Sprawdź siebie 3
Transkrypt
Sprawdź siebie 3
Sprawdź siebie 3 Johann Wolfgang Goethe Król olch Noc padła na las, las w mroku spał, Ktoś nocą lasem na koniu gnał. Tętniło echo wśród olch i brzóz, Gdy ojciec syna do domu wiózł. – Cóż tobie, synku, że w las patrzysz tak? – Tam, ojcze, on, król olch, daje znak, Ma płaszcz, koronę i biały tren. – To mgła, mój synku, albo sen. „Pójdź, chłopcze, w las, w ten głuchy las! Wesoło będzie płynąć czas. Przedziwne czary roztoczę w krąg, Złotolitą chustkę dam ci do rąk”. – Czy słyszysz, mój ojcze, ten głos w gęstwie drzew? To król mnie wabi, to jego śpiew. – To wiatr, mój synku, to wiatru głos, Szeleści olcha i szumi wrzos. „Gdy wejdziesz, chłopcze, w ten głuchy las, Ujrzysz moje córki przy blasku gwiazd. Moje córki nucąc pląsają na mchu, A każda z mych córek piękniejsza od snu”. – Czy widzisz, mój ojcze, tam tańczą wśród drzew Srebrne królewny, czy słyszysz ich śpiew? – O, synku mój, to księżyc tak lśni, To księżyc tańczy wśród czarnych pni. „Pójdź do mnie, mój chłopcze, w głęboki las! Ach, strzeż się, bo wołam ostatni już raz!”. – Czy widzisz, mój ojcze, król zbliża się tu, Już w oczach ciemno i brak mi tchu. Więc ojciec syna w ramionach swych skrył I konia ostrogą popędza co sił. Nie wiedział, że syn skonał mu już W tym głuchym lesie wśród olch i brzóz. (Przekład swobodny Wisławy Szymborskiej) 1. Zaznacz odpowiedzi zgodne z treścią przeczytanego tekstu. Więcej niż jedna odpowiedź może być prawidłowa. 1. Akcja powyższego utworu nie rozgrywa się: A. w mroku, we mgle. B. tuż przed zapadnięciem zmroku w lesie. C. w bezksiężycową noc wśród olch i brzóz. D. nocą w głuchym lesie wśród olch i brzóz. E. wczesnym rankiem w głuchym lesie wśród olch i brzóz. 2. Bohaterami ballady są: A. syn. B. ojciec. C. król olch. D. córki króla olch. 3. Słowa: Nie wiedział, że syn skonał mu już/W tym głuchym lesie wśród olch i brzóz, wypowiada: A. pierwszoosobowy narrator, który jest uczestnikiem zdarzeń. B. trzecioosobowy narrator mający wiedzę o świecie przedstawionym. C. pierwszoosobowy narrator mający pełną wiedzę o świecie przedstawionym. D. trzecioososbowy narrator, który jest jednocześnie bohaterem prezentowanych wydarzeń. 4. Słowa: Pójdź, chłopcze, w las, w ten głuchy las!, wypowiada: A. syn. B. ojciec. C. narrator. D. król olch. 5. W powyższym utworze nie występują: A. zdarzenia. B. dialogi ojca i syna. C. wypowiedzi króla olch. D. wypowiedzi narratora. E. dialogi króla olch i syna. F. dialogi króla olch i ojca. G. elementy opisu postaci. H. elementy opisu miejsca. 6. Powyższy utwór nie jest tekstem: A. stroficznym. B. rymowanym. C. pisanym prozą. D. wierszowanym. 7. Powyższy utwór jest: A. balladą. B. opowiadaniem. C. tekstem mającym cechy wszystkich trzech rodzajów literackich. 8. Król olch ma nastrój: A. pogodny. B. poważny. C. żartobliwy. D. tajemniczy. 2. Korzystając z tekstu, ułóż objaśnienia poziomych haseł diagramu. 1) ............................................................................................................................... ............................................ 2) ............................................................................................................................... ............................................ 3) ............................................................................................................................... ............................................ 4) ............................................................................................................................... ............................................ 5) ............................................................................................................................... ............................................ 3. Określ, jaką rolę w utworze odgrywa król olch, i napisz, czego – twoim zdaniem – może być symbolem. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 4. Wyjaśnij, w jaki sposób ojciec interpretuje otaczającą bohaterów rzeczywistość, a jak robi to jego syn. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 5. Napisz, czy – twoim zdaniem – król olch jest prawdziwy, czy nie. Uzasadnij swoją odpowiedź. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 6. Streść w 3–4 krótkich zdaniach tekst Króla olch. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 7. Przeczytaj zawarte w podręczniku (Język polski. Między nami. Podręcznik dla klasy pierwszej gimnazjum, s. 318–319) informacje o romantyzmie i napisz, jakie cechy epoki można znaleźć w powyższym utworze. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 8. Dokonaj parafrazy trzech pierwszych zwrotek Króla olch na tekst pisany prozą. Pamiętaj, że o świecie przedstawionym opowiada narrator, który w swoją wypowiedź wplata także wypowiedzi bohaterów – ich dialogi lub monologi. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 9. Napisz, jakimi częściami mowy są poszczególne wyrazy w poniższym fragmencie Króla olch, formę gramatyczną określ tylko w wypadku podkreślonych wyrazów. Pójdź do mnie, mój chłopcze, w głęboki las! Ach, strzeż się, bo wołam ostatni już raz! ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................