V Mazowiecki Konkurs EKO-ŁOW etap I

V Mazowiecki Konkurs EKO-ŁOW
etap I - szkolny
data: 5.12.2013 r., godz. 9:00
Szanowni uczestnicy V edycji konkursu!
Jest Mi niezmiernie miło, że podjęliście decyzję o starcie w tegorocznej edycji
Mazowieckiego Konkursu EKO-ŁOW. Mam nadzieję, że udział w zawodach nie
tylko pozwoli Wam poszerzyd wiedzę z zakresu ekologii i łowiectwa oraz
sięgnąd po najwyższe laury, ale także przyniesie Wam i Waszym opiekunom
dużo radości i satysfakcji.
Życzę powodzenia i zapraszam teraz do rozpoczęcia pierwszego etapu zmagao!
Przewodniczący
Głównego Komitetu Organizacyjnego
Eliminacje szkolne konkursu odbywają się 5.12.2013 r. o godz. 9:00. Na rozwiązanie testu
przeznacza się 85 min + 10 min na zakodowanie pracy i wypełnienie karty odpowiedzi. Zawody
odbywają się w warunkach kontrolowanej samodzielności. Komisja może zdyskwalifikowad
zawodnika na skutek stwierdzenia niesamodzielnej odpowiedzi lub niespełnienia podstawowych
kryteriów formalnych. Zabronione jest w szczególności:
- korzystanie przez zawodnika z książek, notatek i ściąg;
- odpisywanie czy porozumiewanie się między zawodnikami w czasie pisania testu;
- zmienianie miejsca przez zawodnika podczas pisania testu czy zamienianie testu z innymi;
- rozwiązywanie testu ołówkiem;
- skreślanie odpowiedzi i podawanie innych; zabronione jest wprowadzanie jakichkolwiek poprawek;
poprawione odpowiedzi uznawane są za błędne;
Przed przystąpieniem do rozwiązywania arkusza sprawdź jego kompletnośd, a ewentualne braki
zgłoś przewodniczącemu Komisji Szkolnej. Test składa się z 70 pytao testowych i 10 pytao otwartej
odpowiedzi. Na teście należy wybrad jedną prawidłową odpowiedź lub wpisad poprawną w miejsce
do tego przeznaczone. W teście podajemy tyle odpowiedzi o ilu mówi pytanie, liczy się zawsze
pierwsza odpowiedź. W miejscu przeznaczonym dla egzaminatora zabrania się wpisywania
jakichkolwiek znaków.
Powodzenia
1
imię*
nazwisko*
kod szkoły*
*wypełniad drukowanymi literami
Zadanie 1. Biorąc pod uwagę wzrastający stopieo złożoności elementów środowiska
przyrodniczego prawidłowy zapis to:
a) ekosystem – osobnik – populacja - biocenoza
b) ekosystem – biocenoza – populacja - osobnik
c) osobnik – populacja – biocenoza – ekosystem
d) populacja – osobnik - biocenoza – ekosystem
Zadanie 2. Populacja to:
a) zespół organizmów żyjących na
danym terenie
b) zbiór osobników jednego gatunku
wzajemnie na siebie
oddziałujących
c) wielogatunkowy zespół
organizmów
d) prawidłowe odpowiedzi a) i b)
Zadanie 3. Biocenozą tworzy:
a) zbiór osobników tego samego gatunku
b) zbiór osobników o zamkniętej puli genowej
c) wielogatunkowy zespół organizmów wzajemnie powiązanych i żyjących w
określonym środowisku
d) brak prawidłowej odpowiedzi
Zadanie 4. Synekologia zajmuje się:
a) badaniem ekosystemów, zespołów, populacji
b) podstawami ochrony przyrody i jej zasobów
c) badaniem związków organizmów z ich środowiskiem
d) ekologią organizmów
Zadanie 5. Duże obszary lądów, w obrębie których flora i fauna mają specyficzny charakter
uwarunkowany klimatem, określa się mianem:
a) biomów
c) areałów
b) ekotopów
d) klimaksów
