Semantyka językoznawcza w połączeniu ze składnią. Zasady

Wydziałowe Studium Doktoranckie Wydziału Neofilologii
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Informacje ogólne
1. Nazwa modułu kształcenia
Semantyka językoznawcza w połączeniu ze składnią. Zasady
metodologiczne oraz zastosowania
2. Rodzaj modułu
fakultatywny
I
3. Rok studiów
wykad, 10 godzin
4. Rodzaj zajęć i liczba godzin
4
5. Liczba punktów ECTS
6. Prowadzący
Prof. UAM dr hab. Grażyna Vetulani
polski
7. Język wykładowy
8. Tryb studiów
stacjonarny i niestacjonarny
Informacje szczegółowe
1. Cel kształcenia
1. Zapoznanie doktorantów z podstawowymi zasadami metodologii
językoznawczej opartej na analizie jednostek leksykalnych w połączeniu ze
składnią (fr. lexique-grammaire, ang. lexicon-grammar) oraz wykazanie, iż ma
ona szerokie zastosowanie: 1) w gramatyce opisowej języka (analiza
semantyczna oparta na obserwacji użycia gramatycznego jednostki), 2) w
leksykografii (budowa specyficznych słowników, tzw. leksykonów
gramatycznych), 3) w automatycznym przetwarzaniu języka opartym na
programach wykorzystujących słowniki elektroniczne. 2. Wdrożenie do
stosowania aparatu pojęciowego metodologii. 3. Przygotowanie doktoranta do
analizy właściwości dystrybucyjnych i transformacyjnych jednostek językowych
w powiązaniu z ich znaczeniem oraz do analizy w perspektywie porównawczej
(język obcy / język polski).
2. Wymagania wstępne znajomość podstaw metodologii językoznawczych
4. Treści
Opis treści
Odniesienie do efektów
kształcenia na WSD WN
kształcenia
podstawowe założenia metodologii lexiquegrammaire; opis znaczenia jednostki poprzez
obserwację jej użycia w strukturze
gramatycznej (w zdaniu elementarnym)
podstawowe pojęcia metodologii lexiquegrammaire (predykacja, predykat, argument,
natura gramatyczna predykatu, aktualizacja,
czasownik pdporowy, własnosci dystrbucyjne
i transformacyjne jednostek językowych,
nominalizacja...) oraz analiza logiczna
struktur wg koncepcji predykatywnoargumentowej
różne rozwiązania stosowane w semantyce
w celu opisania znaczenia wyrazowego (pole
semantyczne, kontekst, typ dyskursu itd.) a
metodologia lexique-grammaire;
koncepcja tablic składniowych (tables
syntaxiques) jako propozycja do
wykorzystania w leksykografii
W_01, W_02
zasady tworzenia słowników elektronicznych
przygotowywanych na potrzeby zastosowań
informatycznych oraz zasady budowy hasła
słownikowego w tego typu słownikach
podstawowe operacje stosowane w
automatycznym przetwarzaniu języka
naturalnego (elektroniczne korpusy
językowe, wyszukiwanie danych przy
pomocy programów informatycznych,
budowanie konkordancji, rozwiązywanie
problemów związanych z automatyczną
obróbką tekstów...)
podobieństwa i różnice w zakresie predykacji
na przykładzie wybranych przejawów
językowych języka polskiego i obcego
Podstawowa:
5. Zalecana literatura
1) Gross, M., 1975, Méthodes en syntaxe, Paris.
2) Gross, M., 1981, « Les bases empiriques de la notion de
prédicat sémantique », Langages, 63, Paris
3) Grzegorczykowa, R., 2001, Wprowadzenie do semantyki
językoznawczej, PWN, Warszawa.
4) Ibrahim, A.H. (éd), 2009, Prédicat, prédication et structure
prédicatives, CRL, Paris.
5) Saloni, Z., 1974, Klasyfikacja gramatyczna leksemów polskich,
Język Polski LIV / 1 i LIV/2 (red.: Jan Safarewicz), Kraków :
Komisja Języka Polskiego Akademii Umiejętności, 3-13 i 93-101.
