Wrzesień 2013 - Zespół Poradni nr 1 w Lublinie

BIULETYN PORADNI PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNEJ NR 5
W LUBLINIE
NR 1 (32) WRZESIEŃ 2013
Drodzy Czytelnicy!
Wrzesień dla wielu rodziców i ich dzieci wiąże się z ważnymi
wyborami. Poza szkolnymi zajęciami najczęściej chcemy by nasze dzieci
dodatkowo korzystały z innych zajęć pozalekcyjnych, często stajemy
przed problemem : Jakie zajęcia wybrać aby pasowały do mojego dziecka?
Jakie będą mu się podobały? Jak odpowiednio wykorzystać w tych
zajęciach jego możliwości? W bieżącym numerze postaramy się pokazać
Państwu czym kierować się przy wyborze dodatkowych zajęć, jakie mamy
propozycje zajęć pozalekcyjnych. W dalszej części dowiecie się Państwo
czym jest nieśmiałość, z czego wynika, jak wspierać dziecko, które jest
nieśmiałe, a także jak tej nieśmiałości zapobiegać. Na koniec tak jak
zawsze przedstawimy wspólne zabawy ZRÓBMY RAZEM.
Życzymy miłej lektury!
Redakcja i opracowanie: Natalia Gołębiowska
Ewa Misiuda
Kilka wskazówek służących przezwyciężaniu nieśmiałości:
•
Nieśmiałość nie jest tylko i wyłącznie wadą, ma także zalety, chociażby
ostrożność, delikatność, bezkonfliktowość – podkreślaj to w kontakcie z dzieckiem
•
Rozmawiając z dzieckiem staraj się rozmawiać o trudnościach, prowokuj
dziecko do wyrzucenia z siebie negatywnych emocji
•
W kontakcie z dzieckiem postaraj się o wyrozumiałość, zrozumienie, nie
krytykuj a bądź prawdziwym przyjacielem
•
Jak najczęściej podkreślaj mocne strony dziecka
•
Jeżeli dziecka ma przed sobą trudną , tremującą sytuację, zastanów się razem
z nim co można poradzić aby dało sobie radę, np. przygotujcie razem przebieg ważnej
dla niego rozmowy. Ćwicz zachowania typowe dla różnych sytuacji społecznych
•
Ucz dziecko przyłączania się do zabaw, gier czy innych zajęć z rówieśnikami
•
Stwarzaj okazję do występów na scenie – na początku widownią mogą być
najbliżsi.
Hamer H., Oswoić nieśmiałość
Grażyna Wilczyńska „Nieśmiałość”
N I E Ś M I A Ł O Ś Ć
Wraz z wkroczeniem naszego dziecka w wiek szkolny mogą
pojawić się problemy związane z nieśmiałością. Nowa klasa, nowi
znajomi, nowi nauczyciele a może nowa szkoła – dziecka ma tu do czynienia z
nieznanymi dotychczas sytuacjami, z którymi nie wie jeszcze jak sobie poradzićwtedy może przejawiać zachowania związane z onieśmieleniem.
Nieśmiałość jest cechą o biologicznym podłożu, oznaką temperamentu jednak to
czy będziemy mieć z nią do czynienia czy też nie związane jest również z szerokim
wpływem środowiska: rodzinnego, szkolnego, rówieśniczego. Zdarza się tak, że to
rodzice stosując nieodpowiednie techniki wychowawcze sprawiają, że dziecko staje się
zbyt nieśmiałe, co niejednokrotnie może utrudniać mu funkcjonowanie.
Rodzic
może przyczynić się do nieśmiałości swojego dziecka np. poprzez wyręczanie we
wszystkim dziecka, surowość, częste krytykowanie – należy wiedzieć, że poprzez to
pociecha nabiera przekonania, że sama nie jest w stanie nic zrobić, jest gorsza od
innych, traci wiarę w siebie i we własne możliwości.
