Jak się śluzować?

Żagle
kwiecień 2011
ŚRÓDLĄDZIE
Dobre manewry
n Śl. Brzeg Dolny – śluza pociągowa – wrota górne po lewej, miejsce postojowe w awanporcie zabezpieczone dalbami
natomiast dolne są zawsze poniżej niej. Kanały obiegowe, z reguły kryte, prowadzi się
wzdłuż ścian komorowych. Wloty i wyloty
z nich umieszcza się w pobliżu odpowiednich wrót poniżej lustra wody dolnej, rzadziej prowadzone są do środka. W śluzach
oszczędnościowych, gdy wydajność stanowiska szczytowego kanału jest niewielka,
stosuje się dodatkowe zbiorniki, do których
prowadzą oddzielne kanały.
Do śluz z obu stron wiodą kanały dojazdowe. Są one integralną częścią tych budowli.
Każdy kanał w pobliżu wejścia do śluzy jest
poszerzony w taki sposób, aby umożliwić
swobodne wyjście z komory, gdy obok stoi
inna jednostka. To awanporty. W nich odbywa się klarowanie jednostek i pociągów
holowniczych do dalszej żeglugi. W wielu
przypadkach awanporty są na tyle duże, że
stanowią miejsca postojowe. Na dużych śluzach tor podejściowy bywa oddzielony od
części postojowej dalbami.
Często w pobliżu wejścia do kanału dojazdowego znajduje się wejście do kanału jazowego,
na którym prąd jest szybki. W takim miejscy
występuje uciąg wody na jaz. Jest to punktowy
prąd powodujący ściąganie jednostki z kursu.
Należy go uwzględnić, zwłaszcza na dużych
rzekach o szybkim prądzie (Brda – Śluza Miejska – uciąg na jaz Farny). Szczególnie trzeba
się pilnować przy holowaniu kilku jednostek,
62
060_63_04_11_sluzowanie.indd 62
ponieważ holownik może wejść już w strefę
poza uciągiem, a jednostki holowane jeszcze
pozostając w nim, mogą zaczepić o kierownice lub zdryfować na ostrogę.
Samo śluzowanie trwa 20 – 30 minut, ale
czynności z tym związane zajmują dużo więcej czasu. Bywa, że na rzadziej uczęszczanych
szlakach jeden operator obsługuje nawet
kilka obiektów. Wtedy należy uwzględnić
czas jego dojazdu do poszczególnych śluz.
Planując czas pokonania odcinka ze śluzami,
trzeba policzyć łączny czas pokonania każdej
ze śluz od dojścia do wyjścia.
Jak się śluzować?
Śluzowanie odbywa się w kolejności przybycia statków, z wyjątkiem oczywiście statków ratowniczych, uszkodzonych, inspekcyjnych, pasażerskich liniowych, innych
specjalnych. Statki idące w dół rzeki lub
kanału mają pierwszeństwo, ale kolejność
zawsze ustala operator.
Proces śluzowania zaczyna się od podchodzenia do awanportu. Przede wszystkim
należy zwolnić i poruszać się z minimalną
prędkością sterowną. W odległości około
100 m zatrzymujemy się przy brzegu kanału
dojazdowego, w kolejności za znajdującymi
się w nim statkami, tak aby zapewnić swobodny przejazd innym jednostkom. Teraz
zgłaszamy operatorowi chęć przeprawy
i prosimy o wyznaczenie miejsca oczekiwania. Jeżeli jednostka jest uszkodzona lub nie
w pełni manewrowa, należy uprzedzić o tym
operatora celem specjalnie ostrożnego śluzowania. Przed wrotami klapowymi zatrzymujemy się w górnym awanporcie w odległości
co najmniej 20 m. Wtedy mamy gwarancję, że
nie znajdziemy się blisko kładzionych wrót.
Zwijamy lub składamy żagle w taki sposób,
by nie zasłaniały pola widzenia i zabezpieczamy je przed przypadkowym rozwinięciem.
Maszty kładziemy w sposób bezpieczny dla
innych jednostek i zabezpieczamy przed
upadkiem. Klarujemy pokład, aby nie było
na nim przedmiotów mogących utrudniać
poruszanie się lub stwarzających możliwość
przypadkowego zaczepienia lin. Usuwamy
wszystkie elementy osprzętu wystające poza
burty. Wykładamy obijacze na obu burtach,
co najmniej po dwa na burtę. Dość często możemy uzyskać zgodę na wejście do komory
od razu, bez czekania. Dlatego, aby nie tracić
czasu, warto wszystkie czynności przygotowawcze wykonać wcześniej.
Podczas śluzowania należy bezwzględnie
podporządkować się zarządzeniom operatora, a w załodze musi obowiązywać pełna
koncentracja i cisza.
Operator może zawsze żądać obsługi cum
na brzegu komory. W przypadku napędu
ręcznego urządzeń śluzowych (wrota, mosty
Żagle | www.zagle.com.pl
3/17/11 9:30:32 AM