Pociąg - Klaster kolejowy

Pociąg
do Sukcesu
News Letter
Nr 1/2012
Innowacyjne metody zarządzania ryzykiem
technicznym w transporcie kolejowym
- metody wyceny, oceny i analizy ryzyka
technicznego w aspekcie budowania
przewagi konkurencyjnej klastra
17 września odbyło się seminarium
Południowego Klastra Kolejowego pod
nazwą „Innowacyjne metody zarządzania
ryzykiem technicznym w transporcie
kolejowym – metody wyceny, oceny
i analizy ryzyka technicznego w aspekcie
budowania przewagi konkurencyjnej
Klastra”. Moderatorem spotkania był
Krzysztof Banaszek - Wiceprezes Urzędu
Transportu Kolejowego ds. techniki
i bezpieczeństwa ruchu.
Na spotkaniu zostały wygłoszone następujące prezentacje:
■■ Krzysztof Banaszek – Wiceprezes ds.
Techniki i Bezpieczeństwa Ruchu, Urzędu
Transportu Kolejowego - „Zarządzanie
ryzykiem
technicznym
w
myśl
obowiązujących przepisów prawnych
w transporcie kolejowy”
■■ Marek
Jabłoński
Wiceprezes
Stowarzyszenia
Południowy
Klaster
Kolejowy – „Zasady zarządzania ryzykiem
i praktyczne metody szacowania ryzyka
w transporcie kolejowym”
■■ Agnieszka Lech - Koordynator Projektu
“Praktyczne aspekty związane z analizą
i oceną ryzyka technicznego w polskich
przedsiębiorstwach
–
wymagania,
Oddajemy do Państwa
rąk
drugi
numer
naszego
Newslettera.
Chcemy w nim
przedstawić między
innymi aspekty interpretacyjne nowych
i trudnych wymagań z jakimi muszą
zmierzyć się przewoźnicy kolejowi, zarządcy
infrastruktury oraz dysponenci wagonów.
Są to wymagania systemów zarządzania
i standardów interoperacyjności. Myślimy,
że wykładnia interpretacyjna tych zagadnień pomoże Państwu w doskonaleniu
funkcjonowania Państwa organizacji.
W numerze drugim przedstawiamy
ponadto opis wizyty przedstawicieli Południowego Klastra Kolejowego na targach
TRAKO, opis seminarium o CSM oraz
informację o podpisaniu umowy z międzynarodową siecią klastrów kolejowych
ERCI.
Życząc przyjemnej lektury
■
Z wyrazami szacunku
dr inż. Adam Jabłoński
Prezes Zarządu Stowarzyszenia
Południowy Klaster Kolejowy
standardy, koncepcje”
Prezentacje miały na celu przybliżenia
uczestnikom seminarium interpretacji
wymagań prawnych
w zakresie stosowania wspólnych metod
bezpieczeństwa (CSM). Zgodnie z wymogami zawartymi w art. 9 ust. 1 dyrektywy
2004/49/WE przedsiębiorstwa kolejowe
oraz zarządcy infrastruktury powinni
DOKOŃCZENIE NA STR. 2
www.klasterkolejowy.com.pl
1
DOKOŃCZENIE ZE STR. 1
ustanawiać własne systemy zarządzania
bezpieczeństwem, w celu zapewnienia, że
system kolejowy jest zdolny spełniać przynajmniej wspólne wymagania bezpieczeństwa („CST”). Zgodnie z pkt 2 lit. d) załącznika III do dyrektywy 2004/49/WE, system
zarządzania bezpieczeństwem musi obejmować procedury i metody przeprowadzania ocen ryzyka i stosowania środków nadzoru ryzyka w sytuacjach, kiedy
zmiana warunków prowadzenia działalności lub wprowadzenie nowego materiału
stwarza nowe zagrożenie dla infrastruktury lub prowadzonej działalności.
Przedsiębiorstwa kolejowe, w tym
m.in. przewoźnicy kolejowi, zarządcy
infrastruktury, podmioty odpowiedzialne
za
utrzymanie,
producenci
mają
obowiązek
stosowania
wspólnych
metod bezpieczeństwa (CSM) zgodnie
z wymogami rozporządzenia Komisji (WE)
NR 352/2009 z dnia 24 kwietnia 2009 r.
w sprawie przyjęcia wspólnej metody
oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny
i oceny ryzyka, o której mowa w art. 6 ust.