Zadanie 6. Częśd biosfery obejmująca nieożywione środowisko i żyjące tam gatunki to:
a) biotop
c) siedlisko
b) nisza ekologiczna
d) ekosystem
2
Zadanie 7. Sozologia to nauka zajmująca się:
a) zależnościami między organizmem
a środowiskiem
b) eutrofizacji zbiorników wodnych
c) zróżnicowaniem zbiorowisk
roślinnych
d) ochroną środowiska
Zadanie 8. Termin „sozologia” został wprowadzony przez:
a) Władysława Szafera
c) Walezego Goetla
b) Justusa Liebiga
d) Władysława Shelforda
Zadanie 9. Rozwój biocenozy na terenie uprzednio zajętym przez inną biocenozę określa
się jako:
a) sukcesję pierwotną
c) klimaks
b) sukcesję wtórną
d) spektrum ekologiczne
Zadanie 10. Przykładem sukcesji wtórnej jest następstwo zbiorowisk roślinnych na:
a) wydmach nadmorskich
c) gruntach porolnych
b) skałach wapiennych
d) prawidłowa odpowiedź a) i b)
Zadanie 11. Nie jest prawdą, że w sukcesji pierwotnej:
a) stan poprzedzający sukcesję to odsłonięcie utworów nie podlegających wcześniej
procesom biologicznym
b) występuje duża konkurencja wewnątrzpopulacyjna w wyniku napływu migrantów na
pustą przestrzeo
c) występuje mała konkurencja międzypopulacyjne w pierwszych fazach zasiedlania
pustej przestrzeni
d) w powstającej biocenozie początkowo mogą występowad gatunki przypadkowe
Zadanie 12. Konkurencja między gatunkami jest tym silniejsza, im:
a) bardziej pokrywają się nisze ekologiczne dwóch populacji
b) wymagania dwóch populacji są bardziej zróżnicowane
c) wymagania dwóch różnych populacji są zbieżne
d) prawidłowa odpowiedź a) i c)
Zadanie 13. Konsumentami nazywamy organizmy:
a) cudzożywne, do których zaliczamy głównie zwierzęta
b) wykazujące zdolnośd produkowania związków organicznych
c) mające zdolnośd przeprowadzania procesu fotosyntezy
d) u których zachodzi cykl C4 i Calvina
Zadanie 14. Skracanie łaocuchów pokarmowych w zbiornikach wodnych można uzyskad
przez wprowadzanie nowych gatunków:
a) roślin
b) fitoplanktonu
c) zooplanktonu
d) ryb, np. amura białego
3
Zadanie 15. Negatywnym skutkiem skracania łaocuchów pokarmowych jest:
a) zubożenie biocenoz
c) minimalizacja strat energetycznych
b) naruszenie równowagi ekologicznej
d) prawidłowe odpowiedzi a) i b)
Zadanie 16. Protokooperacja to:
a) działanie nieodzowne dla obu gatunków
b) rodzaj pasożytnictwa
c) współdziałanie korzystne dla obu gatunków, lecz niekonieczne
d) oddziaływanie nieodzowne dla jednego gatunku, podczas gdy drugi nie podlega jego
wpływom
Zadanie 17. Przykładem kooperacji są następujące układy:
a) sinice i grzyby
c) glony i grzyby
b) rak pustelnik i ukwiały
d) mrówki i mszyce
Zadanie 18. Gatunki wskaźnikowe to:
a) grupy organizmów o wąskim zakresie tolerancji na określone warunki środowiska
b) grupy organizmów o szerokim zakresie tolerancji w stosunku do określonego
czynnika
c) gatunki występujące tylko na danym obszarze jako endemity
d) przeżytki minionych epok, czyli relikty
Zadanie 19. Gatunkiem wskaźnikowym dla gleb kwaśnych jest:
a) szarotka
c) wrzos
b) bodziszek łąkowy
d) knied błotna
Zadanie 20. Klasycznymi, najbardziej znanymi przykładami bioindykatorów zanieczyszczeo
powietrza są:
a) mszaki
c) porosty
b) paprotniki
d) glony
Zadanie 21. Eutrofizacji jest to proces:
