkolnym stanowiącym załącznik do metryczki oświatowej. 23 W § 6 umów określono kwoty dotacji, które będą przekazywane stowarzyszeniom na jednego ucznia szkoły i oddziału przedszkolnego z uwzględnieniem kosztów dowożenia. Ustalono m.in. kwoty dotacji w 2009 r. oraz zasady ustalania dotacji w latach następnych. Brzmienie § 6 ww. dwóch umów zostało zmienione trzykrotnie w kolejnych aneksach do umów zawartych w dniach: 8 kwietnia, 6 sierpnia i 15 września 2010 r. W szczególności wskutek aneksów dostosowano zapisy umów do Uchwały Nr XXXVII/332/2010. 24 Finansowy standard A podziału subwencji w złotych. 11 Od września do grudnia 2009 r. miesięczna dotacja dla szkół w Ciechankach Łęczyńskich i Zofiówce została ustalona według wydatków bieżących planowanych oddzielnie do poniesienia na szkoły przed ich przekazaniem. Nie obliczano kwoty wydatków bieżących na jednego ucznia w tych szkołach na podstawie wydatków bieżących przewidzianych na jednego ucznia w szkołach podstawowych prowadzonych przez Miasto Łęczna. Od stycznia do czerwca 2010 r. ustalono kwotę dotacji na podstawie wydatków Szkoły Podstawowej Nr 2 w Łęcznej, tj. jednej z dwóch szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę, bez uwzględnienia wydatków drugiej szkoły (Szkoły Podstawowej Nr 4 w Łęcznej), ponieważ w drugiej szkole były oddziały sportowe i integracyjne, a takich oddziałów nie było w przekazanych szkołach. Od czerwca 2010 r. do grudnia 2012 r. obliczano dotację na podstawie wydatków na jednego ucznia szkoły podstawowej prowadzonej przez Gminę, a jeśli wydatki na jednego ucznia były mniejsze od subwencji oświatowej, to w wysokości subwencji oświatowej, a na jednego ucznia oddziału przedszkolnego w wysokości wydatków ponoszonych w przedszkolach prowadzonych przez Gminę. W okresie od 31 sierpnia 2009 r. do końca grudnia 2012 r. weryfikowano stawki dotacji dla SP w Ciechankach Łęczyńskich i SP w Zofiówce ze względu na zmiany wysokości wydatków bieżących w planie wydatków po zmianach Szkoły Podstawowej Nr 2 w Łęcznej - każdorazowa zmiana wydatków bieżących powodowała zmianę stawki dotacji. (dowód: akta kontroli, tom I str. 155-156, 212-218; tom II str. 117-118, 419-420, 132, 397, 221) Dotacje dla SP w Ciechankach Łęczyńskich i SP w Zofiówce zostały udzielone od dnia przekazania szkoły i były przekazywane miesięcznie w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca, tj. w tym zakresie zgodnie z art. 80 odpowiednio ust 3h i 3c ustawy o systemie oświaty. Stowarzyszenie „Żak” złożyło na kolejne lata 2009-2012 cztery wnioski o udzielenie dotacji dla publicznej SP w Ciechankach Łęczyńskich, a Stowarzyszenie „Przyjazna Szkoła” cztery wnioski o udzielenie dotacji dla publicznej SP w Zofiówce. (dowód: akta kontroli, tom I str. 221-233; tom II str. 120-130, 447-449) W okresie od 31 sierpnia 2009 r. do końca 2012 r. Gmina przeprowadziła łącznie sześć kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji udzielonych na dofinansowanie zadań SP w Ciechankach Łęczyńskich (3) i SP w Zofiówce (3). Kontrole dotyczyły rzetelności danych wykazywanych przez stowarzyszenia we wnioskach o udzielenie dotacji, miesięcznej informacji o liczbie uczniów w rozliczeniu dotacji, a także prawidłowości wykorzystania dotacji na pokrycie wydatków bieżących szkoły. W wyniku kontroli w SP w Ciechankach Łęczyńskich w 2010 r. stwierdzono nieprawidłowości w zakresie prowadzenia rachunkowości oraz związanego z tym nierzetelnego sporządzenia rozliczenia dotacji w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2010 r. Wydane 16.09.2010 r. zalecenia dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych umożliwiających ewidencjonowanie zdarzeń w porządku systematycznym na kontach księgi głównej zgodnie z zasadą podwójnego zapisu oraz rozliczenie dotacji według rzetelnie prowadzonej księgowości zostały wykonane do 22.11.2010 r. Kontrola przeprowadzona w 2011 r. wykazała, że nie była prowadzona ewidencja wydatków sfinansowanych z dotacji przekazanych przez Gminę według tytułów określonych w punkcie 6 załącznika nr 3 do Uchwały XXXVII/332/2010. Wydane 4.08.2011 r. zalecenia zostały wykonane do 31.08.2011 r. Kontrola w 2012 r. ujawniła nieprawidłowości polegające na 12 wykazaniu w rozliczeniu nieprawidłowej kwoty wydatków poniesionych w czerwcu 2012 r. Zalecenia pokontrolne polegające na złożeniu korekty sprawozdania rozliczenia dotacji zostały wykonane do 23.07.2012 r. W przypadku kontroli w SP w Zofiówce kontrola Gminy wykazała nieprawidłowości polegające na nieprowadzeniu pomocniczych ksiąg rachunkowych dla rozrachunków z kontrahentami. Wydane zalecenia kontroli z 29.09.2010 r. zostały zrealizowane. Przeprowadzona w następnym roku kontrola w SP w Zofiówce nie wykazała nieprawidłowości. Kontrola w 2012 r. wykazała nieprawidłowości polegające na nierzetelnym sporządzeniu sprawozdania „Rozliczenie dotacji oświatowej otrzymanej z budżetu Gminy Łęczna” za okres 01.01.-30.06.2012 r. oraz uchybienia dotyczące sporządzania wykazu uczniów (różnica dotycząca jednego ucznia). Zalecenia wydane odnośnie nieprawidłowości zostały wykonane do 26.07.2012 r. (dowód: akta kontroli, tom II str. 72-111) Gmina prawidłowo wykonała wszystkie zadania, do których zobowiązywały ją umowy w sprawie przekazania szkół. Gmina przekazała nieruchomości szkolne wraz z wyposażeniem na podstawie ww. umów, a także dokumentację szkół na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych stanowiących załączniki do tych umów (nie zawarto dodatkowych umów użyczenia mienia). Gmina kontrolowała szkoły zgodnie z § 7 zawartych umów raz w roku począwszy od 2010 r. (dowód: akta kontroli, tom I str. 38-70, 79-123; tom II str. 72-111) Z dowożenia do SP w Ciechankach Łęczyńskich korzystało w latach szkolnych: 2009/2010 - 23 uczniów, 2010/2011 - 17, 2011/2012 – 18 uczniów, a w roku szkolnym 2012/2013 - 6 uczniów. W SP w Zofiówce z dowożenia korzystało w latach szkolnych: 2009/2010 – 22 uczniów, 2010/2011 - 20, 2011/2012 - 22 uczniów, a w 2012/2013 - 26 uczniów. Gmina Łęczna zapewniała bezpłatny dowóz uczniów do przekazanych szkół od 2 listopada 2010 r. (rok szkolny 2010/2011). W okresie od września 2009 r. do 1 listopada 2010 r. koszty dowożenia uczniów zgodnie z zawartymi umowami dotyczącymi przekazania szkół (§ 6 ust. 1 pkt 1) ujęto w kwotach dotacji przekazywanych dla Stowarzyszeń prowadzących szkoły. W okresie od września do grudnia 2009 r. Gmina przekazywała dotację na jednego ucznia szkoły i oddziału przedszkolnego z uwzględnieniem kosztów dowożenia uczniów przyjmując dla SP w Zofiówce kwotę 1.182 zł dla szkoły i 264,27 zł dla oddziału przedszkolnego oraz dla SP w Ciechankach Łęczyńskich 1.223,81 zł dla szkoły i 335,94 zł dla oddziału przedszkolnego. W okresie od stycznia do listopada 2010 r. przekazano na dowożenie dzieci SP w Zofiówce - 10.606,01 zł, a SP w Ciechankach Łęczyńskich - 6.263,35 zł. Kwoty te nie pokryły w całości kosztów dowozu dzieci zorganizowanego przez szkoły. W grudniu 2010 r. o ww. kwoty zostały pomniejszone dotacje dla ww. szkół, a Stowarzyszenia obciążyły Gminę faktycznie poniesionymi kosztami dowozu dzieci w okresie od stycznia do czerwca i od września do października 2010 r., w związku z czym Gmina zwróciła koszty