3 lit. a) dyrektywy 2004/49/WE. Zgodnie
z zapisami w/w rozporządzenia, od 19
lipca 2010 r. każda znacząca zmiana
techniczna w systemie kolejowym
oraz znacząca zmiana w systemie
strukturalnym, a od 01 lipca 2012 r. każda
znacząca zmiana organizacyjna oraz
eksploatacyjna wymaga przeprowadzenia
analizy i oceny ryzyka technicznego. Celem
CSM w zakresie wyceny i oceny ryzyka
jest zachowanie poziomu bezpieczeństwa
kolei wspólnotowych lub jego poprawa, gdy
jest to konieczne i praktycznie możliwe.
W celu sprawnego przeprowadzenia
procesu
oceny
znaczenia
zmiany
w systemie kolejowym, przedsiębiorstwa
kolejowe winny opracować i wdrożyć
System Zarządzania Ryzykiem, który
powinien być wewnętrznym podsystemem
SMS lub MMS.
■
INNOWACYJNOŚĆ a techniczne
specyfikacje INTEROPERACYJNOŚCI
Innowacyjność w transporcie kolejowym jest zagadnieniem
złożonym. Wynika to z faktu, iż większość dostarczanych produktów
i usług wymaga szeregu zatwierdzeń wydawanych przez instytucje
do tego upoważnione.
Poza
tym
rozwiązania
techniczne powinny być zgodne z aktualnymi
przepisami,
normami
i standardami bezpieczeństwa, jakości oraz interoperacyjności. Nie można
oczywiście powiedzieć, że nie ma w takim
systemie miejsca na innowacje ale kreując je należy mieć je w pierwszym względzie na uwadze.
Trudno sobie wyobrazić tworzenie
i innowacyjnego rozwiązania bez znajomości procesu certyfikacji wyrobów,
zatwierdzeń i weryfikacji według różnych
kryteriów. Tutaj też pojawia się szansa
dla wielu firm, które chcą wprowadzić
nowe rozwiązanie dedykowane transportowi kolejowemu. Impulsem do tworze-
nia innowacji niestety bardzo często są
wypadki i katastrofy kolejowe. Wytyczne
różnego typu komisji wskazują często
na obszary wymagające udoskonaleń
co jest natychmiast wykorzystywane na
rzecz kreacji innowacji. Oprócz tego nurtu
innowacje powinny być rozwijane w sposób systemowy, planowy i dobrze przemyślany, a rozwiązania powinny spełniać
europejskie standardy bezpieczeństwa
i interoperacyjności.
Wobec powyższego na innowacje
w transporcie kolejowym należy spojrzeć wielowymiarowo, w taki sposób aby
można było mówić o systemie zarzadzania innowacjami w transporcie kolejowym. Tak jak standardy interoperacyjno-
ści mają zapewnić szczelność systemu
transportowego w wielu kryteriach, tak
system zarządzania innowacjami powinien być efektywnym narzędziem do tworzenia innowacji produktowych, procesowych, technologicznych i organizacyjnych
w transporcie kolejowym.
Efektywny model zarzadzania innowacjami powinien być osadzony w aktualnym prawodawstwie europejskim, mając
świadomość , że owe prawodawstwo jest
wynikiem ciągłej ewolucji transportu kolejowego w kierunku jego większego bezpieczeństwa, niezawodności, jakości, wygody
i nowego wymiaru jego standaryzacji.
Południowy Klaster Kolejowy tak rozumiejąc mechanizmy kreowania innowacji
w transporcie kolejowym promuje rozwijanie w przedsiębiorstwach kultury technicznej i organizacyjnej opartej na skutecznym
i efektywnym zarządzaniu technologicznym.
■
www.klasterkolejowy.com.pl
2
Z ŻYCIA KLASTRA
Udział w Targach INNOTRANS 2012
18-21.09.2012
podmiotem
zrzeszającym
kluczowe
klastry
kolejowe
w Europie.
ERCI to jedyna sieć klastrów kolejowych w Europie. Powstała we
wrześniu 2010 roku, podczas Targów INNOTRANS 2010 w Berlinie,
z inicjatywy pięciu klastrów, koncentrujących się na mobilności
i kolei. Południowy Klaster Kolejowy został wpisany, jako pierwszy kolejowy klaster w Polsce w poczet
Członków Międzynarodowej Sieci Klastrów
Kolejowych – European Railway Clusters
Initiative (ERCI), co umożliwia dynamiczny
rozwój transportu kolejowego w Polsce,
a zarazem dostęp do najlepszych i najnowocześniejszych rozwiązań w sektorze.
Zarząd oraz
pracownicy
Południowego Klastra Kolejowego brali
udział w berlińskich targach INNOTRANS.
Targi INNOTRANS to największe przedsięwzięcie wystawiennicze dedykowane
branży kolejowej.