Zwykle objawy onieśmielenia wynikają z niepewności dotyczącej tego jak
zostanie się ocenionym, odebranym przez inne osoby, w tym przez rówieśników, do
czego dołącza się porównywanie z innymi.
Uczucie onieśmielenia wywiera wpływ na wszystkie sfery funkcjonowania
dziecka. W sferze społecznej – utrudnione stają się kontakty z innymi ludźmi, z
rówieśnikami. Sfera poznawcza wiąże się w przypadku nieśmiałości z osłabieniem
koncentracji i myślenia, natomiast sfera emocji związana jest z pojawieniem się
lękliwości, poczucia zagrożenia i niepewności. Dla budowania poczucia własnej wartości
małego człowieka, ważne jest żeby rodzice zmienili myślenie o dziecku, które oprócz
tych szczególnie zauważalnych przez nas wad ma także ZALETY. Aby dziecko
wiedziało,
że
w
jakiejś
czynności
jest
dobre,
zauważajmy
sukcesy,
nawet
najdrobniejsze, i chwalmy. Pochwały sprawiają, że dziecko czuje, że coś potrafi, może
być z siebie dumne. Jeżeli zdarza się, że coś naszemu dziecku się nie uda, starajmy
się być wyrozumiałymi. Pamiętajmy, że dziecko nie musi umieć, czy wiedzieć
wszystkiego!
Pomoc w wychodzeniu z nieśmiałości polega na obniżaniu poziomu napięcia, a
podwyższaniu poczucia pewności siebie osoby nieśmiałej.
Nieśmiałość może być szkodliwa, ponieważ:
-- uuttrruuddnniiaa pprreeccyyzzyyjjnnee m
myyśślleenniiee ii sskkuutteecczznnee ppoorroozzuum
miieew
waanniiee ssiięę,,
-- jjeesstt pprrzzeesszzkkooddąą w
w ppoozznnaaw
waanniiuu nnoow
wyycchh lluuddzzii,, zzaaw
wiieerraanniiuu pprrzzyyjjaaźźnnii,, cczzyy w
w ddaaw
waanniiuu
rraaddoośśccii zz ppootteennccjjaallnniiee ppoozzyyttyyw
wnnyycchh pprrzzeeżżyyćć,,
-- pprrzzeesszzkkaaddzzaa w
ww
wyyrraażżaanniiuu ooppiinniiii ii pprraaggnniieeńń,, oobbrroonniiee ssw
wooiicchh pprraaw
w,,
-- sspprraaw
wiiaa,, żżee iinnnnii nniiee ddoocceenniiaajjąą nnaasszzyycchh m
mooccnnyycchh ssttrroonn,,
-- hhaam
muujjee ddzziiaałłaallnnoośśćć ttw
wóórrcczząą,,
-- pprrzzyycczzyynniiaa ssiięę ddoo zzaakkłłooppoottaanniiaa ii nnaaddm
miieerrnneeggoo pprrzzeejj--m
moow
waanniiaa ssiięę ssw
wooiim
mii w
włłaassnnyym
mii
rreeaakkccjjaam
mii,,
-- m
moożżee bbyyćć cczzyynnnniikkiieem
mw
wyyw
woołłuujjąąccyym
m ssttaannyy ddeepprreessyyjjnnee..
Philip G. Zimbardo „Nieśmiałość. Co to jest? Jak sobie z nią radzić?”
Jakie zajęcia możemy wybrać dla dziecka?
Propozycji zajęć pozalekcyjnych dla naszych pociech jest wiele.
Dotyczą one
różnorodnych dziedzin ale najczęściej spotykamy się z ofertami, które proponują
następujące zajęcia:
• Języki obce. Ta kategoria jest jedną z najpopularniejszych, a wszystko za sprawą
faktu, że w dzisiejszych czasach stawiamy na rozwój języka by móc porozumiewać się
z innymi kulturami. Wybierając tę kategorię dziecko może nauczyć się podstaw nowego
języka lub też szlifować język, który poznaje również w trakcie nauki szkolnej. Nauka
języków obcych wpływa na postęp umysłowy, ćwiczy pamięć i poszerza horyzonty
dziecka.
