raport z ewaluacji całościowej - Szkoła Podstawowa w Rzeszotarach

Transkrypt

Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI CAŁOŚCIOWEJ
Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w
Rzeszotarach
Miłkowice
Dolnośląski Kurator Oświaty
Kuratorium Oświaty we Wrocławiu
Przebieg ewaluacji:
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez
wizytatorów do spraw ewaluacji.
Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji:
o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły
lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych
w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach
na różnego rodzaju testach, egzaminach),
o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach
i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie
funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych
efektów),
o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy
z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem
i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się),
o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania
decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce).
Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań
zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie
nadzoru pedagogicznego.
Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Rzeszotarach
2 / 41
Opis metodologii:
Badanie zostało zrealizowane w dniach 16-01-2013 - 25-01-2013 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład
którego weszli Zenon Gadomski, Irena Benroth.
W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole
nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego.
Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe
(wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru
próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej.
Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą.
Kategoria badanych/źródła
danych
Dyrektor szkoły
Nauczyciele
Pracownicy
niepedagogiczni
Uczniowie
Metoda/technika
Sposób doboru próby
Indywidualny wywiad
pogłębiony
Ankieta elektroniczna (CAWI)
"Szkoła, w której pracuję"
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
nd
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
"Moja szkoła"
"Mój dzień"
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Rodzice
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Ankieta audytoryjna (PAPI)
Partnerzy szkoły,
przedstawiciele samorządu
lokalnego
Obserwacja zajęć
Obserwacja szkoły
Analiza danych zastanych
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Wielkość próby/liczba
obserwowanych jednostek
nd
nd
Badanie na próbie pełnej
nd
8
Nauczyciele zróżnicowani pod
względem stażu, nauczanego
przedmiotu i pracy w
zespołach zadaniowych oraz
pedagog szkolny
Pracownicy inni niż
nauczyciele
uczniów klas rok niższych od
najstarszych
uczniów najstarszych klas
Przedstawiciele trzech
ostatnich roczników, dobrani
losowo
Przedstawiciele rady rodziców
i rad klasowych,
reprezentujący różne roczniki
oraz wszyscy chętni
rodziców uczniów klas rok
niższych od najstarszych
Przedstawiciele samorządu
lokalnego i instytucji
wskazanych przez dyrektora
jako partnerzy
Klasy trzecie i czwarte (szkoły
podstawowe)
Na zewnątrz, przed i po
lekcjach, podczas przerw,
podczas zajęć pozalekcyjnych
4
4
9
8
4
5
33
8
6
nd
3 / 41
Informacja o placówce
Nazwa placówki
Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Rzeszotarach
Patron
Maria Konopnicka
Typ placówki
Szkoła podstawowa
Miejscowość
Miłkowice
Ulica
Wiejska
Numer
68
Kod pocztowy
59-222
Urząd pocztowy
Telefon
76 887-12-20
Fax
Www
www.rzeszotary.pl
Regon
00123961900000
Publiczność
publiczna
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
67
Oddziały
6
Nauczyciele pełnozatrudnieni
8
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
6
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
2
Średnia liczba uczących się w oddziale
11.17
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
8.38
Województwo
DOLNOŚLĄSKIE
Powiat
legnicki
Gmina
Miłkowice
Typ gminy
gmina wiejska
Liczba mieszkańców
Wysokość wydatków na oświatę
Stopa bezrobocia
4 / 41
Wprowadzenie: obraz placówki
Raport, do lektury którego Państwa zapraszamy, dotyczy ewaluacji zewnętrznej całościowej przeprowadzonej
w Szkole Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Rzeszotarach. Szkoła istnieje od 1945 roku. Jej organem
prowadzącym jest Gmina Miłkowice. Mottem przewodnim koncepcji pracy szkoły są słowa patronki Marii
Konopnickiej "Przyszłość to trud, nie zejdzie on z nieba, przez żaden cud, lecz zdobyć ją potrzeba".
W szkole obecnie w sześciu oddziałach uczy się 67 uczniów. Zajęcia odbywają się w trzech budynkach. W jednym
z nich uczą się uczniowie klas I - III, w drugim klas IV – VI, a w trzecim odbywają się zajęcia wychowania
fizycznego. Budynki zlokalizowane są w odległości około 50 m od siebie. Przy szkole znajdują się boiska sportowe
(piłka koszowa i siatkowa), place zabaw i tereny zielone. Sale lekcyjne są duże i jasne, a pracownia komputerowa
jest wyposażona w 10 stanowisk dla uczniów. Dzięki udziałowi w programie "Dziecko może, umie, potrafi” szkoła
wzbogaciła się o tablicę interaktywną, sprzęt audiowizualny i inne pomoce dydaktyczne. Szkoła jest wyposażona
w sprzęt nagłaśniający.
Nadrzędnym celem działań edukacyjnych jest wszechstronny rozwój ucznia. W szkole systematycznie analizowane
są ilościowo i jakościowo wyniki diagnoz wewnętrznych i sprawdzianu zewnętrznego. Na podstawie analiz
nauczyciele opracowują wnioski i wprowadzają zmiany w planowaniu procesu dydaktycznego oraz w stosowanych
metodach i formach pracy. Wdrażane wnioski wpływają na efekty kształcenia, a uczniowie osiągają średnie wyniki
podczas sprawdzianu w klasie szóstej.
Szkoła stosuje nowatorskie rozwiązania programowe umożliwiające rozwój zainteresowań uczniów. Wśród nich są
programy opracowane przez nauczycieli szkoły: program edukacyjno-wychowawczy "Moje małe Rzeszotary"
i program edukacyjny "W ogrodzie sztuki bawimy się w teatr". Treści tych programów realizowane są na różnych
przedmiotach oraz na zajęciach pozalekcyjnych.
Kadra pedagogiczna doskonali swoje kwalifikacje i na bieżąco współpracuje przy organizacji procesu
dydaktycznego i innych działaniach szkoły. Wszyscy pracownicy szkoły są otwarci na potrzeby uczniów i ich
rodziców. W szkole panuje przyjazna atmosfera, która powoduje, że dzieci czują się tu bardzo dobrze
i bezpiecznie. Uczniowie znają swoje prawa i obowiązki oraz respektują ogólnie przyjęte normy.
Placówka posiada wielu sprzymierzeńców w środowisku lokalnym. Efektywnie współpracuje z różnorodnymi
instytucjami i podejmuje liczne działania promujące dorobek szkoły i umiejętności uczniów, szczególnie w trakcie
uroczystości i imprez integracyjnych. Współpraca z instytucjami działającymi na rzecz pamięci o Kresach
Wschodnich została doceniona w sposób szczególny, poprzez uhonorowanie sztandaru szkoły odznaczeniem
„Missio Reconciliationis”, nadanym przez Zarząd Krajowy Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Społecznego "Misja
Pojednania”.
5 / 41
Wyniki ewaluacji:
Obszar: Efekty
Wymaganie: Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu
maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
Komentarz:
W szkole stosuje się ilościowe i jakościowe metody analizy wyników sprawdzianu w szóstej klasie w celu
poprawy jakości pracy. Z analizy wyników formułowane są wnioski, które wdrażane są w formie
programów poprawy efektów kształcenia zawierających zadania dla ucznia, nauczyciela, rodzica
i dyrektora. Wyniki szkoły na sprawdzianie w klasie szóstej kształtują się na poziomie wyników średnich.
Z przeprowadzonego badania wynika, że w szkole przeprowadzana jest analiza wyników sprawdzianu
w szóstej klasie. W opiniach dyrektora i nauczycieli analiza prowadzona jest na poziomie wyników pojedynczych
uczniów oraz zespołu klasowego. Analizę przeprowadzają zespoły samokształceniowe nauczycieli. Porównywane
są wyniki sprawdzianu z wynikami gminy i województwa oraz z wynikami szkoły w poprzednich latach. Szczególną
uwagę zwraca się na standardy, które wypadły słabo. Przeprowadzana jest analiza ilościowa, jakościowa
i kontekstowa, a wyniki przedstawiane są radzie pedagogicznej. Formułowane są wnioski do pracy na kolejny rok
szkolny. Opracowywany jest program poprawy efektów kształcenia, który zawiera m.in. zadania dla ucznia,
nauczyciela, rodzica i dyrektora. Z wynikami analizy zapoznawani są rodzice. Wszyscy ankietowani nauczyciele (8)
stwierdzili, że znają wnioski z analizy wyników sprawdzianu. W dokumentacji szkolnej znajdują się materiały
obrazujące zakres prowadzonych analiz oraz opracowane na tej podstawie i realizowane programy poprawy
efektów kształcenia. Zdaniem dyrektora i nauczycieli analiza jest prowadzona w celu poprawy jakości pracy
szkoły. W czasie wywiadów stwierdzili oni, że nadrzędnym celem prowadzonych analiz jest poprawa efektów
kształcenia. W opinii rozmówców w wyniku analiz określa się mocne i słabe strony pracy szkoły. Na podstawie
wniosków z analiz opracowuje się program doskonalący, dostosowuje metody i formy pracy do potrzeb uczących
się, tworzy się lub wzbogaca ofertę zajęć pozalekcyjnych. W opinii nauczycieli i dyrektora wnioski z analizy są
wdrażane. Dyrektor stwierdził, że po analizie wyników sprawdzianu w 2011 roku w "Programie podnoszenia
efektów kształcenia na rok 2011/2012" zespół dokonujący analiz wypracował m.in. wnioski: "Na lekcjach języka
polskiego należy doskonalić umiejętność redagowania listu, opowiadania, opisu", "Na wszystkich przedmiotach
zachęcać uczniów do estetycznego prowadzenia zeszytów przedmiotowych oraz prowadzić w klasach młodszych
ćwiczenia kaligraficzne". W związku z tym wdrożono działania:
raz w tygodniu odbywały się zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze z języka polskiego i matematyki, dla uczniów
klasy VI, mające na celu utrwalenie wiadomości i umiejętności słabo opanowanych,
zorganizowano "Konkurs na najpiękniejszy zeszyt w klasach I - III", a w klasach IV - VI "Konkurs na list
do świętego Mikołaja",
nauczyciele uczący w klasach IV - VI prowadzili stały monitoring przyrostu wiedzy i umiejętności kluczowych
poprzez analizę osiąganych wyników.
Ankietowani nauczyciele stwierdzili, że wnioski z analiz wykorzystują podczas: motywowania uczniów do pracy, np.
poprzez organizowanie konkursów czy zawodów sportowych (8), doboru form i metod pracy (7/8), monitorowania
opanowania wiedzy i umiejętności uczniów (6/8), dostosowywania wymagań do indywidualnych potrzeb
psychofizycznych uczniów (6/8), modyfikowania planów wynikowych (4/8), organizowania dodatkowych zajęć
w ramach godzin wynikających z art. 42 Karty Nauczyciela (3/8), organizowania zajęć
dydaktyczno-wyrównawczych (2/8). Z dokumentacji szkolnej oraz informacji pozyskanych od dyrektora i nauczycieli
wynika, że w szkole stosuje się jakościowe i ilościowe metody analizy, które przeprowadza zespół nauczycieli
klas IV - VI. Efektem pracy zespołu jest raport ze sprawdzianu sporządzony według ujednoliconego wewnętrznego
opracowania tabelarycznego. Ilościowo ujmuje się: rozkład wyników sprawdzianu (wyniki indywidualne uczniów,
średni punktowy wynik klasy, średni punktowy wynik szkoły w porównaniu z gminą, województwem i krajem),
6 / 41
wyniki indywidualne uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce, łatwość zadań w kontekście wykonania
czynności opisanych w kartotece testu, rozkład wyników według skali staninowej, punktowe osiągnięcia uczniów
w zakresie standardów. Jakościowo analizowane są zależności między wynikami uzyskanymi na sprawdzianie a:
ocenami końcowymi z przedmiotów objętych sprawdzianem, frekwencją uczniów, udziałem uczniów w zajęciach
dodatkowych i konkursach. Natomiast analiza kontekstowa dokonywana jest w zakresie: czynników indywidualnych
ucznia (miejsce zamieszkania, opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej, absencja na zajęciach, udział
w zespołach wyrównawczych), czynników społecznych (sytuacja rodzinna, wykształcenie rodziców), czynników
pedagogicznych (kwalifikacje nauczycieli, stopień awansu zawodowego, staż pracy, absencja nauczyciela,
realizacja zastępstw). Z dokumentacji szkolnej wynika, że stwierdzone podczas analiz braki są podstawą
do formułowania wniosków oraz planowania pracy na kolejny rok szkolny, w tym opracowanie programu
podnoszenia efektów kształcenia. Dyrektor, nauczyciele, partnerzy lokalni i przedstawiciele samorządu podczas
wywiadów stwierdzili, że wdrażane wnioski przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. Porównanie
wyników punktowych szkoły na sprawdzianie w szóstej klasie z gminą, powiatem i województwem w ostatnich
trzech latach przedstawia się następująco:
rok 2010 - szkoła - 24,2 pkt.; gmina - 24,0 pkt.; powiat - 23,4 pkt.; województwo - 24,3 pkt.,
rok 2011 - szkoła - 23,9 pkt.; gmina - 22,4 pkt.; powiat - 22,1 pkt.; województwo - 24,8 pkt.,
rok 2012 - szkoła - 21,7 pkt.; gmina - 20,8 pkt.; powiat - 20,8 pkt.; województwo - 22,5 pkt.
Z powyższego wynika, że wynik punktowy szkoły w analizowanym okresie jest wyższy od wyniku Gminy Miłkowice
i powiatu legnickiego, natomiast jest niższy od wyniku województwa dolnośląskiego. W skali staninowej poziom
opanowania wiadomości i umiejętności uczniów na sprawdzianie w roku 2010 uplasował szkołę w staninie 5
(średnim), w 2011 roku w staninie 4 (niżej średnim), w 2012 roku w staninie 5 (średnim). Na sprawdzianie w 2011
roku wyniki indywidualne 9 % uczniów uplasowały ich w wysokim poziomie w skali staninowej, natomiast w roku
2012 roku 12 % uczniów osiągnęło bardzo wysoki poziom w skali staninowej. Przytoczone liczby wskazują,
że uczniowie na sprawdzianie w klasie szóstej uzyskują średnie wyniki, a porównując ostatnie dwa lata, w szkole
wystąpił wzrost efektów kształcenia mierzonych z wykorzystaniem skali staninowej. W opinii dyrektora działania,
które przyczyniły się do wzrostu efektów kształcenia w roku 2012 w porównaniu z rokiem 2011, to: opracowanie
i wdrożenie "Programu podnoszącego efekty kształcenia", modyfikacja planów nauczania przez nauczycieli,
indywidualizacja procesu nauczania, systematyczne monitorowanie postępów uczniów, uczestnictwo uczniów
w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych i kołach zainteresowań, organizowanie konkursów (np. "Konkurs na list
do świętego Mikołaja"), efektywne wykorzystywanie zastępstw, doskonalenie na wszystkich zajęciach umiejętności,
które na sprawdzianie wypadły najgorzej. Nauczyciele podczas wywiadu do swoich działań przyczyniających się
do wzrostu efektów kształcenia prowadzonych w roku szkolnym 2011/2012 zaliczyli: doskonalenie umiejętności
redagowania opisu, opowiadania, tekstów użytkowych, zwiększenie liczby ćwiczeń redakcyjnych, ćwiczenie
czytania ze zrozumieniem, zwiększenie liczby zadań matematycznych rozwijających wyobraźnię przestrzenną,
korzystanie z różnych źródeł informacji (słowniki, encyklopedie, Internet), prowadzenie dodatkowych zajęć z języka
polskiego dla klasy VI.
Partnerzy lokalni wyrazili opinię, że wyniki sprawdzianu w roku 2012 były lepsze niż w roku 2011, co wskazuje
na wzrost efektów kształcenia. Jednocześnie ich zdaniem na przestrzeni lat widać, że "absolwenci szkoły są coraz
lepiej przygotowani do życia".
Poziom spełniania wymagania: B
7 / 41
Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności
Komentarz:
Uczniowie w szkole mają możliwość nabywania wiadomości i umiejętności zgodnych z podstawą
programową. Nauczyciele prowadzą analizę i diagnozę osiągnięć szkolnych uczniów, uwzględniając ich
możliwości rozwojowe, formułują i wdrażają wnioski z tych analiz. Wdrażane wnioski przyczyniają się
do wzrostu efektów kształcenia.
Z przeprowadzonego badania wynika, że uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności zgodne z podstawą
programową. Wszyscy ankietowani nauczyciele (8) wyrazili opinię, że ich uczniowie w poprzednim roku szkolnym
opanowali wiadomości i umiejętności opisane w podstawie programowej. Przedstawiciele samorządu lokalnego
i partnerzy szkoły uznali, za szczególnie istotne, nabywanie przez uczniów następujących umiejętności:
posługiwania się językiem obcym, posługiwania się technologią informatyczną, postrzegania siebie i rozumienia
swoich uczuć, radzenia sobie ze stresem, zachowania się w grupie i miejscach publicznych. Z zapisów
analizowanej dokumentacji wynika, że w ostatnich dwóch latach niepromowany był jeden uczeń. Dyrektor podczas
wywiadu oraz wszyscy ankietowani nauczyciele (8) stwierdzili, że w szkole analizuje się osiągnięcia uczniów
i wymienili prowadzone analizy: wyników testu kompetencyjnego "Trzecioteścik", wyników próbnych sprawdzianów
szóstoklasisty, wyników diagnoz wstępnych, śródrocznych i rocznych, testów, prac klasowych, sprawdzianów,
działań i zaangażowania uczniów w życie klasy i szkoły, nieobecności uczniów w szkole, bieżących ocen każdego
ucznia, systematyczności pracy uczniów (odrabiania zadań domowych), zachowania uczniów w poszczególnych
latach szkolnych, wyników "swoich uczniów" z wynikami uczniów z innych szkół, rozmów z rodzicami na temat
uczniów, ich problemów, trudności, itp. Dyrektor podczas wywiadu stwierdził jeszcze, że w szkole analizuje się
udział uczniów w zajęciach pozalekcyjnych oraz udział w konkursach na szczeblu szkolnym i pozaszkolnym.
Zdaniem rozmówcy wszyscy uczniowie mają możliwość udziału w zajęciach dodatkowych, wyrównania braków
i poprawienia oceny. Nauczyciele motywują uczniów do osiągnięcia sukcesu poprzez ocenianie w różnych
płaszczyznach, np.: odpowiedzi ustne, dodatkowe zadania domowe, referaty. Analizy osiągnięć uczniów
prowadzone są z uwzględnieniem ich sytuacji socjalno-bytowej i rodzinnej. W dokumentacji szkolnej znajdują się
informacje dotyczące prowadzonych analiz osiągnięć uczniów w zakresie dydaktycznym i wychowawczym.
Dyrektor i nauczyciele podczas wywiadów dostarczyli dowodów świadczących o tym, że analiza osiągnięć
szkolnych uwzględnia możliwości rozwojowe uczniów. Według rozmówców źródła pozyskiwania informacji
o możliwościach rozwojowych uczniów zdolnych, jak również ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi stanowią:
opinie poradni psychologiczno-pedagogicznych, zaświadczenia lekarskie, wywiady z rodzicami, spostrzeżenia
nauczycieli, diagnozy edukacyjne i wychowawcze, analizy bieżącego oceniania, wyniki obserwacji uczniów.
Nauczyciele dostosowują wymagania do potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia poprzez: opracowywanie
Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego i Karty Indywidualnych Potrzeb Ucznia, dostosowywanie
metod nauczania do predyspozycji uczniów, obejmowanie ucznia dodatkową pomocą w ramach zajęć
wyrównawczych, logopedycznych oraz kół zainteresowań, motywowanie do rozwoju. Nauczyciele wyrazili opinię,
że w szkole formułuje się wnioski z analizy osiągnięć uczących się i podali następujące przykłady:
1. "Aby umożliwić uczniom uzyskanie lepszych wyników należy stosować pochwały na forum klasy i szkoły,
promować osiągnięcia w gazetce szkolnej i na stronie internetowej, oceniać plusami oraz stopniem za
aktywność i dodatkową pracę".
2. "Zachęcać uczniów do udziału w realizacji projektu edukacyjnego pt. Dziecko może, umie, potrafi".
3. "W związku z tym, że uczniowie mają problem z wyrażaniem własnych myśli na piśmie i kształtnym pisaniem
wprowadzić konkursy szkolne pn. Najpiękniejszy list do św. Mikołaja oraz Najpiękniejszy zeszyt".
4. "Prowadzić ćwiczenia rozwijające umiejętność czytania (korzystanie z lekturników - zeszytów dotyczących
przeczytanych lektur, udział w akcji Cała Polska czyta dzieciom, zorganizowanie konkursu czytelniczego
w klasach IV - VI)".
Uczniowie i rodzice są zdania, że nauczyciele dostrzegają możliwości uzyskania lepszych wyników przez
uczniów. Wszyscy ankietowani nauczyciele (8) wskazali, iż ich uczniowie w większości są zdyscyplinowani,
uzyskują lepsze wyniki, przejawiają własną inicjatywę oraz są zaangażowani i aktywni. Respondenci wskazali
również, że uczniowie raczej mają chęć do nauki. Wszyscy ankietowani rodzice (33) wyrazili pogląd,
że nauczyciele wierzą w możliwości swoich uczniów. Rodzice biorący udział w wywiadzie stwierdzili,
8 / 41
że nauczyciele wierzą w każdego ucznia o czym świadczą np.: uzasadnianie wystawionej oceny, podchodzenie
do dziecka indywidualnie oraz udzielanie informacji i wskazówek rodzicom. Zdaniem rozmówców szkoła zapewnia
dzieciom pomoc logopedyczną oraz organizuje zajęcia wyrównawcze i koła zainteresowań. Podobnie wypowiadali
się w czasie wywiadu uczniowie twierdząc, że nauczyciele wierzą w ich możliwości, poświęcają im dużo czasu po
lekcjach na zajęciach dodatkowych, chwalą ich, mówią rodzicom o postępach i trudnościach, zachęcają do nauki,
umożliwiają poprawienie oceny. Uczniowie stwierdzili również, że ich osiągnięcia są eksponowane w szkole, a na
koniec roku szkolnego otrzymują nagrody. Dyrektor i nauczyciele podczas wywiadów stwierdzili, że w szkole
wdraża się wnioski z analizy osiągnięć uczących się. W ocenie nauczycieli w ramach realizacji wniosków
wprowadzono w szkole nowe konkursy, ("Najpiękniejszy list do świętego Mikołaja" i "Najpiękniejszy zeszyt"),
zorganizowano akcję "Cała Polska czyta dzieciom", zorganizowano "Gminny Konkurs Ortograficzny", przystąpiono
do projektu "Dziecko może, umie i potrafi", zmodyfikowano plany pracy, zorganizowano zajęcia
dydaktyczno-wyrównawcze z języka polskiego i matematyki. Dyrektor w czasie wywiadu posłużył się licznymi
wnioskami tego typu, wskazując jednocześnie sposób ich wykorzystania i uzyskane efekty. Wymienił m.in. wnioski:
"Należy sprawić aby więcej uczniów brało udział w konkursach, należy dać wszystkim uczniom szansę
na odniesienie sukcesu", "Powtórzyć w klasie IV rozpoznawanie czasowników, rzeczowników i przymiotników
prowadząc systematycznie raz w miesiącu ćwiczenia wynikające z toku lekcji", "Na lekcjach matematyki i zajęciach
wyrównawczych z matematyki przypomnieć temat skala i plan - rozwiązywać zadania związane z porównywaniem
różnicowym, rozwiązywać zadania tekstowe związane z zakupami". W ocenie dyrektora w ramach wdrożenia
wniosków podjęto w szkole różnorodne działania. Rozszerzono ofertę konkursów szkolnych o konkurs
matematyczny "Super rachmistrz", o konkursy na kartkę świąteczną bożonarodzeniową i wielkanocną, o konkursy
na list oraz najładniejszy zeszyt. Na zajęciach z matematyki zwiększono liczbę zadań tekstowych związanych
z zakupami, zwiększono liczbę zadań związanych z porównywaniem różnicowym, ilorazowym, skalą i planem.
