Metody pomiaru działalności gospodarczej
Transkrypt
Metody pomiaru działalności gospodarczej
25. Im wyższa jest stopa procentowa (cena kredytu), tym niższa jest stopa rezerw dobrowolnych banków komercyjnych. 26. Baza monetarna to wielkość zasobów, jakie bank komercyjny może przeznaczyć na udzielanie kredytów. 27. Bank centralny ma monopol na emisję pieniądza gotówkowego. 28. Operacje otwartego rynku polegają na zapewnieniu bankom komercyjnym całkowitej swobody w zakresie kreacji pieniądza. Pieniądz i system bankowy Prawda/Fałsz 1. W gospodarce, w której istnieje tylko wymiana barterowa, nie występuje powszechnie akceptowany środek wymiany. 2. Współczesny pieniądz ma wartość dlatego, że podlega wymianie na złoto. 3. Współcześnie większość walut w krajach o gospodarce rynkowej jest wymienialna na złoto. 4. Wzrost dochodu powoduje wzrost transakcyjnego popytu na pieniądz. 5. Neutralność pieniądza to sytuacja, gdy popyt na pieniądz jest równy jego podaży. 6. Wzrost rezerw dobrowolnych banków komercyjnych powoduje wzrost podaży pieniądza. 7. Przy założeniu stałej wielkości bazy monetarnej wzrost oprocentowania depozytów bankowych powoduje zwiększenie możliwości kreacji pieniądza przez system bankowy. 8. Bank centralny może zmniejszyć podaż pieniądza obniżając stopę rezerw obowiązkowych banków komercyjnych. 9.Wypłacalność banku zależy przede wszystkim od wysokości utrzymywanych rezerw. 10. Wielkość spekulacyjnego popytu na pieniądz jest funkcją realnej stopy procentowej. 11. Ułomność pieniądza w jego funkcji środka przechowywania bogactwa zmniejsza się wraz ze wzrostem ogólnego poziomu cen. 12. Gdy rezerwy banku komercyjnego są równe depozytom zgromadzonym w tym banku przez jego klientów, bank nie może kreować pieniądza. 13. Banki komercyjne, podobnie jak bank centralny, pełnią funkcję „kredytodawcy ostatniej instancji". 14. Podstawowym narzędziem kontroli podaży pieniądza przez bank centralny są operacje otwartego rynku. 15. W większości krajów o gospodarce rynkowej państwo nie ma wpływu na wielkość podaży pieniądza. 16. Według ilościowej teorii pieniądza, przeciętny poziom cen w gospodarce jest proporcjonalny do nominalnego zasobu pieniądza w obiegu. 17. Według ilościowej teorii pieniądza, wzrost przeciętnego poziomu cen, przy innych wielkościach niezmienionych, spowoduje spadek popytu na pieniądz w ujęciu nominalnym. 18. Wzrost stopy procentowej powoduje spadek popytu na pieniądz zarówno w ujęciu nominalnym, jak i realnym. 19. Jeżeli bank komercyjny podniesie stopę rezerw powyżej stopy rezerw obowiązkowych, to wartość współczynnika kreacji depozytów zmniejszy się. 20. Wzrost stopy rezerw obowiązkowych zmniejsza potencjalne zyski banków komercyjnych. 21. Spadek stopy rezerw obowiązkowych wywołuje na ogół wzrost aktywności gospodarczej. 22. Im wyższa jest stopa rezerw obowiązkowych, tym wyższa jest cena kredytu. 23. Stopa redyskontowa to cena, po jakiej bank centralny skupuje weksle od banków komercyjnych. 24. Wzrost stopy redyskontowej jest jednym z elementów restrykcyjnej polityki pieniężnej banku centralnego. Test 1. Całkowity popyt na pieniądz w ujęciu nominalnym jest w danej gospodarce: a) wprost proporcjonalny do nominalnego PKB i stopy procentowej, b) wprost proporcjonalny do nominalnego PKB i odwrotnie proporcjonalny do stopy procentowej, c) odwrotnie proporcjonalny do nominalnego PKB i wprost proporcjonalny do stopy procentowej, d) odwrotnie proporcjonalny do nominalnego PKB i stopy procentowej. 2. Pojedynczy bank kreuje pieniądz: a) gdy jego całkowite rezerwy są równe rezerwom obowiązkowym, b) udzielając kredytu, c) w większej ilości niż cały system bankowy, d) przyjmując spłatę kredytu. 3. Transakcyjny popyt na pieniądz wynika z tego, że: a) pieniądz jest najbezpieczniejszą lokatą kapitału, b) pieniądz jest wykorzystywany do zakupu produktów i usług, c) nie ma żadnych kosztów alternatywnych związanych z utrzymywaniem pieniądza, d) wszystkie powyższe odpowiedzi są dobre. 