Powiatowy Urząd Pracy w Kłodzku

Transkrypt

Powiatowy Urząd Pracy w Kłodzku
Powiatowy Urząd Pracy w Kłodzku
http://pup.klodzko.pl/strona/rynek-pracy-i-pracodawcy/189
Rynek pracy i pracodawcy
PRACODAWCY I PROFILE PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI
Wyszukiwanie firm wg PKD, NIP i REGON - http://baza-gus.pl
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej https://prod.ceidg.gov.pl/CEIDG/ceidg.public.ui/Search.aspx
RYNEK PRACY
Strona internetowa poświęcona zagadnieniom dotyczącym rynku pracy - http://www.rynekpracy.pl
Rynek pracy jest miejscem, na którym spotykają się pracownicy oferujący świadczenie swojej pracy (gospodarstwa domowe)
z przedsiębiorstwami, które poszukują pracowników, aby wytwarzać towary i usługi.
Rynek pracy jest mechanizmem gospodarczym, który reguluje wielkość podaży pracy (ilość pracy, którą oferują pracownicy) i
popyt na pracę (ilość pracy, której potrzebują przedsiębiorstwa). Rynek pracy znajduje się w równowadze, kiedy podaż i
popyt pracy są równe, co następuje przy określonym poziomie płacy realnej. Jeśli podaż pracy przewyższa popyt - pojawia się
bezrobocie.
Funkcjonowanie rynku pracy zależy od istniejących w danym kraju instytucji i przepisów regulujących świadczenie pracy.
Należą do nich prawo pracy, wysokość pozapłacowych kosztów pracy, dostępność transferów dla osób bezrobotnych i
biernych zawodowo, efektywność pośrednictwa pracy, itp. To, na ile sprawnie działa rynek pracy, zależy od jego elastyczności
– w krajach, w których regulacje sprzyjają tworzeniu nowych miejsc pracy, np. poprzez niski klin podatkowy, znacznie łatwiej
jest znaleźć pracę niż w krajach, gdzie wysokość pozapłacowych kosztów pracy jest wysoka. Rynek pracy ulega ciągłym
zmianom. Z jednej strony, pracownicy odchodzą do grupy biernych zawodowo – przechodzą na emerytury, kształcą się albo
wolą wykonywać prace domowe i opiekować się dziećmi. Z kolei inni pracownicy zmieniają swoje zajęcie. Część z nich traci
pracę i o ile aktywnie poszukuje nowego zatrudnienia - zasila szeregi bezrobotnych. Bezrobotnymi stają się także osoby
dotąd bierne zawodowo, które bez sukcesu podjęły poszukiwanie pracy.
Rynek pracy cechują duże przepływy osób między bezrobociem, zatrudnieniem i biernością zawodową. Rynek pracy można
przyrównać do lotniska. Może być ono zatłoczone, bo wiele samolotów startuje i ląduje w krótkich odstępach czasu, wielu
pasażerów odjeżdża i przyjeżdża, więc panuje na nim ciągły ruch. Może jednak zdarzyć się, że przyczyną tłoku jest zła pogoda,
która opóźnia odloty, więc pasażerowie utknęli na nim na dobre. Na rynku pracy jest podobnie; źle funkcjonujący rynek pracy
cechuje mała liczba rozstań z pracą i niewiele nowych umów o pracę. Dynamiczny rynek pracy to – wręcz przeciwnie – liczne
zmiany pracy i łatwość jej znalezienia. Bezrobotni w każdej z tych sytuacji inaczej odczuwają swój los. W pierwszej mają nikłą
nadzieję na szybkie znalezienie pracy, w drugiej – nie martwią się zbytnio jej utratą, gdyż stan bezrobocia dla nich nie trwa
długo. Stan rynku pracy zależy także od koniunktury gospodarczej; im jest ona gorsza, tym wyższe jest bezrobocie (bo w
warunkach złej koniunktury niższy jest popyt na pracę).
(Źródło: http://www.nbportal.pl/pl/commonPages/EconomicsEntryDetails?entryId=74&pageId=608)
Podaż pracy to ilość pracy, jaką są skłonne zaoferować na rynku pracy gospodarstwa domowe (pracownicy). Podaż pracy
zależy od struktury demograficznej społeczeństwa, od funkcjonowania rynku pracy i od wysokości płac.
Gospodarstwa domowe pracują, aby zaspokoić swoje potrzeby konsumpcyjne. Cenią sobie także czas wolny. Podaż pracy
gospodarstwa domowego jest wypadkową tych przeciwstawnych potrzeb. Zgodnie z teorią ekonomii, ludzie dokonują wyboru
co do podziału czasu, którym dysponują pomiędzy pracę i odpoczynek. Kosztem alternatywnym godziny wolnego czasu jest
utracona płaca godzinowa. Dążenie pracowników do osiągnięcia największego zadowolenia z wybranych proporcji określa się
mianem maksymalizacji użyteczności.