Podczas targów kolejowych INNOTRANS
Zarząd
Południowego
Klastra Do ERCI należą następujące instytucje:
Kolejowego podpisał umowę współpracy ■■BTS Railway Industry - Germany
(Saxony)
z European Railway Cluster Initiative
Zarząd Południowego Klastra Kolejowego w Radzie Naukowej
dwumiesięcznika Infrastruktura Transportu
30.08.2012
Jest nam niezmiernie miło poinformować, iż dr inż. Adam Jabłoński oraz
dr inż. Marek Jabłoński zostali członkami
Rady Naukowej dwumiesięcznika „Infrastruktura Transportu”, którego wydawcą
jest ELAMED Sp. z o.o. S.k. 30 sierpnia
została podpisana umowa pomiędzy
Wydawnictwem, a Stowarzyszeniem Południowy Klaster Kolejowy.
Czy Klaster potrzebuje koordynatora?
W dniu 25 października odbyła się
konferencja Polskiej Agencji Rozwoju
Przedsiębiorczości poświęcona polskim
klastrom i polityce klastrowej. Tematem przewodnim konferencji była rola
i kompetencje koordynatora w rozwoju
klastra. Czy klaster potrzebuje koordynacji? Jakie kompetencje powinien posiadać
koordynator w zależności od inteligentnych specjalizacji rozwijanych w regionie.
Jak wskazują doświadczenia zagraniczne
oraz liczne badania klastrów, kluczowym
czynnikiem sukcesu klastra jest doskonałość w jego zarządzaniu, tj.: profesjonalizacja zarządzania klastrem, określenie
strategii rozwojowej klastra i jej wdrażanie,
usługi nastawione na spełnianie potrzeb
i oczekiwań członków grupy, kreujące dla
nich wartość dodaną. Sprawni koordynatorzy odgrywają decydującą rolę w sukcesie
klastra. W tej sytuacji PARP uznaje koniecz-
ność dyskusji o roli i kondycji koordynatorów klastrów w Polsce. W tym celu przygotowywany jest m.in. projekt, który ma
za zadanie wypracowanie, przetestowanie,
wdrożenie i upowszechnienie standardów
dotyczących roli i zadań koordynatora klastra. Temat roli koordynatorów klastrów
był także przedmiotem dyskusji członków
Grupy roboczej ds. polityki klastrowej, co
znalazło odzwierciedlenie w rekomendacjach zawartych w wydanym raporcie.
Konferencja była doskonałą okazją do
podsumowania rezultatów dwuletniego
przedsięwzięcia PARP. W zorganizowanych wydarzeniach – konferencjach
w regionach, spotkaniach Grupy roboczej
ds. polityki klastrowej i cyklu paneli dyskusyjnych – wzięło udział ponad 1600 osób.
Na prawie tysiącu stronach katalogów
regionalnych opisano niemal 100 klastrów
ze wszystkich województw. Kolejne, ponad
2000 stron publikacji, poświęcono najważniejszym zagadnieniom dotyczącym klastrów. Biblioteka PARP nt. klastrów wzbogaciła się o tłumaczenia zagranicznych
wydawnictw, wznowienia i nowe opracowania – raporty, praktyczne podręczniki
i poradniki oraz słownik pojęć.
Czy Polska jest krajem kolei?
Na to pytanie odpowiedzieli przedstawiciele Południowego Klastra Kolejowego podczas konferencji 3 października
■■CNA Cluster Bahntechnik Bavaria
– Germany ( Bavaria)
■■I-TRANS –France ( Northern France)
■■TSB Innovationsagentur Berlin GmbH
– Germany (Berlin)
■■Rail Alliance- United Kingdom
■■Railgrup- Spain (Catalonia)
■■RTCA Railway Technology Cluster
Austria – Austria
■■Southern Railway Cluster
- Southern Poland
Członkostwo w ERCI to przede wszystkim:
■■dostęp do ponad tysiąca międzynarodowych przedsiębiorstw i rozwiązań z całej
Europy;
■■dostęp do rynków Europy Wschodniej,
Chin, Indii, Stanów Zjednoczonych itp.;
■■wymiana doświadczeń i najlepszych
praktyk dla branży kolejowej;
■■transfer wiedzy i technologii kolejowych
■
w Warszawie dotyczącej saksońsko-polskiej współpracy gospodarczej „Technika
dla kolei”. Wśród prelegentów znaleźli się
przedstawiciele władz centralnych, założyciele Saksońskiego Klastra Kolejowego,
Południowego Klastra Kolejowego oraz
reprezentujący branżę przedstawiciele
podmiotów gospodarczych o charakterze
kluczowym dla dalszego rozwoju kolei.
Konferencja zorganizowana została przez
Polsko-Niemiecką Izbę Przemysłowo-Handlową. Tematem przewodnim był
transport kolejowy oraz benchmarking
działań niemieckich i polskich na tym polu.