4. Bank centralny prowadzi politykę ekspansywną, jeśli: a) obniża stopę rezerw obowiązkowych, b) podnosi stopę redyskontową, c) sprzedaje papiery wartościowe, d) wszystkie powyższe odpowiedzi są dobre. 5. Załóżmy, że bank centralny ustala stopę rezerw obowiązkowych dla banków komercyjnych równą 100%; oznacza to, że: a) bank centralny całkowicie kontroluje podaż pieniądza, b) współczynnik kreacji depozytów jest równy zeru, c) mnożnik pieniężny jest ujemny, d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra. 21 6. Stopa rezerw obowiązkowych wynosi 20%; w banku komercyjnym zostaje złożony depozyt gotówkowy w wysokości 1000 zł, w związku z tym bank będzie mógł udzielić kredytu maksymalnie w wysokości: a) 200 zł, b) 800 zł, c) 1000 zł, d) 2000 zł. c) 4 500 000 zł, d) 5 000 000 zł. 12. Z ilościową teorią pieniądza nie jest zgodne założenie, według którego: a) wielkość podaży pieniądza w danej gospodarce jest ustalona przez banki komercyjne, b) w krótkim okresie ilość zawieranych transakcji jest stała, c) w krótkim okresie szybkość obiegu pieniądza nie zmienia się, d) w gospodarce występuje neutralność pieniądza. 7. Aktualne rezerwy banku komercyjnego są równe 9000 zł, natomiast - depozyty 30000 zł; jeżeli rezerwy obowiązkowe stanowią 20% depozytów, to rezerwy dobrowolne wynoszą: a) 3000 zł, b) 6000 zł, c) 7500 zł, d) 9000 zł. 13. Jeżeli w danym okresie zawarto 5000 transakcji, nominalna podaż pieniądza M = 1000, a szybkość obiegu pieniądza Vm = 7, to poziom cen wynosi: a) P = 1,4, b) P = 3,5, c) P = 5, d) P = 6. 8. Wzrost nominalnej stopy procentowej powoduje wzrost: a) kosztu posiadania pieniądza, b) transakcyjnego popytu na pieniądz, c) spekulacyjnego popytu na pieniądz, d) ceny obligacji. Zadanie 1. Stopa rezerw obowiązkowych banków komercyjnych zro wynosi 0,1. Banki nie utrzymują rezerw dobrowolnych. Baza monetarna Bm wynosi 20 mld zł. Stopa ubytku gotówki z systemu bankowego um jest równa 0,5. a. Oblicz wielkość podaży pieniądza. b. Ile wyniesie podaż pieniądza, jeśli bank centralny podniesie poziom rezerw obowiązkowych banków komercyjnych do wysokości 20% wkładów (pozostałe wielkości nie zmienione)?, c. Ile wyniesie podaż pieniądza, jeśli bank centralny wykorzysta operacje otwartego rynku i zmniejszy bazę monetarną o 2 mld zł (pozostałe wielkości niezmienione)? 9. Bank centralny może obniżyć podaż pieniądza przez: a) sprzedaż obligacji rządowych, obniżenie stopy rezerw obowiązkowych i wzrost stopy redyskontowej, b) skup obligacji rządowych, wzrost stopy rezerw obowiązkowych i wzrost stopy redyskontowej, c) skup obligacji rządowych, obniżenie stopy rezerw obowiązkowych i wzrost stopy redyskontowej, d) sprzedaż obligacji rządowych, wzrost stopy rezerw obowiązkowych i wzrost stopy redyskontowej. Zadanie 2. Załóżmy, że w danej gospodarce działa n banków komercyjnych. Do banku pierwszego wpłacono gotówkę w wysokości 4000 jednostek pieniężnych jako wkład na żądanie. Stopa rezerw obowiązkowych wynosi 20%, a środki pieniężne z udzielonych kredytów są lokowane w kolejnych bankach. a. Uzupełnij podaną tabelę, ukazującą mnożnikową kreację depozytów w systemie bankowym. b. Ile pieniądza wykreuje cały system bankowy? Banki Depozyty Kredyty Rezerwy obowiązkowe Bank pierwszy 4000 Bank drugi Bank trzeci Bank czwarty Bank piąty 10. Koszt posiadania pieniądza jest równy: a) nominalnej stopie procentowej, b) realnej stopie procentowej, c) stopie inflacji, d) różnicy między nominalną stopą procentową a stopą inflacji. 