a) sukcesji roślinności na wydmach nadmorskich
b) zubożenia w substancje pokarmowe zbiorników wodnych
c) odnowy biologicznej ekosystemów wodnych
d) zwiększonego dopływu substancji mineralnych do zbiorników wodnych
Zadanie 22. Jedną z głównych przyczyn eutrofizacji zbiorników wodnych jest:
a) proces erozji gleby
c) nadmierna emisja związków
b) niewłaściwe stosowanie nawozów
promieniotwórczych
mineralnych
d) melioracja gruntów uprawnych
4
Zadanie 23. Gatunki synantropijne to organizmy:
a) odporne na zanieczyszczenia
środowiska
b) nieudomowione, lecz towarzyszące
człowiekowi
c) uprawiane lub hodowane przez
człowieka
d) będące bioindykatorami skażeo
Zadanie 24. Spośród zwierząt do gatunków synantropijnych zaliczamy:
a) mysz domową
c) bobra
b) kunę domową
d) prawidłowe odpowiedzi a) i b)
Zadanie 25. Przykładem rozmieszczenia równomiernego w przyrodzie są:
a) drzewka w młodniku, w przypadku
c) populacja mniszka lekarskiego
nasadzeo leśnych
d) biedronki bytujące na łące
b) drzewka w młodniku leśnym, w
przypadku naturalnych odnowieo
Zadanie 26. Pomnik przyrody to:
a) egzotyczny okaz świata zwierząt
b) egzotyczny okaz rośliny
c) cenny twór przyrody, prawnie chroniony
d) krajobraz naturalny, bez działao antropogenicznych
Zadanie 27. Antropopresja to określenie procesu:
a) przemian zachodzących w przyrodzie pod wpływem czynników środowiska
b) intensywnych zmian środowiska pod wpływem działalności człowieka
c) przystosowania człowieka do środowiska, w którym żyje
d) ochrony obiektów przyrodniczych
Zadanie 28. Związki wpływające na destrukcję warstwy ozonowej w atmosferze to:
a) czterochlorek węgla
d) wszystkie odpowiedzi są
b) halon
prawidłowe
c) freon
Zadanie 29. Tak zwane „zmęczenie gleb”, a w konsekwencji spadek produkcji biomasy,
zachodzi na skutek:
a) stosowania monokultur
d) wszystkie odpowiedzi są
b) niewłaściwej gospodarki leśnej
prawidłowe
c) chemicznego skażenia gleb
5
Zadanie 30. Czerwona Księga prowadzona przez Międzynarodową Unię Ochrony przyrody
zawiera spis:
a) gatunków ginących
c) pomników przyrody
b) organizmów roślinnych o
d) brak poprawnej odpowiedzi
ciekawych walorach
przyrodniczych
Zadanie 31. Odnawialnymi zasobami przyrody nazywamy te elementy środowiska, które:
a) ulegają rekultywacji na skutek działalności człowieka
b) ulegają odnowieniu w skutek procesów naturalnych zachodzących na Ziemi
c) których użytkowanie jest ograniczone w czasie
d) nigdy nie ulegają odnowieniu
Zadanie 32. Kwaśne deszcze wprowadzają do zbiorników wodnych następujące jony:
a) NO3d) wszystkie odpowiedzi są
2b) SO3
prawidłowe
c) ClZadanie 33. Najstarszym parkiem narodowym w Polsce jest:
a) Tatrzaoski
c) Białowieski
b) Pienioski
d) Świętokrzyski
Zadanie 34. Symbolem Kampinoskiego Parku Narodowego jest:
a) łoś
c) batalion
b) orzeł bielik
d) sarna
Zadanie 35. Spośród wymienionych owadów, gatunkiem nie objętym ochroną prawną jest:
a) paź królowej
c) niepylak Apollo
b) brudnica nieparka
d) paź żeglarek
Zadanie 36. Rykowisko u jeleni odbywa się:
a) w listopadzie
c)
b) we wrześniu
d)
Zadanie 37. Jaki kolor ma żywica sosny:
a) biały
c)
b) czerwony
d)
Zadanie 38. Ile lat dojrzewają szyszki sosnowe?