Wzrost płacy prowadzi do dwóch efektów. Z jednej strony, wyższe płace zwiększają atrakcyjność świadczenia pracy, bo wolny
czas staje się droższy (efekt substytucyjny) i pracownik jest gotów pracować dłużej kosztem mniejszej ilości czasu wolnego. Z
drugiej strony, wyższe płace powodują, że pracownik może pracować mniej i ciągle osiągać ten sam poziom konsumpcji, gdyż
zwiększył się jego dochód (efekt dochodowy). Kiedy efekt substytucyjny jest silniejszy od efektu dochodowego, pracownik
pracuje więcej, a zatem im wyższa jest płaca, tym większa jest podaż pracy.
W rzeczywistości, zmiany podaży pracy gospodarstw domowych w reakcji na wzrost płac są różne w zależności od poziomu
dochodów, sytuacji rodzinnej, wieku, płci itd. Siła tej reakcji zależy także od horyzontu czasowego analizy. Im jest on krótszy,
tym reakcja mniejsza, gdyż gospodarstwa domowe potrzebują pewnego czasu na dostosowanie się do nowej sytuacji.
Wielkość nakładu pracy świadczonego przez gospodarstwa domowe w gospodarce zależy głównie od struktury
instytucjonalnej rynku pracy. Jeżeli regulacje prawne zachęcają osoby w wieku produkcyjnym do świadczenia pracy, wówczas
wielkość podaży pracy jest wysoka. Jeżeli natomiast na dochody z pracy nakładane są wysokie obciążenia (klin podatkowy), a
osoby w wieku produkcyjnym mogą otrzymywać bez większych trudności zasiłki, wówczas podaż pracy zmniejsza się. Może
to prowadzić do utrzymywania się lub pogłębiania bezrobocia.
(Źródło: http://www.nbportal.pl/pl/commonPages/EconomicsEntryDetails?entryId=72&pageId=608)
Popyt na pracę jest to zgłaszane przez przedsiębiorstwa zapotrzebowanie na pracowników. Wielkość popytu na pracę
zależy od kosztów zatrudnienia pracowników: wysokości płac i klina podatkowego oraz od bieżącego i oczekiwanego w
przyszłości stanu koniunktury gospodarczej.
Popyt na pracę w gospodarce zgłaszają przede wszystkim przedsiębiorstwa, ale także podmioty administracji publicznej. W
ekonomii przyjmuje się, że możliwości produkcyjne firm, opisywane przez tzw. funkcję produkcji - zależą od wielkości
zaangażowanego kapitału, pracy i efektywności ich łącznego wykorzystywania. Im więcej jest danego czynnika produkcji
(przy danej ilości drugiego z nich), tym więcej produktu można wytworzyć. W krótkim okresie, gdy przedsiębiorcy nie mogą
zwiększyć liczby posiadanych maszyn (zwłaszcza gdy są to urządzenia specjalistyczne), ilość kapitału nie zmienia się. W
takiej sytuacji, wzrost produktu można osiągnąć poprzez zwiększenie nakładów pracy, np. w wyniku wydłużenia czasu pracy
pracowników (nadgodziny) lub zatrudnienia nowych. W przypadku zwiększania stopnia wykorzystania już zatrudnionych
pracowników, każda dodatkowa godzina ich pracy przynosi jednak coraz mniejszy produkt, co wynika z prawa malejących
krańcowych produktywności czynników produkcji, w tym pracy.
Decydując o tym ilu pracowników zatrudnić, a tym samym ile wytwarzać, przedsiębiorstwa kierują się kryterium
maksymalizacji zysku, czyli uzyskiwania największej nadwyżki przychodów nad kosztami produkcji. Przy danym koszcie
godziny pracy, firma wynajmuje taką ilość pracy, aby przychód z ostatniej godziny pracy zrównał się z kosztem tej godziny
pracy. Popyt na pracę firmy jest więc tym wyższy im niższy jest krańcowy koszt pracy (koszt zatrudnienia dodatkowego
pracownika).
Całkowity popyt na pracę w gospodarce jest sumą popytu na pracę poszczególnych przedsiębiorstw. Wzrost kapitału
prowadzi do podwyższenia krańcowego produktu pracy, czyli wydajności pracy, a zatem przyczynia się także do zwiększenia
popytu na pracę. Zastosowanie technik pracooszczędnych może jednak przyczynić się do ograniczenia popytu na pracę. Od
wieków mówi się, że postęp techniczny niszczy miejsca pracy. Jest to jeden z najpowszechniejszych mitów ekonomicznych.
Rzeczywiście, w następstwie wprowadzania nowych technologii produkcji niektóre miejsc pracy są likwidowane. Nie prowadzi
to jednak do trwałego wzrostu bezrobocia, gdyż postęp techniczny jednocześnie przyczynia się do tworzenia nowych, innych
miejsc pracy, i rozwoju nowych sektorów gospodarki. Pojawiają się nowe profesje – czy 15 lat temu potrzebni byli monterzy,
administratorzy i serwisanci sieci komputerowych lub internetowych?. Nie można przenosić doświadczenia jednostkowego na
całą gospodarkę. Dzięki rozwojowi technologicznemu w gospodarce przestarzałe umiejętności są zastępowane przez nowe,
czego naturalną konsekwencją jest konieczność przekwalifikowania się przez niektórych pracowników, aby ponownie znaleźć
pracę.
(Źródło: http://www.nbportal.pl/pl/commonPages/EconomicsEntryDetails?entryId=73&pageId=608)