Uczniowie biorą udział w międzynarodowych konkursach (Międzynarodowym Konkursie Plastycznym Święty
Franciszek z Asyżu i Jego zakon - 800 lat istnienia, Międzynarodowym Konkursie Pływackim), ogólnopolskich (Alfik
Matematyczny, Alfik Humanistyczny, I ty zostaniesz baśniopisarzem, Mój szkolny kolega z misji, Wojenne losy,
Ogólnopolski Konkurs Literacki "Polak to brzmi dumnie"), a także licznych wojewódzkich, rejonowych,
międzygminnych i szkolnych (zDolny Ślązaczek, Bezpieczna praca w gospodarstwie rolnym, Moje małe Euro,
Konkurs Kolęd i Pastorałek, Powiatowe Biegi Przełajowe, Chrońmy przyrodę ojczystą, Międzygminny Konkurs
Języka Niemieckiego, Gminny Konkurs Ortograficzny, Bezpieczna droga do szkoły, Mój patron - portret Marii
Konopnickiej, Konkurs wiedzy o Chopinie i wiele innych). Wdrażanie wniosków przyczynia się do wzrostu
efektów kształcenia. W ocenie dyrektora wdrażane wnioski z analizy osiągnięć uczniów "zdecydowanie"
przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. Zdaniem respondenta np. po zdiagnozowaniu umiejętności
rozpoznawania części mowy w klasie czwartej stwierdzono, że wskazywanie przymiotników, czasowników
i rzeczowników jest dla dzieci trudne (współczynnik łatwości - 0,36). W związku z tym sformułowano wniosek
"Powtórzyć rozpoznawanie czasowników, rzeczowników i przymiotników prowadząc systematycznie raz
w miesiącu ćwiczenia wynikające z toku lekcji". Po wdrożeniu wniosku powtórna diagnoza wykazała, że uczniowie
opanowali tę umiejętność na poziomie łatwym (rzeczownik - 0,75; czasownik - 0,80; przymiotnik - 0,70). W wyniku
diagnozy umiejętności rozumowania i wykorzystania wiedzy w praktyce w klasie szóstej sformułowano wniosek
"Na lekcjach matematyki i zajęciach wyrównawczych z matematyki przypomnieć temat skala i plan, rozwiązywać
zadania związane z porównywaniem różnicowym, rozwiązywać zadania tekstowe związane z zakupami". Efektem
zrealizowania wniosku był wzrost poziomu łatwości zadań z rozumowania i wykorzystywania wiedzy w praktyce
z 0,30 na 0,44 na kolejnej diagnozie przeprowadzonej po 3 miesiącach. W badaniu kompetencji językowych
z języka niemieckiego w klasie piątej uczniowie osiągnęli w dwóch badanych kompetencjach wyniki poniżej 50%.
Były to umiejętności takie jak: zastosowanie gramatyki w praktyce (43%) oraz pisanie krótkich tekstów
niemieckojęzycznych (41%). Działaniami podjętymi przez nauczyciela były: zastosowanie metod aktywizujących,
wystawienie sztuki teatralnej w języku niemieckim, zróżnicowanie zadań domowych, dodatkowe zadania
na dodatkowe oceny, testy gramatyczno-leksykalne, zorganizowanie Międzygminnego Konkursu Języka
Niemieckiego, wprowadzenie zespołu wyrównawczego z języka niemieckiego. Wprowadzone działania wpłynęły
na lepsze wyniki z testu kompetencji we wszystkich badanych obszarach (powyżej 50%), a w Międzygminnym
Konkursie Języka Niemieckiego uczniowie zajęli I miejsce w rozgrywkach drużynowych oraz I miejsce w grupie
klas szóstych. Uczniowie chętnie wzięli udział w przedstawieniu teatralnym, które zostało wystawione w języku
niemieckim. Średnia ocen z przedmiotu na półrocze wynosiła 2,94, natomiast na koniec roku szkolnego - 3,53.
Wyniki szkoły na sprawdzianie w klasie szóstej w skali staninowej w ostatnich trzech latach są w grupie średnich
w miarę stabilne, tj.: rok 2010 – stanin 5 (średni), rok 2011 – stanin 4 (niżej średni), rok 2012 – stanin 5 (średni).
9 / 41
Wymaganie: Uczniowie są aktywni
Komentarz:
Uczniowie szkoły są aktywni i zaangażowani w zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne organizowane przez szkołę.
Podejmują inicjatywy związane z własnym rozwojem i rozwojem szkoły, które są realizowane.
W opinii nauczycieli i rodziców uczniowie są zaangażowani w zajęcia organizowane przez szkołę. Również
wszyscy ankietowani uczniowie klasy piątej (9) stwierdzili, że wszystkie lub duża część zajęć jest dla nich
angażująca i wciągająca, natomiast wszyscy szóstoklasiści (8) wyrazili pogląd, że duża część lub niektóre lekcje są
wciągające i angażujące. Dodali, że w swojej szkole lubią: kolegów, nauczycieli, lekcje języka polskiego, języka
niemieckiego, matematyki, przyrody, wychowania fizycznego, plastyki, techniki, religię, godzinę z wychowawcą,
oraz to, że mogą się dużo nauczyć, jest ciepło i mają swoje szafki. Opinie uczniów poparli w ankiecie rodzice,
którzy uważają, że ich dzieci angażują się w zajęcia lekcyjne zdecydowanie chętnie (19/33) i raczej chętnie (14/33).
W czasie obserwacji zajęć uczniowie byli zaangażowani, wykazywali zainteresowanie realizowanymi treściami
nauczania, a ich aktywność miała ścisły związek z działaniami nauczycieli. Zdaniem wszystkich ankietowanych
nauczycieli (8) uczniowie są zaangażowani w zajęcia lekcyjne, które polega na:
zgłaszaniu się do odpowiedzi i wykonywaniu wyznaczonych zadań przy tablicy, na forum klasy,
interesowaniu się tym, co dzieje się na lekcji i zadawaniu pytań,
pełnieniu w czasie zajęć określonych ról (wypełnianiu zadań w grupie, uczestniczeniu w dyskusji), twórczym
rozwiązywaniu problemów,
przynoszeniu na lekcje potrzebnych pomocy oraz samodzielnym przygotowywaniu materiałów do zajęć
(ilustracji, zdjęć, książek, pamiątek rodzinnych, albumów, zielników, drzew genealogicznych),
pozyskiwaniu dodatkowych informacji z różnych źródeł (czasopism, Internetu, książek z biblioteki),
samodzielnym przeprowadzaniu obserwacji i prostych eksperymentów,
samodzielnym angażowaniu się w pomoc koleżeńską.
Nauczyciele biorący udział w wywiadzie do działań mających wpływ na aktywność uczniów zaliczyli:
stosowanie różnorodnych form i metod pracy, głównie aktywizujących – dramy, burzy mózgów, metody
projektu, pedagogiki zabawy, pracy w grupach, praktycznego działania,
nagradzanie oceną, punktami, plusami za aktywność,
poszerzenie oferty szkoły w oparciu o diagnozę potrzeb uczniów, np. pierwsza pomoc przedmedyczna
w klasach I – III,
redagowanie gazetki szkolnej,
zabawę w teatr zgodnie z programem "W ogrodzie sztuki bawimy się w teatr",
organizowanie konkursów szkolnych, np.: Najpiękniejszy list, Najpiękniejszy zeszyt, Portret Marii
Konopnickiej, Maluchy mówią wiersze,
udział w konkursach międzynarodowych, ogólnopolskich, wojewódzkich, rejonowych, międzygminnych,
gminnych,
wdrażanie pomysłów uczniowskich, np. wykonanie makiety grodu średniowiecznego, przeprowadzanie
wywiadu do gazetki szkolnej, wykonanie drzewa genealogicznego,
realizowanie projektów i programów edukacyjnych, np.: Moje małe Rzeszotary, Nowe Horyzonty Edukacji
Filmowej, Sprawny Dolnoślązaczek, Indywidualizacja nauczania w klasach I - III, Dziecko może, umie,
potrafi, Bezpieczna szkoła - bezpieczny uczeń.
W ocenie nauczycieli i rodziców uczniowie są zaangażowani w zajęcia pozalekcyjne organizowane przez
szkołę. Zdaniem wszystkich ankietowanych nauczycieli (8) zaangażowanie uczniów w zajęcia pozalekcyjne
prowadzone w szkole jest zdecydowanie wysokie. Zdecydowana większość ankietowanych uczniów klasy piątej
i szóstej (14/17) stwierdziła, że wszystkie lub duża część zajęć pozalekcyjnych jest dla nich angażująca
i wciągająca, a zdaniem nielicznych (3/17) dotyczy to tylko niektórych zajęć. Prawie wszyscy ankietowani rodzice
(31/33) wyrazili opinię, że ich dzieci uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych zdecydowanie chętnie lub raczej
10 / 41
chętnie, a zdaniem 1 respondenta raczej niechętnie i 1 nie udzielił odpowiedzi. W ocenie nauczycieli
uczestniczących w wywiadzie angażowanie się uczniów w zajęcia pozalekcyjne polega m.in. na: wybieraniu
przedstawień teatralnych, układaniu choreografii do nich i udziale w szkolnych przedstawieniach teatralnych,
przygotowywaniu oprawy plastycznej z okazji Święta Patrona i Festynu Rodzinnego, samodzielnym prowadzeniu
apeli i spotkań, przygotowywaniu artykułów do gazetki szkolnej, pisaniu scenariuszy i przemówień, udziale
w apelach, akademiach i uroczystościach szkolnych, czynnym udziale w festynach i akcjach charytatywnych (Góra
Grosza, Paczka na Kresy, Pluszaki dla TPD, Uśmiech pod choinkę organizowany przez TPD, zbieranie nakrętek,
zbierania makulatury, adopcja na odległość), chętnym udziale w wycieczkach szkolnych, chętnym reprezentowaniu
szkoły na zewnątrz (udział w konkursach, festiwalach), wykonywaniu dekoracji ściennych. Wśród różnych działań
szkoły są też związane z tym, że uczący się podejmują inicjatywy dotyczące ich własnego rozwoju i rozwoju
szkoły. Tak twierdzą nauczyciele, dyrektor, rodzice, uczniowie, partnerzy lokalni i przedstawiciele samorządu.
Zdaniem uczniów rozwijać się to znaczy: poszerzać i doskonalić swoją wiedzę, poznawać świat i różne zjawiska,
uczestniczyć w kołach zainteresowań i zajęciach Szkolnego Klubu Sportowego, doskonalić umiejętności
informatyczno-komputerowe, poznawać języki obce. Twierdzą, że w szkole mają możliwość wpływania na to w jaki
sposób się rozwijają, a swoimi pomysłami dzielą się z nauczycielami. Jako przykłady, uczniowie wymieniali: udział
w akcjach charytatywnych, organizowanie dyskotek, zabaw szkolnych, wycieczek, różnych imprez,
przygotowywanie niektórych scenariuszy uroczystości szkolnych, przygotowywanie przedstawień teatralnych,
proponowanie zajęć pozalekcyjnych (piłki nożnej i teatralnych), ustalanie tematyki godzin z wychowawcą, ustalanie
integracyjnych wyjazdów klasowych, organizowanie imprez klasowych i szkolnych, przygotowywanie gazetek
w klasach i na korytarzach szkolnych, umieszczanie swoich prac literackich na łamach gazetki szkolnej "Bez Kitu"
oraz redagowanie jej, decydowanie o formie czwartej godziny zajęć wychowania fizycznego. Dyrektor, nauczyciele,
rodzice, partnerzy lokalni i przedstawiciele samorządu wymieniali podobne działania uczniów na rzecz własnego
rozwoju i rozwoju szkoły. Rodzice dodali jeszcze wybory do Samorządu Uczniowskiego, działania Samorządu
Uczniowskiego i lekcje pokazowe, a partnerzy szkoły wskazali też na zaangażowanie uczniów w realizację
programów szkolących młodych strażaków i programów unijnych, w ramach których realizowane są treści
z zakresu ratownictwa medycznego. Zdaniem nauczycieli szkoła pomaga uczniom planować własny rozwój
w dłuższej perspektywie poprzez: prowadzenie rozmów na lekcjach wychowawczych (dotyczących pracy rodziców,
planów na przyszłość), zapoznawanie uczniów z różnymi zawodami (spotkania z ludźmi rożnych zawodów:
policjant, literat, strażnik ochrony kolei, pielęgniarka, strażak), tworzenie sytuacji sprzyjających współpracy
w grupie, rozwijanie własnych zainteresowań (umożliwianie prezentowania własnego hobby), rozwijanie
kreatywności, uczenie pokonywania stresu podczas wystąpień publicznych, uczenie praktycznego posługiwania się
językiem obcym (konkurs międzyszkolny, teatrzyk), uczenie korzystania z technologii informatycznej (redagowanie
gazetki szkolnej), udział w akcjach charytatywnych, uczenie otwarcia na potrzeby drugiego człowieka, tolerancji,
pomocy koleżeńskiej. Uczniowie, dyrektor i nauczyciele są zdania, że szkoła realizuje działania zainicjowane
przez uczących się. Uczniowie twierdzą, że ich pomysły są realizowane. Na przykład z ich inicjatywy prowadzona
jest kampania wyborcza do Samorządu Uczniowskiego, organizowane są zajęcia z udzielania pierwszej pomocy
przedmedycznej, organizowane są konkursy (konkurs o patronce szkoły), dyskoteki i zabawy szkolne, imprezy
klasowe (Andrzejki, Mikołajki, Wigilia, Dzień Chłopaka, Dzień Kobiet), wyjazdy na wycieczki szkolne (wybór trasy
i program). Uczniowie do swoich inicjatyw zaliczyli również redagowanie gazetki szkolnej oraz współuczestnictwo
w organizacji działań wychowawczych polegające na sugerowaniu tematyki godzin z wychowawcą oraz
proponowaniu sposobu wykorzystania funduszy klasowych. Nauczyciele i dyrektor wskazując działania
zainicjowane przez uczniów wymieniali również: organizowanie co roku Pikniku Rodzinnego "Jagodowe
biesiadowanie", organizowanie apeli szkolnych, przygotowywanie ściennych gazetek tematycznych,
przygotowywanie przedstawień teatralnych, włączanie się w realizację projektów i programów edukacyjnych ("Moje
małe Rzeszotary" – wykonanie albumów i drzew genealogicznych, "W ogrodzie sztuki – bawimy się w teatr",
"Program indywidualizacji nauczania", "Klub bezpiecznego Puchatka" – bezpieczne zachowanie w drodze do i ze
szkoły, "Śniadanie daje moc", "Pięć porcji warzyw, owoców i soków", "Szklanka mleka", "Adopcja na odległość"
dziewczynki z Indii – Suszmy), współorganizowanie imprez środowiskowych ("Dzień Babci i Dziadka"),
proponowanie lekcji otwartych dla rodziców ("Dzień rodziny", "Co powinniśmy wiedzieć o Świętach Bożego
Narodzenia"). Na terenie budynków szkoły, dostępne są informacje dotyczące działań zainicjowanych przez
uczniów, np. tablica "Nasze sukcesy", tablica z informacjami o konkursach i akcjach, tablica "Pamiętamy
o dokarmianiu zwierząt w okresie zimy", tablica z informacjami o konkursie "Super klasa", tablica Samorządu
Uczniowskiego.
11 / 41
Wymaganie: Respektowane są normy społeczne
Komentarz:
Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie i znają obowiązujące normy. Nauczyciele podejmują działania
wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Uczniowie
prezentują zachowania zgodne z wymaganiami.
Uczniowie czują się bezpiecznie, o czym świadczy ich opinia wyrażona w ankietach. Wszyscy ankietowani
uczniowie klasy piątej i szóstej (17) w szkole czują się zdecydowanie bezpiecznie na lekcjach i na przerwach.
Uczniowie klasy piątej stwierdzili również, że czują się zdecydowanie bezpiecznie na terenie szkoły po zajęciach
lekcyjnych (7/9), przy czym nieliczni (2/9) nigdy nie bywają na terenie szkoły po lekcjach. Wszyscy ankietowani
piątoklasiści (9) wszędzie w szkole czują się bezpiecznie i nie wskazali żadnego miejsca, w którym czują się mało
bezpiecznie. Rodzice, pracownicy niepedagogiczni, partnerzy lokalni i przedstawiciele samorządu podczas
wywiadów stwierdzili, że szkoła zapewnia uczniom poczucie bezpieczeństwa, ponieważ nauczyciele pełnią dyżury
podczas przerw, rozmawiają z dziećmi na temat ich bezpieczeństwa na drogach oraz o zagrożeniach
cywilizacyjnych, organizują dzieciom w ramach działań profilaktycznych spotkania z policjantem czy strażakiem.
W ocenie pracowników niepedagogicznych w szkole nie ma miejsc, w których zdarzają się niewłaściwe
zachowania uczniów. Ich zdaniem dzieci zawsze są pod opieką wychowawców i nauczycieli dyżurujących.
Podczas prowadzonych w czasie badania obserwacji zajęć stwierdzono, że wszyscy nauczyciele dbali
o bezpieczeństwo podopiecznych, a sami uczniowie przestrzegali obowiązujących zasad. Uczniowie znają
obowiązujące w szkole normy, co potwierdzili oni sami oraz partnerzy szkoły. Wszyscy ankietowani piątoklasiści
(9) stwierdzili, że zdecydowanie znają zasady właściwego zachowania w szkole. Wszyscy szóstoklasiści (8) byli
zdania, że zasady właściwego zachowania się w szkole są dla nich jasne. Uczniowie podczas wywiadu wskazali
zasady postępowania obowiązujące w szkole - mówili, że powinni być: grzeczni, koleżeńscy, uczciwi,
odpowiedzialni, szanujący wszystkich pracowników szkoły oraz, że powinni przebierać się w szatni i nie powinni
wychodzić na dwór bez zgody nauczyciela. Do swoich praw zaliczyli to, że mogą się uczyć, zgłaszać swoje
pomysły i inicjatywy, wyrażać swoje myśli i poglądy, korzystać z bazy szkoły i jej wyposażenia, "być sobą i nie
udawać kogoś innego", zgłaszać nieprzygotowanie do lekcji. Określili też swoje obowiązki, wśród których wskazali:
naukę, odrabianie zadań domowych, przestrzeganie kodeksu klasowego, dbanie o mienie szkolne, o higienę
osobistą, unikanie agresji fizycznej i psychicznej. Partnerzy szkoły i przedstawiciele samorządu podczas wywiadu
stwierdzili, że uczniowie zachowują się zgodnie z oczekiwaniami, tj.: są zdyscyplinowani, kulturalni, używają
zwrotów grzecznościowych, chętnie uczestniczą w różnych imprezach. Zdaniem rozmówców zachowanie dzieci
świadczy o właściwej pracy nauczycieli, a czynnikiem korzystnym w tym zakresie, jest mała ilość uczniów, a tym
samym brak anonimowości. Obserwacja placówki wykazała, że uczniowie zachowują się zgodnie z przyjętymi
w szkole zasadami. W czasie przerw zachowania uczniów nie budziły żadnych zastrzeżeń. Z przeprowadzonego
badania wynika, że w szkole prowadzona jest diagnoza zachowań uczniów i zagrożeń. Dyrektor podczas
wywiadu stwierdził, że jest ona prowadzona poprzez:
obserwacje zachowania uczniów na lekcjach, przerwach, wycieczkach, podczas wyjazdów na zielone szkoły,
wyjść do teatru, kina,
analizy spostrzeżeń odnotowywanych na bieżąco przez wszystkich nauczycieli dotyczących zachowania
uczniów (w "klasowych zeszytach spostrzeżeń" oraz "zeszytach do kontaktów indywidualnych"),
analizy zachowań uczniów, prowadzonych przez nauczycieli wspólnie z wychowankami na godzinach
z wychowawcą, w odniesieniu do kryteriów oceniania zachowania zawartych w Wewnątrzszkolnym Systemie
Oceniania,
wymianę informacji między nauczycielami na temat bieżących spostrzeżeń i niepokojących sygnałów.
