Zeszyt Indywidualny Bilans-Balans
Transkrypt
Zeszyt Indywidualny Bilans-Balans
Ewa Ryłko BILANS–BALANS: Zeszyt Indywidualny Zadania dla pracownika/pracownicy lub osoby poszukującej pracy, wspomagające godzenie życia zawodowego i rodzinnego Zeszyt BILANS–BALANS ma na celu pomóc ci dowiedzieć się o sobie wielu kwestii i uporządkować je, by tak zdobytą wiedzę wykorzystać w sytuacji życiowej, gdy masz więcej do ogarnięcia niż zwykle, czyli gdy łączysz pracę zawodową i rodzinne obciążenia. Metoda ta ma pomóc ci dokonać bilansu, który będzie podstawą do wypracowania sposobu na przyszłość, jak zapewnić sobie balans – równowagę między pracą zawodową i rodziną. Zeszyt ten złożony jest z wielu ćwiczeń, a w każdym z nich są pytania do ciebie. Odpowiadając na nie, bądź ze sobą szczery/szczera. Nie ma tu odpowiedzi dobrych czy złych, wszystkie części tego zeszytu mają jedno główne zadanie – pomóc ci uświadomić sobie różne kwestie, dojść do wniosków, zauważyć coś, czego do tej pory nie zauważałeś/zauważałaś. Staraj się realizować zadania po kolei, doprowadzając każde do końca, masz na to tyle czasu, ile potrzebujesz. Możesz wracać do tych zadań, myśleć nad nimi w międzyczasie, dopisywać nowe spostrzeżenia i odpowiedzi, wykorzystując nawet marginesy. Ten zeszyt należy do ciebie. Jeśli uznasz za stosowne, możesz zapoznać jakąś osobę z tym, co tu zapiszesz – może to być ktoś z twoich bliskich, trener czy trenerka rozwoju, doradca/doradczyni. Pamiętaj, że to ty decydujesz, kto ma wgląd w twoje zapiski w tym zeszycie. I. MOJA OSOBA 1. MOJE PODSTAWOWE DANE (ZAPISZ LUB ZAZNACZ ODPOWIEDZI). Dzisiaj jest (data): Nazywam się: Miejsce, w którym zaczynam wypełniać ten zeszyt: Mój wiek: Mój zawód: Moje wykształcenie: Moja praca: obecnie pracuję zawodowo obecnie pracuję społecznie (woluntarystycznie) 1 obecnie nie pracuję zawodowo kiedyś pracowałem/pracowałam społecznie (woluntarystycznie) Partner/partnerka: obecnie mam partnera/partnerkę obecnie nie mam partnera/partnerki Dziecko/dzieci (lub osoby dorosłe pod moją opieką): obecnie mam dziecko/dzieci/osobę dorosłą pod moją opieką obecnie nie mam dziecka/dzieci/osoby dorosłej pod moją opieką Zarobki i utrzymanie mojego domu (gospodarstwa domowego): mój dom utrzymuje się z moich zarobków mój dom utrzymuje się z zarobków partnera/partnerki mój dom utrzymuje się z zarobków moich i partnera/partnerki mój dom utrzymuje się z zarobków innych osób (np. rodziców) lub z pomocy instytucjonalnej dojeżdżam do pracy lub w swoich sprawach własnym środkiem transportu (lub pieszo) dojeżdżam do pracy lub w swoich sprawach publicznym środkiem transportu Dojazdy do pracy i w swoich sprawach: ODPOWIEDZ NA PYTANIA: Czy chcesz pracować zawodowo? Czy dotychczasowa praca dawała ci satysfakcję? Czy jesteś zadowolony/zadowolona z tego, że utrzymujesz się ze środków, o jakich wspomniałeś/wspomniałaś wyżej? Czy jesteś zadowolony/zadowolona z tego, jakim środkiem transportu najczęściej dojeżdżasz do pracy lub w innych sprawach? Co wydarzyło się ostatnio w twoim życiu, co powoduje, że częściej zastanawiasz się, jak łączyć pracę i rodzinę? Opisz to krótko. 