11. Jeżeli wkłady w banku komercyjnym wynoszą 500 000 zł, a stopa rezerw obowiązkowych systemu bankowego wynosi 10%, to całkowita kreacja pieniądza przez system bankowy wynosi: a) 50 000 zł, b) 450 000 zł, 22 Zadanie 3. W pewnej gospodarce sektor pozabankowy utrzymuje zasoby gotówki na poziomie 40% swych wkładów bankowych. Stopa rezerw obowiązkowych wynosi 5%, a zasób pieniądza wielkiej mocy — 12 mld £. a Jaka jest wielkość podaży pieniądza? Każda z czterech poniższych sytuacji odzwierciedla próbę ograniczenia przez bank centralny podaży pieniądza. Przyjmij, iż w każdej z nich w punkcie wyjścia system bankowy wygląda tak, jak to opisano wyżej. b Ile wyniesie podaż pieniądza, jeśli bank centralny nałoży na banki komercyjne wymóg utrzymywania rezerw gotówkowych w wysokości 10%? c Ile wyniesie podaż pieniądza, jeśli bank centralny podniesie stopę dyskontową do takiego (karnego) poziomu), iż banki same zdecydują się zwiększyć stan swych rezerw gotówkowych o dodatkowe 5% w stosunku do wkładów? d Jak zmieni się podaż pieniądza, jeśli bank centralny wprowadzi depozyty specjalne w wysokości odpowiadającej 5% wkładów w bankach komercyjnych? e O ile zmniejszy się podaż pieniądza, jeśli bank centralny zastosuje operacje otwartego rynku w celu zmniejszenia zasobu pieniądza wielkiej mocy o 1 mld £? Zadanie 4. Rysunek przedstawia sytuację na rynku pieniężnym. Proste LL0 i LLl obrazują dwie funkcje realnego popytu na pieniądz, a MS0 i MS1 — dwie różne funkcje realnej podaży pieniądza. W punkcie wyjścia rynek pieniężny znajduje się w równowadze, gdy funkcja popytu na pieniądz znajduje się w położeniu LL0, a funkcja podaży pieniądza — MS0. a Wskaż wielkość zasobów pieniądza oraz wysokość stopy procentowej w wyjściowym stanie równowagi. b Co mogło sprawić, że linia popytu na pieniądz przesunęła się z położenia LLO do LLl? c Przypuśćmy, że po tej zmianie nie dokonały się jeszcze na rynku pieniężnym MS1 LL1 LL0 procesy dostosowawcze: czy na rynku pieniądza wystąpi nadwyżka popytu czy MS0 podaży? D d W jaki sposób nierównowaga na rynku pieniądza wpłynie na rynek obligacji? C e Wskaż nowy punkt równowagi na rynku pieniężnym. B f Załóżmy, że funkcja popytu na pieniądz A pozostaje w położeniu LL; co mogą uczynić władze monetarne, aby spowodować przesunięcie funkcji podaży pieniądza z pozycji MS0 do MS1? g Wskaż nowy punkt równowagi. E F Zadanie 5. Banki komercyjne postanowiły utrzymywać rezerwy gotówkowe w wysokości 5 % stanu zgromadzonych wkładów. Klienci banków część swych zasobów pieniężnych trzymają w postaci gotówki (banknoty i bilon w obiegu), a część w postaci wkładów bankowych, przy czym stosunek gotówki do wkładów wynosi 1:4. Zasób pieniądza wielkiej mocy w gospodarce wynosi 12 min £. a Oblicz mnożnik kreacji pieniądza. b Ile wynosi podaż pieniądza, jeżeli zarówno klienci, jak i banki, utrzymują zasoby gotówki na zamierzonym poziomie? c Przypuśćmy, że banki dochodzą do wniosku, iż mogą utrzymywać rezerwy gotówkowe na poziomie 4% wkładów. Oblicz nową wartość mnożnika kreacji pieniądza. d Ile wynosi obecnie wielkość podaży pieniądza odpowiadająca warunkom równowagi? e Przypuśćmy, że banki nadal utrzymują stopę rezerw gotówkowych na poziomie 5% wkładów, ale klienci zwiększają zasoby gotówkowe do poziomu 30% wkładów w bankach. Oblicz nową wartość mnożnika kreacji pieniądza. f Jaka ilość pieniądza zapewni teraz równowagę? g Czy przeprowadzona analiza pomaga w zrozumieniu problemu wyboru metod i narzędzi, za pomocą których władze monetarne mogą wpływać na rozmiary podaży pieniądza? Zadanie 6. Po przeprowadzeniu operacji otwartego rynku przez bank centralny, baza monetarna zwiększyła się o 2,5mld złotych. Stopa bankowych rezerw gotówkowych wynosi 0,2, natomiast sektor pozabankowy dysponuje gotówką stanowiącą 60% wartości depozytów bankowych. W następstwie operacji otwartego rynku zmieni się podaż pieniądza a także struktura podaży. Oblicz: a O ile wzrosną depozyty bankowe, b O ile wzrośnie wartość udzielanych kredytów, c O ile wzrosną rezerwy bankowe, d O ile zwiększy się ilość pieniądza gotówkowego w obiegu pozabankowym, e Wartość mnożnika kreacji, f Przyrost podaży pieniądza. G 23 7. Szybkość i pewność, z jaką dany rodzaj aktywu można zamienić w dowolnym momencie na pieniądz. 