a) 1
c)
b) 2
d)
Zadanie 39. Pierwszym redaktorem „Łowca Polskiego” był:
a) Michał Sumioski
c)
b) Wacław Przybylski
d)
6
w styczniu
w marcu
żółty
brązowy
3
4
Ignacy Mościcki
Jan Sztolcman
Zadanie 40. Zgrzebła w gwarze łowieckiej to:
a) nogi bażanta
b) skrzydła głuszca
Zadanie 41. Okres godowy łosi to:
a) toki
b) bukowisko
c) nogi lisa
d) zęby wilka
c) huczka
d) parkoty
Zadanie 42. W 2013 roku Polski Związek Łowiecki obchodzi jubileusz:
a) 80-lecia
c) 100-lecia
b) 90-lecia
d) 105-lecia
Zadanie 43. Myślistwo jest to:
a) dziedzina łowiectwa zajmująca się polowaniem, selekcją zwierzyny itp.
b) synonim łowiectwa
c) antonim łowiectwa
d) odpowiedzi a, b i c są poprawne
Zadanie 44. Doświadczony, stary myśliwy w gwarze łowieckiej to:
a) Eustachy
c) nemrod
b) łowczy
d) hubertus
Zadanie 45. Obecnie Łowczym Krajowym Polskiego Związku Łowieckiego jest:
a) dr Lech Bloch
c) Andrzej Gdula
b) prof. Alojzy Szymaoski
d) prof. Ignacy Mościcki
Zadanie 46. Trop na rysunku należy do:
a) dzika
c) bażanta
b) sarny
d) łosia
Zadanie 47. Określenia gwarowe dotyczące dzika to:
a) słuchy, cewki, chwost, fajki
b) słuchy, biegi, chwost, chyb
Zadanie 48. Do zwierząt łownych nie należy:
a) jarząbek
b) bóbr europejski
Zadanie 49. Głos wydawany przez kozy w trakcie rui to:
a) czuszykanie
b) klapanie
Zadanie 50. Sarny w rudlach spotykamy:
a) zimą
b) latem
Zadanie 51. Patronem myśliwych jest:
a) Św. Marcin
b) Św. Hubert
7
c) słuchy, biegi, chwost, bezoar
d) łyżki, biegi, chwost, grandle
c) piżmak
d) jenot
c) mikot
d) przestrach
c) zawsze
d) odpowiedzi a i b są poprawne
c) Św. Marek
d) Św. Michał
Zadanie 52. Łania prowadząca chmarę, decydująca m.in. o miejscu żerowania, zaleganiu i
uczęszczanych traktach to:
a) samura
b) wadera
c) licówka
d) klępa
Zadanie 53. Odnoga wieoca zaznaczona
na rycinie literą d to:
a) oczniak
b) nadoczniak
c) opierak
d) korona
Zadanie 54. Określenie gwarowe „druga głowa” odnosi się do:
a) sarn i jeleni
b) dzików i łosi
c) zajęcy i lisów
d) danieli i bażantów
Zadanie 55. Dzik o masie 50-70 kg w wieku ok. 3 -4 lat to:
a) pasiak
c) wycinek
b) warchlak
d) odyniec
Zadanie 56. Na czas zimy kuropatwy:
a) łączą się w stada składające się z jednego koguta i kilku do kilkunastu kur
b) łączą się w stada różnowiekowe i różnopłciowe
c) łączą się w pary
d) żyją samotnie
Zadanie 57. Jakie gatunek gęsi gniazduje w Polsce?
a) cyraneczka
c) zbożowa
b) gęgawa
d) bernikla białolica
Zadanie 58. Nazimki są to:
a) urodzone późną jesienią
c) kopce piżmaków
niedoliski
d) młode zające z ostatnich
b) znajdujące się na ziemi gniazda
miotów
ptaków łownych
Zadanie 59. Czy w tropie kozła odciskają się szpile?
