Danuta Kapinos, Jolanta Sobielga

„Biblioteki w procesie dydaktycznym i
badaniach naukowych”
Łódź 25-27. 06. 2008
Zasoby edukacyjne
i ich wykorzystanie w szkole wyŜszej
(na przykładzie Biblioteki Politechniki Świętokrzyskiej)
Mgr Danuta Kapinos
Mgr Jolanta Sobielga
Bibliotekarze
Czy bibliotekarze posiadają
dostateczną wiedzę i umiejętności w
zakresie znajomości narzędzi i metod
dostarczania informacji naukowej?
Kształcenie bibliotekarzy
Program kształcenia akademickiego bibliotekarzy i
pracowników informacji naukowej w zakresie
wyszukiwania źródeł informacji wg MNiSW obejmuje:
Stosowanie heurystyki informacyjnej
Posługiwanie się narzędziami do wyszukiwania
informacji w sieci
Rozpoznawanie informacji
Selekcjonowanie i dobór źródeł
Świadome konstruowanie efektywnych strategii
wyszukiwania informacji
Stosowanie metod, technik i wskaźników oceny
rezultatów wyszukiwania
Biblioteka
Czy biblioteka posiada właściwe
zaplecze do wykorzystywania zasobów
i narzędzi informacyjnych?
Budownictwo biblioteczne
Infrastruktura informatyczna –
Program Rozwoju Infrastruktury
Informatycznej Nauki na lata 20072013. MNiSW 2007
Zasoby
Zasób - 257 000 jed. inw. w wersji
papierowej
Bazy - Nukat, BazTech, Centralny Katalog
Czasopism Zagranicznych, Lista AtoZ,
SpringerLink, ScienceDirect, eIFL-EBSCO,
e-wydawnictwa PŚk, e-ksiąŜki, BZCZ,
Przewodnik Bibliograficzny, Lex-Omega,
Katalog Norm Polskich, Dorobek Naukowy
Pracowników PŚk, SYNABA, Espace Preces,
Espace DE, Denarom, Espace AT, Espace
Access Preces, Espace Access EP-B, Espace
Bulletin, Globalpat
Infrastruktura informatyczna
i baza techniczna
6040 m² powierzchni uŜytkowej bez sztywnych podziałów na
czytelnie, magazyny, wypoŜyczalnię,
16 kabin do pracy indywidualnej i zespołowej, oddzielne
pomieszczenie do czytania prasy,
wolny dostęp do 80% zasobów bibliotecznych
95 komputerów dla uŜytkowników pracujących w sieci, z
pakietem biurowym Microsoft Office, z moŜliwością robienia
wydruków i zapisywania dokumentów na dysku sieciowym,
2 SelfCheck’s, 6 kserografów w tym 1 do formatu „O”, 4
skanery, urządzenie doładowujące karty biblioteczne,
wydzielone miejsca do wypoczynku, nowoczesne meble, duŜo
zieleni, sala konferencyjna, sala dydaktyczna
UŜytkownicy
Czy odbiorcy informacji są przygotowani
do:
Efektywnego wyszukiwania informacji
Krytycznej oceny informacji i ich źródeł
Selekcji informacji
Efektywnego wykorzystania informacji
do osiągnięcia określonego celu.