• Zajęcia muzyczne. Tu mamy dość duży wybór – ile instrumentów, tyle różnych
zajęć do wyboru. Młodsze dzieci zazwyczaj uczą się grać na keyboardzie,
skrzypcach i pianinie, zaś starsze – na instrumentach dętych. Na takich
zajęciach dziecko nabywa wrażliwości na sztukę, Zajęcia o charakterze
ekspresyjnym, twórczym ujawniają i rozładowują wewnętrzne napięcia oraz
uzewnętrzniają przeżycia dzieci, do tego są cennym czynnikiem terapeutycznym w
łagodzeniu dziecięcych lęków i zahamowań.
• Zajęcia plastyczne. Gdy dziecko chętnie spędza czas podczas malowania,
rysowania, lepienia, lub innych tego typu form działania, warto zapisać je
właśnie na zajęcia plastyczne. Do wyboru mamy tu np. warsztaty ceramiczne,
warsztaty malarskie, czy też warsztaty projektowania biżuterii co może
bardzo zainteresować dziewczynki.
• Warsztaty teatralne. Dzieci uczą się na nich wcielać się w różne role, wyrażać
samych siebie, często same przygotowują kostiumy i scenografię, a także wystawiają
przedstawienia. Działalność teatralna rozwija wyobraźnię, fantazję, twórcze myślenie
dziecka, a także piękną, poprawną mowę.
• Taniec. Poszczególne szkoły tańca często uczą wszystkich gatunków
tańca: od ludowego, przez klasyczne, po nowoczesny. Warto razem z
dzieckiem zastanowić się, jaki taniec najlepiej będzie mu się podobał.
Zajęcia
taneczne
pomagają
pokonywać
wewnętrzne
opory
dziecka,
nieśmiałość, stwarzają wiele okazji do uaktywnienia jednostek biernych, przy czym są
też doskonałą formą aktywności fizycznej, zmuszają do koncentracji uwagi i szybkiej
orientacji.
• Zajęcia sportowe. Częściej interesują chłopców, chociaż dziewczynki też
chętnie na nie uczęszczają. Biorąc pod uwagę zajęcia związane ze sportem
mamy duży wybór. Możemy wybrać tu zajęcia drużynowe dzięki którym nasze
dziecko będzie uczyło się także współpracy z innymi, np. piłka nożna, siatkówka
czy koszykówka. W dużym stopniu sporty te pomagają także w rozwoju
koordynacji wzrokowo-ruchowej, podobnie jak tenis. Pływanie wzmacnia mięśnie
dziecka, a sporty walki uczą samoobrony i wzmacniają poczucie własnej wartości.
Propozycje zajęć pozalekcyjnych bardzo często spotykamy jako oferty w
szkole, stąd zanim zaczniemy poszukiwać odpowiednich osób, które będą prowadzić te
zajęcia dla naszych dzieci, warto także zorientować się co oferuje szkoła, do której
uczęszcza nasza pociecha. Jeżeli to nam nie odpowiada, ciekawe ogłoszenia można
znaleźć także w prasie i Internecie.
Jak wybrać rodzaj zajęć pozalekcyjnych?
„Wspólną sprawą dorosłych jest pomaganie dzieciom w rozwoju,
aby stały się, kim mogą”
J. Korczak
Ze względu na duże możliwości wyboru, decyzja dotycząca tego jakie zajęcia
dobrać może być trudna. Warto rozpoczynając poszukiwania, zastanowić się co będzie
najlepsze dla mojego dziecka. Pamiętajmy bowiem o tym, że to jakie kursy
wybierzemy, będzie wpływało na samopoczucie zarówno dziecka jak i nasze.
Wybór należy dostosować przede wszystkim do możliwości dziecka ale i jego
zainteresowań, wtedy możemy oczekiwać korzyści płynących z uczęszczania na nie.
