FdMiB Emisja głosu i kultura żywego słowa III

SYLLABUS
Rok akademicki 2011/2012
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny
w Siedlcach
Wydział Humanistyczny
Instytut Filologii Polskiej i Lingwistyki Stosowanej
Ośrodek Logopedyczny
Kierunek
filologia polska
Specjalność
Przedmiot
Emisja głosu i kultura żywego słowa
FdMiB
Osoba odpowiedzialna za przedmiot:
Prowadzący ćwiczenia: dr Alina Maciejewska
1. FORMA I WYMIAR GODZINOWY ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
rok studiów
stacjonarne
niestacjonarne
I stopnia
III
semestr
wykłady
ćwiczenia
(liczba godzin)
(liczba godzin)
5.
30
II stopnia
I stopnia
II stopnia
2. Cele i efekty kształcenia:
Celem kształcenia jest poznanie budowy i funkcjonowania narządów mowy, techniki
mówienia, zasad poprawnej wymowy, dykcji, kultury żywego słowa. W efekcie kształcenia
student zdobywa świadomość poprawnego oddychania, emisji głosu, różnicowania twardego,
miękkiego nastawienia głosu, wykorzystania rezonatorów, giętkości artykulacyjnej, prawideł
poprawnej wymowy i umiejętność przygotowania tekstu, oceny stylu wymowy.
3. Umiejscowienie przedmiotu w planie studiów – realizowany jest w na studiach
stacjonarnych I. stopnia
4. Metody dydaktyczne – część teoretyczna prowadzona z zastosowaniem filmów,
prezentacji graficznych, rycin. Zasadniczy wymiar czasu zajmują zajęcia praktyczne:
ćwiczenia relaksacyjne, oddechowe, fonacyjne, narządów artykulacyjnych, praca z tekstem,
ćwiczenie autokontroli słuchowej. Często prowadzone z wykorzystaniem lustra,
logopedycznych programów komputerowych, mikrofonu, kamery.
3. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia:
Podstawą jest zaliczenie kolokwium cząstkowego sprawdzającego opanowanie zasad
poprawnej wymowy i przygotowanie tekstu z zastosowaniem wiedzy o frazowaniu,
sposobach pauzowania, wymowy, wykorzystaniu mowy ciała oraz wygłoszenie wystąpienia
na określony temat do mikrofonu, kamery.
4. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami kształcenia:
5. PROGRAM
1. Anatomia narządów mowy. Powstawanie głosu, patologia i higiena głosu. Technika
mówienia. Kultura żywego słowa.
Ćwiczenia:
1. Budowa i funkcjonowanie narządów mowy.
2. Powstawanie głosu. Tory oddychania. Postawa ciała w czasie mówienia.
3. Ćwiczenia oddechowe.
4. Ćwiczenia fonacyjne.
5. Ćwiczenia artykulacyjne.
6. Zasady dykcji, ćwiczenie giętkości artykulacyjnej.
7. Akcentowanie, intonacja, frazowanie, regulowanie tempa mówienia.
8. Wiem, jak „głos” oszczędzać.
9. Wiem, jak mówić, żeby słuchacz rozumiał.
6. Literatura podstawowa:
1. Klemensiewicz Z., Prawidła poprawnej wymowy polskiej, wyd.7 i nast. Warszawa.
2. Mitrynowicz-Modrzejewska A., 1963, Fizjologia i patologia głosu, słuchu i mowy,
Kraków.
3. Pruszewicz A.(red.), 1992, Foniatria kliniczna, Warszawa.
4. Tarasiewicz B., 2003, Mówię i śpiewam świadomie,Kraków.
5. Toczyska B., 1998, Łamańce z dykcją, Gdańsk.
6. Toczyska B., 2007, Głośno i wyraźnie, Gdańsk.
7. Wieczorkiewicz B., 1998, Sztuka mówienia, Warszawa.
8. Wojtyński cz., 1970, Emisja głosu, Warszawa.
7. Literatura uzupełniająca:
1. Łastik A., 202, Poznaj swój głos … twoje najważniejsze narzędzie pracy, Warszawa.
2. Michałowska D., 1975, Podstawy polskiej wymowy scenicznej, Kraków.
3. Toczyska B., 1997, Elementarne ćwiczenia dykcji, Gdańsk.
4. Toczyska B., 1997, Sarabanda w chaszczach, Gdańsk.
5. Weller S., 2001, Oddech, który leczy, Gdańsk.
8. ZAKRES SZCZEGÓŁOWY:
Ćwiczenia:
1. Budowa i funkcjonowanie narządów mowy: aparatu oddechowego, fonacyjnego,
artykulacyjnego (teoretycznie).
Efekty kształcenia: Opanowanie wiedzy z zakresu fizjologii aparatu mowy, szczególnie głosu.
2.Głos narzędziem pracy: Prawidłowa emisja głosu. Zaburzenia głosu. Higiena głosu.
(teoretycznie). Bilans artykulacyjny.
Efekty kształcenia: Świadomość powstawania i emisji głosu; prawidłowe nastawienie głosu;
ćwiczenie mięśni krtani. Warunki do „dobrego mówienia”.
3.Podstawy emisji głosu: relaksacja, ćwiczenia oddechowe (praktyczne).
Efekty kształcenia: Opanowanie wiedzy o torach oddechowych, wpływie postawy ciała,
umiejętność oddychania z udziałem przepony i gospodarowanie zapasem wydychanego
powietrza. Umiejętność doboru ćwiczeń i ich poprawnego wykonywania.
4. Podstawy emisji głosu: ćwiczenie nastawienia głosu i siły zwarcia wiązadeł głosowych,
torowanie głosek, emisja samogłosek ustnych i nosowych.
Efekty kształcenia: „Słyszę i czuję” swój głos – świadomość napięć mięśniowych i
prawidłowej emisji głosu. Zasady emisji i higieny głosu. Autokontrola słuchowa. Umiejętność
doboru ćwiczeń i ich poprawnego wykonywania.
5. Ćwiczenia narządów artykulacyjnych. Wymowa spółgłosek i grup spółgłoskowych.
Efekty kształcenia: Usprawnienie giętkości artykulacyjnej. Umiejętność doboru ćwiczeń i ich
poprawnego wykonywania.
Sprawdzian z wykorzystaniem programów komputerowych.
6. Prawidła poprawnej wymowy polskiej, typy wymowy. Sprawdzian reguł poprawnej wymowy.
Efekty kształcenia: Umiejętność rozpoznawania wady i błędu wymowy, niechlujstwa
artykulacyjnego. Prawidłowa realizacja „wyłamywaczy języka”. Umiejętność doboru ćwiczeń i
ich poprawnego wykonywania.
7. Akcentuacja, intonacja, frazowanie, pauzy. Mowa ciała –pomocnik czy zdrajca.
Efekty kształcenia: Umiejętność prawidłowego przygotowywania tekstów: czytanie i
wygłaszanie. Wykorzystywanie techniki mówienia do mikrofonu i kamery.