cele operacyjne, plan wynikowy

Transkrypt

©Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy sp. j.
ul. Tetmajera 19, 31-352 Kraków, tel. +48 12 623 25 00, faks +48 12 623 25 24
e-mail: [email protected]
www.zamkor.pl
VI. OPIS ZAŁOŻONYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
(cele operacyjne, plan wynikowy)
Podział osiągnięć na podstawowe i ponadpodstawowe jest względny. Zaproponowany poniżej powstał na podstawie kategorii Blooma i Niemierki. Według Blooma
przedstawione osiągnięcia podstawowe są reprezentowane przez następujące kategorie: wiadomości, rozumienie i zastosowanie, a ponadpodstawowe przez: analizę, syntezę i
ocenę. Według podziału B. Niemierki do osiągnięć podstawowych zaliczamy kategorie A i B, a do ponadpodstawowych C i D.
Kategorie celów nauczania i procesy poznawcze uczniów według Blooma
Kategoria
Wiadomości
Rozumienie
Zastosowanie
Analiza
Synteza
Ocena
Proces poznawczy ucznia
Uczeń potrafi: przypomnieć, nazwać, zdefiniować, wymienić, wyliczyć, rozpoznać, wskazać
Uczeń potrafi: opisać, streścić, wyjaśnić, porównać, wytłumaczyć, podać przykład, zademonstrować,
zilustrować, rozróżnić
Uczeń posłuży się wiadomościami w praktyce: narysuje schemat, wykona doświadczenie, zastosuje, użyje,
wybierze właściwy zestaw (np. do doświadczenia), porówna, sklasyfikuje, scharakteryzuje, zmierzy, określi,
wykreśli
Uczeń określi związki między... : rozpozna zasadę klasyfikacji, wyciągnie wniosek, zanalizuje, wykryje,
udowodni
Uczeń zbierze w całość informacje: uogólni wnioski, przewidzi skutki
Uczeń potrafi zastosować kryteria do oceny czegoś: oceni, osądzi, znajdzie błędy, uporządkuje według
określonego kryterium
Taksonomia ABCD według B. Niemierki
Poziom
Wiadomości
Umiejętności
A.
B.
C.
D.
Kategorie
Zapamiętanie wiadomości
Zrozumienie wiadomości
Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych
Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych
Wskazane jest, aby na podstawie wymienionych poniżej osiągnięć ucznia, przypisanych do realizowanych działów programowych, sporządzić swój własny spis dostosowany
do możliwości zespołu uczniowskiego, sposobu realizacji programu nauczania (realizowanych treści, stosowanych pomocy dydaktycznych).
www.zamkor.pl
Rozdział 1. Zasoby Ziemi
Temat lekcji
Zasoby Ziemi –
pierwiastki
występujące w
stanie wolnym


Zasoby Ziemi –
tlenki



Umiejętności nabyte w gimnazjum
Osiągnięcia podstawowe
Osiągnięcia ponadpodstawowe
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
opisuje budowę atomu
pierwiastka na podstawie jego
położenia w układzie okresowym
dla pierwiastków grup 1, 2, od
13−18;
wyjaśnia różnice pomiędzy
odmianami izotopowymi tego
samego pierwiastka
porównuje właściwości
pierwiastków: grup 1 i 17 oraz
okresu trzeciego;
ustala wzory sumaryczne i nazwy
tlenków, kwasów
i wodorotlenków;
opisuje zastosowanie tlenków
żelaza, wapnia i glinu









podaje przykłady pierwiastków występujących
w stanie wolnym, opisuje ich właściwości
i najważniejsze zastosowanie;
wyjaśnia pojęcie alotropii pierwiastków;
porównuje budowę i właściwości odmian
alotropowych węgla; opisuje ich zastosowanie

wymienia najważniejsze tlenki występujące w
przyrodzie;
podaje przykłady minerałów zawierających tlenek
krzemu(IV) oraz wskazuje ich zastosowanie;
opisuje właściwości tlenku krzemu(IV);
opisuje proces produkcji szkła;
wymienia rodzaje szkła i wskazuje ich zastosowanie;
wymienia rodzaje wyrobów ceramicznych





wyjaśnia różnicę pomiędzy odmianami
izotopowymi i alotropowymi pierwiastków;
porównuje budowę odmian alotropowych
pierwiastków;
potrafi wskazać właściwości wynikające z
budowy odmian alotropowych węgla,
decydujące o ich zastosowaniu
porównuje budowę kwarcu i szkła;
wyjaśnia, co wspólnego ma piasek z elektroniką;
porównuje wyroby ceramiczne
www.zamkor.pl
Zasoby Ziemi –
ważne sole


ustala wzory sumaryczne i nazwy
soli;
wymienia najważniejsze sole
występujące w przyrodzie