Działania BG na rzecz podnoszenia
umiejętności informacyjnych uŜytkowników
Lekcje z przysposobienia bibliotecznego
Profesjonalna strona www.lib.tu.kielce.pl
Instrukcje wyszukiwawcze
Informatory
Szkolenia specjalistyczne dla uŜytkowników i
personelu bibliotecznego
Wycieczki do biblioteki
Wolny dostęp do zbiorów
Przyjazny personel
Ankieta dla studentów BG –
metodyka badań
Pytania 1-4 - obejmują zagadnienia związane ze
sposobem pozyskiwania źródeł informacji oraz rodzajem i
formą ich uŜytkowania
Pytania 5-6 – dotyczą pomiaru efektywności procesu
uŜytkowania zasobów edukacyjnych przez studentów
Wykorzystanie współczynnika zmienności w celu
zobrazowania stopnia zróŜnicowania badanych zagadnień
w przekrojach:
- według źródeł wyszukiwania potrzebnych informacji
- według form uŜytkowania źródeł
- według rodzaju uŜytkowanych źródeł
- według miejsc uŜytkowania źródeł
Syntetyczna charakterystyka studentów jako
uŜytkowników informacji
Analiza danych z ankiet
Skąd czerpiesz informacje o
potrzebnych źródłach
Baza "Lektury"
10%
Katalogi innych
bibliotek
11%
Inne
9%
Nukat Caro
7%
Wykładow cy
18%
Internet
16%
Koledzy
14%
Katalog BG
15%
Jaką formę źródeł wykorzystujesz
najczęściej
Czasopisma
elektroniczne
16%
Czasopisma
drukow ane
22%
Innne
14%
Ksiązki drukow ane
25%
KsiąŜki elektroniczne
23%
Jaki rodzaj źródeł wykorzystujesz
najchętniej
Matriały konferncyjne
15%
Inne ksiązki
21%
Inne źródła
13%
Skrypty i pdręczniki
29%
Artykuły z czasopism
22%
W którym z podanych miejsc najczęściej
korzystasz z zasobów BG
W kabinie
25%
Poza biblioteką
33%
W dow olnym miejscu
biblioteki
42%
Pyt.5 Jeśli przyjąć, Ŝe ilość źródeł informacji o których wiemy Ŝe są niezbędne do zaliczenia
semestru wynosi 100 jednostek , to ile jednostek z tej ilości udało Ci się pozyskać w BG
PŚk a z ilu pozyskanych jednostek rzeczywiście skorzystał/eś/aś/ w przygotowaniu do sesji?
(Efektywność uŜytkowania informacji przez studentów)
Zaznacz, który z poniŜszych typów zachowań w trakcie
studiowania jest w Twoim przypadku przewaŜający
(poziom motywacji studentów w procesie uŜytkowania
informacji
Muszę
45%
Jestem
zainteresow any'
55%
Syntetyczna charakterystyka studentów
jako uŜytkowników informacji
Informację o potrzebnych źródłach czerpią
najczęściej od wykładowców
Preferują informacje zawarte w skryptach i
podręcznikach, głównie w formie drukowanej
Najchętniej korzystają z z pomieszczeń
bibliotecznych
Korzystanie ze źródeł informacji nie wynika z
zainteresowań studiowanymi problemami, lecz
z przymusu wynikającego z obowiązku
zdawania egzaminów i uzyskiwania zaliczeń
Z zasobów biblioteki pozyskują 57%
potrzebnych źródeł informacji, a wykorzystują
45%
Ankieta dla pracowników PŚk –
metodyka badań
Pytania 1-4 obejmują zagadnienia związane
ze sposobem pozyskiwania źródeł
informacji oraz rodzajem i formą ich
uŜytkowania
Pytania 5-9 – dotyczą sugestii na temat
form współpracy z biblioteką w zakresie
gromadzenia zbiorów, oceny przydatności
zasobów do zajęć dydaktycznych, wpływu
zbiorów na rozwój naukowy
Syntetyczna charakterystyka pracowników
naukowo dydaktycznych jako uŜytkowników
informacji
Syntetyczna charakterystyka
pracowników naukowo-dydaktycznych
jako uŜytkowników informacji
Poszukują potrzebnych informacji głównie w
Internecie
Preferują źródła w formie drukowanej, najczęściej
są to artykuły z czasopism i materiały
konferencyjne, z których korzystają przewaŜnie
poza biblioteką
Dobrze oceniają przydatność zbiorów biblioteki do
celów dydaktycznych
Zasoby biblioteki mają znaczący wpływ na ich
rozwój naukowy
Twierdzą, Ŝe nie mają wpływu na gromadzenie
zbiorów i nie przejawiają chęci do współdziałania z
biblioteką w tym zakresie
Wnioski z ankiet
Niedostateczne wykorzystanie bazy
edukacyjnej BG
Brak umiejętności informacyjnych
uŜytkowników BG
Słaba współpraca pomiędzy
bibliotekarzami i uŜytkownikami BG w
zakresie doboru literatury do kolekcji
bibliotecznych
Niska motywacja do studiowania
wybranego kierunku
Wnioski dla kierownictwa
Biblioteki Głównej PŚk
Permanentne kształcenie pracowników
Biblioteki zwłaszcza w zakresie technologii
informatycznych
Likwidacja barier informacyjnych
wywołujących zjawisko library anxiety
Poszerzenie zasobu edukacyjnego z
wykorzystaniem inicjatywy OA
Podnoszenie umiejętności informacyjnych
wśród uŜytkowników BG - Projekt PŚk w
ramach PO Kapitał Ludzki - „Wzmocnienie
potencjału dydaktycznego uczelni”