a) tak
b) nie, nigdy
c) tak, ale tylko w tropie gonnym lub na miękkim podłożu
d) tak, ale tylko w okresie rui
8
Zadanie 60. Nadzór nad działalnością Polskiego Związku Łowieckiego sprawuje:
a) Prezydent RP
c) Prezes Rady Ministrów
b) Minister Środowiska
d) Minister Rolnictwa
Zadanie 61. Samica zająca w ciągu roku rzuca:
a) 1 miot co drugi rok
c) tylko 2 mioty
b) tylko 1 miot
d) 3-4 mioty
Zadanie 62. Programem aktywnej edukacji ekologicznej do którego przyłączają się szkoły z
całej Polski, a organizowanym przez „Łowca Polskiego” jest:
a) Ożywid pola
c) NATURA 2000
b) Ożywid lasy
d) Liga Ochrony Przyrody
Zadanie 63. Rysunek przedstawia:
a) oręż dzika
b) poroże jelenia
c) rogi muflona
d) poroże daniela
Zadanie 64. Odznaczenie nadawane osobom i instytucjom nie należącym do Polskiego
Związku Łowieckiego, a działającym na rzecz organizacji łowieckich to:
a) Złom
c) Srebrny Medal Zasługi
b) Odznaka za zasługi dla
Łowieckiej
łowiectwa
d) Medal Św. Huberta
Zadanie 65. Gałązka jedliny bądź drzewa charakterystycznego dla miejsca pozyskania danej
zwierzyny, którą kładzie się na ranie postrzałowej to:
a) pieczęd
c) złom
b) ostatni kęs
d) ostatni pokarm
Zadanie 66. Tłuszcz zająca w gwarze łowieckiej to:
a) smuż
c) turzyca
b) skrom
d) trzeszcze
Zadanie 67. Do obszarów NATURA 2000 leżących w Polsce można zaliczyd:
a) Dolinę Baryczy, Mazowsze, Bory Dolnośląskie
b) Pojezierze Mazurskie, Karkonosze, Góry Stołowe
c) Tatry, Puszczę Niepołomnicką, Puszczę Kampinoską
d) Województwo Wielkopolskie, Jezioro Turowskie, Beskid Niski
Zadanie 68. Kura bażanta średnio składa wiosną:
a) 10-13 jaj
c) 2-5 jaj
b) 20-30 jaj
d) 30-40 jaj
9
Zadanie 69. Który z wymienionych kuraków występujących w Polsce znajduje się pod
ochrona ścisłą:
a) kuropatwa
c) głuszec
b) bażant
d) jarząbek
Zadanie 70. Gody bażanta to:
a) toki
c) parkoty
b) ruja
d) huczka
Zadanie 71. Podaj dwa przykłady sposobów oszczędzania wody w gospodarstwie
domowym:
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Zadanie 72. Współczesny polski krajobraz ma prawie w całości charakter antropogeniczny –
przekształcony na skutek różnych oddziaływao człowieka. Podaj dwa przykłady działao
człowieka mających wpływ na przekształcanie krajobrazu:
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Zadanie 73. Wyjaśnij, czy stosowanie żarówek energooszczędnych przyczynia się do
zmniejszenia efektu cieplarnianego:
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Zadanie 74. Podaj dwa przykłady negatywnego wpływu kwaśnych opadów na środowisko
i organizmy:
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Zadanie 75. Podaj dwa skutki nadmiernego niszczenia lasów.
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
10
Zadanie 76. W ostatnich latach obserwuje się drastyczny spadek liczebności populacji
zwierzyny drobnej. Wymieo 4 zagrożenia zwierzyny drobnej będące przyczyną tego
zjawiska:
a)
b)
c)
d)
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 77. Wymieo 2 funkcje remiz śródpolnych:
a) ………………………………………………………………………………………….
b) ………………………………………………………………………………………….
Zadanie 78. Przetłumacz na gwarę łowiecką:
a)
b)
c)
d)
nogi zająca - …………………………………………….
poroże daniela - …………………………………………….
samiec jelenia - …………………………………………….
ogon lisa - …………………………………………….
Zadanie 79. Od czego zależy barwa i forma poroża u zwierzyny płowej? (2 czynniki)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………......
Zadanie 80. Podaj dwa gatunki ssaków objętych ochroną ścisłą w Polsce:
a) ……………………………………………….
b) ……………………………………………….





WYPEŁNIA EGZAMINATOR:
praca czytelna / nieczytelna*, kompletna / niekompletna*
kod czytelny / nieczytelny*
imię i nazwisko czytelne / nieczytelne*
uwagi**:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
sprawdzono dnia ……………………………….. godz. …………………….
podpis egzaminatora …………………………………..
*) niepotrzebne skreślid **) wpisad stwierdzone braki i nieczytelnośd w arkuszu
11