Dyrektor odnosząc się do sposobu prowadzenia diagnozy zagrożeń wymieniał:
badania ankietowe, np. w roku szkolnym 2011/2012 przeprowadzono ankietę wśród 20 uczniów losowo
wybranych spośród uczniów klas II - VI pt. "Wybieram zdrowie", ankietę wśród rodziców i uczniów klas I - III
na temat "Poczucie bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego w szkole", ankietę "Agresja w szkole",
w której brali udział uczniowie z klas II - VI. Z badań wynikało, że 94,6 % ankietowanych uczniów bardzo
12 / 41
rzadko doświadcza agresji fizycznej, 7,7 % badanych odpowiedziało nigdy. Agresji psychicznej bardzo
rzadko doświadcza 82,7% , nigdy 2 %, a 15,4 % rzadko. Po przeanalizowaniu wyników powyższych ankiet
rada pedagogiczna podjęła decyzję o przystąpieniu szkoły w bieżącym roku szkolnym do projektu
"Bezpieczna Szkoła - Bezpieczny Uczeń",
analizy dokumentacji, tj. klasowych zeszytów spostrzeżeń oraz indywidualnych zeszytów do kontaktów
z rodzicami, dzienników lekcyjnych,
rozmowy z uczniami (ukierunkowane i spontaniczne),
rozmowy indywidualne wychowawców z rodzicami,
diagnozy podczas realizacji programów ("Klub Bezpiecznego Puchatka", "Pięć porcji warzyw, owoców
lub soku", "Dziękuję, nie skorzystam", "Nie, dziękuję"),
współpracę z zewnętrznymi instytucjami lub osobami wspierającymi pracę szkoły (pracownikami Gminnego
Ośrodka Pomocy Społecznej, członkami Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
dzielnicowym, pielęgniarką szkolną, kuratorami sądowymi, Sanepidem).
Prawie wszyscy ankietowani rodzice (31/33) uważają, że pozytywne zachowania ich dzieci są dostrzegane przez
nauczycieli, a 1 z nich był zdania, że "raczej nie" i 1 wskazał, że "zdecydowanie nie". Podobnie prawie wszyscy
respondenci (30/33) twierdzą, że otrzymują informację na temat zagrożeń występujących w szkole, a 3
respondentów wyraziło odmienne zdanie. W dokumentacji szkolnej znajdują się materiały dotyczące prowadzonych
diagnoz zachowań uczniów i zagrożeń. Dyrektor, rodzice i pracownicy niepedagogiczni są zdania, że w szkole
podejmuje się działania wychowawcze mające na celu zmniejszanie zagrożeń oraz wzmacnianie
pożądanych zachowań. Dyrektor podczas wywiadu do działań wzmacniających pożądane zachowania uczniów
zaliczył:
systematyczne organizowanie pogadanek na temat bezpieczeństwa prowadzonych przez przedstawicieli
Policji i Służby Ochrony Kolei,
udział uczniów w konkursach plastycznych i konkursach wiedzy, organizowanych przez Kasę Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego w Legnicy oraz Zarząd Państwowej Straży Pożarnej w Legnicy,
wycieczki organizowane do Policyjnej Izby Dziecka oraz Straży Pożarnej,
udział uczniów w teatrzykach profilaktycznych,
pogadanki na godzinach z wychowawcą,
współpracę z pielęgniarką szkolną,
realizację programów profilaktycznych, np. w bieżącym roku szkolnym "Nie dziękuję",
zakup programów komputerowych ("Przemoc i cyberprzemoc", "Psychologia – dziecko na drodze edukacji",
"Profilaktyka uzależnień – środki psychotropowe", "Asertywność – kłamstwo, koledzy, telefon"), które są
wykorzystywane na zajęciach z uczniami i podczas zebraniach z rodzicami,
realizację programu "Klub Bezpiecznego Puchatka",
udział w projekcie "Bezpieczna Szkoła - Bezpieczny Uczeń".
Zdaniem dyrektora wyrażonym w ankiecie wobec zdiagnozowanych zagrożeń postępuje się w szkole zgodnie
z opracowanymi i wdrożonymi procedurami: "Szkolnym Systemem Interwencji" oraz "Procedurą postępowania
nauczycieli i metodami współpracy szkoły z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością
i demoralizacją". Rodzice biorący udział w wywiadzie stwierdzili, że ich dzieci uczące się w tej szkole, nigdy nie
były narażone na niewłaściwe zachowania ze strony innych uczniów. Twierdzili również, że za pozytywne
zachowania uczniowie są chwaleni na forum klasy i na zebraniach z rodzicami oraz nagradzani i jest to również
uwzględniane przy ustalaniu oceny zachowania. Prawie wszyscy ankietowani rodzice (32/33) stwierdzili,
że nauczyciele szybko reagują na niewłaściwe zachowania uczniów, a 1 z respondentów wyraził odmienne zdanie.
Podobnie prawie wszyscy rodzice (31/33) wyrazili opinię, że pozytywne zachowania ich dzieci są chwalone przez
nauczycieli, a 1 z ankietowanych był zdania, że „raczej nie” i 1 nie udzielił odpowiedzi. W ocenie ankietowanych
rodziców nauczyciele szybko reagują na ryzykowne zachowania uczniów (17/33), bądź uważają oni, że takich
zachowań w szkole nie ma (16/33). Pracownicy niepedagogiczni biorący udział w wywiadzie wyrazili pogląd,
że chociaż w szkole nie dochodzi do zachowań niewłaściwych, to "dmucha się na zimne" i wskazywali na działania
wymienione przez dyrektora. Podczas obserwacji placówki nie zauważono zachowań agresywnych wśród uczniów.
W opiniach dyrektora i nauczycieli w szkole prowadzi się analizę podejmowanych działań mających na celu
eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań poprzez: coroczną ewaluację programu
wychowawczego i profilaktyki, analizę realizowanych programów finansowanych z Gminnej Komisji Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych, analizę jakościową i ilościową przeprowadzanych ankiet, analizę ocen zachowania
13 / 41
w poszczególnych klasach, obserwację zachowania uczniów w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych,
analizę wiedzy uczniów i ich postaw, np. kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych czy sposobów
rozwiązywania sytuacji konfliktowych, monitorowanie i analizę spełniania obowiązku szkolnego. Dyrektor,
nauczyciele, partnerzy szkoły i przedstawiciele samorządu podczas wywiadów stwierdzili, że działania mające
na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań są w razie potrzeby
modyfikowane. Rozmówcy wskazali działania, które zostały w szkole zmodyfikowane: wzmocniono dyżury
nauczycielskie podczas rannego przyjazdu autobusu szkolnego oraz w miejscach szczególnych zagrożeń (na
boiskach, w toaletach, w trakcie przejść między budynkami szkolnymi), wprowadzono organizowanie spotkań
z policjantami, strażnikami kolei, pielęgniarką, wprowadzono warsztaty z psychologiem w klasie czwartej na temat
integracji zespołu klasowego, wprowadzono konkurs "Czytam, więc wiem", wprowadzono ofertę dla ucznia
niepełnosprawnego, przystąpiono do udziału w projekcie "Bezpieczna szkoła, bezpieczny uczeń". Ponadto
nauczyciele wymienili zakup programów komputerowych, które są wykorzystywane podczas zajęć z uczniami
i zebrań z rodzicami. Partnerzy szkoły i przedstawiciele samorządu biorący udział w wywiadzie stwierdzili,
że znane im są działania placówki mające na celu wzmacnianie pożądanych zachowań uczniów i przeciwdziałanie
niepożądanym. Wskazując przykłady modyfikacji tych działań powtarzali niektóre z wymienionych przez nauczycieli
i dyrektora. W opiniach dyrektora, nauczycieli i uczniów wyrażonych w czasie wywiadów oraz zdaniem wszystkich
ankietowanych nauczycieli (8) podczas modyfikacji działań wychowawczych uwzględnia się inicjatywy
uczniów. Dyrektor i nauczyciele stwierdzili, że propozycje zmian w działaniach wychowawczych, które zgłaszali
uczniowie i które zostały uwzględnione dotyczyły:
formy realizacji konkursu "Klasa na medal" (dbałość o salę lekcyjną, zaangażowanie w życie klasy i szkoły,
frekwencja, noszenie obuwia i stroju galowego, udział w konkursach),
uwzględniania propozycji uczniów przy tworzeniu kontraktów klasowych,
zgłaszania propozycji wycieczek,
sposobów obchodzenia uroczystości szkolnych, zabaw, spotkań klasowych,
współpracy przy tworzeniu scenariuszy imprez szkolnych i klasowych,
systematycznego aktualizowania gazetki Samorządu Uczniowskiego i gazetek klasowych,
udziału w akcjach charytatywnych.
Nauczyciele wymienili jeszcze zaproponowanie nauczycielom i rodzicom udziału w spektaklach "Dorośli dzieciom"
w ramach projektu "W ogrodzie sztuki bawimy się w teatr". W opiniach dyrektora, nauczycieli i pracowników
niepedagogicznych uczniowie prezentują zachowania zgodne z wymaganiami. Zdaniem nauczycieli
wyrażonym podczas wywiadu osiągnięciem szkoły w kształtowaniu wymaganych zachowań jest okazywanie przez
uczniów szacunku dla innych i ich pracy, tolerancja wobec odmienności (integracja z uczniem niepełnosprawnym),
umiejętność odróżnienia dobra od zła i kierowanie się tą wartością w swoim postępowaniu, umiejętność współpracy
w grupie, umiejętność rozwiązywania konfliktów, negocjacji oraz samorządność (wpływ na modyfikację działań
szkoły). Rozmówcy do niepożądanych zachowań zaliczyli zdarzające się incydentalnie sytuacje wynikające
z konfliktów rówieśniczych. W czasie obserwacji zajęć lekcyjnych i placówki nie stwierdzono przypadków
zachowania uczniów odbiegających od ogólnie przyjętych norm społecznych, a zdaniem dyrektora wyrażonym
w ankiecie w ciągu ostatnich dwóch lat nie było potrzeby zastosowania kar statutowych wobec uczniów. W ocenie
pracowników niepedagogicznych od uczniów oczekuje się: kulturalnego i bezpiecznego zachowania, tolerancji
względem drugiej osoby, w razie potrzeby udzielenia pomocy, aktywności. U uczniów podoba się im to, że są
kulturalni, respektują zasady i normy społeczne panujące w placówce oraz społeczności lokalnej, są prawdomówni
i uczciwi. W ocenie pracowników uczniowie znają normy społeczne obowiązujące w szkole oraz prezentują
zachowania i postawy zgodne z wymaganiami szkolnymi.
14 / 41
Obszar: Procesy
Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Komentarz:
Funkcjonowanie szkoły oparte jest na koncepcji, która jest realizowana poprzez podejmowanie
systematycznych działań, ukierunkowanych na wszechstronny rozwój uczniów i wspieranie ich twórczej
aktywności i zainteresowań. Koncepcją pracy jest znana całej społeczności i akceptowana przez nią.
Analiza i modyfikacja koncepcji przyczynia się do rozwoju szkoły i ucznia.
Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły została przyjęta przez radę pedagogiczną i jest znana
pracownikom szkoły. Potwierdzili to podczas wywiadów dyrektor szkoły, nauczyciele oraz pracownicy
niepedagogiczni informując, że mottem koncepcji pracy szkoły są słowa patronki Marii Konopnickiej "Przyszłość to
trud, nie zejdzie on z nieba, przez żaden cud, lecz zdobyć ją potrzeba". Najważniejsze założenia w pracy szkoły to:
kultywowanie lokalnych tradycji - koncepcji "Małej i wielkiej Ojczyzny",
doskonalenie form i metod pracy z uczniami w celu umożliwienia osiągnięcia sukcesu każdemu dziecku,
wspieranie zainteresowań i uzdolnień uczniów,
wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów,
stworzenie optymalnych warunków pracy dla ucznia niepełnosprawnego,
rozwijanie demokracji i samorządności w szkole,
kontynuacja patriotycznej tradycji szkoły,
otwarcie szkoły na środowisko lokalne,
promocja zdrowego stylu życia,
kształtowanie kultury osobistej uczniów.
Powyższe założenia koncepcji pracy szkoły zobrazował dyrektor stosowną dokumentacją, tzn."Koncepcja
funkcjonowania i rozwoju Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Rzeszotarach". Należy zaznaczyć,
że szkoła prowadzi działania realizujące koncepcję pracy szkoły. Dyrektor i nauczyciele biorący udział
w wywiadzie wymienili liczne działania realizujące założenia koncepcyjne:
wdrożenie w roku 2012/2013 programu europejskiego "Dziecko może, umie i potrafi" w celu podniesienia
efektywności kształcenia przedmiotów matematyczno-informatycznych i językowych,
wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci poprzez realizację programu "Indywidualizacja procesu nauczania
i wychowania uczniów klas I - III",
cykliczna realizacja projektu "W ogrodzie sztuki – bawimy się w teatr", który umożliwia dzieciom częste
obcowanie z grą artystyczną,
wykorzystanie pracowni komputerowej do uatrakcyjnienia zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych,
wspieranie uczniów zdolnych poprzez organizację kół: polonistycznego, przyrodniczego, matematycznego,
wspieranie uczniów mających trudności w nauce poprzez zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i zajęcia
logopedyczne,
promowanie szkoły w środowisku, które realizowane jest poprzez organizację festynów we współpracy
z licznymi instytucjami,
kształtowanie postaw patriotycznych poprzez organizację konkursów, np. "Moja Mała Ojczyzna" oraz
wycieczek historycznych, przygotowywanie uroczystości szkolnych o charakterze patriotycznym,
kształtowanie postaw ekologicznych poprzez zbiórkę surowców wtórnych, udział w akcji "Sprzątanie Świata",
dbałość o bezpieczeństwo uczniów poprzez organizację spotkań tematycznych z policjantami i strażakami.
Poza wymienionymi powyżej działaniami, na szczególną uwagę zasługuje kontynuowanie od roku szkolnego
2007/2008 programu edukacyjno-wychowawczego promującego miejscowość "Moje małe Rzeszotary". Wiodącym
celem tego oryginalnego przedsięwzięcia jest między-przedmiotowa realizacja ścieżki regionalnej - dziedzictwo
kulturowe w regionie. Treści programowe realizowane są na godzinach z wychowawcą, historii, języku polskim,
przyrodzie, sztuce, wychowaniu fizycznym i na zajęciach pozalekcyjnych. W programie biorą udział uczniowie klas
15 / 41
I - VI. Dzieci poznają historię swojej miejscowości oraz: wykonują tematyczne plakaty, prace plastyczne
i fotograficzne, albumy i drzewa genealogiczne swoich rodzin, przeprowadzają wywiady z ciekawymi ludźmi mieszkańcami Rzeszotar. Wyniki tych działań prezentowane są w formie wystaw szkolnych, na stronach
samodzielnie tworzonej gazetki uczniowskiej oraz na gazetkach ściennych we wszystkich klasach. Zdaniem
respondentów powyższe działania mają charakter stały i cykliczny. Nowym działaniem według dyrektora i grona
pedagogicznego jest wspomaganie działalności Stowarzyszenia Przyjaciół Szkoły "Patataj, Patataj". Koncepcja
pracy szkoły jest analizowana i w razie potrzeby jest modyfikowana, co potwierdzili wszyscy ankietowani
nauczyciele (8) podkreślając, że uczestniczyli w pracach nad jej analizą i modyfikacją. Podobne zdanie wyraził
dyrektor, który uważa, że koncepcja pracy szkoły jest analizowana przez radę pedagogiczną. Zaistnienie nowej
sytuacji lub pojawienie się problemu jest omawiane przez nauczycieli, następuje weryfikacja zapisów koncepcji
i wspólnie wypracowuje się wnioski. Efektem analizy, zdaniem dyrektora i nauczycieli, było opracowanie wniosków,
takich jak:
"Wzbogacić koncepcję pracy o cel strategiczny w związku z założeniem Stowarzyszenia Przyjaciół Szkoły Patataj, Patataj",
"Wzbogacić model absolwenta o nowe cechy: bycie tolerancyjnym, otwartym na potrzeby drugiego człowieka
i pomocnym osobom potrzebującym i niepełnosprawnym".
Przeprowadzone badanie dowodzi, że istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana uczniom
i akceptowana przez nich, co potwierdzili w wywiadach dyrektor i uczniowie. Zdaniem dyrektora uczniowie są
zapoznawani z koncepcją pracy szkoły podczas godzin z wychowawcą. Dyrektor szkoły spotyka się także
z Samorządem Uczniowskim w celu omawiania spraw bieżących oraz analizowania koncepcji pracy szkoły.
Uczniowie uczestniczący w wywiadzie wskazali główne kierunki pracy szkoły, takie jak: nauka, przygotowanie
do sprawdzianów, poznawanie historii wsi, odpowiednie zachowanie (dyscyplina, punktualność, systematyczność),
rozwój fizyczny, dbałość o higienę osobistą, bezpieczeństwo, promocję ekologii, niesienie pomocy potrzebującym.
Uczniowie podkreślili, że nauczyciele są otwarci na ich potrzeby i są sprawiedliwi. Ponadto w szkole podoba im się,
że jest mało uczniów w klasach, jest dużo uroczystości i wycieczek, wyjazdów do kina. Uczniowie akceptują
wymienione kierunki pracy szkoły, ale chcieliby, aby w szkole była większa sala gimnastyczna i większe toalety dla
dziewcząt. Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana rodzicom i akceptowana przez nich,
co potwierdzili w wywiadach dyrektor i rodzice. Z najważniejszymi zadaniami rodzice są zapoznawani na zebraniu
ogólnym we wrześniu każdego roku szkolnego i na zebraniach z wychowawcami klas. Zdaniem rodziców dzieci
w szkole uczą się kulturalnego zachowania w różnych miejscach i sytuacjach, wrażliwości na krzywdę i potrzeby
innych, tolerancji, patriotyzmu, pomocy słabszym, szacunku do wszystkich pracowników szkoły, uczą się jak
pokonywać stres. Bardzo ważne, zdaniem rodziców, jest kształcenie w szkole kompetencji językowych
i informatycznych poprzez dodatkowe zajęcia z języka angielskiego, matematyki i informatyki.
Wieloletnie i systemowe oddziaływanie szkoły nakierowane na ugruntowanie w dzieciach tożsamości
lokalnej i więzi ze swoją miejscowością oraz ustawiczne wzbogacanie i uatrakcyjnianie działań
realizujących założenia koncepcyjne uzasadnia bardzo wysoki poziom spełnienia wymagania.
Poziom spełniania wymagania: A
16 / 41
Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
Komentarz:
Przeprowadzone badanie wskazuje, że oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
i odpowiada potrzebom uczących się i rynku pracy. Realizacja podstawy programowej jest przez
nauczycieli i dyrektora monitorowana. Oferta jest analizowana, jest wzbogacana i modyfikowana oraz
umożliwia rozwój zainteresowań dzieci. W szkole realizowane są nowatorskie rozwiązania programowe,
które przyczyniają się do uatrakcyjnienia i zaspokajania potrzeb edukacyjnych dzieci.
Z informacji uzyskanych od dyrektora i nauczycieli uczestniczących w wywiadach wynika, że oferta edukacyjna
jest spójna z podstawą programową. Wskazani respondenci zgodnie stwierdzili, że w klasach V - VI realizują
"starą" podstawę programową i we wdrażanych programach nauczania uwzględniają: zadnia szkoły, cele
edukacyjne, treści nauczania, ścieżki przedmiotowe, osiągnięcia uczniów, program wychowawczy i profilaktyki.
Natomiast w klasach I - IV realizują "nową" podstawę programową i w realizowanych programach biorą pod uwagę
przede wszystkim: wymagania ogólne, treści nauczania (wymagania szczegółowe) oraz zalecane warunki
i sposoby realizacji podstawy programowej. Wypowiedzi dyrektora i nauczycieli potwierdzają wszystkie
przeprowadzone obserwacje zajęć (6), w ramach których realizowane były treści i cele edukacyjne wynikające
z podstawy programowej. Warto dodać, że oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów,
co potwierdzają uczniowie, nauczyciele, rodzice i partnerzy szkoły. Nauczyciele podczas wywiadu wymienili
najważniejsze działania szkoły z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych uczniów. Zaliczyli do nich: 1)
wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez udział w programie "Indywidualizacja procesu nauczania
i wychowania uczniów klas I - III", 2) wzbogacenie oferty szkoły dla ucznia niepełnosprawnego, 3) realizację
programu opracowanego przez nauczycielkę języka polskiego "W ogrodzie sztuki – bawimy się w teatr", która
umożliwia dzieciom częste obcowanie z grą artystyczną, 4) realizację programu edukacyjno-wychowawczego
"Moje małe Rzeszotary", który przybliża uczniom problematykę najbliższego środowiska, 5) modyfikację oferty
edukacyjnej szkoły w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów (rozszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych
o basen – nauka pływania, koło języka niemieckiego i języka angielskiego), 6) realizację programów
ogólnopolskich "Szklanka mleka", "Pięć porcji warzyw, owoców lub soku", organizowanie konkursów
międzyszkolnych, międzygminnych i gminnych, 7) organizowanie zajęć z Pierwszej Pomocy Przedmedycznej, 8)
organizowanie co roku we wrześniu dla uczniów klasy IV turnusu edukacyjnego w Domu Wczasów Dziecięcych
w Przemkowie w celu integracji grupy i realizacji zajęć przyrody w terenie. Kolejni respondenci, uczniowie
w ankiecie (9), zostali zapytani, czego najbardziej chcieliby się nauczyć w szkole, odpowiadali, że: języków obcych
(4/9), matematyki (2/9), obsługi komputera (2/9). Pojedynczy uczniowie wskazywali historię, wychowanie fizyczne,
taniec, zdobycie karty rowerowej, muzykę, przyrodę. Większość uczniów (7/9) odpowiedziała, że szkoła umożliwia
im nauczenie się tych najważniejszych rzeczy, odmienne zdanie wyraziło 2 uczniów. Wszyscy ankietowani rodzice
(33), wskazali, że szkoła zaspokaja potrzeby edukacyjne dziecka. Natomiast spośród 33 ankietowanych rodziców,
potrzeby edukacyjne swojego dziecka określiło 19, m.in.: naukę języków obcych (4), zajęcia sportowe (2),
znajomość obsługi komputera (2), pojedyncze wskazania - wspieranie uzdolnień (np. wyjazdy do kina, teatru,
możliwość udziału w przedstawieniach i występach), zajęcia wyrównawcze z matematyki. Oferta edukacyjna
proponowana przez szkołę uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy, o czym
świadczą spójne wypowiedzi dyrektora, nauczycieli, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu. Według
respondentów szkoła kształci kompetencje niezbędne w życiu każdego człowieka: kształcenie kompetencji
językowych i informatycznych poprzez prowadzenie obowiązkowej lekcji informatyki dla klasy IV w latach szkolnych
2009/10 – 2011/12, zajęcia koła informatycznego w ramach godzin z art. 42 Karty Nauczyciela. Kształtowanie
u uczniów właściwych postaw i zachowań w grupie i miejscach publicznych poprzez: wyjścia i wyjazdy do teatrów,
kin, muzeów, kształcenie umiejętności interpersonalnych, np.: postrzeganie siebie i rozumienia swoich uczuć,
radzenia sobie ze stresem poprzez udział w warsztatach z psychologiem i pedagogiem. Nauczyciele biorący udział
w wywiadzie dodali, że oferta edukacyjna uwzględnia kształcenie umiejętności: pracy w grupie, organizatorskich,
udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, samorządności, poszukiwania i wykorzystywania informacji
z różnych źródeł, wystąpień publicznych, redagowania pism użytkowych, rozpoznawania własnych emocji,
zarówno tych dobrych jak i złych i umiejętności panowania nad nimi. W świetle przeprowadzonego badania
zasadne jest stwierdzenie, że realizacja podstawy programowej jest monitorowana, na co wskazali podczas
wywiadów dyrektor i nauczyciele. Ich zdaniem realizacja podstawy programowej jest monitorowana dwa razy
w roku i na zakończenie cyklu kształcenia poprzez obserwację zajęć, stosowane formy i metody pracy, analizę
17 / 41
planów wynikowych, sprawozdania nauczycieli i analizę kart monitoringu wypełnianych przez nauczyciel. Po
analizie opracowano wnioski:
"Podstawa programowa w roku szkolnym 2011/12 została zrealizowana",
"Godziny zastępstw za nieobecnych nauczycieli przydzielać nauczycielom tych samych przedmiotów
lub pokrewnych i realizować podstawę programową",
"Zmodyfikować plany wynikowe z uwzględnieniem słabo opanowanych umiejętności przez uczniów”.