w wysokości: 23.670 zł dla SP w Ciechankach Łęczyńskich i 31.290 zł dla SP w Zofiówce. W związku z interpretacją Regionalnej Izby Obrachunkowej w Lublinie, wskazującą m.in., że zadanie gminy określone w art. 17 ust. 2 i 3 ustawy o systemie oświaty jest zadaniem odrębnym od zadań oświatowych, Gmina zawarła dwie odrębne umowy z firmami transportowymi na dowóz dzieci do SP w Zofiówce i SP w Ciechankach Łęczyńskich w dniu 12.11.2010 r. z mocą wsteczną na okres od 2.11.2010 r. do 22 13 grudnia 2010 r. Następnie zawarto dalsze umowy na kolejne okresy (28.12.2010 r., 5.08.2011 r. i 31.08.2012 r.). (dowód: akta kontroli, tom I str. 40, 81; tom II str. 1-47, 48-68, 423, 427, 443-446) Ustalone nieprawidłowości W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono następujące nieprawidłowości: 1. W okresie od września 2009 r. do czerwca 2010 r., podczas którego dotowano dwie publiczne szkoły podstawowe prowadzone przez osoby prawne, Rada Miejska w Łęcznej nie podjęła uchwały, do której była zobowiązana na podstawie art. 80 ust. 4 ustawy o systemie oświaty. Zgodnie z art. 80 ust. 4 ustawy o systemie oświaty rada gminy ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawy obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji. Art. 30 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że wójt (burmistrz) wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa. Przyczyną było przedłożenie Radzie Miejskiej projektu uchwały przez Burmistrza dopiero 22 marca 2010 r. Wskutek niepodjęcia uchwały w ww. okresie z naruszeniem art. 80 ust. 4 ustawy o systemie oświaty została ustalona podstawa obliczenia dotacji dla ww. szkół, udzielonej w kwocie 831.683,81 zł. Burmistrz wyjaśnił, że projekt uchwały Nr XXXVII/332/2010 przekazano do Rady Miejskiej w Łęcznej w dniu 22 marca 2010 r., z uwagi na to, że sposób rozliczenia dotacji, jej wysokość oraz możliwość kontroli została ustalona w umowie zawartej pomiędzy stowarzyszeniami a Gminą Łęczna. Następnie podjęto działania w celu realizacji art. 80 ust. 4 ustawy o systemie oświaty i przygotowano projekt uchwały w tym zakresie, która aktualnie obowiązuje. (dowód: akta kontroli, tom I str. 38-44, 71-85, 127-132, 221-225; tom II str. 221-222, 399-401, 422, 426) 2. W okresie od września do grudnia 2009 r. dotacja dla przekazanych szkół została ustalona i przekazana w łącznej kwocie 398.780,94 zł25 niezgodnie z art. 80 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, stanowiącym, że szkoły otrzymują na każdego ucznia dotację w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w szkołach tego samego typu i rodzaju prowadzonych przez tę jednostkę samorządu terytorialnego. Przyczyną było, według wyjaśnień Skarbnik Miasta, uznanie szkoły wiejskiej za rodzaj szkoły. W związku z tym, że przekazane szkoły były szkołami wiejskimi, a Miasto Łęczna nie prowadziło innych szkół wiejskich, zatem za podstawę naliczenia dotacji przyjęto planowane wydatki dla ww. szkół, uznając, że na dzień podpisywania umów te dwie szkoły stanowiły taki sam typ i rodzaj szkoły. (dowód: akta kontroli, tom I str. 38-40, 79-81; tom II str. 117-118, 216-222, 393-400) 3. Dotacja podmiotowa w latach 2010-2012 w łącznej kwocie 3.032.748,21 zł dla dwóch szkół publicznych prowadzonych przez stowarzyszenia była nieprawidłowo przekazywana za pośrednictwem Zespołu Obsługi Szkół i Przedszkoli w Łęcznej, który był jednostką budżetową, powołaną, na podstawie art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty, do obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek prowadzonych przez Gminę Łęczna. 