Według założycieli Południowego Klastra
Kolejowego Polska jest krajem kolejnictwa.
To niezaprzeczalne stwierdzenie – dodaje
dr inż. Adam Jabłoński, Prezes Stowarzyszenia. Szczególnie część południowa
kraju, ze względu na specyfikę przemysłu
ma doskonale rozbudowaną infrastrukturę
– tłumaczy.
Kolej to nie tylko opóźnienia, przestarzały tabor i niezadbane dworce. Kolej to
historia, kultura pracy, a także innowacje.
Choć nie dostrzegamy ich na co dzień,
są one widoczne dla odwiedzających nas
gości z zachodu.
Branża kolejowa, choć często niesłusznie marginalizowana ma ogromny potencjał do dalszego rozwoju. Wskazują na
to zarówno doświadczeni i wyszkoleni
pracownicy, jak i potężny napływ kapitału
zagranicznego oraz nowych technologii na
rynek.
■
www.klasterkolejowy.com.pl
3
Kalendarium wydarzeń
22-23.11.2012
Udział II Śląskie Forum Klastrów,
Centrum Innowacji i Transferu
Technologii Politechniki Śląskiej
(Zabrze, ul. Jagiellońska 38A)
10-12.12.2012
Udział w Misji Gospodarczej
„Poland meets Saxony”, Drezno
Interesuję Cię współpraca
z Klastrem skontaktuj się
z Koordynatorem:
Agnieszka Lech
e-mail: [email protected]
tel.: 600 311 198
www.klasterkolejowy.com.pl
W następnym numerze
■■ Mobilność ( ang. Mobility) jako nowe
wyzwania dla transportu kolejowego.
■■ Program „Shift to Rail” szansą dla poprawy
konkurencyjności i rozwoju transportu
kolejowego w Europie
■■ Transfer technologii kolejowych z zagranicy –
aspekty zarządcze i prawne
■■ Relacja z udziału w II Forum Klastrów
■■ Relacja z Misji Gospodarczej w Dreźnie
Członkowie POŁUDNIOWEGO
Klastra KOLEJOWEGO
■■ Agencja Rozwoju Lokalnego SA
w Sosnowcu
■■ Akademia TechnicznoHumanistyczna w Bielsku-Białej
■■ CTL Maczki-Bór SA
■■ CTL MB Service Sp. z o.o.
■■ CTL Rail Sp. z o.o.
■■ CZ LOKO Polska Sp. z o.o.
■■ EFOE „Cert” Sp. z o.o.
■■ Fabryka Przewodów
Energetycznych SA
■■ Instytut Spawalnictwa
■■ Instytut Technik Innowacyjnych EMAG
■■ Invest-Eko Sp. z o.o.
■■ Katedra Nauki o Materiałach, Wydział
Inżynierii Materiałowej i Metalurgii
Politechniki Śląskiej
■■ Katedra Transportu Uniwersytetu
Ekonomicznego w Katowicach
■■ Koleje Śląskie Sp. z o.o.
■■ Mavex-Rekord Vasuti Jarmu Es
Alkatresz Gyarto Forgalmazo
Es Ingatlanforgalmazo Korlatolt
Felelossegu Tarsasag Sp. z o.o.
Oddział w Polsce
■■ Ośrodek Badawczo-Rozwojowy
Dźwignic i Urządzeń Transportowych
„Detrans”
■■ OTTIMA plus Sp. z o.o.
■■ P.W Paulus Norbert Brodiuk
■■ Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
Oddział Górnośląski
■■ PHU Gemini Anna Janczak
■■ PHU Herma Roman Kabut
■■ Polwir Sp. z o.o.
■■ PPM Sp. z o.o
■■ Przedsiębiorstwo „STOR” Sp. z o.o.
■■ Przedsiębiorstwo „UNITOR B”
Sp. z o.o.
■■ Przedsiębiorstwo InżynieryjnoBudowlane „Armex” Sp. z o.o.
■■ Przedsiębiorstwo Robót Torowych
Porębski Andrzej
■■ Przedsiębiorstwo Wielobranżowe
Koldrex 2
■■ Sped Trans Polska Sp. z o.o.
■■ Torex-Bud Sp. z o.o.
■■ Wichary Technologies Sp. z o.o.
■■ Zakład Budowlano-Remontowy
„Romator” Sp. z o.o.
■■ Polskie Stowarzyszenie Telematyki
Transportu
■■ Euroterminal Sławków Sp. z o.o.
„Utworzenie Klastra Kolejowego”
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu rozwoju Regionalnego
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-20013
Realna odpowiedź na realne potrzeby
www.klasterkolejowy.com.pl
4