Argumentem świadczącym o tym, że oferta edukacyjna szkoły jest modyfikowana w celu umożliwienia
pełniejszego rozwoju uczniów, są wypowiedzi dyrektora, partnerów szkoły, nauczycieli, rodziców i uczniów. Na
poparcie tej tezy można wskazać wybrane przykłady obrazujące zmiany, jakie dokonały się w ofercie edukacyjnej
na przestrzeni dwóch ostatnich lat. W roku szkolnym 2011/2012 celem wyrównywania szans edukacyjnych
uczniów realizowano w szkole program "Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I - III".
Nastąpiła również modyfikacja oferty edukacyjnej szkoły o rozszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych o naukę
pływania, koło języka niemieckiego i języka angielskiego. Zorganizowano w szkole zajęcia z logopedą (6 godzin
w tygodniu) dla 8 uczniów. Co roku we wrześniu dla uczniów klasy IV organizowany jest turnus edukacyjny
w Domu Wczasów Dziecięcych w Przemkowie w celu integracji grupy i realizacji zajęć przyrody w terenie.
Podejmowane działania wzbogacające ofertę edukacyjną szkoły pozytywnie ocenili ankietowani uczniowie klasy V
(9/9), rodzice (31/33) oraz partnerzy w wywiadzie, stwierdzając, że szkoła pomaga rozwijać zainteresowania
i aspiracje dzieci.
Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe, co zgodnie wskazali nauczyciele i dyrektor. Do działań
nowatorskich respondenci zaliczyli:
od roku 2008/2009 realizowany jest opracowany przez nauczycielkę szkoły program edukacyjny "W ogrodzie
sztuki bawimy się w teatr". Program wzbogaca zagadnienia z dziedziny edukacji kulturalnej, w szczególności
edukacji teatralnej, treści zawarte w programach nauczania edukacji wczesnoszkolnej i języka polskiego
w klasach IV - VI. Realizowany jest również przez nauczycieli muzyki, plastyki, informatyki, języka
niemieckiego jak również rodziców. Program nastawiony jest na działania praktyczne, uczestnictwo w życiu
kulturalnym szkoły i środowiska lokalnego oraz na aktywność i zaangażowanie uczniów. Założenia programu
to: rozwijanie wrażliwości dzieci na żywe słowo i tekst, wyzwalanie aktywności ruchowej i pantomimicznej
dzieci, rozwijanie kreatywności i swobodę ekspresji artystycznej, przygotowanie świadomego odbiorcy.
Działania programu obejmują: edukację muzyczną na zaproszenie Szkoły Muzycznej w Legnicy, wyjazdy
na spektakle teatralne (dwa razy w roku), zajęcia teatralne (dwie godziny w tygodniu) tworzenie scenariusza
do własnego spektaklu, zajęcia koła plastycznego (dwie godziny w tygodniu), wykonywanie strojów,
rekwizytów (dzieci i rodzice), wykonywanie dekoracji (uczniowie i nauczyciele klas młodszych),
organizowanie wernisażu w galerii szkolnej, przygotowywanie oprawy muzycznej (dla każdego spektaklu
komponowane są nowe piosenki i dobór muzyki instrumentalnej), wykonanie tańców i utworów
fortepianowych (uczniowie), oświetlenie i nagłośnienie sceny (rodzice i pracownicy obsługi szkoły),
przygotowanie spektaklu i wystawienie na festynie z okazji Święta Szkoły, redagowanie gazetki szkolnej.
18 / 41
Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Komentarz:
Procesy edukacyjne są realizowane z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów realizacji
podstawy programowej, są planowane oraz zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się, są
monitorowane i doskonalone, a wnioski z monitorowania są wykorzystywane do planowania tych
procesów. W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów, analizuje się ich wyniki i wdraża wnioski z tych
analiz. Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce oraz motywuje ich do dalszej pracy,
a informacja o postępach w nauce otrzymana w wyniku oceniania pomaga uczniom uczyć się i planować
swój indywidualny proces uczenia się. Nauczyciele stosują różne sposoby wspierania i motywowania
uczniów w procesie uczenia się oraz pracują wspólnie z uczniami nad doskonaleniem procesów
edukacyjnych.
Z przeprowadzonego badania wynika, że procesy edukacyjne są realizowane w szkole z wykorzystaniem
zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej. Wskazują na to spójne wypowiedzi
dyrektora i nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, z których wynika, że: sale lekcyjne klas I - III składają się
z dwóch części - edukacyjnej i rekreacyjnej, sale wyposażone są w pomoce dydaktyczne potrzebne do zajęć,
sprzęt audiowizualny, gry i zabawy dydaktyczne, kąciki tematyczne, uczniowie mają szafki, w których przechowują
część podręczników i przybory szkolne, zespoły klasowe liczą mniej niż 20 uczniów, edukacja w klasach I - III
realizowana jest w formie kształcenia zintegrowanego, pracuje jeden nauczyciel, a naukę języka obcego i religii
powierzono specjalistom, dzieci mają dostęp do komputerów, organizowane są zajęcia opiekuńcze, rozwijające
zdolności oraz zajęcia dla uczniów mających trudności w nauce. Ponadto pedagodzy uczący w klasach IV - VI
zwrócili uwagę na: 1) dbałość o czystość języka i bogacenie słownictwa oraz poprawność językową, 2) rozwijanie
nawyków i potrzeb czytelniczych, 3) prowadzenie zajęć badawczych i terenowych (wyjazdy klas "Zielone szkoły"
do Przemkowa - lekcje przyrody w terenie, stosowanie ćwiczeń praktycznych, doświadczeń i eksperymentów), 4)
stawianie pytań i poszukiwanie odpowiedzi w różnych źródłach informacji. Zdaniem nauczycieli wypowiadających
się podczas wywiadu w szkole nie ma ograniczeń w stosowaniu zalecanych warunków i sposobów realizacji
podstawy programowej. Dokonana analiza prowadzi do wniosku, że procesy edukacyjne przebiegające
w szkole są planowane, co potwierdził dyrektor w wywiadzie i nauczyciele w ankiecie (8/8). Nauczyciele
w planowaniu procesów edukacyjnych w odniesieniu do przedmiotu, którego nauczają uwzględniają: możliwości
i potrzeby uczniów, liczebność klas i organizację roku szkolnego, czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych
treści, zdolności uczniów, zainteresowania, inicjatywę, ciekawość świata. Ponadto, zdaniem dyrektora planując
procesy edukacyjne rada pedagogiczna uwzględnia: opracowany arkusz organizacyjny, plan nadzoru
pedagogicznego, przedmiotowy system oceniania, kalendarz organizacji roku szkolnego, ilość godzin
zaplanowanych na realizację podstawy programowej w danym cyklu kształcenia, wnioski z programów
realizowanych w szkole, szkolny kalendarz imprez i uroczystości, opracowanie planów pracy zespołów
działających w szkole, wnioski i opinie rodziców, możliwości organizacyjne i wyposażenie szkoły. Argumentem
wskazującym na spełnienie wymagania jest fakt, że procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób
sprzyjający uczeniu się. Wszyscy ankietowani nauczyciele (8) wskazali, że szkoła zapewnia możliwość
korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych. Również wszyscy pedagodzy uważają,
że pomieszczenia, w których prowadzi się zajęcia sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów. Kolejni respondenci,
uczniowie klasy piątej i szóstej, mieli możliwość wypowiedzenia się w sprawie organizacji procesów edukacyjnych.
Uczniowie w ankiecie (klasa V) wyrazili swoje zdanie, co do zmęczenia z powodu liczby zajęć w szkole jednego
dnia. Prawie wszyscy uczniowie (8/9) twierdzili, że są zmęczeni raz w tygodniu, a 1, że rzadziej niż raz w tygodniu.
Większość ankietowanych uczniów klasy VI (5/8) stwierdziła, że nie czuje się zmęczona z powodu liczby zajęć
w szkole. Odmienną opinię wyraziło 3 badanych. Na podstawie analizy tygodniowego planu zajęć należy
stwierdzić, że liczba godzin zajęć dla poszczególnych klas jest rozłożona równomiernie na poszczególne dni
tygodnia, ponieważ zajęcia w szkole odbywają się w godzinach od 7.45 do 13.15. W klasach I - III liczba godzin
dziennie wynosi 4 lub 5. Klasy IV - VI mają od 5 do 6 godzin w ciągu dnia. Ułożenie przedmiotów w planie dnia
sprzyja uczeniu się poprzez zachowanie higieny pracy, ponieważ na 6 godzinie lekcyjnej uczniowie nie mają
przedmiotów określanych jako trudne oraz przedmioty jednego dnia są zróżnicowane. Również zdaniem prawie
wszystkich ankietowanych rodziców (32/33) plan lekcji ułożony jest tak, że sprzyja uczeniu się. W trakcie
obserwowanych zajęć z edukacji wczesnoszkolnej, lekcji języka polskiego w klasie IV, matematyki w klasie V
i zajęć języka niemieckiego w klasie VI należy stwierdzić, że liczebność grup pozwalała na skuteczną organizację
procesów edukacyjnych w sposób sprzyjający uczeniu się. W czasie wszystkich obserwowanych zajęć nauczyciele
zachęcali uczniów do wzajemnego uczenia się oraz umożliwiali uczniom poprawę popełnionych błędów. Ponadto
19 / 41
wszyscy uczniowie byli zaangażowani w wykonywanie zadań na lekcji. Na podstawie obserwacji placówki można
stwierdzić, że wielkość sal jest odpowiednia do prowadzenia efektywnego procesu dydaktycznego, ponieważ
liczebności klas, nie przekracza 20 uczniów (klasa I - 15 uczniów, klasa II - 7, klasa III - 15, klasa IV - 8, klasa V 11, klasa VI - 11). Z informacji uzyskanych od badanych uczniów klasy piątej i szóstej, nauczycieli,
przeprowadzonych obserwacji lekcji wynika, że stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu
się. Nauczyciele wskazali, że stosują różnorodne metody nauczania, takie jak: metody aktywizujące (burza
mózgów, gry planszowe, drzewko decyzyjne, kula śnieżna, drama, gry i zabawy dydaktyczne), metody praktyczne,
metody poszukujące (dyskusja, praca z tekstem źródłowym, wykorzystanie słowników, Internetu i encyklopedii),
metody podające (wykład, pogadanka), metody zadaniowe i twórczego myślenia. Ankietowani nauczyciele
stwierdzili, że pracują z uczniami metodą projektu: kilka razy w roku (7/8), raz na rok (1/8). Ich zdaniem na wybór
metody pracy z uczniami wpływają: możliwości uczniów, cele i treści zajęć, potrzeby i inicjatywy uczniów, miejsce
realizacji zajęć,dostęp do pomocy (po 8 wskazań). Uczniowie klasy piątej w ankiecie wskazali, że w czasie lekcji
często wykorzystywane są: komputer (9/9), Internet (9/9). Dzieci uważają, że w grupach pracują często
na większości zajęć (6/9) i niektórych zajęciach (2/9), jeden uczeń stwierdził, że na wszystkich. Na zajęciach
rozwiązują problemy sformułowane przez nauczycieli lub uczniów: na wszystkich zajęciach (4/9), na niektórych
zajęciach (3/9) i na większości zajęć (2/9). Ankietowani uczniowie klasy szóstej, stwierdzili, że w dniu badania
pracowali w grupach: na niektórych zajęciach (8/8). Ucząc się zaciekawionych zajęciami było 6 szóstoklasistów.
Wszyscy uczniowie klasy szóstej (8) stwierdzili, że ktoś pomógł im zastanowić się nad tym, czego się nauczyli
na lekcjach w dniu badania. Obserwowane lekcje wykazały, że uczniowie byli zaangażowani w wykonywanie
zadań, a nauczyciele zachęcali do aktywności i motywowali uczniów do pracy, uczniowie byli zachęcani
do aktywności dzięki stworzeniu atmosfery przyjaznej uczniom, częstym pochwałom, a w przypadku nie wykonania
prawidłowo zadania nauczyciele stymulowali uczniów do podjęcia kolejnej próby. Ponadto w czasie wszystkich
lekcji nauczyciele wykorzystywali pomoce dydaktyczne (zestaw przyrządów tablicowych, zeszyty ćwiczeń,
podręcznik do kształcenia literackiego "Słowa na start", karty pracy "Co wiem o Polsce", słowniki, historyjki
obrazkowe, mapę fizyczną Polski, płytę z nagraniem "Katechizm dziecka polskiego", plansze (konstrukcja czasu
Perfekt). Zastosowane pomoce dydaktyczne sprzyjały realizacji założonych celów procesu edukacyjnego
i aktywizowały uczniów do efektywnej pracy. Z obserwacji wynika również, że nauczyciele dobierali zadania
odpowiednio do możliwości uczniów, tzn. nauczyciele różnicowali stopień trudności zadań, pomagali uczniom
mającym problemy oraz uczniom, którzy wcześniej ukończyli zadania zlecali zadania dodatkowe. Z obserwacji
placówki wynika, że szkoła ma możliwości do korzystania z technologii informatyczno-komunikacyjnej w pracy
uczniów i nauczycieli, ponieważ w pracowni komputerowej jest 10 komputerów i serwer, 2 laptopy, komputer
w sekretariacie szkoły i w dwóch pokojach nauczycielskich, w klasach I - III są po 2 komputery. Ocenianie
uczniów daje im informację o ich postępach, co potwierdzili badani uczniowie i nauczyciele. Wszyscy
ankietowani nauczyciele (8) twierdzili, że przekazują zawsze uczniom informację zwrotną, uzasadniającą ocenę
oraz wymienili, z jakich elementów składa się informacja zwrotna, uzasadniająca ocenę, którą otrzymuje uczeń.
Najczęściej określa ona: co jest dobrze, jakie są postępy, jakie są braki, jakie są sposoby ich uzupełnienia,
nad czym należy jeszcze popracować, wskazówki do dalszej pracy oraz do tego jak eliminować powstałe
zaległości. Informacja zwrotna zawiera również informację o możliwości poprawy oraz motywację i wzmocnienie
wiary we własne siły. Ankietowani uczniowie klasy V potwierdzili zdanie pedagogów, wskazując, że na wszystkich
zajęciach (7/9), na około połowie zajęć (2/9) wiedzą, dlaczego otrzymali określoną ocenę. Ponadto większość (7/9)
wskazała, że nauczyciele wystawiając ocenę odnoszą się do tego, co uczeń umiał lub wiedział wcześniej.
Respondenci stwierdzili, że nauczyciele wystawiając ocenę odnoszą się do ich wcześniejszych osiągnięć
lub trudności na wszystkich zajęciach (5/9), na mniej niż połowie zajęć (2/9), na większości zajęć (1/9), na około
połowie zajęć (1/9). W dokumencie "Wewnątrzszkolne ocenianie" znajdują się zapisy dotyczące szkolnego
systemu oceniania jak również sposoby informowania ucznia i jego rodziców o poziomie jego osiągnięć
edukacyjnych. Źródłem wiedzy mówiącym o tym, czy ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach była
obserwacja placówki, która pozwoliła na stwierdzenie, że w szkole widoczne są informacje o sukcesach uczniów.
Na ścianach szkolnych korytarzy znajdują się tablice, na których wyeksponowane są prace uczniów, dyplomy
sukcesów w konkursach. Są to tablice "Sukcesy naszych uczniów", "Osiągnięcia sportowe naszej szkoły", na której
wyeksponowane są sukcesy uczniów w konkursach i zawodach sportowych, np. udział w: Międzynarodowym
Konkursie Plastycznym Święty Franciszek z Asyżu i Jego zakon - 800 lat istnienia, Międzynarodowym Konkursie
Pływackim, Konkursach Ogólnopolskich (IX Edycja Ogólnopolskiego Konkursu "Mój Szkolny Kolega z Misji" I miejsce), Powiatowym Konkursie Dzieci Niepełnosprawnych – I miejsce, Diecezjalnym Konkursie "Błogosławiony
Jan Paweł II Przyjaciel i Wychowawca" - I, II i III miejsce, Turnieju Piłki Nożnej "Moje Małe Euro" - I miejsce,
Konkursie Przyrodniczym "Ptaki wiosny" - II miejsce, "Róża poetów" - II miejsce. Ocenianie uczniów motywuje
ich do dalszej pracy. Ankietowani uczniowie klasy V (9) wypowiedzieli się na temat, jak często nauczyciele
rozmawiają z nimi na temat przyczyn ich sukcesów w nauce. 2 uczniów uważa, że takie rozmowy mają miejsce
bardzo często, 3 uczniów, że często, natomiast 2 twierdzi, że rzadko i 2, ze nigdy. Uczniowie uważają,
że nauczyciele rozmawiają z nimi na ten temat trudności w nauce: bardzo często (3/9), często (3/9), rzadko (1/9),
20 / 41
nigdy (1/9). W odpowiedzi na kolejne pytanie skierowane do uczniów w ankiecie: "Jak się zazwyczaj czujesz, kiedy
jesteś oceniany(a)?" respondent mógł wybrać trzy opisy, które najlepiej do niego pasowały. Uczniowie wskazywali
najczęściej: 1) mam ochotę się uczyć (8/9), 2) jestem zadowolony (6/9), 3) postanawiam, że się poprawię (6/9),
wiem co mam poprawić (3/9). Natomiast uczniowie biorący udział w wywiadzie mówili, w odpowiedzi na wyżej
wskazane pytanie, że: "wiem, co mam poprawić", "jest mi to obojętne". Ankietowani nauczyciele (7/8), stwierdzili,
że uczniowie dzięki informacji zwrotnej, jaką otrzymują od nauczycieli są zmotywowani do pracy, odmiennego
zdania był 1 respondent. Pytani o to samo, ankietowani rodzice, odpowiedzieli: tak, na większości lekcji (15/33),
na wszystkich lekcjach (14/33), na nielicznych lekcjach ( 3/33) i 1 rodzic nie udzielił odpowiedzi. W szkole
monitoruje się osiągnięcia uczniów, co potwierdzili w swoich wypowiedziach dyrektor i nauczyciele w czasie
wywiadów. Według dyrektora monitoring prowadzony jest poprzez: ocenianie postępów uczniów (bieżące, analizę
wyników klasyfikacji śródrocznej i rocznej), analizę sprawdzianów, kartkówek, testów i sprawdzianów
z poszczególnych przedmiotów, diagnozę wstępną w klasach IV, analizę sprawdzianu w klasie VI i testu
kompetencji w klasie III (Ogólnopolskie Badanie Umiejętności Trzecioklasistów), odpytywanie, sprawdzanie zadań
domowych, obserwację aktywności uczniów, analizę zeszytu spostrzeżeń, analizę frekwencji, systematyczności
pracy, diagnozowanie umiejętności edukacyjnych, rozmowy wychowawców z uczniami i rodzicami, obserwacje
zachowań uczniów. Podczas monitoringu, zdaniem dyrektora, poszukiwane są odpowiedzi na pytania dotyczące:
czy następuje u uczniów przyrost wiedzy i umiejętności?, czy wszyscy uczniowie maja możliwość osiągnięcia
sukcesu na miarę swoich możliwości i indywidualnych predyspozycji?, czy szkoła zapewnia uczniom poczucie
bezpieczeństwa?, czy oferta szkoły odpowiada na potrzeby uczniów?, jakie są mocne i słabe strony pracy szkoły?.
Wypowiedź dyrektora potwierdzili wszyscy ankietowani nauczyciele (8) oraz biorący udział w wywiadzie,
wskazując, że monitorują osiągnięcia wszystkich uczniów systematycznie w sposób zorganizowany. Procesy
edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane. Ankietowani nauczyciele (8) i dyrektor podali przykłady
monitorowania procesów edukacyjnych. Wskazali na prowadzenie analizy diagnoz wewnętrznych na początku roku
szkolnego i roczne, analizy sprawdzianów zewnętrznych, osiągnięć uczniów w nauce i zachowaniu dwa razy
w roku, osiągnięć w konkursach. Ponadto wymieniali bieżące ocenianie pracy uczniów poprzez sprawdziany, testy,
kartkówki, odpowiedzi ustne oraz bezpośrednie obserwacje uczniów. Nauczyciele podkreślili, że istotnym
elementem jest wymiana informacji na temat uczniów, wynikająca z rozmów z wychowawcami i rodzicami. Dyrektor
dodał, że monitorowanie odbywa się także poprzez obserwację zajęć, ankiety, rozmowy z uczniami i rodzicami
oraz wywiady, które są prowadzone w celu zdobycia informacji o sytuacji materialnej uczniów, która umożliwi
zapewnienie im pomocy. Wnioski z monitoringu są wykorzystywane w planowaniu procesów edukacyjnych,
potwierdzili to biorący udział w wywiadach dyrektor i nauczyciele, podając przykłady wniosków wykorzystywanych
w planowaniu procesów edukacyjnych. Celem doskonalenia u dzieci poprawność wypowiedzi pisemnych
pod kątem językowym, interpunkcyjnym i ortograficznym wdrożono działania: w większym zakresie stosowano
korelację międzyprzedmiotową, dokonano modyfikacji planów wynikowych zwiększając liczbę godzin na realizacje
tej tematyki. Przeprowadzona diagnoza wykazała, że jest potrzeba organizacji dodatkowych zajęć w tym zajęć
logopedycznych, wypracowano wnioski: ”Należy celem wyrównania szans wprowadzić od roku 2011/2012 zajęcia
logopedyczne, realizować program - Indywidualizacja nauczania w klasach I - III" (praca z dziećmi uzdolnionymi
przyrodniczo-matematycznie, praca z dziećmi mającymi trudności w czytaniu i pisaniu, praca z dziećmi mającymi
trudności w mówieniu"). Od roku 2012/2013 dla 8 uczniów zorganizowano zajęcia logopedyczne w wymiarze 6
godzin tygodniowo. Dyrektor w ankiecie dodał wniosek: 1) "Należy doskonalić czytanie ze zrozumieniem
na wszystkich poziomach i przez wszystkich nauczycieli". Celem realizacji wniosku szkoła wzięła udział w akcji
"Cała Polska czyta dzieciom". Zorganizowano konkurs czytelniczy dla uczniów klas IV – VI "Czytam, więc wiem".