2 tak trudno powiedzieć nie 2. MÓJ PORTRET. Wyobraź sobie, że masz się komuś przedstawić. Co powiesz o sobie w trzech zdaniach? Zapisz to. Zastanów się teraz, jakie są twoje cechy. Używaj jak najkrótszych określeń. Wypełnij trzy poniższe okienka. Podaj 10 swoich najważniejszych zalet, pozytywnych cech. 10 moich zalet: Podaj 10 swoich najważniejszych wad, negatywnych cech. 10 moich wad: Podaj 10 takich cech, o których trudno powiedzieć, jakie są – po prostu są to twoje istotne, ważne cechy, ale trudno ci określić, czy to wady czy zalety. 10 moich innych ważnych cech: - 3 ZANOTUJ: Które cechy ze środkowego okienka (negatywne) mógłbyś, mogłabyś łatwo przesunąć do zalet lub innych interesujących cech? Co musiałbyś/musiałabyś w tym celu zrobić? Zapisz to. 3. MOJE AUTORYTETY. Zanotuj teraz poniżej ważne dla ciebie osoby. A B Zanotuj 10 osób – swoich znajomych lub Zanotuj 10 osób/postaci – żyjących lub nie, bliskich, z którymi masz bezpośredni znanych ci osobiście lub nie, które spotykasz kontakt, a którzy są dla ciebie szczególnie rzadko lub wcale, a które szczególnie ważni, z których zdaniem się liczysz. szanujesz i cenisz. Zastanów się nad kolumną A: Co łączy wymienione osoby? Jakie mają wspólne cechy? Zastanów się nad kolumną B: Co łączy wymienione osoby? Jakie mają wspólne cechy? Te osoby są dla ciebie ważne, co oznacza, że wywierają wpływ na ciebie, twoje życie i postępowanie. Być może jesteś do nich podobny/podobna, może łatwiej im ulegasz niż innym. ZANOTUJ: Jakie osoby mają na mnie wpływ w życiu? Czego się od nich uczę? 4. MÓJ POTENCJAŁ. Wypisz 30 rzeczy, które potrafisz, w których jesteś dobry/dobra. Mogą być bardzo różne – od ważnych umiejętności zawodowych, po proste prace domowe. Określaj je zwięźle, krótko. 4 Przyjrzyj się tabeli i spróbuj połączyć te rzeczy w jakieś grupy o wspólnym mianowniku, który sam/sama wybierzesz. Przykładowo, możesz sobie zadać pytania: - którymi rzeczami lubię się zajmować, a którymi nieszczególnie… - które związane są z byciem wśród innych lub w grupie, a które – z samotnością, z byciem w pojedynkę… - które dotyczą ludzi, a które rzeczy… - które trafiają mi się często, a które rzadko… Co jeszcze łączy niektóre z nich? Te wszystkie rzeczy, które potrafisz – to twój potencjał. ZANOTUJ: W czym, ogólnie rzecz biorąc, jestem sprawny/sprawna, co stanowi mój potencjał? 5. MOJE OPARCIE. Każdy i każda z nas ma wokół siebie ludzi, na których pomoc może liczyć, nawet jeśli nie korzystamy z tej możliwości zbyt często. Mamy też różne okoliczności, które nas wspierają w razie potrzeby (np. umiejętność szycia, lokata w banku, ogródek, który pozwala się zrelaksować w trudnych chwilach). Zanotuj teraz poniżej wszystko to, co przychodzi ci do głowy, gdy pomyślisz o swoim oparciu – na kim możesz polegać, na czym możesz się oprzeć, co lub kto pomoże ci w razie potrzeby, na czym możesz bazować i do czego sięgnąć w trudnych momentach życia (nawet jeśli dotąd nie korzystałeś/korzystałaś z tych źródeł). Pamiętaj, że chodzi o pomoc różnego rodzaju. 