Gleba –
życiodajne
źródło


wyjaśnia pojęcia: proces
dysocjacji elektrolitycznej, jony,
odczyn roztworu, skala pH;
wymienia najważniejsze
wskaźniki oraz podaje ich barwę
w zależności od środowiska





wyjaśnia kryterium podziału na sole kwasów
tlenowych i beztlenowych;
opisuje rodzaje skał wapiennych (wapień, marmur,
kreda), ich właściwości i zastosowanie; projektuje
sposób wykrywania skał wapiennych wśród innych
skał i minerałów; zapisuje równania reakcji;
zapisuje wzory hydratów i soli bezwodnych (CaSO4,
(CaSO4)2 · H2O i CaSO4 · 2H2O); podaje ich nazwy;
opisuje różnice we właściwościach hydratów i
substancji bezwodnych;
wyjaśnia proces twardnienia zaprawy gipsowej
(zapisuje odpowiednie równanie reakcji);
wymienia surowce do produkcji wyrobów cementu,
betonu
tłumaczy, na czym polegają sorpcyjne właściwości
gleby;
opisuje wpływ pH gleby na wzrost wybranych roślin;
planuje i przeprowadza badanie kwasowości gleby
oraz badanie właściwości sorpcyjnych gleby;
wymienia pierwiastki, których obecność w glebie
czyni ją pełnowartościową dla roślin;
podaje przykłady nawozów naturalnych
i sztucznych, uzasadnia potrzebę ich stosowania








przewiduje zachowanie się hydratów podczas
ogrzewania i weryfikuje swoje przewidywania
poprzez doświadczenie; wymienia zastosowania
skał gipsowych;
porównuje procesy twardnienia zaprawy
wapiennej i gipsowej;
wyjaśnia sposób powstawania zjawisk
krasowych;
porównuje materiały stosowane
w budownictwie
wyjaśnia proces powstawania gleby ze
specjalnym uwzględnianiem wietrzenia
chemicznego;
porównuje sorpcję chemiczną gleby do innych
rodzajów sorpcji;
wyjaśnia znaczenie właściwości sorpcyjnych
gleby;
wyjaśnia powody erozji gleby
www.zamkor.pl
Zasoby Ziemi –
tradycyjnie
stosowane
surowce
energetyczne





opisuje budowę węglowodorów;
wyjaśnia różnicę w budowie
alkanów, alkenów i alkinów,
wyjaśnia pojęcie „charakter
nienasycony związku”;
rysuje wzory półstrukturalne,
strukturalne i szkieletowe
węglowodorów;
na podstawie wzoru
szkieletowego zapisuje wzór
sumaryczny węglowodoru;
zapisuje równania reakcji
spalania i przyłączania
Zasoby Ziemi –
alternatywne
sposoby
pozyskiwania
energii








porównuje pojęcia: surowce odnawialne
i nieodnawialne;
wyjaśnia przebieg procesu uwęglania;
podaje przykłady surowców naturalnych
wykorzystywanych do uzyskiwania energii
(bezpośrednio i po przetworzeniu);
opisuje przebieg destylacji ropy naftowej i węgla
kamiennego; wymienia nazwy produktów tych
procesów i uzasadnia ich zastosowanie;
wyjaśnia pojęcie liczby oktanowej (LO) i podaje
sposoby zwiększania LO benzyny; tłumaczy,
na czym polegają kraking oraz reforming;
analizuje wpływ różnorodnych sposobów uzyskiwania
energii na stan środowiska przyrodniczego

proponuje alternatywne źródła energii – analizuje
możliwości ich zastosowania (biopaliwa, wodór,
energia słoneczna, energia wodna, energia jądrowa,
energia geotermalna itd.);
analizuje wpływ różnorodnych sposobów uzyskiwania
energii na stan środowiska przyrodniczego –
kontynuacja