W klasach I - III uczniowie prowadzili kąciki lektur. 2) Wniosek dotyczący pisania: "Zwracać szczególną uwagę
na stronę graficzną pisma" - zorganizowano konkursy "Na najpiękniejszy list do Świętego Mikołaja” w klasach I – III
i "Najładniejszy zeszyt" (ćwiczenie kaligrafii). Współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów
edukacyjnych, co potwierdzili uczniowie uczestniczący w wywiadzie, podając przykłady zmian w szkole, które
zostały przygotowane wspólnie przez nauczycieli i uczniów, takie jak: w roku 2011/2012 organizacja wyjazdów
na basen i wyjazdy raz w miesiącu do kina Piast do Legnicy w ramach realizowanego programu "Nowe horyzonty".
Prawie wszyscy ankietowani uczniowie (8/9) stwierdzili, że nauczyciele na większości zajęć pytają ich o opinie,
w jaki sposób chcieliby się uczyć na lekcjach. Podobnego zdania byli ankietowani rodzice uczniów klas piątych,
z których większość (23/33) stwierdziła, że opinie uczniów dotyczące tematyki zajęć, czy sposobu prowadzania
zajęć są uwzględniane przez nauczycieli, sześciu, że rzadko i jeden, że nigdy, troje rodziców nie udzieliło
odpowiedzi. Spośród 33 badanych rodziców, 16 podało przykłady uwzględniania opinii uczniów. Wymienili:
na zajęciach pozalekcyjnych uczniowie mają możliwość np. wyboru techniki plastycznej, na zajęciach sportowych
dyscypliny sportowej, na godzinach z wychowawcą rozmawiają na tematy, które ich interesują, ustalają wspólnie
z nauczycielami terminy sprawdzianów oraz przeczytania lektur, uczniowie decydują o miejscach wycieczek.
Podczas wywiadu grupowego nauczyciele podali przykłady uwzględniania propozycji dzieci w zakresie sposobu
prowadzenia zajęć. Dotyczyły one prowadzenia zajęć przez uczniów i decydowania o wyjazdach do kina oraz
teatru. Natomiast ankietowani pedagodzy stwierdzili, że biorą pod uwagę opinie uczniów, o tym, jak chcieliby się
21 / 41
uczyć na wszystkich zajęciach (7/8) lub na większości zajęć (1/8). Pomysły uczniów według nauczycieli dotyczyły:
metod pracy na lekcji (8), tematyki lekcji (7/8), sposobu oceniania (8), zajęć pozalekcyjnych (8), terminów testów,
sprawdzianów (7/8). Również według dyrektora propozycje i opinie uczniów są uwzględniane w działaniach
podejmowanych przez szkołę takich jak: prowadzenie kampanii wyborczej do Samorządu Uczniowskiego,
zgłaszanie propozycji dyskotek, zabaw szkolnych i klasowych, proponowanie sposobów wykorzystania funduszy
klasowych, wyboru miejsca w które chcą pojechać na wycieczkę szkolną, sugerowanie tematyki godzin
z wychowawcą, redagowanie gazetki szkolnej i ściennych gazetek tematycznych, przygotowywanie przedstawień
teatralnych i zbiórka funduszy na działalność koła teatralno-medialnego, wykonywanie albumów i drzew
genealogicznych, udział w programie "Adopcja na odległość" dziewczynki z Indii - Suszmy, co miało wpływ
na rozwój wrażliwości uczniów na potrzeby innych (zbiórka pieniędzy na edukację dziewczynki),
współorganizowanie imprezy środowiskowej "Dzień Babci i Dziadka", proponowanie lekcji otwartych dla rodziców "Dzień rodziny", "Co powinniśmy wiedzieć o Świętach Bożego Narodzenia”, prowadzenie fragmentów lekcji,
prezentowanie swoich umiejętności i talentów podczas występów i uroczystości. Nauczyciele stosują
zróżnicowane metody wspierania i motywowania uczniów w procesie uczenia się, co podkreślają nauczyciele,
rodzice i uczniowie. Wszyscy ankietowani nauczyciele (8) wymienili działania wspierające uczniów w procesie
uczenia się. Prawie wszyscy respondenci (7/8) wskazywali na stosowanie oceny kształtującej, pozytywne
motywowanie uczniów do pokonywania trudności, stosowanie aktywizujących metod nauczania dostosowanych
do potrzeb i możliwości ucznia oraz wzmacnianie poczucia własnej wartości. Wśród sposobów wspierania uczniów
w uczeniu się, nauczyciele również wymieniali prowadzenie zajęć pozalekcyjnych zgodnych z potrzebami uczniów.
Część respondentów wskazywała na stwarzanie możliwości wyrównywania braków w wiadomościach
i umiejętnościach poprzez wskazywanie metod ułatwiających uczenie się, ukierunkowywanie uczniów na ciekawą
literaturę, mobilizowanie ich do czytania dodatkowych lektur, organizowanie wyjazdów do kina i teatru (biorąc
pod uwagę repertuar związany z lekturami). Nauczyciele stosują indywidualizację procesu nauczania, zachęcają
do udziału w zajęciach kół i do konkursów przedmiotowych. Motywują dzieci: emocjonalnie - mówienie
o pozytywnych uczuciach wobec dziecka jego pozytywnym stosunku, wartościowo - informowanie o pozytywnych
zachowaniach, informacyjnie - udzielanie rad, informacji, które mogą pomóc w rozwiązywaniu jakiegoś problemu,
instrumentalnie - dostarczanie konkretnej pomocy dziecku, współpraca z logopedą. Większość nauczycieli
wskazywała na: sprawiedliwe ocenianie, różnicowanie zadań i form sprawdzania wiedzy z uwagi na możliwości
uczniów, przygotowanie dodatkowych zadań do pracy w domu, organizowanie wycieczek, imprez tematycznie
związanych z przedmiotem, przyjmowania porażek i oceniania sytuacji. Natomiast uczniowie podczas wywiadu
wskazali, że do dalszej nauki zachęcają ich sposoby prowadzenia lekcji przez nauczycieli, sprawiedliwe ocenianie,
zachęcanie do poprawy ocen. Rodzice mówili o tym, że nauczyciele zachęcają dzieci do nauki, oceniają ich
wysiłek, motywują ich do pokonywania trudności, organizują pomoc uczniom, którzy mają trudności. Nauczyciele
eksponują osiągnięcia uczniów na tablicach szkolnych. W lasach I - III organizowane jest "Koło Fortuny", które
polega na zdobywaniu punktów przez dzieci za wiedzę, zdrową rywalizację i współzawodnictwo. Nauczyciele
promują różne formy aktywności uczniów (sportowe, plastyczne, muzyczne), zachęcają uczniów do udziału
w konkursach, umożliwiają uczniom wykazanie się w różnych sytuacjach np. przez udział w przedstawieniach
i reprezentowanie szkoły na zewnątrz. Uczniowie słyszą pochwały ustne na spotkaniach z rodzicami. Rodzice
otrzymują listy gratulacyjne, a uczniowie za swoje osiągnięcia nagrody książkowe. Również rodzice biorący udział
w wywiadzie wypowiedzieli się na ten temat, wskazując, w jaki sposób ich dzieci są motywowane do dalszej pracy.
Rodzice mówili o tym, że szkoła dba o to, by uczeń odnosił sukcesy na miarę swoich własnych możliwości.
Zapewniona jest w szkole pomoc logopedyczna. Oferuje się uczniom ofertę zajęć pozalekcyjnych - kół
zainteresowań i zespołów dydaktyczno-wyrównawczych. Wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są
wdrażane, o czym świadczą wypowiedzi dyrektora i nauczycieli uczestniczących w wywiadach. Wskazani
respondenci podali przykłady wdrożonych wniosków:
"Należy doskonalić czytanie ze zrozumieniem na wszystkich poziomach i przez wszystkich nauczycieli".
Celem realizacji wniosku zorganizowano akcję "Cała Polska czyta dzieciom", czytanie utworów Marii
Konopnickiej podczas obchodów święta szkoły przez znane osoby (wójt, radni, ksiądz proboszcz, sołtys).
Zorganizowano konkurs czytelniczy dla uczniów klas IV – VI "Czytam, więc wiem" . W klasach I – III
wprowadzono "Lekturniki" i kąciki przeczytanych lektur,
"Zwracać szczególną uwagę na stronę graficzną pisma". W tym celu zorganizowano konkurs "Na
najpiękniejszy list do Świętego Mikołaja" w klasach I – III i konkurs "Najładniejszy zeszyt" celem ćwiczenia
kaligrafii.
Informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się. Ankietowani uczniowie klasy V stwierdzili,
że nauczyciele często (3/9), bardzo często (5/9) i rzadko (1/9) rozmawiają z nimi o postępach w nauce i dzięki
temu wiedzą, jak się uczyć. Natomiast wszyscy uczniowie klasy VI (8) w ankiecie wskazali, że na lekcjach dostali
22 / 41
od nauczyciela wskazówkę, która pomogła im się uczyć. Kolejni respondenci, rodzice, w ankiecie wyrazili swoją
opinię dotyczącą efektywności informacji nauczycieli o wynikach dziecka. Wszyscy ankietowani rodzice (33)
uważają, że informacja o wynikach dziecka, uzyskana od nauczycieli pomaga mu się uczyć. W odpowiedzi
na kolejne pytanie, również prawie wszyscy rodzice (28/33) wskazali, że ich dzieci potrafią się uczyć. W trakcie
wywiadu, uczniowie podkreślili, że nauczyciele rozmawiają z nimi o tym, jak się uczyć i rozmowy te pomagają im
się uczyć. Dzieci mówiły o tym, że omawiają z nauczycielami sposoby zapamiętywania i jak uczyć się słówek
i liczenia.
Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli
Komentarz:
Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli, ponieważ nauczyciele współpracują
w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych, wspomagają siebie nawzajem w organizowaniu i realizacji
procesów edukacyjnych, a wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów następuje w wyniku
wspólnych ustaleń między nauczycielami.
Tezę, że nauczyciele współdziałają przy tworzeniu procesów edukacyjnych, potwierdzają wyniki ankiety dla
nauczycieli i analiza dokumentacji. Wszyscy badani nauczyciele (8) konsultują swoje plany zajęć edukacyjnych
z innymi pedagogami w szkole. Z analizy dokumentacji wynika, że w szkole funkcjonują:
zespół wychowawczy i profilaktyczny w klasach I - VI, który monitoruje i wprowadza zmiany dotyczące
kryteriów ocen z zachowania i procedur wychowawczych, analizuje i dokonuje ocen bieżących problemów
wychowawczych oraz wypracowuje sposoby ich rozwiązywania i precyzuje wnioski do dalszej pracy,
zespół do spraw bezpieczeństwa uczniów opracowuje plan działań z zakresu bezpieczeństwa uczniów,
zespół do spraw ewaluacji wewnętrznej przygotowuje propozycje obszarów i wymagań do objęcia ewaluacją
wewnętrzną, opracowuje projekt ewaluacji, przeprowadza i przygotowuje raport z ewaluacji wraz
z wnioskami,
zespół przedmiotowy klas IV – VI dokonuje analizy i ocenia bieżące problemy dydaktyczne, współdziała
w realizacji indywidualnych programów pracy z uczniami, w realizacji i korelacji treści przedmiotowych,
wspólnie wypracowuje kryteria oceniania uczniów, w tym uczniów z obniżonymi wymaganiami edukacyjnymi,
ustala metody i sposobów motywowania uczniów i podnoszenia efektów pracy ucznia zdolnego i mającego
kłopoty z przyswajaniem wiedzy i umiejętności, prowadzi ewaluację podjętych działań,
zespół nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej dzieli się wiedzą i doświadczeniem w nauczaniu dziecka
w klasach I - III, koordynuje działania w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, doskonalenia warsztatu
pracy poprzez samokształcenie, rozwiązuje bieżące problemy pedagogiczne. W analizowanej dokumentacji
znajdują się również zapisy dotyczące planowania przez zespoły nauczycieli konkursów i imprez
wewnątrzszkolnych.
Nauczyciele współpracują przy analizie procesów edukacyjnych. Wszyscy ankietowani nauczyciele (8)
wskazali, że samodzielnie przeprowadzają analizę procesów, za które ponoszę odpowiedzialność i analizę
podejmują wspólnie z innymi nauczycielami, np. w zespołach zadaniowych. Argumentów świadczących
o słuszności postawionej tezy dostarczył dyrektor w ankiecie i nauczyciele podczas wywiadu podając przykłady
analiz procesów edukacyjnych prowadzonych wspólnie. Wymienili: planowanie i analizowanie wyników badan
wewnętrznych, analizowanie problemów wychowawczo opiekuńczych, analizowanie próbnych sprawdzianów
i wyników szóstoklasistów, analizowanie udziału uczniów w zajęciach pozalekcyjnych, opracowywanie obszarów
i harmonogramu badań wewnętrznych, przygotowywanie narzędzi i terminów badań, opracowywanie raportów,
diagnozowanie potrzeb i określenie form pomocy i zajęć specjalistycznych dla uczniów. Zespoły wspólnie analizują
procesy edukacyjne, wypracowują wnioski i przedstawiają radzie pedagogicznej do akceptacji i do realizacji. Na
podstawie analizy zebranego materiału, należy stwierdzić, że nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji
procesów edukacyjnych, na co wskazują wypowiedzi dyrektora i nauczycieli. Wspierają się wzajemnie poprzez:
pracę w zespołach, dzielenie się wiedzą i doświadczeniem, prowadzenie lekcji otwartych, wspólne organizowanie
konkursów, imprez, uroczystości szkolnych, wycieczek, wyjazdów na zielone szkoły, wymienianie między sobą
23 / 41
pomocy dydaktycznych, scenariuszy zajęć, literatury, rozmawianie na temat motywacji uczniów do pracy,
skutecznych metod i form nauczania, wspólne realizowanie działań w ramach projektów edukacyjnych, dzielenie
się informacjami o uczniu (jego zachowaniu na innych zajęciach lekcyjnych, jego sytuacji rodzinnej, o postępach
i sukcesach, zainteresowaniach i talentach). Wszyscy ankietowani nauczyciele (8) uważają, że wsparcie, jakie
uzyskują od innych nauczycieli jest wystarczające. Dokonana analiza prowadzi do wniosku, że wprowadzanie
zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych następuje w wyniku wspólnych ustaleń między
nauczycielami, czego dowodem są wskazane przez dyrektora liczne przykłady tego procesu, z których zostaną
wskazane tylko wybrane przykłady. W roku szkolnym 2011/2012 nauczyciele szkoły uczestniczyli w szkoleniu
"Ratujemy i uczymy ratować". Zajęcia prowadzone były również dla uczniów. Na posiedzeniu Rady Pedagogicznej
padła propozycja kontynuacji zajęć. Dyrektor szkoły przyjął propozycję i w arkuszu organizacyjnym na rok
2012/2013 z godzin do dyspozycji dyrektora wygospodarował dwie godziny na prowadzenie powyższych zajęć.
Obecnie nauczyciel wychowania fizycznego uczy dzieci udzielać pierwszej pomocy przedmedycznej. Nauczyciel
przyrody zaproponował wychowawcom, aby co roku we wrześniu organizować dla uczniów klasy IV turnus
edukacyjny w Domu Wczasów Dziecięcych w Przemkowie, w celu integracji grupy i realizacji zajęć przyrody
w terenie. Pomysł bardzo spodobał się zarówno uczniom, rodzicom i wychowawcom. Od trzech lat uczniowie klasy
IV spędzają jesienny weekend w Przemkowie. Nauczyciel polonista zaproponował, aby w roku szkolnym
2012/2013 przystąpić do realizacji programu Nowej Ery "Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej". W bieżącym roku
szkolnym raz w miesiącu uczniowie klas I - VI uczestniczą w ciekawych i wartościowych prelekcjach i seansach
filmowych w kinie "Piast" w Legnicy. Zdaniem ankietowanych nauczycieli (7/8) ich głos jest brany pod uwagę
w trakcie podejmowania decyzji o wprowadzaniu koniecznych zmian w realizacji procesów edukacyjnych w szkole,
odmienne zdanie wyraził jeden nauczyciel. Wszyscy nauczyciele uzasadnili swoją odpowiedź wskazując przykłady
wyrażonych opinii dotyczących takich kwestii jak: tworzenie planu zespołu samokształceniowego i ewaluacyjnego,
planowanie konkursów, uroczystości, imprez, wycieczek, planowanie udziału w programach i projektach
edukacyjnych, wybór tematów do pedagogizacji rodziców, dobór programu nauczania do przedmiotu, wybór
próbnych testów szóstoklasisty i trzecioklasisty. Najczęściej nauczyciele uważali, że zmiana w realizacji procesów
edukacyjnych wprowadzana jest w wyniku wspólnych ustaleń poprzedzonych dyskusją, propozycje przedstawiane
są na zespołach, a później na radzie pedagogicznej, gdzie są analizowane i zatwierdzane.
Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów
Komentarz:
Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne i adekwatne do potrzeb uczniów i zgodne
z oczekiwaniami rodziców. Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych
społecznie postaw. Biorą udział w planowaniu i modyfikowaniu działań wychowawczych w szkole. Wnioski
z analizy działań wychowawczych są wdrażane przez nauczycieli.
Zdaniem wszystkich respondentów - dyrektora, nauczycieli, rodziców, pracowników niepedagogicznych i uczniów,
działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne. Spójność oddziaływań wychowawczych według
respondentów gwarantują wspólne opracowanie i realizacja: 1) koncepcji pracy szkoły, 2) programu
wychowawczego i profilaktycznego, 3) regulaminów wewnątrzszkolnych regulujących działania organizacyjne
i wychowawcze szkoły, 4) jednolity system nagród, pochwał i kar. Podstawą uzyskania spójnych oddziaływań
wychowawczych jest stosowanie odpowiednich procedur i konsekwencja przez wszystkich nauczycieli. Przykładem
takich spójnych działań jest opracowany i wdrożony "Szkolny System Interwencji" oraz "Procedury postępowania
nauczycieli i metody współpracy szkoły z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością
i demoralizacją". Pracownicy niepedagogiczni podczas wywiadu stwierdzili, że wszyscy nauczyciele reagują
na niepożądane zachowania uczniów, które w ich szkole zdarzają się sporadycznie oraz wzmacniają właściwe
zachowania. Równe traktowanie z innymi uczniami wskazali ankietowani uczniowie (8/9), odmienne zdanie wyraził
1 uczeń. Prawie wszyscy ankietowani rodzice (32/33) stwierdzili, że sposób w jaki szkoła wychowuje uczniów
odpowiada potrzebom ich dzieci, a 1 rodzic nie udzielił odpowiedzi. Dowodów na poparcie tezy, że działania
wychowawcze są adekwatne do potrzeb uczniów dostarczyli nauczyciele wypowiadających się podczas
wywiadu. Na poparcie tej tezy wskazali w jaki sposób prowadzą diagnozę potrzeb uczniów: 1) diagnoza potrzeb
wychowawczych dokonywana jest na poziomie klas poprzez ankiety na temat profilaktyki zagrożeń, 2)
24 / 41
systematyczne obserwacje uczniów i wytworów ich prac w toku lekcji, na przerwach, na wycieczkach, na zabawach
szkolnych, w sytuacjach zarówno konfliktowych jak i pozytywnych, 3) z informacji uzyskanych od rodziców
w trakcie zebrań i spotkań, monitorowania postępów uczniów, rozmów z uczniami, analizy zapisów zeszytu
spostrzeżeń. W wyniku przeprowadzonych diagnoz podjęto działania:
zwiększono liczbę dyżurów w miejscach szczególnych zagrożeń,
zaplanowano rozpoczęcie realizacji projektu "Bezpieczna szkoła - bezpieczny uczeń",
zaplanowano i przeprowadzono warsztaty "Pierwsza pomoc",
zorganizowano spotkania z pielęgniarką na tematy związane z higiena osobistą,
podjęto współpracę z Sanepidem, którego pracownicy udostępnili materiały szkoleniowe i przeprowadzili
lekcje profilaktyki zagrożeń w klasach starszych,
systematycznie organizowane są spotkania z policjantami, którzy przeprowadzają pogadanki w klasach
z zakresu profilaktyki bezpiecznych zachowań,
zainicjowano spotkanie z przedstawicielami Służby Ochrony Kolei - pogadanka na temat właściwych
zachowań w miejscach związanych z koleją.
W opinii dyrektora nauczycieli i rodziców uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu
pożądanych społecznie postaw. W trakcie wywiadu nauczyciele stwierdzili, że do działań kształtujących
społecznie pożądane postawy stara się angażować wszystkich uczniów. Na potwierdzenie podali przykłady
licznych działań, w których uczestniczą uczniowie: udział w programie "Moje małe Rzeszotary" promującym
postawę poszanowania historii, kultury i regionalnego bogactwa, udział w akcji "Sprzątania Świata" promującej
postawę odpowiedzialności za środowisko przyrodnicze, udział w działaniach teatralnych "W bajkowej krainie",
w teatrzyku przedstawianym w języku niemieckim, w imprezach środowiskowych - "Jagodowe biesiadowanie",
"Dary jesieni", uczących tolerancji i umiejętności współpracy w grupie, udział w akcjach charytatywnych "Góra
Grosza", "Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy". Podkreślili liczny udział i zaangażowanie uczniów w "Wiosennym
przeglądzie piosenki" organizowanym przez legnicką szkołę muzyczną, w powiatowych biegach przełajowych,
w międzyszkolnym konkursie ortograficznym, w konkursach plastycznych, w "Parafialnym Dniu Babci i Dziadka',
"Wspólne kolędowanie" w "Dniu rodziny". Z ankiety skierowanej do uczniów wynika, że uczniowie klasy piątej (9)
brali udział w rozmowie na temat odpowiedniego zachowania: w ostatnim miesiącu (4/9), około pół roku temu
lub dawniej (1/9), kilka miesięcy temu (1/9), nigdy (3/9). Natomiast wszyscy ankietowani nauczyciele (8) wskazali,
ze ostatnia dyskusja na temat pożądanych postaw uczniów miała miejsce w przeciągu ostatnich 6 miesięcy.