5 OSOBY Zanotuj 10 osób – swoich bliskich lub znajomych, którzy/które są dla ciebie oparciem i do których możesz zwrócić się z prośbą o pomoc. - RZECZY Zanotuj 10 rzeczy, okoliczności, umiejętności, wszelkiego rodzaju zasobów, na których możesz się oprzeć w razie potrzeby. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ZANOTUJ: Do tej pory nie pamiętałem/pamiętałam na co dzień, że mogę w życiu liczyć na… ZANOTUJ: Co mogę zrobić, by zadbać o moje wszystkie źródła oparcia, tak bym w przyszłości mógł/mogła stale na nie liczyć? 6 II. MOJE WARTOŚCI 1. MOJE PRIORYTETY. Poniżej znajduje się 20 różnych stwierdzeń. Przeczytaj je dokładnie, zastanów się, które z nich są dla ciebie ważne, a które są mniej ważne. Wybierz pięć najważniejszych i postaw przy nich „1” w kolumnie „ocena”, następnie wybierz pięć mniej ważnych i postaw przy nich „2”, następnie wybierz kolejnych pięć mniej ważnych i oznacz je znakiem „3”, wreszcie przy ostatnich pięciu postaw „4”. OCENA Mieć udane, szanowane dzieci Cieszyć się aktywnym i satysfakcjonującym życiem seksualnym Być zdolnym/zdolną do wpływania na innych, mieć na nich wpływ Być zdolnym/zdolną do wzbudzania w innych miłości, być kochanym/kochaną Posiadać władzę nad rzeczami (np. umieć naprawić lub zbudować coś, zaprogramować komputer) Posiadać umiejętności artystyczne, móc tworzyć Uczestniczyć w satysfakcjonujących zajęciach sportowych Miewać okazje do ryzyka i przygody Okazywać sprawność, biegłość intelektualną Cieszyć się dobrym zdrowiem, mieć sprawne ciało Posiadać rzeczy sprawiające przyjemność (np. ubrania, samochód, książki, pieniądze) Zdobyć uznanie płci przeciwnej, mieć powodzenie Rozwijać się intelektualnie, stale się uczyć Być atrakcyjnym/atrakcyjną fizycznie Zdobyć prestiż, pozycję społeczną Nawiązywać i podtrzymywać przyjaźnie Radzić sobie w różnych sytuacjach (elastyczność) Być zdolnym/zdolną do obdarzania miłością, kochać innych Angażować się w społecznie znaczące działania, działać dla innych Cieszyć się serdecznym, dobrym życiem rodzinnym Czy czegoś brakuje na tej liście? Dopisz to w wolnym wierszu tabeli. ZANOTUJ: Na czym najbardziej zależy mi w życiu? 7 2. SIEDEM PYTAŃ. Zastanów się i zapisz krótko, co przychodzi ci do głowy: 1. Co najbardziej cenię w życiu, co uważam w życiu za najważniejsze? 2. A co cenią inni? Co mógłbym/ mogłabym cenić, ale jednak wskazałem/wskazałam coś innego? 3. Kto z ważnych dla mnie postaci ceni podobną rzecz jak ja? 4. Jakie są konsekwencje mojego wyboru najważniejszej kwestii? Czy ja akceptuję te konsekwencje? 5. Czy już kiedyś ogłosiłem/ogłosiłam publicznie, co jest dla mnie najważniejsze w życiu – powiedziałem/powiedziałam o tym innym ludziom? 6. Czy pragnę postępować w życiu zgodnie z tą wartością? 7. Czy chcę postępować na co dzień zgodnie z tą wartością? Co już zrobiłem/zrobiłam, by ta wartość była w moim postępowaniu na co dzień? ZANOTUJ: Odpowiadając na te pytania, uświadomiłem/uświadomiłam sobie, że… 3. MOJA PIRAMIDA. Poniżej znajdziesz kilka słów. Zastanów się i wpisz je w piramidę obok. Na szczycie piramidy wpisz kwestie obecne w twoim życiu – albo już ich doświadczasz, albo zmierzasz do nich jak do swojego celu, czyli „zdobyłeś/zdobyłaś już ten szczyt”. U dołu wpisz te najmniej obecne kwestie w twoim aktualnym życiu, a w środkowym pasku te, co do których nie możesz się zdecydować, czy są już obecne w twoim życiu czy jeszcze nie. Możesz używać skrótów podanych po prawej. Ile z tych słów wpiszesz i na którym poziomie piramidy – zależy od ciebie. 