8. W czasach złotników ilość złota oddana złotnikowi na przechowanie (współcześnie: suma pieniędzy złożona w banku). 9. Funkcja pieniądza ułatwiająca wymianę dóbr i usług. 10. Wielkość zasobów pieniądza wyrażona w cenach stałych. 11. Stosunek rezerw bankowych do wkładów. 12. Banknoty i bilon w obiegu oraz rachunki bieżące (rozliczeniowe) sektora prywatnego. 13. Funkcja pieniądza polegająca na tym, iż stanowi on jednostkę, 14. Sytuacja, w której realna wielkość zapotrzebowania na pieniądz jest równa wielkości podaży pieniądza. 15. Funkcja pieniądza umożliwiająca jego wykorzystanie do dokonywania zakupów w przyszłości. 16. Motyw utrzymywania pieniądza (gotówki) mający swe źródło w niepewności. Niepewność sprawia, iż ludzie trzymają pieniądze, by pokryć nieprzewidziane wydatki. 17. Działania banku centralnego, których celem jest zmiana wielkości bazy monetarnej przez kupno lub sprzedaż papierów wartościowych na otwartym rynku. 18. Ilość banknotów i bilonu znajdujących się w obiegu oraz rezerwy 19. Funkcja banku centralnego polegająca na tym, iż jest on gotów wspomóc pożyczkami banki i inne instytucje finansowe, gdyby panika finansowa zagroziła stabilności całego systemu finansowego. 20. W czasach złotników dyspozycyjna ilość złota przeznaczona do zaspokojenia natychmiastowych żądań klientów (współcześnie: rezerwy gotówkowe banków). 21. Gospodarka, w której nie występuje środek wymiany, a jedne towary są bezpośrednio wymieniane na inne. 22. Stopa procentowa pobierana przez bank centralny od pożyczek udzielanych bankom komercyjnym. 23. Minimalna relacja rezerw gotówkowych do wkładów w bankach komercyjnych, ustalana przez bank centralny. 24. Zmiana wielkości podaży pieniądza wynikająca ze zmiany bazy monetarnej o jednostkę. 25. Pieniądz mający formę zapisu na rachunku bankowym, wykorzystywany przez dysponenta do dokonywania płatności na rzecz innych jednostek przez przeniesienie określonej kwoty na ich rachunek. Staje się pieniądzem bankowym, kiedy jest niezależny od pokrycia w postaci depozytu pieniężnego złożonego w banku i wynika z kredytu bankowego. 26. Wartość zasobów pieniądza nie skorygowana o zmiany poziomu cen. gotówkowe systemu bankowego; niekiedy bywa nazywana zasobem odpowiedzialny za emisję pieniądza i występujący w roli banku banków i banku państwa. pieniądza wielkiej mocy. w której wyrażane są ceny i prowadzone rozrachunki. Pojęcia i określenia Każdemu z pojęć oznaczonych literami przyporządkuj odpowiednie określenie oznaczone liczbą: .... (a) motyw przezorności .... (b) środek przechowywania wartości (tezauryzacji) .... (c) środek wymiany .... (d) bank centralny .... (e) nominalne zasoby pieniądza .... (f) pieniądz .... (g) stopa redyskontowa .... (h) pieniądz bezgotówkowy .... (i) operacje otwartego rynku .... (j) realne zasoby pieniądza .... (k) podaż pieniądza .... (l) kredytodawca ostatniej instancji .... (m) płynność .... (n) banki komercyjne .... (o) stopa rezerw obowiązkowych .... (p) stopa rezerw .... (q) równowaga na rynku pieniądza .... (r) mnożnik kreacji pieniądza .... (s) motyw transakcyjny .... (t) jednostka rozrachunkowa .... (u) baza monetarna .... (w) koszt alternatywny utrzymywania pieniądza .... (x) rezerwy bankowe .... (y) gospodarka bezpieniężna (barterowa) 1. Najważniejszy bank w kraju, zwykle mający status agendy rządowej, 2. Powszechnie akceptowany środek płatniczy. 3. Motyw utrzymywania pieniądza wynikający z niedoskonałej synchronizacji dochodów i wydatków w czasie. 4. Pośrednicy finansowi upoważnieni przez państwo do udzielania kredytów i przyjmowania wkładów pieniężnych, w tym wkładów, które mogą być uruchomione przez wystawienie czeków. 5. Odsetki, z których rezygnujemy trzymając pieniądze w gotówce, a nie w postaci oprocentowanych obligacji. 6. Wartość całego zasobu pieniądza, jako środka wymiany, znajdującego się w obiegu. 24