Nauczyciele podczas wszystkich obserwowanych zajęć (6) poprzez swój sposób zachowania kształtują pożądane
społecznie postawy. W opinii dyrektora nauczycieli i rodziców uczniowie biorą udział w planowaniu
i modyfikowaniu działań wychowawczych w szkole. Zdaniem wszystkich respondentów ich uczestnictwo wiąże
się z realizacją zadań szkoły w kształtowaniu wśród uczniów odpowiednich postaw. W szkole promowane są
postawy: patriotyzmu i szacunku do symboli narodowych, tolerancji wobec innych kultur, poszanowanie drugiej
osoby, odpowiedzialności w życiu zbiorowym, poszanowania mienia, zdrowego stylu życia, proekologiczne,
asertywności oraz empatii. Zdaniem nauczycieli uczniowie dbają o zachowanie form grzecznościowych, kulturę
słowa i wygląd zewnętrzny, potrafią rzetelnie pracować, mieć szacunek dla pracy innych, są zaradni
i odpowiedzialni, znają i szanują historię, kulturę, tradycje narodowe i regionalne, znają dziedzictwo Europy oraz
dziedzictwo kulturowe świata, odpowiedzialnie funkcjonują w demokratycznym społeczeństwie i właściwie
rozumieją ideały demokracji, tolerancji i wolności ("Moje Male Euro"), przyjmują postawę odpowiedzialności za
środowisko przyrodnicze (akcja Sprzątanie Świata), potrafią eksponować swoje mocne strony i właściwie reagować
na krytykę, posiadają wiedzę i umiejętności niezbędne do dalszej edukacji i prawidłowego funkcjonowaniu
w społeczeństwie. Uczniowie, jak powiedzieli podczas wywiadu zgadzają się z wymienionymi wyżej postawami.
Przedstawione postawy wpajane są poprzez realizację programu wychowawczego i profilaktycznego szkoły.
Uczniowie współtworzą programy uroczystości szkolnych i decydują o udziale w akcjach charytatywnych, mają
wpływ na trasy wycieczek klasowych, wykonują gazetki okolicznościowe. Również zdaniem rodziców
uczestniczących w wywiadzie uczniowie mają wpływ na zasady obowiązujące w szkole, ponieważ wspólnie
z nauczycielami opracowują wewnątrzszkolne regulaminy. Wnioski z analizy działań wychowawczych są
wdrażane, o czym świadczą wypowiedzi dyrektora i nauczycieli, którzy wskazali liczne przykłady, m.in.:
"Zaangażować wszystkich uczniów do pracy na rzecz klasy i szkoły". W tym celu zorganizowano konkurs
"Super klasa", który poprzez różne zadania zmotywował wszystkich uczniów do działania i rozbudził
poczucie odpowiedzialności,
"Udoskonalić przepływ informacji miedzy szkołą a rodzicami". Celem realizacji wniosku w klasach IV - VI
wprowadzono zeszyty do kontaktów indywidualnych (rodzic - nauczyciel),
25 / 41
"Zorganizować pomoc dla uczniów klasy IV celem poprawy stosunków miedzy uczniami”. Zorganizowano
spotkanie dyrektora, psychologa i wychowawcy z rodzicami i podjęto decyzję o przeprowadzeniu warsztatów
psychologicznych dla uczniów klasy IV na tematy dotyczące budowania relacji interdyscyplinarnych
z kolegami, sprzyjające efektownemu rozwiązywaniu problemów,
"Należy zwiększyć poczucie bezpieczeństwa uczniów w szkole”. Szkoła przystąpiła do realizacji programu
"Bezpieczna szkoła".
Zdaniem rozmówców wszystkie wypracowane wnioski zostały wykorzystane do planowania pracy na następny rok
szkolny, do bieżącej pracy z dziećmi, do modyfikacji planów wynikowych i planowania pracy wychowawczej.
Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych
Komentarz:
W szkole prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych, ponieważ uczniowie
osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości, prowadzone są działania zwiększające szanse
edukacyjne uczniów, uwzględniające indywidualizację procesu edukacji, większość rodziców uważa, że ich
dziecko jest w szkole traktowane indywidualnie.
Ankietowani nauczyciele wskazali, że diagnozują możliwości edukacyjne swoich uczniów, prowadząc diagnozę
w odniesieniu do wszystkich uczniów, których uczą (7/8), a 1 stwierdził, że nie diagnozuje możliwości uczniów.
Pedagodzy uważają, że prowadzona diagnoza dostarcza informacji na temat możliwości ucznia, poziomu wiedzy,
umiejętności i postępów edukacyjnych, wskazuje obszary wymagające pracy na zajęciach wyrównawczych i zakres
doskonalenia procesów edukacyjnych. Stanowi podstawę do określenia słabych i mocnych stron poszczególnych
uczniów i zespołów klasowych, stopnia opanowania standardów objętych sprawdzianem zewnętrznym. pozwala
monitorować przyrost wiedzy, zaplanować pracę z daną grupą uczniów, dostosować wymagania do ich możliwości,
zastosować odpowiednie metody i formy pracy, pokazuje, który zakres materiału wymaga powtórki i jakie
umiejętności uczniów należy utrwalić. Partnerzy i przedstawiciele samorządu podczas wywiadu stwierdzili,
że problemy społeczne wynikają głównie z bezrobocia i w konsekwencji ubóstwa, a czasami problemów
alkoholowych i materialnych. Szkoła we współpracy z Gminą stara się wspierać dzieci z rodzin objętych
problemami społecznymi poprzez organizowanie dożywiania oraz pomocy materialnej. W roku 2011/2012
jedenastu uczniów miało dofinansowanie do obiadów, a w roku 2012/2013 dziewięciu. Dokonana analiza prowadzi
do wniosku, że uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. Zdaniem dyrektora
szkoła stara się pomagać wszystkim uczniom w osiąganiu sukcesu, zarówno tym zdolnym jak i tym, którzy
wykazują specyficzne trudności edukacyjne. Odpowiednie zajęcia uwzględniające elementy twórczych technik
pozwalają wzbudzić w dzieciach otwartość na doświadczenie, kreatywność, oryginalność, przeżywanie sukcesów
z odkrywania nowości, rozwiązywania problemów. Metody stosowane podczas zajęć to warsztaty twórczości
zachęcające do aktywności intelektualnej, emocjonalnej czy ruchowej, np. gry i zabawy. Nauczyciele przygotowują
uczniów do udziału w konkursach, przeglądach i festiwalach. Uczniowie zdolni osiągają sukcesy edukacyjne i są
motywowani do nauki, świadczą o tym wyniki na sprawdzianie zewnętrznym. Wyniki ze sprawdzianu w klasie
szóstej są porównywalne z otrzymywanymi ocenami na semestr I w klasie VI i na koniec roku. Ankietowani
uczniowie klasy V myśląc o swoich wynikach w nauce odpowiedzieli, że czują radość (5/9), uważają, że wszystko
jest w porządku (3/9), a 1 czuje niezadowolenie, że nie mógł zrobić więcej. Za swój największy sukces uważają:
dobre wyniki w nauce - szóstki z przedmiotów, uzyskanie świadectwa z czerwony paskiem na koniec roku oraz
2-go i 3-go miejsca w szkole, zdobycie 2-go miejsca w konkursie "List do Świętego Mikołaja" i nauka języka
niemieckiego. W szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, o czym mówią
dyrektor, rodzice, partnerzy szkoły i przedstawiciele samorządu. Dyrektor w ankiecie wskazał, że w szkole nie
zaobserwowano, aby uwarunkowania ekonomiczne czy społeczne miały wpływ na osiąganie sukcesu
edukacyjnego uczniów zdolnych, jednakże mając na uwadze pełny rozwój tych uczniów i wspieranie ich w szkole
organizuje się zajęcia wspierające uzdolnienia w postaci kół zainteresowań. W roku 2011/2012 w szkole
funkcjonowało koło języka polskiego, koło matematyczne, koło matematyczno-przyrodnicze dla klas I - III, koło
informatyczne, koło języka niemieckiego, koło misyjne, koło teatralno-medialne oraz prowadzono zajęcia
26 / 41
na basenie. Wzbogacono ofertę w roku 2012/2013 o zespół wokalny klas I - III, o zajęcia udzielania pierwszej
pomocy przedmedycznej, o zajęcia języka angielskiego, matematyki, informatyki – w ramach projektu
finansowanego ze środków unijnych "Dziecko może, umie, potrafi". Dyrektor podkreślił, że szkoła jest
przygotowana i podejmuje działania dla ograniczenia uwarunkowań, które mogą mieć wpływ na osiągane wyniki
uczniów w nauce poprzez: zorganizowanie zajęć dydaktyczno-wyrównawczych z języka polskiego dla siedmiu
uczniów, z matematyki dla trzynastu uczniów, pomocą logopedyczna objęto ośmiu uczniów. Dyrektor dodał,
że w celu wyrównywania szans uczniów prowadzone jest bieżące monitorowanie osiągnięć uczniów oraz
współpraca z rodzicami. Ankietowani rodzice (31/33) wskazali, że w szkole podejmuje się starania by dziecko miało
poczucie sukcesu w nauce na miarę jego możliwości, odmienne zdanie wyraziło dwoje rodziców. Na poparcie tego
sądu podawali przykłady takiej działalności. Mówili o tym, że każdy uczeń ma możliwość poprawy oceny
z przedmiotu, nauczyciele stosują metody nauczania sprzyjające różnym sposobom percepcji uczniom,
różnicowanie wymagań na zajęciach i w pracach domowych, uczniowie są zachęcani do udziału w konkursach,
gdzie mogą prezentować swoją wiedzę i umiejętności. Dzieci otrzymują nagrody, dyplomy za działania, dzieci są
oceniane pozytywnie za starania, wysiłek, trud i aktywność. Partnerzy i przedstawiciele samorządu dodali,
że rozważają możliwość zakupienia podręczników, utworzenie funduszu stypendialnego dla dzieci zdolnych i dla
mniej zamożnych. Zdaniem dyrektora, nauczycieli i rodziców w szkole prowadzone są działania uwzględniające
indywidualizację procesu edukacji. Większość ankietowanych rodziców (26/33) uważa, że ich dzieci są w szkole
traktowane indywidualnie, odmienne zdanie wyraziło 7 respondentów. Możliwość uzyskania pomocy ze strony
nauczycieli, w przypadku kłopotów w nauce, potwierdzają wszyscy uczniowie klasy V (9), którzy w ankiecie
wskazali, że na taką pomoc mogą liczyć. Wszyscy stwierdzili, że nauczyciele mówią im, że mogę się nauczyć
nawet trudnych rzeczy. Większość uczniów VI klasy (7/8) wypełniających ankietę, stwierdziła, że czują, iż
nauczyciele wierzą w ich możliwości. Jeden uczeń był odmiennego zdania. Przeprowadzone obserwacje zajęć
potwierdzły, że nauczyciele poprzez swoją postawę i stosowanie różnorodnych metod, form pracy i pomocy
dydaktycznych zaangażowali w proces lekcyjny wszystkich uczniów. Istotnym elementem wpływającym na poziom
zaangażowania było pozytywne motywowanie uczniów do pracy poprzez odpowiednio dobrany sposób
motywowania poszczególnych uczniów oraz poprzez różnicowanie stopnia trudności zadań.
27 / 41
Obszar: Środowisko
Wymaganie: Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju
Komentarz:
Szkoła współpracuje z różnymi podmiotami działającymi w środowisku, identyfikuje ich potrzeby
i możliwości oraz prowadzi działania mające na celu zaspokojenie potrzeb lokalnego środowiska.
Współpraca z lokalnymi instytucjami i organizacjami wpływa na pełniejszy rozwój uczniów oraz
postrzeganie szkoły jako ośrodka integrującego miejscową społeczność. Współpraca szkoły z instytucjami
działającymi na rzecz pamięci o Kresach Wschodnich została doceniona w sposób szczególny poprzez
uhonorowanie sztandaru szkoły odznaczeniem "Missio Reconciliationis" nadanym przez Zarząd Krajowy
Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Społecznego "Misja Pojednania”.
Przedstawiciele samorządu lokalnego i partnerzy szkoły stwierdzili, że szkoła podejmuje inicjatywy na rzecz
środowiska i podali przykłady: integrowanie lokalnej społeczności w czasie spotkań z różnych okazji (np.:
Parafialnego Dnia Babci i Dziadka, Dnia Matki, Dnia Niepodległości), organizowanie Festynu Rodzinnego
"Jagodowe Biesiadowanie", organizowanie licytacji różnych prac wykonanych przez dzieci. W dokumentacji
szkolnej znajdują się zapisy dotyczące realizacji inicjatyw na rzecz środowiska. Tradycją szkoły są przedstawienia
teatralne, podczas których mieszkańcy bardzo chętnie i licznie oklaskują uczniów – małych aktorów. W realizację
przedstawień zaangażowane są także rodziny uczniów oraz strażacy. Szkoła organizuje również pedagogizację
rodziców, pokazy udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej oraz udostępnia swoje pomieszczenia na potrzeby
społeczności lokalnej. Dyrektor, nauczyciele, partnerzy i przedstawiciele samorządu wyrazili opinię, że szkoła
współpracuje z różnymi podmiotami działającymi w środowisku. Zdaniem dyrektora z zasobów szkoły
na zasadach non-profit, w tym i ubiegłym roku szkolnym korzystali rodzice i lokalny samorząd. Wszyscy
ankietowani nauczyciele (8) stwierdzili, że współpracowali z: innymi instytucjami samorządowymi,
przedsiębiorcami, poradnią psychologiczno-pedagogiczną, policją, placówkami ochrony zdrowia, lokalnym
samorządem, ośrodkiem pomocy społecznej, ośrodkiem kultury, szkołami lub innymi placówkami edukacyjnymi,
bibliotekami, organizacjami pozarządowymi, rodzicami, kościołami i związkami wyznaniowymi, a ponadto
z fundacjami (7/8), centrum pomocy rodzinie (7/8), sanepidem (6/8), schroniskiem dla zwierząt (6/8), klubem
sportowym (6/8), bankiem (5/8), świetlicą socjoterapeutyczną (4/8), KRUS-em (4/8), związkiem sportowym (1/8).
Zdaniem dyrektora, nauczycieli, partnerów i przedstawicieli samorządu rodzaj współpracy szkoły z danym
podmiotem uzależniony jest od jego możliwości i potrzeb, np.:
Organ Prowadzący - realizacja projektów systemowych "Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania
uczniów klas I - III szkół podstawowych Gminy Miłkowice" i "Radosna szkoła", finansowanie programów
profilaktycznych, przyznawanie środków finansowych na dodatkowe zajęcia pozalekcyjne, współpraca
przy realizacji projektu unijnego "Dziecko może, umie, potrafi", fundowanie nagród dla uczniów klasy
pierwszej z okazji pasowania na ucznia,
Gminny Ośrodek Kultury i Sportu - fundowanie nagród na gminny konkurs ortograficzny organizowany przez
szkołę, udział przedstawiciela w jury konkursu, organizacja spotkań z pisarzami, udział uczniów
w konkursach i imprezach organizowanych przez GOKiS,
Policja - cykliczne pogadanki na temat bezpieczeństwa,
Ochotnicza Straż Pożarna - pokazy umiejętności strażackich podczas imprez organizowanych przez szkołę,
pokazy i szkolenie w zakresie udzielania pierwszej pomocy,
Koło Gospodyń Wiejskich - przygotowywanie potraw na imprezy środowiskowe, warsztaty kulinarne dla
dzieci, przygotowywanie poczęstunku na zabawy dla dzieci,
szkoły - udział w konkursach i zawodach sportowych organizowanych przez inne szkoły, organizowanie
konkursów, w których biorą udział dzieci z innych szkół ("Mistrz ortografii", konkurs z języka niemieckiego),
Stowarzyszenie "Patataj, Patataj" - włączanie się w organizację imprez i uroczystości szkolnych oraz
środowiskowych,
Klub Sportowy "Iskra" Kochlice - dzieci nieodpłatnie korzystają z boisk klubu i trenują piłkę nożną, klub
przekazał sprzęt sportowy dla szkoły, organizuje zimowe i letnie obozy sportowe, w których uczestniczą
uczniowie,
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - udział w konkursach plastycznych z zakresu profilaktyki
28 / 41
zachowań ("Bezpieczeństwo na wsi", "Krusnal Bezpieczniak").
Szkoła aktywnie współpracuje z instytucjami działającymi na rzecz pamięci o Kresach Wschodnich,
współuczestnicząc w różnorodnych akcjach. Działania te zostały docenione na spotkaniu zorganizowanym przez
Stowarzyszenie Kulturalne "Krajobrazy" z siedzibą w Legnicy uhonorowaniem sztandaru szkoły odznaczeniem
"Missio Reconciliationis" nadanym przez Zarząd Krajowy Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Społecznego "Misja
Pojednania". Partnerzy szkoły i przedstawiciele samorządu ocenili współpracę ze szkołą jako satysfakcjonującą
i wystarczającą w stosunku do istniejących potrzeb. W ocenie partnerów i przedstawicieli samorządu, rodziców,
nauczycieli oraz dyrektora wyrażonych w czasie wywiadów szkoła identyfikuje potrzeby i możliwości
środowiska. Zdaniem rozmówców potrzeby lokalnego środowiska, które szkoła może zaspokajać, to: tworzenie
oferty kulturalnej, w tym integrację mieszkańców (poprzez organizowanie imprez środowiskowych), wspieranie
rodziców w zakresie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych, udostępnienie bazy lokalowej (w tym placu
zabaw), kształtowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa (poprzez organizowanie akcji "Segreguję odpady"
i "Sprzątanie Świata"). W ocenie dyrektora zbieranie informacji na temat potrzeb i możliwości środowiska ma
miejsce głównie w czasie bezpośrednich kontaktów z rodzicami oraz przedstawicielami lokalnych instytucji.
Partnerzy, przedstawiciele samorządu, rodzice, nauczyciele i dyrektor stwierdzili, że szkoła prowadzi działania,
które mają na celu zaspokojenie potrzeb lokalnego środowiska. Rozmówcy do działań tych zaliczyli m.in.:
udostępnianie pomieszczeń szkoły, wspieranie rodziców w wychowaniu dziecka, uwzględnianie w ofercie
edukacyjnej szkoły zajęć wspomagających rozwój dzieci (zajęcia pozalekcyjne, logopeda), organizowanie imprez
środowiskowych, kształtowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa (zbiórka baterii, makulatury, akcje
ekologiczne). Rodzice i partnerzy wskazali jeszcze na możliwość korzystania przez mieszkańców z placu zabaw.
W dokumentacji szkolnej, np. sprawozdaniach nauczycieli czy planach pracy, znajdują się informacje o działaniach
mających na celu zaspokojenie potrzeb lokalnego środowiska. Rodzice, partnerzy szkoły i przedstawiciele
samorządu, nauczyciele oraz dyrektor uważają, że szkoła korzysta z zasobów środowiska w procesie
nauczania. Wszyscy ankietowani nauczyciele (8) wskazali, że w tym lub poprzednim roku szkolnym prowadzili
działania dydaktyczne, wychowawcze lub organizacyjne we współpracy z podmiotami środowiska lokalnego, takie
jak: organizacja wyjazdów i wycieczek szkolnych, zakup sprzętu dla szkoły, organizacja zajęć pozalekcyjnych,
organizacja zajęć profilaktycznych, prowadzenie lub współprowadzenie lekcji, imprezy środowiskowe, pomoc
socjalna dla uczniów, projekty edukacyjne. Dyrektor podczas wywiadu podał przykłady korzystania z zasobów
środowiska lokalnego w procesie nauczania:
Ochotnicza Straż Pożarna w Rzeszotarach - bezpłatne użyczanie sali na imprezy szkolne, organizacja
pokazów strażackich, pomoc przy organizacji festynów,
Biblioteka Gminna - udział uczniów w wystawach, konkursach, spotkaniach autorskich, lekcjach
bibliotecznych,
Koło Gospodyń Wiejskich - współorganizowanie imprez szkolnych, użyczanie sprzętu,
Stowarzyszenie Przyjaciół Dobrzejowa - współorganizowanie imprez szkolnych, użyczanie miejsca
do rekreacji,
Sołectwo Głuchowice - uczestnictwo w Plenerze Rzeźbiarskim, organizacja zajęć dydaktycznych w lesie,
użyczanie sprzętu.
Rodzice biorący udział w wywiadzie jako przykład korzystania przez szkołę z ich pomocy podali organizowanie
imprez. Natomiast partnerzy placówki wymieniali: wykorzystywanie środków finansowych przekazywanych przez
stowarzyszenie, radę rodziców oraz z funduszu sołeckiego (zakup pomocy dydaktycznych), przycinanie drzew
przez strażaków, udział uczniów w zajęciach prowadzonych przez klub sportowy. Współpraca szkoły
z podmiotami działającymi w środowisku wpływa na rozwój uczniów. Dyrektor i nauczyciele podczas
wywiadów stwierdzili, że najważniejsze, wypływające z niej korzyści dla dzieci, to: poszerzenie wiedzy ogólnej,
wyrównywanie szans edukacyjnych, kształtowanie właściwych postaw (patriotycznych, ekologicznych,
prozdrowotnych, prospołecznych), nabywanie nowych umiejętności (w tym autoprezentacji oraz konstruktywnego
rozwiązywania problemów), nawiązywanie kontaktów interpersonalnych, wyrabianie poczucia dbałości
o bezpieczeństwo swoje i innych, możliwość skorzystania ze specjalistycznego wsparcia psychologicznego
i pedagogicznego, udział w wydarzeniach kulturalnych, rozwój zainteresowań i uzdolnień oraz uaktywnienie
uczniów, możliwość uzyskania pomocy materialnej przez uczniów, np. doposażenie w przybory szkolne. Uczniowie
biorący udział w wywiadzie stwierdzili, że szkoła organizuje im również spotkania z ciekawymi ludźmi spoza szkoły
i wymienili:
29 / 41
spotkanie z przedstawicielem policji (na temat bezpieczeństwa),
spotkanie z pisarzem Romualdem Mieczkowskim (opowiadał im o Litwie),
spotkanie z trenerem klubu sportowego Zagłębie Lubin,
spotkanie z pielęgniarką na temat higieny.