6) Vetulani, G., 2000, Rzeczowniki predykatywne języka polskiego.
W
kierunku
słownika
syntaktycznego
rzeczowników
predykatywnych, Wydawnictwo Naukowe UAM.
7) Vetulani, G., 2012, Kolokacje werbo-nominalne jako
samodzielne jednostki języka. Syntaktyczny słownik kolokacji
werbo-nominalnych języka polskiego na potrzeby zastosowań
informatycznych, Wydawnictwo Naukowe UAM.
Dodatkowa:
(jeśli była sugerowana)
6. Wykorzystanie elearningu
-
7. Informacja o
dostępności
materiałów do zajęć
dostarczane przez wykładowcę, dostępne w czytelni, bibliotece,
8. Strona WWW
-
Informacje dodatkowe
1. Metody prowadzenia zajęć
Efekt kształcenia/treść
Metoda/metody prowadzenia zajęć
kształcenia
TK1
Wykład informacyjny
TK2
Wykład informacyjny
TK3
Metoda problemowa
TK4
Wykład informacyjny
TK5
Metoda problemowa
TK6
Metoda problemowa
...
Sposób sprawdzenia osiągnięcia
efektu kształcenia
Ocena aktywności na zajęciach
Ocena aktywności na zajęciach
Spraw. wyk. zadania na zaj.
Ocena aktywności na zajęciach
Ocena aktywności na zajęciach
Test sprawdzający wiedzę
2. Obciążenie doktoranta pracą (punkty ECTS)
Forma aktywności
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem
10
Praca własna studenta (np. lektura tekstów, przygotowanie
do zajęć, wykonanie opracowań, gromadzenie zaleconych
materiałów i literatury, przeprowadzenie badań,
przygotowanie do zaliczenia lub egzaminu)
90
Łącznie godzin
100
Łącznie punktów ECTS
4
4. Metody i kryteria oceniania
Metoda
sprawdzenie zrozumienia podejścia poprzez wykonanie
samodzielnych analiz
Opracowywanie krótkich prezentacji
Procent oceny
75,00%
25,00%
Skala ocen: 2 – 5
5,0 – bardzo dobre opanowanie wiedzy określonej w treściach kształcenia, wysoka sprawność,
samodzielność i kreatywność w jej wykorzystaniu; wysoka jakość naukowa i wartość
merytoryczna przeprowadzonych obserwacji i eksploracji teoretycznej lub empirycznej;
4,5 – bardzo dobre opanowanie wiedzy określonej w treściach kształcenia, nieco mniejsza niż w
wypadku oceny (5) sprawność, samodzielność i kreatywność w jej wykorzystaniu; wysoka
jakość naukowa i wartość merytoryczna przeprowadzonych obserwacji i eksploracji
teoretycznej lub empirycznej (dopuszczalne nieznaczne uchybienia);
4,0 – dobre opanowanie wiedzy określonej w treściach kształcenia, nieco mniejsza niż w
wypadku oceny (5) sprawność i samodzielność w jej wykorzystaniu; wyraźnie niższy poziom
kreatywnego wykorzystania wiedzy; dobra jakość naukowa i wartość merytoryczna
przeprowadzonych obserwacji i eksploracji teoretycznej lub empirycznej;
3,5 – zadowalające opanowanie wiedzy określonej w treściach kształcenia przedmiotu, niska
lecz akceptowalna sprawność oraz ograniczona samodzielność w jej wykorzystaniu;
zadowalająca jakość naukowa i wartość merytoryczna przeprowadzonych obserwacji i
eksploracji teoretycznej lub empirycznej;
3,0 – opanowanie w minimalnym niezbędnym zakresie wiedzy określonej w treściach
kształcenia przedmiotu, ograniczona lecz akceptowalna sprawność w jej wykorzystaniu;
zadowalająca jakość naukowa i wartość merytoryczna przeprowadzonych obserwacji
i eksploracji teoretycznej lub empirycznej;
2,0 – niezadowalająca sprawność w zakresie posługiwania się wiedzą z zakresu treści
kształcenia, niezadowalający poziom eksploracji teoretycznej lub empirycznej.