Rozdział 2. Chemia a żywność
porównuje znaczenie nieodnawialnych
surowców energetycznych;
przewiduje i analizuje skutki stosowania paliw
kopalnych;
wyjaśnia, dlaczego bardziej opłacalne jest
przetwarzanie ropy naftowej i węgla
kamiennego niż ich spalanie;
uzasadnia konieczność stosowania procesów
krakingu i reformingu;
analizuje skutki spalania surowców
energetycznych w aspektach ekologicznym i
ekonomicznym;
omawia zobowiązania Polski wobec Unii
Europejskiej dotyczące ograniczenia emisji
dwutlenku węgla
wyjaśnia, na czym polega eksploatacja gazu
łupkowego;
analizuje − przedstawia zalety i wady
pozyskiwania energii jądrowej;
analizuje wpływ warunków geograficznych na
sposób pozyskiwania energii;
opisuje możliwości wykorzystania biomasy do
produkcji energii;
analizuje i ocenia możliwości stosowania
alternatywnych paliw
do napędu środków transportu
www.zamkor.pl
Temat lekcji
Żywność to substancje
chemiczne

Sposób odżywiania –
decyzja, którą można
oprzeć na wiedzy
chemicznej

Używki, dopalacze
i narkotyki – substancje
chemiczne, których
należy unikać




Produkcja żywności to
procesy fizyczne
i reakcje chemiczne

Konserwacja żywności
to również procesy
fizyczne i reakcje

Umiejętności nabyte w gimnazju
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
wymienia związki o znaczeniu
biologicznym (białka, tłuszcze,
węglowodany);
projektuje doświadczenia
pozwalające na ich identyfikację

podaje przykłady związków
należących do różnych
pochodnych węglowodorów;
wskazuje we wzorach
strukturalnych grupy funkcyjne;
interpretuje wzory sumaryczne,
strukturalne, półstrukturalne
związków organicznych;
opisuje wpływa alkoholu na
organizm człowieka

właściwości poznanych
w gimnazjum pochodnych
węglowodorów (alkoholi,
kwasów, amin, estrów)
odróżnia wzory złożonych
związków organicznych,
wskazuje białka, węglowodany,
tłuszcze










opisuje występowanie oraz funkcje, jakie spełnią w
codziennej diecie białka, węglowodany, tłuszcze, sole
mineralne, woda i witaminy;
wyszukuje informacje na temat składników napojów
spożywanych codziennie (mleka, wody mineralnej) w
aspekcie ich działania na organizm ludzki

podaje przykłady substancji, które nie mają walorów
odżywczych, a są spożywane przez człowieka;
wyszukuje informacje na temat składników napojów
spożywanych codziennie (kawa, herbata, napoje typu
cola) w aspekcie ich działania na organizm ludzki;
wskazuje substancje, których spożywanie jest
zakazane prawem;
projektuje doświadczenie potwierdzające szkodliwy
wpływ alkoholu i tytoniu na organizm ludzki;
wskazuje miejsce lub numer telefonu, pod którym
mogą uzyskać pomoc osoby uzależnione lub
poszukujące informacji na temat uzależnień
opisuje procesy fermentacyjne zachodzące podczas
wyrabiania ciasta i pieczenia chleba, produkcji wina,
otrzymywania kwaśnego mleka, jogurtów, serów;
zapisuje równania reakcji fermentacji alkoholowej i
octowej
wyjaśnia przyczyny psucia się żywności;
proponuje sposoby zapobiegania temu procesowi;
przedstawia znaczenie i konsekwencje stosowania
dodatków do żywności, w tym konserwantów