Zdaniem uczniów spotkania są bardzo ciekawe i pozytywnie wpływają na ich rozwój.
Prowadzenie w szkole w sposób systemowy współpracy z licznymi podmiotami działającymi
w środowisku, organizowanie uczniom spotkań z ciekawymi ludźmi spoza szkoły oraz uhonorowanie
sztandaru szkoły odznaczeniem "Missio Reconciliationis" przez Zarząd Krajowy Ogólnopolskiego
Stowarzyszenia Społecznego "Misja Pojednania", świadczą o bardzo wysokim poziomie spełnienia
wymagania.
Poziom spełniania wymagania: A
Wymaganie: Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów
Komentarz:
Szkoła współpracuje z absolwentami, wykorzystuje informacje o ich losach w procesie nauczania
i wychowania oraz efektywnego przygotowywania uczniów do dalszego kształcenia i funkcjonowania
na rynku pracy. Wśród absolwentów szkoły są: wójt gminy, sołtysi okolicznych wsi, radni gminy, trenerzy
lokalnego klubu sportowego, lokalni działacze społeczni, nauczyciele oraz pracownicy administracji
i obsługi szkoły, a także rodzice uczniów.
Wszyscy ankietowani nauczyciele (8) stwierdzili, że w szkole wykorzystywane są informacje o losach
absolwentów w procesie nauczania i wychowania. W opinii nauczycieli wyrażonej podczas wywiadu informacje
o losach absolwentów wykorzystywane są do kształtowania właściwych postaw oraz wskazywania uczniom
wzorców osobowych i promowania wartość uczenia się. Absolwenci szkoły są zapraszani do udziału w imprezach
oraz uroczystościach szkolnych i środowiskowych. Wśród absolwentów są: wójt gminy, sołtysi okolicznych wsi,
radni gminy, trenerzy miejscowego klubu sportowego, lokalni działacze społeczni. Z wypowiedzi dyrektora
i nauczycieli wynika, że szkoła współpracuje z absolwentami. Zdaniem dyrektora absolwenci odbywają w szkole
praktyki studenckie i staże, pracują jako nauczyciele oraz pracownicy administracji i obsługi. Licznymi
absolwentami szkoły są także rodzice uczniów, co korzystnie przekłada się na ich współpracę ze szkołą, ponieważ
są z nią związani emocjonalnie i interesują się rozwojem placówki. Wszyscy ankietowani nauczyciele (8) stwierdzili,
że podejmują współpracę z absolwentami. Dyrektor podczas wywiadu i ankietowani nauczyciele wymieniali,
że absolwenci odwiedzają szkołę, opowiadają o swoich sukcesach i porażkach, problemach w nowych miejscach
nauki, ciekawych wydarzeniach. Ponadto pojedynczy nauczyciele wymieniali, że redaktorzy gazetki szkolnej
przeprowadzają wywiady z absolwentami. Zdaniem nauczycieli i rodziców wypełniających ankiety szkoła
przygotowuje do dalszej edukacji. Wszyscy ankietowali nauczyciele (8) wyrazili opinię, że uczniowie aby
zapewnić sobie możliwość dalszej nauki raczej nie potrzebują korepetycji lub innych zajęć poza szkołą. Podobnego
zdania jest większość ankietowanych rodziców (22/33), a 9 respondentów uważa, że takie formy pomocy ich
dzieciom "raczej będą potrzebne", 1 wyraził pogląd, że "zdecydowanie będą potrzebne" i 1 nie udzielił odpowiedzi.
W ocenie dyrektora, nauczycieli i rodziców szkoła przygotowuje uczniów do funkcjonowania na rynku
pracy poprzez:
doskonalenie umiejętności językowych, matematycznych i informatycznych,
rozwijanie postaw otwartości na potrzeby drugiego człowieka, chęci niesienia pomocy innym, radzenie sobie
z własnymi emocjami, bycie otwartym i aktywnym,
prowadzenie zajęć z zakresu udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej,
rozwijanie samorządności,
doskonalenie umiejętności poszukiwania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł,
kształcenie umiejętności wystąpień publicznych, w tym prezentacji wyników pracy,
doskonalenie umiejętności redagowania pism użytkowych,
30 / 41
kształcenie umiejętności właściwych zachowań w instytucjach użyteczności publicznej,
organizowanie spotkań z ciekawymi ludźmi, przedstawicielami różnych zawodów.
Prawie wszyscy ankietowani rodzice (32/33) stwierdzili, że uczniowie tej szkoły są dobrze przygotowani
do funkcjonowania w dalszym życiu, a 1 respondent nie udzielił odpowiedzi.
Wymaganie: Promowana jest wartość edukacji
Komentarz:
Szkoła prowadzi działania informacyjne dotyczące oferty edukacyjnej, działań szkoły i jej osiągnięć, które
znają rodzice i przedstawiciele lokalnego środowiska. Dzięki promowaniu wartości uczenia się przez całe
życie, a także dbałości o dobre relacje ze środowiskiem lokalnym szkoła jest pozytywnie przez nie
postrzegana.
Z analizy dokumentacji i ankiety dyrektora wynika, że szkoła prowadzi działania informacyjne dotyczące oferty
edukacyjnej, działań szkoły i jej osiągnięć. Zdaniem dyrektora działania informacyjne prowadzone są poprzez:
przygotowywanie specjalnych informatorów, ulotek, folderów na temat działalności szkoły, własną stronę
internetową, umieszczanie tego typu informacji na tablicach ogłoszeń, cykliczne prezentowanie się w lokalnych
mediach, udział rodziców i przedstawicieli organu prowadzącego w uroczystościach szkolnych, dokonywanie
podsumowywania pracy szkoły na zebraniach z rodzicami. Dyrektor stwierdził, że ostatnio szkoła podjęła działania
promocyjno-informacyjne dotyczące swojej działalności lub osiągnięć uczniów nie później niż dwa miesiące temu.
Respondent jako ostatnio upowszechnioną informację wymienił zamieszczenie w prasie lokalnej "Życie Gminy"
notatki o realizacji projektu ze środków Unii Europejskiej "Dziecko może, umie, potrafi". Z analizowanej
dokumentacji wynika, że szkoła informacje o swojej działalności zamieszcza na własnej stronie internetowej,
w gazecie lokalnej, na stronie internetowej Gminy Miłkowice, na stronie internetowej Starostwa Powiatowego
w Legnicy, na stronie www.lca.pl, w telewizji lokalnej TV Dami i telewizji lokalnej TV Lubin oraz w gazetce szkolnej
"Bez kitu", w folderze informacyjnym wydawany na rozpoczęcie każdego roku szkolnego i na tablicach
informacyjnych znajdujących się na korytarzach szkolnych. Rodzice i przedstawiciele lokalnego środowiska
znają osiągnięcia szkoły i jej uczniów. Zdaniem partnerów informacja jaką posiadają na temat osiągnięć szkoły
i jej uczniów jest raczej wystarczająca. Słyszeli o sukcesach uczniów w zawodach sportowych oraz konkursach
powiatowych, gminnych i szkolnych. Natomiast ankietowani rodzice stwierdzili, że w tym lub poprzednim roku
szkolnym słyszeli o: sukcesach uczniów w konkursach (31/33), sukcesach uczniów w zawodach/imprezach
sportowych (27/33), zrealizowaniu przez szkołę projektu lub udziale w akcji społecznej (24/33), udziale
przedstawicieli szkoły w ważnych wydarzeniach i uroczystościach (20/33), otrzymaniu przez szkołę dotacji/grantu
(20/33), sukcesach uczniów na olimpiadach przedmiotowych (19/33), nagrodach i wyróżnieniach przyznawanych
nauczycielom i innym pracownikom szkoły (5/33), udziale uczniów w akcjach charytatywnych ("Paczka na Kresy",
"Adopcja na odległość", "Pomoc dla TPD", zbieranie nakrętek) (1/33). W ocenie rodziców sposób i forma
przekazywanych im informacji na temat osiągnięć szkoły i uczniów są dobre. Zdaniem partnerów, rodziców
i nauczycieli szkoła informuje o celowości i skuteczności swoich działań. Ankietowani rodzice wskazywali,
że są informowani o: celach, które chce realizować szkoła (28/33), celach wychowawczych działań, które realizują
nauczyciele (23/33), działaniach szkoły, które sprawdzają się ze względu na ich wartość edukacyjną (21/33),
celach edukacyjnych działań, które realizują nauczyciele (20/33), działaniach szkoły, które sprawdzają się ze
względu na ich wartość wychowawczą (20/33). Partnerzy szkoły podczas wywiadu wyrazili opinię, że pracownicy
szkoły, informują ich o tym, jaki jest sens edukacyjnych i wychowawczych działań, które realizują, jakie cele chce
realizować szkoła, jakie działania szkoły sprawdzają się ze względu na ich wartość edukacyjną i wychowawczą.
Dyrektor, rodzice i partnerzy są zadania, że szkoła prowadzi działania w lokalnej społeczności promujące
wartość uczenia się przez całe życie. W ocenie badanych świadczą o tym następujące rodzaje działań:
szkolenia, kursy, warsztaty, spotkania z ciekawymi ludźmi, akcje społeczne, działania informacyjne. Ponadto
rodzice oraz partnerzy wspólnie wskazali jeszcze konsultacje dla rodziców i debaty angażujące członków lokalnej
społeczności, a rodzice dodatkowo wskazali projekty edukacyjne, spotkania rodziców z pracownikami poradni
psychologiczno-pedagogicznej oraz spotkania z byłymi emerytowanymi nauczycielami. Dyrektor za kluczowe
działania edukacyjne dla dorosłych (lokalnego środowiska) uznał:
31 / 41
w bieżącym roku szkolnym zorganizowanie warsztatów z pedagogiem pt. "Jak mówić aby dzieci nas
słuchały, jak słuchać aby dzieci do nas mówiły" oraz spotkania z wileńskim pisarzem Romualdem
Mieczkowskim (w spotkaniu uczestniczyli dziadkowie uczniów, których korzenie sięgają Kresów
Wschodnich),
w roku szkolnym 2011/2012 zorganizowanie i propagowanie akcji "Segreguję odpady" oraz warsztatów
z zakresu udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.
Rodzice i przedstawiciele lokalnego środowiska postrzegają szkołę jako dbającą o jakość uczenia się.
Opinię taką wyrazili wszyscy ankietowani rodzice (33). Ponadto rodzice podczas wywiadu stwierdzili, że świadczą
o tym:
odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie,
zabieganie o różne dodatkowe zajęcia dla uczniów, w tym np. w ramach realizacji projektu "Dziecko wie,
umie, potrafi",
podnoszenie kwalifikacji przez nauczycieli,
prowadzenie lekcji w ciekawy sposób (lekcje w terenie, praca na lekcji w grupach, stosowanie
zróżnicowanych formy i metody pracy),
organizowanie uczniom wycieczek.
W opinii partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu biorących udział w wywiadzie, szkoła zdecydowanie dba
o jakość uczenia się, o czym świadczą docierające do nich informacje o wynikach na sprawdzianie w szóstej klasie
oraz różnych sukcesach uczniów. Rodzice i przedstawiciele lokalnego środowiska postrzegają szkołę jako
dbającą o relacje z lokalnym środowiskiem. Partnerzy szkoły i przedstawiciele samorządu podczas wywiadu
oraz wszyscy ankietowani rodzice (33) stwierdzili, że nauczycielom i innym pracownikom szkoły zdecydowanie
zależy na współpracy z lokalnym środowiskiem.
Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły
Komentarz:
Szkoła pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy i wspiera ich w wychowaniu dzieci.
Rodzice są partnerami szkoły i współdecydują w jej sprawach oraz uczestniczą w podejmowanych
działaniach.
Dyrektor oraz ankietowani nauczyciele i rodzice stwierdzili, że rodzice dzielą się swoimi opiniami na temat
pracy szkoły oraz procesu nauczania. Zdaniem rodziców ma to miejsce podczas: zebrań rodziców (32/33),
indywidualnych rozmów w ramach wyznaczonych godzin spotkań dla rodziców (27/33), indywidualnych rozmów
poza wyznaczonymi godzinami spotkań dla rodziców (np. podczas przerw, "okienek") (16/33), przy okazji
uroczystości i imprez szkolnych lub klasowych (13/33), podczas konsultacji (2/33). W ocenie dyrektora i nauczycieli
oprócz w/w sposobów rodzice dzielą się z nimi swoimi opiniami wypełniając różne ankiety. Ponadto zdaniem
wszystkich ankietowanych nauczycieli (8) ma to miejsce również telefonicznie, e-mailowo oraz poprzez
indywidualne zeszyty do kontaktów rodzic-nauczyciel. Wszyscy ankietowani rodzice (33) wyrazili pogląd,
że nauczyciele poświęcają odpowiednią ilość czasu na kontakty z nimi. Większość rodziców wypełniających
ankietę (24/33) stwierdziła, że w szkole tworzone są możliwości do dzielenia się przez rodziców opiniami na temat
funkcjonowania szkoły, natomiast 6 respondentów było zdania, że takich możliwości "raczej nie ma" i 1 rodzic,
że "zdecydowanie nie ma", a 2 respondentów nie udzieliło odpowiedzi. Obserwując placówkę stwierdzono, że na
tablicach informacyjnych są podane informacje na temat: zebrań rodziców, terminów indywidualnych spotkań
dyrekcji z rodzicami, terminów indywidualnych spotkań nauczycieli z rodzicami, godziny dowozu dzieci. Dyrektor,
32 / 41
nauczyciele i rodzice twierdzą, że opinie pozyskane od rodziców mają wpływ na działania szkoły i w czasie
wywiadów wzajemnie uzupełniając swoje wypowiedzi podawali przykłady takie jak: zmianę nauczanego w szkole
języka obcego z języka niemieckiego na język angielski, organizowanie dowozów uczniów, zrezygnowanie
z jednolitych strojów uczniowskich, ustalanie dodatkowych dni wolnych w roku szkolnym, organizowanie imprez
i uroczystości szkolnych, organizowanie wycieczek klasowych, zakup sprzętu dla szkoły, ustalanie tematyki godzin
z wychowawcą, tworzenie oferty zajęć pozalekcyjnych, ustalanie częstotliwości zebrań z rodzicami i spotkań
indywidualnych, układanie programów imprez organizowanych przez szkołę. Większość ankietowanych rodziców
(27/33) stwierdziła, że ich opinie są brane pod uwagę przy planowaniu działań szkoły, a odmienne zdanie wyraziło
6 respondentów. Wypowiadający się w ankiecie w tej samej kwestii nauczyciele, prawie wszyscy (7/8) stwierdzili,
że opinie rodziców zdecydowanie są brane pod uwagę przy planowaniu działań szkoły, a 1 z respondentów był
odmiennego zdania. W opiniach dyrektora, nauczycieli i rodziców szkoła wspiera rodziców w wychowaniu
dzieci. Rodzice w zależności od potrzeb mogą skorzystać z warsztatów psychologicznych doskonalących
umiejętności wychowawcze, są kierowani do poradni psychologiczno-pedagogicznej, szkoła prowadzi profilaktykę
zachowań ryzykownych. Dyrektor wskazał, że kluczowymi działaniami są:
warsztaty dla rodziców, np. "Jak mówić aby dzieci nas słuchały, jak słuchać aby dzieci do nas mówiły",
"Cyberprzemoc",
pedagogizacja rodziców na zebraniach, np. "Jak skutecznie i mądrze współdziałać na płaszczyźnie dom –
szkoła, aby wspomóc dziecko w jego rozwoju", "Bezpieczne uczestnictwo dzieci w ruchu drogowym", "Jak
rozmawiać z własnymi dziećmi",
zapoznawanie rodziców ze standardami wymagań na sprawdzianie w szóstej klasie oraz procedurą
przeprowadzania sprawdzianu w szóstej klasie,
organizowanie imprez dla środowiska, np. Parafialny Dzień Babci i Dziadka, Festyn "Jagodowe
biesiadowanie",
sugerowanie rodzicom potrzeby przeprowadzenia badań psychologiczno-pedagogicznych,
prowadzenie indywidualnych konsultacji,
przekazywanie rodzicom ulotek informacyjnych, np. dotyczących otyłości, zażywania dopalaczy, profilaktyki
grypy,
proponowanie udziału w hepeningach, np. "Dzień bez papierosa", "W zdrowym ciele zdrowy duch", "Polegaj
jak na Zawiszy".
W ocenie ankietowanych nauczycieli wspierają oni rodziców w wychowaniu ponieważ: utrzymują stały kontakt
z rodzicami (8), starają się poznać sytuację życiową wychowanków i ich rodzin (8), służą radą i wsparciem
w sytuacjach problemowych (8), doradzają, gdzie rodzice mogą szukać wsparcia (8), w zależności od potrzeb
prowadzą indywidualne lub grupowe spotkania z rodzicami (7/8), polecają rodzicom literaturę związaną z tematyką
pedagogiczno-wychowawczą, czasopisma i ciekawe adresy stron internetowych (6/8), organizują warsztaty
z pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznej (1/8). Ankietowani rodzice odnosząc się do prowadzonych
przez szkołę działań wspierających proces wychowania ich dzieci, wskazali następujące formy wsparcia
wychowawczego jakie oferuje im szkoła: wychowawca współpracuje z rodzicami (33), szkoła oferuje pomoc
logopedy (26/33), nauczyciele współpracuje z rodzicami (26/33), dyrektor współpracuje z rodzicami (25/33), szkoła
pośredniczy w uzyskaniu pomocy z zewnętrznych instytucji (np. poradni psychologiczno-pedagogicznej) (23/33),
szkoła oferuje pomoc specjalisty pedagoga (16/33), szkoła oferuje pomoc specjalisty psychologa (7/33), pomoc
poradni psychologiczno-pedagogicznej (5/33), poradnictwo wychowawcze (5/33), opieka socjalna (5/33),
prowadzenie warsztatów psychologicznych doskonalących umiejętności wychowawcze (4/33), pomoc
w dofinansowaniu ubezpieczenia ucznia (1/33), pomoc w uzyskaniu pomocy z Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej (1/33). Zdaniem ankietowanych rodziców szkoła umożliwia im dostęp do następujących form wsparcia
w wychowaniu dzieci: udzielanie rad i wsparcia przez nauczycieli (wychowawców) w sytuacjach problemowych
(27/33), doradztwo w ramach indywidualnych lub grupowych spotkań z nauczycielem (wychowawcą) (21/33),
pomoc poradni psychologiczno-pedagogicznej (13/33), pomoc pedagoga lub psychologa szkolnego (12/33),
prowadzenie warsztatów psychologicznych doskonalących umiejętności wychowawcze (7/33), opieka socjalna
(4/33). Respondenci stwierdzili, że wszystkie formy wsparcia prowadzone przez szkołę uważają za pomocne
rodzicom. Podczas obserwacji placówki stwierdzono, że w widocznym miejscu wywieszone są informacje
o godzinach dyżurów nauczycieli dla rodziców, o godzinach dyżurów dyrektora szkoły dla rodziców, o innych
formach kontaktu (telefon, adres e-mailowy), a także informacje skierowane do rodziców na temat wychowania.
Ankietowani rodzice i nauczyciele wypowiedzieli się, że rodzice są informowani o rozwoju ich dzieci. Wszyscy
nauczyciele (8) wyrazili opinię, że informują rodziców o sukcesach oraz o trudnościach ich dzieci w sposób
zdecydowanie wystarczający. Prawie wszyscy rodzice wyrazili opinię, że są wystarczająco poinformowani przez
33 / 41
szkołę na temat sukcesów swojego dziecka (31/33) oraz na temat trudności, jakie ma w szkole (32/33). Warto
dodać, że wszyscy rodzice biorący udział w wywiadzie uznali, iż informacje, które otrzymują na temat rozwoju
swoich dzieci, są im pomocne w wychowaniu. Nauczyciele wskazują im mocne i słabe strony dziecka oraz podczas
indywidualnych konsultacji udzielają wskazówek jak z dzieckiem dalej pracować. Rodzice i nauczyciele stwierdzili,
że rodzice uczestniczą w działaniach organizowanych przez szkołę. Ankietowani rodzice oraz wypowiadający
się podczas wywiadów rodzice i nauczyciele najczęściej wymieniali: organizowanie imprez oraz uroczystości
okolicznościowych klasowych, szkolnych i środowiskowych, udział w wycieczkach, udział w zawodach sportowych,
pomoc finansową i rzeczową, udział w akcjach charytatywnych. W tym i ubiegłym roku szkolnym rodzice
uczestniczyli w organizowaniu takich imprez jak: rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego, ślubowanie
pierwszoklasistów, Mikołajki, Dzień Dziecka, Wigilia, wspólne kolędowanie. Ponadto nauczyciele wskazali jeszcze
na udział rodziców w lekcjach otwartych, zajęciach z zakresu pedagogizacji rodziców, akcjach charytatywnych
("Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia" i "Paczka na Kresy"), zebraniach i konsultacjach dla rodziców. W opinii
rodziców, dyrektora i wszystkich ankietowanych nauczycieli (8) rodzice biorą udział w podejmowaniu decyzji
dotyczących życia szkoły. Zdaniem dyrektora współuczestnictwo rodziców w decydowaniu o życiu szkoły polega
na tym, że np. w porozumieniu z radą pedagogiczną uchwalają program wychowawczy i program profilaktyki
szkoły, wnioskowali o zmianę nauczanego języka obcego z języka z niemieckiego na język angielski, opiniują
pracę nauczycieli do ustalenia oceny dorobku zawodowego za okres stażu oraz wyrażają swoją opinię
przy ustalaniu oceny pracy dyrektora szkoły i nauczycieli, opiniują także terminy ustalanych dodatkowych dni
wolnych od zajęć dydaktyczno-wychowawczych, współorganizują imprezy i uroczystości szkolne oraz wycieczki
klasowe. Opinia rodziców brana jest pod uwagę również przy zakupie sprzętu dla szkoły, ustalaniu wielkości
składek klasowych, ustalaniu tematyki godzin z wychowawcą, wyborze imprez klasowych, wyborze zajęć
pozalekcyjnych, ustalaniu częstotliwości zebrań i spotkań indywidualnych, ustalaniu kalendarza imprez
organizowanych przez szkołę. Ponad połowa ankietowanych rodziców (18/33) wyraziła opinię,
że współuczestniczyli w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły, a 14 respondentów stwierdziło, że "raczej
nie" i 1 nie udzielił odpowiedzi. Jednocześnie ich wypowiedzi podczas wywiadu i w ankiecie dotyczące podania
przykładów decyzji podejmowanych w szkole z ich udziałem, pokrywały się z wymienionymi przez dyrektora.