25 W tym dla SP w Ciechankach Łęczyńskich - 163.990,54 zł i SP w Zofiówce - 234 790,40 zł. 14 Art. 218 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych26 i art. 80 ust. 3 ustawy o systemie oświaty stanowią, że dotacje podmiotowe mogą być udzielane z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Stosownie do art. 249 ust. 3 i ust. 4 pkt 3 ustawy o finansach publicznych dotacje te ujmuje się w planie finansowym urzędu jednostki samorządu terytorialnego. Skarbnik Miasta wyjaśniła m.in., że w związku z faktem, iż w Urzędzie Miejskim w Łęcznej nie ma referatu merytorycznie odpowiedzialnego za zadania z zakresu oświaty, a obowiązki Gminy Łęczna w zakresie realizacji zadań oświatowych wykonuje Zespół Obsługi Szkół i Przedszkoli w Łęcznej, realizacja wydatków (wypłata dotacji) z budżetu gminy Łęczna została przypisana temu Zespołowi. (dowód: akta kontroli, tom I str. 20-36, 222-233; tom II str. 399-401, 450-451) Uwagi dotyczące badanej działalności UM w Łęcznej przyjął wnioski o dotację na lata 2011 2012, złożone przez Stowarzyszenie „Przyjazna Szkoła”, w których Stowarzyszenie wykazało jeden wspólny rachunek bankowy dotyczący publicznej szkoły podstawowej (Szkoła Podstawowa w Zofiówce) oraz niepublicznego gimnazjum (Niepubliczne Gimnazjum w Zofiówce27). Dotacja za lata 2011 i 2012 dla publicznej i niepublicznej szkoły prowadzonej przez Stowarzyszenie była przelewana na jeden rachunek bankowy. Przekazanie dotacji na wspólny rachunek bankowy dla dwóch ww. szkół było niezgodne z art. 80 ust. 3c oraz art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty, stanowiącymi, że dotacje powinny być przekazywane na rachunek bankowy szkoły lub placówki (odpowiednio publicznej i niepublicznej). (dowód: akta kontroli, tom I str. 221-233; tom II str. 120-130, 423, 427, 447-449) Mimo że od 2 listopada 2010 r. koszty dowożenia uczniów nie były ujmowane w kwotach dotacji przekazywanych dla Stowarzyszeń prowadzących szkoły, jednak nie dokonano zmiany zapisu § 6 ust. 1 umów w sprawie przekazania szkoły, w których ustalono, że przekazujący szkołę będzie przekazywał dotację na jednego ucznia szkoły i oddziału przedszkolnego z uwzględnieniem kosztów dowożenia uczniów. W trakcie kontroli, w dniu 11 lutego 2013 r., Burmistrz podpisał z prezesami stowarzyszeń prowadzących przekazane szkoły aneksy do umów, na mocy których treść § 6 ust. 1 została dostosowana do stanu faktycznego i obowiązujących przepisów. (dowód: akta kontroli, tom II str. 1-47, 423, 427, 443-446) Ocena cząstkowa Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości działalność skontrolowanej jednostki w badanym obszarze. IV. Uwagi i wnioski Wnioski pokontrolne Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli28, wnosi o przekazywanie dotacji dla publicznych szkół prowadzonych przez stowarzyszenia bezpośrednio z Urzędu Miejskiego w Łęcznej. V. Pozostałe informacje i pouczenia Prawo zgłoszenia zastrzeżeń Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. Dz. U. Nr 157, poz. 1240, ze zm. Zwana dalej: ustawą o finansach publicznych. Prowadzone od 1 września 2010 r. 28 Dz. U. z 2012 r., poz.82, ze zm. 26 27 15 Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do dyrektora Delegatury NIK w Lublinie. Obowiązek poinformowania NIK o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli, w terminie 14 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego. Lublin, dnia 5 kwietnia 2013 r. Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie Kontrolerzy Janusz Gosik starszy inspektor kontroli państwowej Dyrektor Adam Pęzioł Przemysław Fidecki główny specjalista kontroli państwowej 16