interpretuje piramidę żywności, omawia
zasady zdrowego odżywiania;
wyjaśnia pojęcia: wartość energetyczna,
wartość odżywcza pokarmu
na podstawie wzorów szkieletowych zapisuje
wzory sumaryczne pochodnych
węglowodorów;
opisuje konsekwencje stosowania różnego
rodzaju używek, dopalaczy i narkotyków na
organizm ludzki;
przygotowuje plakat, gazetkę, prezentację
upowszechniające informacje na temat
niebezpiecznych substancji,
po które sięgają młodzi ludzie
opisuje powody i konsekwencje dodawania
substancji chemicznych w trakcie produkcji
żywności;
analizuje informacje na temat żywności
genetycznie modyfikowanej
we wzorach złożonych związków
organicznych wskazuje grupy funkcyjne;
porównuje procesy służące konserwacji
żywności, używa argumentów i słownictwa
www.zamkor.pl
opartych na wiedzy chemicznej
chemiczne
Rozdział 3. Chemia wokół nas
Umiejętności nabyte w
gimnazjum
Temat lekcji
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
Chemia
zapobiega
chorobom i leczy


Chemia pomaga
umyć, uprać,
wyczyścić




interpretuje pojęcia:
rozpuszczalność i stężenie
procentowe; wykonuje proste
obliczenia dotyczące tych
wielkości;
wyjaśnia, na czym polegają
reakcje zachodzące pomiędzy
jonami (zobojętnienia i
strącania)

rodzaje wiązań chemicznych;
na podstawie wiązań
chemicznych występujących
w związku przewiduje jego
właściwości;
opisuje budowę wody oraz
soli kwasów nieorganicznych
i organicznych;
przewiduje przebieg i zapisuje








tłumaczy, na czym mogą polegać i od czego zależeć lecznicze
oraz toksyczne właściwości substancji chemicznych;
wyjaśnia pojęcia: dawka dopuszczalna, lecznicza, letalna;
tłumaczy, używając słownictwa chemicznego, sposób działania
węgla aktywowanego, środków neutralizujących nadmiar
kwasów
w żołądku;
porównuje działanie środków przeciwzapalnych: paracetamolu
i aspiryny
ze względu na różnicę w budowie chemicznej (obecność lub
brak grupy karboksylowej)
opisuje proces zmydlania tłuszczów; zapisuje (słownie)
przebieg tej reakcji;
zaznacza fragmenty hydrofobowe
i hydrofilowe we wzorach cząsteczek substancji
powierzchniowo czynnych;
wymienia związki chemiczne, które powodują twardość wody;
tłumaczy przyczynę eliminowania fosforanów(V) ze składu
proszków (proces eutrofizacji);
wskazuje na charakter chemiczny składników środków do
mycia szkła, przetykania rur, czyszczenia metali i biżuterii pod







wyjaśnia zależności dotyczące sposobu
podawania leków oraz ich postaci;
udowadnia konieczność analizowania ulotek
informacyjnych dołączanych do leków przed
ich zażywaniem;
wyszukuje informacje na temat działania
składników, innych niż wymienione,
popularnych leków
wyjaśnia, na czym polega proces usuwania
brudu,
bada wpływ twardości wody na powstawanie
związków trudno rozpuszczalnych;
wyjaśnia, na czym polega proces usuwania
zanieczyszczeń za pomocą środków do mycia
szkła, przetykania rur, czyszczenia metali i
biżuterii;
wymienia substancje, które poprawiają
skuteczność prania
www.zamkor.pl
Chemia dba
o urodę


równania reakcji
strąceniowych
wymienia rodzaje mieszanin;
podaje kryterium podziału
roztworów




Chemia
opakowań


określa typy reakcji
chemicznych (analiza,
synteza, wymiana);
podaje przykłady reakcji
chemicznych w chemii
organicznej − addycji
i polimeryzacji






Chemia ubiera

wyjaśnia pojęcie reakcji
charakterystycznych;
podaje przykłady reakcji
charakterystycznych
poznanych na lekcjach chemii



kątem zastosowania tych produktów;
stosuje te środki z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa
wymienia składniki emulsji, opisuje tworzenie się emulsji i ich
zastosowanie;
określa formy fizykochemiczne najczęściej stosowanych
kosmetyków;
analizuje skład kosmetyków (na podstawie etykiet kremu,
balsamu, pasty do zębów itd.)
i wyszukuje w dostępnych źródłach informacje na temat ich
działania
podaje przykłady opakowań (celulozowych, szklanych,
metalowych, sztucznych) stosowanych w życiu codziennym;
opisuje ich funkcje, wady i zalety;
klasyfikuje tworzywa sztuczne w zależności od ich właściwości
(termoplasty i duroplasty);
zapisuje równania reakcji otrzymywania PVC;
wskazuje na zagrożenia związane z gazami powstającymi w
wyniku spalania PVC;
uzasadnia potrzebę zagospodarowania odpadów
pochodzących z różnych opakowań
klasyfikuje włókna na naturalne (białkowe
i celulozowe), sztuczne i syntetyczne; wskazuje ich
zastosowanie;
opisuje wady i zalety tych włókien; uzasadnia potrzebę ich
stosowania;
projektuje doświadczenie pozwalające zidentyfikować włókna
białkowe i celulozowe, sztuczne i syntetyczne