Rodzice wskazali jeszcze dopasowanie godzin pracy biblioteki do potrzeb uczniów, wcześniejsze ranne dyżury
nauczycieli, założenie Stowarzyszenia "Patataj, patataj", które ma na celu niesienie pomocy szkole. Ankietowani
nauczyciele wymieniając trzy konkretne decyzje, na które rodzice mieli wpływ, podawali: program imprez
organizowanych przez szkołę (6/8), wybór zajęć pozalekcyjnych (5/8), organizacja wycieczki klasowej (miejsce,
program) (5/8), częstotliwość zebrań i spotkań indywidualnych z rodzicami (4/8), tematyka godzin z wychowawcą
(4/8), wybór imprez klasowych (4/8), wielkość składek klasowych (4/8), zmiana nauczanego w szkole języka
obcego (1/8).
34 / 41
Obszar: Zarządzanie
Wymaganie: Funkcjonuje współpraca w zespołach
Komentarz:
W szkole funkcjonuje współpraca w zespołach, nauczyciele analizują efekty swojej pracy, wspólnie planują
działania podejmowane w szkole, rozwiązują problemy i doskonalą metody i formy współpracy.
Dokonana analiza prowadzi do wniosku, że nauczyciele pracują zespołowo i analizują efekty swojej
pracy. Dyrektor w ankiecie wskazał, że wszyscy nauczyciele angażują się w pracę zespołów szkolnych w wysokim
stopniu. Wskazali na to również ankietowani nauczyciele (8) stwierdzając, że są zaangażowani w pracę zespołów:
programowy (praca nad treściami nauczania) (3/8), metodyczny (rozwijanie metody pracy z uczniem) (3/8),
wychowawczy i profilaktyczny (8), ds. zarządzania szkołą (planowanie i organizacja działalności szkoły) (2/8)),
szkoleniowy (doskonalenie zawodowe nauczycieli) (4/8), organizacja imprez dla uczniów, rodziców lub nauczycieli
(8), do spraw współpracy z otoczeniem zewnętrznym szkoły (8), do spraw ewaluacji wewnętrznej (6/8),
samokształceniowy (3/8) i do spraw bezpieczeństwa (1/8). Zespoły analizują efekty swojej pracy zdaniem
dyrektora i wszystkich ankietowanych nauczycieli (8). Respondenci stwierdzili, że zespoły, które działają w szkole
stosują regularne procedury ewaluacyjne. W czasie wywiadu pedagodzy wskazali na działania świadczące
o wspólnym planowaniu działań z innymi nauczycielami, jak również na wspólnym analizowaniu w zespołach
efektów pracy. Mówili, że pracują w zespołach przedmiotowych jak również w zespołach zadaniowych i na bieżąco
dokonują analizy efektów swojej pracy. Analizy dokonywane są dwa razy w roku na półrocze i koniec roku
szkolnego. Każdy zespół opracowuje sprawozdania ze swojej pracy i formułuje wnioski do dalszej pracy, np.
analiza pracy zespołu do spraw ewaluacji wewnętrznej wykazała, że zespół pracował rytmicznie, narzędzia
badawcze były trafnie dobrane, wszyscy nauczyciele wywiązali się z powierzonych zadań. Nauczyciele wspólnie
planują działania w szkole, opierając się na analizie efektów pracy zespołów, na co wskazał dyrektor
i wszyscy ankietowani nauczyciele (8). Przy planowaniu planu pracy zespołów na następny rok szkolny uwzględnia
się wnioski i doświadczenia z poprzednich działań. Większość ankietowanych nauczycieli jako przykład wskazała:
a) przeprowadzanie lekcji otwartych koleżeńskich i dla rodziców, b) wzbogacanie o nowe działania oferty
edukacyjnej szkoły na wniosek Samorządu Uczniowskiego (konkursy szkolne "Portret Patronki Marii Konopnickiej",
"Wspólne Kolędowanie”, "Dary jesieni"). Zespół do spraw bezpieczeństwa w szkole zaplanował przeprowadzenie
wśród uczniów ankiety na temat: "Agresja w szkole", której efektem jest przystąpienie szkoły do konkursu
"Bezpieczna szkoła, bezpieczny uczeń" i wprowadzenie zajęć z pierwszej pomocy przedmedycznej dla uczniów
klas I - VI. Zespół do spraw pomocy psychologiczno – pedagogicznej w roku 2011/2012 w związku
z rozporządzeniem o udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej zaplanował szkolenie. W szkole odbyło się
szkolenie zewnętrzne przeprowadzone przez Centrum Edukacji Nauczycieli w Głogowie. Efektem było
opracowanie Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego dla ucznia klasy VI z orzeczeniem
o upośledzeniu umysłowym w stopniu lekkim. W grudniu zdecydowano również o modyfikacji Karty Indywidualnej
Pracy dla ucznia klasy V na podstawie zaleceń z przychodni rehabilitacyjnej. W szkole nauczyciele wspólnie
rozwiązują problemy. Tezę tę potwierdził dyrektor i wszyscy ankietowani nauczyciele, którzy wskazali, że często
(8) korzystają z pomocy innych nauczycieli w rozwiązywaniu problemów, które napotykają w szkole. Również
wszyscy podali, że zespoły pomagają im w rozwiązywaniu pojawiających się w pracy problemów. W wywiadzie
grupowym nauczyciele wskazali przykłady rozwiązywana problemów na zespołach przedmiotowych nauczycieli
klas I - III, IV - VI i na zespole wychowawczym. Na zespole wychowawczym wspólnie rozwiązywano problem
zachowania uczniów klasy IV i ich problemy edukacyjne. Opracowano spójne działania wobec uczniów.
Przeprowadzano rozmowy indywidualne z uczniami i ich rodzicami, przeprowadzono zajęcia otwarte
z zastosowaniem różnych form i metod pracy celem aktywizacji uczniów. Celem uzyskania lepszych efektów
w nauczaniu zespół nauczycieli klas IV - VI wypracował i przyjął do realizacji wnioski: "Należy stosować
w większym zakresie korelację przedmiotową na wszystkich zajęciach" i "Należy podjąć działanie celem
uaktywnienia rodziców do współpracy ze szkołą". Przeprowadzone badanie wskazuje, że nauczyciele
uczestniczą w formach doskonalenia zawodowego dotyczących metod i form współpracy. Dyrektor
i wszyscy ankietowani nauczyciele (8) wskazali, że uczestniczyli w szkoleniach wewnętrznych dotyczących form
i metod pracy oraz, że uczestnictwo w tych szkoleniach jest przydatne. Wskazali tematykę szkoleń
przeprowadzonych w ostatnim okresie:
35 / 41
"Jak efektywnie współpracować w zespole w zakresie organizacji i realizacji ewaluacji wewnętrznej?",
"Przygotowanie szkoły do ewaluacji zewnętrznej",
"Praca zespołu do spraw pomocy psychologiczno-pedagogicznej".
W szkoleniach dotyczących doskonalenia pracy zespołowej uczestniczą również pracownicy niepedagogiczni,
co potwierdzili podczas wywiadu. W bieżącym roku szkolnym wspólnie z nauczycielami uczestniczyli w szkoleniach
wewnętrznych: udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej, przygotowywanie imprez i uroczystości metodą
projektów, szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wymaganie: Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny
Komentarz:
W szkole sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny, a wnioski wynikające z nadzoru są
wykorzystywane do planowania pracy szkoły i służą do wprowadzania zmian w funkcjonowaniu szkoły i do
jej rozwoju. Nauczyciele są zaangażowani w ewaluację wewnętrzną prowadzoną w szkole.
Dyrektor szkoły angażuje nauczycieli do udziału w realizacji ewaluacji wewnętrznej, co zobrazował stosowną
dokumentacją: powołanie zespołu ds. ewaluacji wewnętrznej, określenie obszarów, opracowanie harmonogramu
działań, ustalenie osób odpowiedzialnych za opracowanie narzędzi badawczych i przeprowadzenie badań,
opracowanie wniosków i analiz. Celem zaangażowania nauczycieli do prowadzenia ewaluacji wewnętrznej dyrektor
zorganizował w maju 2012 r. szkolenie dla nauczycieli "Jak efektywnie współpracować w zespole w zakresie
organizacji i realizacji ewaluacji wewnętrznej?”. Zdaniem dyrektora działania podejmowane przez niego w celu
angażowania nauczycieli mają charakter różnorodny np. dodatek motywacyjny i nagrody dyrektora szkoły.
Wszyscy ankietowani nauczyciele (8) stwierdzili, że są zaangażowani w ewaluację wewnętrzną w wysokim stopniu,
ponieważ jest ona zwyczajem panującym w szkole i zwykle uczestniczy w niej większość nauczycieli. Badani
nauczyciele podali sposoby własnego zaangażowania w ewaluację. Najczęściej wymieniali: przygotowanie projektu
ewaluacji, opracowanie harmonogramu ewaluacji, opracowanie narzędzi badawczych, przeprowadzanie badania,
dokonanie analiz i precyzowanie wniosków, przygotowanie raportu, zapoznanie z raportem i wnioskami radę
pedagogiczną. Dyrektor i nauczyciele podczas wywiadów stwierdzili, że wyniki wewnętrznego nadzoru
pedagogicznego są wykorzystywane do planowania pracy szkoły, a stosowne informacje znajdują się
w dokumentacji szkolnej. Dyrektor wskazał, że wnioski z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego wprowadzane są
do planu pracy szkoły. Rada Pedagogiczna po zakończeniu roku szkolnego zostaje zapoznana ze sprawozdaniem
z realizacji planu nadzoru pedagogicznego oraz z wnioskami, które są dyskutowane i stanowią jeden z filarów
tworzenia planu pracy na kolejny rok szkolny. Zarówno dyrektor i nauczyciele podali przykłady wniosków, które
zostały ujęte do realizacji w planach pracy szkoły:
rok 2010/2011 - "Założyć stowarzyszenie przyjaciół szkoły, w celu pomocy i wsparcia dla działalności szkoły",
"Zorganizować szkolenie dla nauczycieli w zakresie przeprowadzania ewaluacji wewnętrznej", "Zadbać
o wyrównywanie szans edukacyjnych wszystkich uczniów poprzez pozyskiwanie środków z Funduszu
Europejskiego na realizację projektu edukacyjnego",
rok 2011/12 - "Kontynuować realizację programu ,"Moje małe Rzeszotary", "Zaproponować nauczycielom
i rodzicom udział w spektaklach "Dorośli dzieciom" w ramach projektu "W ogrodzie sztuki bawimy się
w teatr", "Mobilizować i zachęcać uczniów do pracy nad sobą i eksponować ich osiągnięcia w Życiu Gminy
oraz na stronach www (np. Starostwa Powiatowego, Urzędu Gminy Miłkowice, stronie szkoły), gazetce
szkolnej, na tablicach ogłoszeń, księdze sukcesów uczniów (foto - kronika).
W analizowanej dokumentacji (plany nadzoru) z lat 2010/2011 i 2011/2012 znajdują się informacje świadczące
o wykorzystaniu wyników wewnętrznego nadzoru do planowania pracy szkoły na następny rok szkolny.
36 / 41
Nauczyciele biorący udział w wywiadzie stwierdzili, że zmiany te korzystnie wpływają na rozwój szkoły, ponieważ
jest bogatsza oferta edukacyjna, wzrosły możliwości promowania i upowszechniania działań szkoły, wzrosło
znaczenie szkoły w środowisku lokalnym. Ewaluacja wewnętrzna prowadzona jest z udziałem zespołów
nauczycieli, udział w pracach zespołu prowadzącego ewaluację wewnętrzną w szkole wskazali wszyscy
ankietowani nauczyciele (8). Dyrektor w ankiecie wskazał, że sam przygotowuje plan ewaluacji wewnętrznej.
W analizowanej dokumentacji (protokoły rad pedagogicznych) znajduje się informacja o powołaniu zespołu
do spraw ewaluacji wewnętrznej. Argumentów na potwierdzenie tezy, że wnioski z wewnętrznego nadzoru
pedagogicznego przyczyniają się do wprowadzania zmian w funkcjonowaniu szkoły dostarczył dyrektor
i rodzice w trakcie wywiadów. Na podstawie wniosków z wewnętrznego nadzoru dokonano zmian
w funkcjonowaniu szkoły. Do najważniejszych zaliczyli: założenie Stowarzyszenia Przyjaciół Szkoły "Patataj,
Patataj", które wspiera działalność dydaktyczno-wychowawczą szkoły, integruje uczniów i rodziców we wspólnym
działaniu, promuje zdrowy styl życia, wspomaga w organizowaniu czasu wolnego, wspiera uczniów we wszelkich
działaniach, pozyskuje środki finansowe organizując kiermasze, aukcje, pokazy. Rodzice uczniów klasy
I zorganizowali zabawę charytatywną i zebrali środki na zakup sprzętu audiowizualnego, zorganizowano "Mikołajki"
i zabawy karnawałowe dla wszystkich uczniów szkoły. Przeprowadzono szkolenie dla nauczycieli w zakresie
przeprowadzania ewaluacji wewnętrznej, realizowano program edukacji regionalnej "Moje małe Rzeszotary",
rodzice wzięli udział w spektaklu "Dorośli dzieciom" w ramach projektu "W ogrodzie sztuki bawimy się w teatr".
Wdrożone wnioski przyczyniły się do większego udziału rodziców w uroczystościach organizowanych w szkole.
Wymaganie: Szkoła lub placówka ma odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie
Komentarz:
Szkoła ma wystarczające warunki lokalowe i wyposażenie do realizowania przyjętych w szkole programów
nauczania. W placówce podejmowane są działania mające na celu poprawę stanu technicznego warunków
lokalowych i wzbogacanie wyposażenia szkoły.
W opinii dyrektora i wszystkich ankietowanych nauczycieli (8) w szkole warunki lokalowe i wyposażenie są
wystarczające do realizowania podstawy programowej i przyjętych w szkole programów
nauczania. Również zdaniem większości ankietowanych rodziców (20/33) warunki lokalowe w szkole są
odpowiednie, (11/33) dostrzega nieliczne braki, a jeden rodzic dostrzega znaczące braki. Rodzice biorący udział
w wywiadzie wskazali, że warunki lokalowe są dobre (szkoła jest mała, jest mała liczebność klas), klasy I - III uczą
się w oddzielnym budynku (3 przestronne sale i sala komputerowa), natomiast klasy IV - VI w drugim (4 duże sale),
a zajęcia wychowania fizycznego odbywają się w trzecim budynku, w którym znajduje się też biblioteka. Budynki
zlokalizowane są w odległości około 50m od siebie. Wokół budynków szkoły znajdują się tereny zielone, plac
zabaw, budynki są ogrodzone. Zajęcia odbywają się w systemie jednozmianowym. Nauczyciele podczas wywiadu
dodali, że w szkole są duże sale lekcyjne (8, w tym pracownia komputerowa z 10 komputerami), jest 6 komputerów
w klasach I - III, dwa komputery w pokojach nauczycielskich, wyposażenie klas stanowi sprzęt RTV i pomoce
dydaktyczne zakupione ze środków pozyskanych z realizowanych projektów w klasach I - III jest na poziomie
bardzo dobrym, a w klasach IV - VI dobrym. Szkoła dysponuje tablicą interaktywną. Budynek klas młodszych jest
po gruntownym remoncie, przystosowany zarówno do potrzeb małego ucznia jak i ucznia niepełnosprawnego,
otoczenie budynku klas I - III jest placem zabaw przyjaznym dla uczniów. Ich zdaniem utrudnieniem jest praca
w trzech budynkach i brak zapleczy na pomoce dydaktyczne. Zdaniem rodziców, partnerów i przedstawicieli
samorządu uczestniczących w wywiadzie warunki lokalowe są dobre, ale boiska sportowe wymagają modernizacji.
Zdaniem rodziców wypowiadających się podczas wywiadu wyposażenie jest wystarczające. W salach znajdują się
telewizory, magnetofony, dużo plansz i ilustracji, encyklopedie, słowniki, atlasy, mapy, tablica interaktywna.
W czasie obserwacji zajęć (6) wszyscy nauczyciele wykorzystywali do realizacji celów zajęć wiele pomocy
dydaktycznych (płyty CD, chusta animacyjna, gry edukacyjne, piłki matematyczne, zegary i tablice magnetyczne,
słowniki, plansze ortograficzne, historyjki obrazkowe, ilustracje, tablicę interaktywną i karty pracy indywidualnej dla
ucznia). Wyniki badania wskazują, że w szkole istnieje plan wzbogacania warunków lokalowych
i wyposażenia szkoły opracowany przez dyrektora szkoły "Plan utrzymania i polepszenia warunków lokalowych
w Szkole Podstawowej w Rzeszotarach na lata 2010/2011, 2011/2012, 2012/20013". Zawiera on plan remontów
i modernizacji pomieszczeń szkoły w celu zachowania bezpieczeństwa i funkcjonalności (modernizacja
37 / 41
pomieszczenia świetlicy szkolnej). W dokumentacji szkoły znajduje się również plan rozbudowy szkoły (łącznik
z dodatkowymi pomieszczeniami i salą gimnastyczną). Nie brakuje dowodów na poparcie tezy, że w szkole
podejmuje się działania mające na celu wzbogacenie warunków lokalowych i wyposażenia dydaktycznego
według istniejącego planu uzupełnienia wyposażenia. Dyrektor wspólnie z organem prowadzącym aplikował
o środki na projekty, w wyniku których wzbogacana jest baza szkoły:
"Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III", zakupiono pomoce dydaktyczne
do zajęć logopedycznych, matematycznych i języka polskiego , zakupiono meble , ławki i krzesełka,
"Radosna szkoła", zmodernizowano plac zabaw dla dzieci i zakupiono pomoce dydaktyczne,
"Dziecko może, umie, potrafi", zakupiono tablice interaktywną, rzutnik multimedialny i oprogramowanie,
przybory szkolne, radioodtwarzacz.
Dyrektor podkreślił, że dzięki dobrej współpracy z różnymi instytucjami udaje się wzbogacać bazę i wyposażenie
szkoły. Rada Rodziców zakupiła telewizor, radioodtwarzacz, lektury szkolne i nagrody dla uczniów, firma PHZ
"Zaprol" w Ulesiu przekazała przybory szkolne dla wszystkich uczniów, Rada Sołecka wsi Rzeszotary - Dobrzejów
– sfinansowała monitoring wizyjny, Rada Sołecka wsi Kochlice zakupiła mikrofony i sprzęt nagłaśniający, Gminny
Ośrodek Kultury i Sportu w Miłkowicach – corocznie sponsoruje nagrody dla uczniów w Gminnym Konkursie
Ortograficznym organizowanym przez szkołę, Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły "Patataj, Patataj" przekazało
kuchenkę mikrofalową i podgrzewacze potraw. Powyższe informacje potwierdzili nauczyciele podczas wywiadu.
Ich zdaniem wszystkie działania mające na celu wzbogacenie warunków lokalowych i wyposażenia dydaktycznego
prowadzone są w miarę możliwości finansowych szkoły na bieżąco.
38 / 41
Wnioski z ewaluacji:
1. Koncepcja pracy szkoły jest znana uczniom, rodzicom i jest akceptowana przez nich. Prowadzona
analiza przyczynia się do wprowadzania nowych działań w zależności od potrzeb.
2. W szkole prowadzone są ilościowe i jakościowe metody analizowania wyników sprawdzianu w klasie
szóstej, które utrzymują placówkę w przedziale wyników średnich.
3. Działania dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze są planowane oraz analizowane zespołowo.
4. Wnioski z analiz osiągnięć uczniów stanowią podstawę do planowania działań mających na celu
poprawę wyników dydaktycznych oraz doskonalenie pracy wychowawczej.
5. Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe.
6. Szkoła dzięki współpracy z rodzicami, partnerami i lokalnym środowiskiem pozyskuje nowoczesne
wyposażenie dydaktyczne. Warunki lokalowe i wyposażenie szkoły stanowią gwarancję realizacji podstawy
programowej i programów nauczania.
7. Uczniowie przejawiają dużą aktywność w organizowaniu imprez szkolnych i środowiskowych, co wpływa
pozytywnie na ich wszechstronny rozwój oraz promocję szkoły w środowisku lokalnym.
8. Przyjazna atmosfera, warunki lokalowe i mała liczebność klas powodują, że uczniowie czują się w szkole
bezpiecznie oraz prezentują oczekiwane od nich zachowania.
9. Szkoła efektywnie współpracuje z różnorodnymi instytucjami, a wymiernym wskaźnikiem tych działań
jest np. uhonorowanie sztandaru szkoły odznaczeniem „Missio Reconciliationis”, nadanym przez Zarząd
Krajowy Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Społecznego "Misja Pojednania”.
10. Współdziałanie nauczycieli i nadzór pedagogiczny sprawowany przez dyrektora wpływa korzystnie
na doskonalenie procesów edukacyjnych zachodzących w szkole.
39 / 41
Wymaganie
Obszar: Efekty
Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu
gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu
potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności
Uczniowie są aktywni
Respektowane są normy społeczne
Obszar: Procesy
Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy
programowej
Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Procesy edukacyjne są efektem współdziałania
nauczycieli
Kształtuje się postawy uczniów
Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans
edukacyjnych
Obszar: Środowisko
Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz
wzajemnego rozwoju
Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów
Promowana jest wartość edukacji
Rodzice są partnerami szkoły
Obszar: Zarządzanie
Funkcjonuje współpraca w zespołach
Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny
Szkoła lub placówka ma odpowiednie warunki lokalowe i
wyposażenie
Poziom spełniania wymagania
B
B
B
B
A
B
B
B
B
B
A
B
B
B
B
B
B
40 / 41
Raport sporządzili:
Zenon Gadomski
Irena Benroth
Kurator Oświaty:
................................................
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
41 / 41

raport z ewaluacji całościowej - Szkoła Podstawowa w Rzeszotarach

Transkrypt

Podobne dokumenty

REGULAMIN KONKURSU RECYTATORSKIEGO

WINTER PHOTO STORY

Twórczość Marii Konopnickiej - konkurs gminny

Plan finansowy na 2012 r. Przedszkole Samorządowe

REGULAMIN KONKURSU CZYTELNICZEGO

zakres zadań KM RPO L2020

PLANOWANIE STRATEGICZNE W JST

Podsumowanie ankiety ewaluacyjnej dla uczestników

Historia szkoły - spnww.polskaszkola.pl