Jeżeli dziecko nie będzie zadowolone z tego co robi, trudno będzie zauważyć
pozytywne aspekty ich wpływu.
Decyzje, którą podejmujemy najlepiej skonsultować z samym zainteresowanym
– dzieckiem – bo to ono jest tu najważniejsze. Najlepiej jeżeli ma ono specyficzne
zainteresowania i chce je realizować, wtedy decyzja jest prosta. Jeżeli dziecko
wybiera sport zapiszmy je na zajęcia sportowe; jeżeli lubi rysować, malować – na
zajęcia plastyczne itd., przy czym należy dokładnie przeanalizować czy dziecko ma
predyspozycje do brania udziału w takich zajęciach. Jeżeli widzimy, że zajęcia, które
wybiera nie są jego mocną stroną, w kontakcie z innymi dziećmi, które będą radzić
sobie lepiej, nasza pociecha może stracić wiarę w siebie – dlatego lepiej będzie
zaproponować inną kategorię zajęć.
Gorszy problem może wyniknąć, gdy dziecko nie wie, co tak na prawdę chciałoby
robić. Wtedy należy rozważyć za i przeciw każdym zajęciom, tak aby nie wybrać
takich, które wpłyną niekorzystnie na nasze dziecko. W trakcie takich wyborów
zachęcajmy dziecko do samodzielności. Warto tutaj nie decydować samemu ale dać
wolny wybór dziecku np. pomiędzy kilkoma możliwościami. Jeżeli zajęcia, które
wybierze będą dla niego ciekawe, dziecko będzie dumne z siebie, że to ono dokonało
wyboru. Jeżeli nie – nie będzie narzekać na decyzje rodzica, a poczuje
odpowiedzialność za podejmowane przez siebie decyzje. Jeżeli dziecko stwierdzi, że
wybrane przez niego zajęcia jednak nie podobają mu się, staraj się podejść do tego
spokojnie i daj możliwość zmiany decyzji – o ile to możliwe. Przy wyborze zajęć
pozalekcyjnych zwróć uwagę na zainteresowania i predyspozycje dziecka oraz jego
wybór. Rozważcie wspólnie za i przeciw każdym zajęciom. Pamiętaj, że ma to
być korzyść i przyjemność dla dziecka, a nie spełnienie marzeń czy ambicji
rodziców.
Pamiętaj !
Zajęcia pozalekcyjne nie mogą zabierać dziecku jego całego czasu
wolnego i przyjemności zawiązanej z odpoczynkiem. Po szkole dziecko powinno
mieć czas wolny – czas żeby się nudzić, czas na zabawę.
Korzyści płynące z uczęszczania na zajęcia pozalekcyjne:
Warto zapisywać dzieci na te zajęcia, ze względu na niekwestionowane
zalety. Dziecko przede wszystkim poznaje ludzi o podobnych zainteresowaniach, uczy
się funkcjonowania w grupie, poszukuje swojego hobby. Chociaż zajęcia pozalekcyjne
są w dużej mierze obowiązkiem, dziecko spędza na nich czas robiąc to, co
lubi, co sprawia mu przyjemność. Zdobywa nowe umiejętności, uaktywnia
kreatywność i twórcze myślenie. Co jest istotne – w przeciwieństwie do
lekcji szkolnych na zajęciach dodatkowych dziecko nie jest oceniane,
przez co nie odczuwa stresu. Jest to jeden z najlepszych sposobów na wspomaganie
osobistego rozwoju i zapobieganie nudzie.
„Nie zadawaj dzieciom gwałtu nauczaniem –
tylko niech się tym bawią, wtedy łatwiej
potrafisz dostrzec do czego każdy jest
zdolny z natury”.
Platon
KARAWANA MŁODYCH NAUKOWCÓW
Tegoroczne wakacyjne zajęcia dla dzieci, odbywające się w naszej
Poradni, to ósma edycja programu „Karawana”. W tym roku spotkania zostały
zatytułowane „Karawana Młodych Naukowców”. Podobnie jak miało to miejsce
w latach ubiegłych, projekt otrzymał dofinansowanie w ramach Gminnego
Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych realizowanego
przez Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Lublin.