wyjaśnia sposób działania emulgatora;
poszukuje i prezentuje informacje na temat
składników kosmetyków nowej generacji

porównuje funkcjonalność, koszty oraz
wpływ na środowisko naturalne różnego
rodzaju opakowań;
na podstawie wzoru polimeru przewiduje
wzór monomeru;
opisuje sposób identyfikacji niektórych
tworzyw sztucznych;
na podstawie właściwości surowców,
z których wykonane są opakowania, wskazuje
ich zastosowanie
porównuje włókna ze względu na ich
właściwości i wynikające z nich zastosowanie;
opisuje wpływ składu chemicznego na sposób
czyszczenia i prania różnego rodzaju tkanin





www.zamkor.pl
Rozdział 4. Ratujmy naszą planetę
Temat lekcji
Powietrze
atmosferyczne i jego
ochrona
Umiejętności nabyte w gimnazjum
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:

wyjaśnia pojęcia: kwaśne
opady, dziura ozonowa, efekt
cieplarniany


wymienia czynniki wpływające na
zanieczyszczenia powietrza, dokonuje ich
podziału na naturalne i antropogeniczne;
wymienia związki chemiczne
zanieczyszczające powietrze oraz opisuje
ich działanie na organizmy żywe



Zasoby wodne i ich
ochrona

wyjaśnia pojęcie eutrofizacji
zbiorników wodnych



wyjaśnia, w jaki sposób określa się stan
czystości wód;
opisuje źródła zanieczyszczenia wody;
podaje kryteria podziału zanieczyszczeń
wód


analizuje wpływ pory roku, dnia,
zaludnienia oraz zakładów
przemysłowych na zanieczyszczenie
powietrza;
wyjaśnia proces powstawania i zanikania
ozonu w stratosferze;
projektuje działania mające na celu
ochronę powietrza
opisuje sposoby badania czystości wód;
ochronę wód
www.zamkor.pl
Gleba i jej ochrona

wykonuje proste obliczenia
na podstawie zachowania masy
i prawa stałości składu



Odpady i ich
zagospodarowanie




wymienia źródła chemicznego
zanieczyszczenia gleb oraz podstawowe
rodzaje zanieczyszczeń (metale ciężkie,
węglowodory, pestycydy, azotany);
wymienia przyczyny i skutki degradacji
gleby;
proponuje sposoby ochrony gleby przed
degradacją
opisuje sposoby klasyfikacji odpadów;
wyjaśnia, jak należy segregować odpady;
uzasadnia potrzebę zagospodarowania
odpadów pochodzących z różnych
opakowań;
podaje przykłady sposobu wykorzystania
różnego rodzaju odpadów




opisuje wpływ biosfery, atmosfery
i hydrosfery oraz działania człowieka na
stan pedosfery;
ochronę gleby przed zanieczyszczeniami
projektuje działania związane
z likwidacją dzikich wysypisk śmieci;
wyjaśnia różnicę pomiędzy spalaniem
śmieci w gospodarstwach domowych
a spalaniem ich w nowoczesnych
spalarniach śmieci

cele operacyjne, plan wynikowy

Transkrypt

Podobne dokumenty

Symbol Znaczenie symbolu przewód elektryczny odbiornik zwojnica

Czy można dziś żyć bez telefonu komórkowego

Wyznaczanie gęstości ciał stałych

Zadania z fizyki i ich rozwiązania z części przyrodniczej

promocji „Bezpieczna pracownia”

Różdżki, lewitacja, tarot – gdzie w tym wszystkim

wyjaśnia przyczyny kryzysu elit politycznych w dobie

Zamówienie na generator_2007-2008