W zajęciach wzięło udział 24 uczestników w wieku szkolnym (kl. O-VI).
Celem realizowanego programu profilaktyczno-interwencyjnego było m.in.:
kształtowanie postaw prozdrowotnych, rozwijanie i doskonalenie umiejętności
interpersonalnych w grupie rówieśniczej, podkreślenie znaczenia nauki i
wykształcenia w życiu człowieka. Powyższe cele osiągane były m.in. poprzez:
zajęcia tematyczne w małych grupach, indywidualne rozmowy, spotkania z
gośćmi, zabawy ruchowe, gry, wycieczki.
Dzieci ,podczas wakacyjnych dni w naszej Poradni, wzięły udział w dwóch
wycieczkach. W trakcie pierwszej udały się do „Izby Pamięci i Drukarstwa
Lubelskiego” mieszczącej się w Śródmieściu, gdzie oglądały m.in.: stare
drukarskie maszyny, słuchały historii związanych z powstawaniem książek oraz
uczestniczyły w warsztatach tworzenia komiksu. W drugim tygodniu odwiedziły
multimedialne muzeum miasta Lublina o nazwie „Piwnica pod Fortuną”, w
którym odbyły się ciekawe zajęcia edukacyjne prowadzone metodą
warsztatowo-zabawową dotyczące życia dzieci w dawnym i współczesnym
mieście. „Karawana Młodych Naukowców” to także okazja do spotkań z
interesującymi,
mądrymi
gośćmi,
którzy
podzielili
się
swoimi
zainteresowaniami: matematycznymi, filozoficznymi, kulinarnymi. Dziewczyny i
chłopcy skorzystali z zajęć robotyki oraz olimpiady sportowej. Dzięki
sprzyjającej pogodzie dzieci mogły ciekawie spędzić swój wolny czas na
zabawie, grach sportowych czy placu zabaw. Każdego dnia zdobywały
sprawność oraz uzupełniały swój Dzienniczek Naukowy, pisząc lub rysując
najciekawsze wydarzenia mijające dnia. Na zakończenie całego cyklu zajęć
każdy uczestnik uzyskał tytuł Młodego Naukowca i otrzymał dyplom uznania
wraz z drobnymi upominkami.
Dziękujemy wszystkim, którzy współtworzyli przedsięwzięcie „Karawana
Młodych Naukowców” – zarówno po stronie organizatorów jak i uczestników i
zapraszamy w przyszłym roku na kolejną edycję programu.
Magdalena Grudzień
ZRÓBMY RAZEM
Korzystajmy z czasu wolnego i starajmy się spędzić czas z dzieckiem w
sposób interesujący i rozwijający jego zdolności. Wykorzystujmy jego
zainteresowanie światem, lub uaktywniajmy ciekawość otaczającą
rzeczywistością.
ZAJĘCIA, KTÓRE UMACNIAJĄ WIĘZI RODZINNE
ZGADNIJ CO TO?
- Zabawa kształcąca spostrzeganie wzrokowe
Rodzic powoli rysuje na tablicy (kartce papieru) daną rzecz, np. rower,
jabłko, telewizor. Zadaniem dziecka jest jak najszybsze odgadnięcie co to
jest.
WORECZEK
- Zabawa kształcąca u dziecka sprawność manualną i myślenie
W specjalnie do tego przygotowanym nieprzeźroczystym woreczku,
umieszczamy kolejno różne przedmioty, (mniejsze dziecko możemy
wcześniej zapoznać z nimi, dziecko powyżej 3 roku powinno poradzić sobie
bez wcześniejszego oglądania ich), np. muszelka, gumka do mazania, mały
miś, długopis itp. Zadaniem dziecka jest włożenie ręki do worka i bez
patrzenia, za pomocą dotyku, odgadnięcie jaki przedmiot się w nim
znajduje.
Źródło: http://www.dla-dzieci.com.pl