8 SPRAWIEDLIWOŚĆ – SP SZACUNEK I MIŁOŚĆ DO INNYCH – SZ ODWAGA ŻYCIOWA – OD MĄDROŚĆ I WIEDZA – MW UMIARKOWANIE I ROZWAGA – UR DUCHOWOŚĆ I SENS ŻYCIA – DS Niektórzy znawcy natury ludzkiej twierdzą, że każdemu człowiekowi potrzebne są wszystkie te cnoty, by cieszyć się swym życiem. Spróbuj przyjrzeć się swojemu życiu i odnaleźć w nim elementy bardziej obecne i te mniej obecne. ZANOTUJ: Jakie elementy z powyższej listy na pewno są obecne w moim życiu? A które elementy są obecne w moim życiu w mniejszym stopniu? Co mogę zrobić, by te sprawy stały się bardziej obecne w moim życiu? III. MOJA RODZINA 1. MÓJ POGLĄD NA RODZINĘ. Zakreśl odpowiedź, która najbardziej ci odpowiada. 1. a) b) c) 2. a) b) c) 3. a) b) c) Jeśli chodzi o opiekę rodziców nad dziećmi, to… jest to zadanie wyłącznie kobiet. mężczyzna jest tak samo predestynowany do opieki nad dziećmi jak kobieta. jest to naturalna domena kobiet. Podział obowiązków w rodzinie zależy przede wszystkim… od natury – czy się jest kobietą czy mężczyzną, bo każda płeć jest do czego innego powołana. od uzgodnień – jak partnerzy podzielą się między sobą obowiązkami. od warunków – jeśli mężczyzna pracuje zawodowo, to jest to zadanie kobiety. Celem każdej kobiety w rodzinie powinno być przede wszystkim… służenie mężowi i dzieciom, wspieranie męża i pomaganie członkom rodziny. żyć tak, jak tego chce ona i jej rodzina. służenie mężowi i dzieciom, ale także praca zawodowa dla spełnienia własnych zainteresowań. 9 4. Jeśli chodzi o pracę zawodową kobiet, to uważam, że… a) kobieta jest powołana do rodzenia dzieci i prowadzenia domu, i w zasadzie praca zawodowa nie jest jej potrzebna. b) kobieta ma prawo realizować się zawodowo lub rodzinnie. c) kobieta ma prawo realizować się na płaszczyźnie zawodowej, ale pracująca matka wyrządza krzywdę swoim dzieciom. 5. Równouprawnienie kobiet i mężczyzn w rodzinie to kwestia… a) niemożliwa do zrealizowania – w rodzinie rolę nadrzędną pełni mężczyzna. b) tak oczywista, że nie warto o niej dyskutować. c) możliwa do zrealizowania, jeśli nie czyni się przy tym krzywdy mężowi lub dzieciom. Sprawdź, które odpowiedzi wybrałeś/wybrałaś. Jeśli zwykle wybierałeś/wybierałaś odpowiedzi… a) prezentujesz pogląd na rodzinę, wedle którego tradycyjnie podchodzisz do problemu godzenia życia zawodowego i rodzinnego. Być może nie masz tego problemu, bo wybrałeś/wybrałaś już rozwiązania, które likwidują konieczność godzenia obowiązków zawodowych i rodzinnych? Jak twój/twoja partner/partnerka rozwiązuje ten problem? Czy zadowala go/ją to rozwiązanie? b) prezentujesz pogląd na rodzinę, z którego wynika, że zależy ci na tym, by rozwiązanie problemu godzenia życia zawodowego i rodzinnego satysfakcjonowało i ciebie, i Twoją rodzinę. Czy szukasz rozwiązań dobrych zarówno dla ciebie, jak i twojego/twojej partnera/partnerki? Czy zadowalają cię rozwiązania już zastosowane? c) prezentujesz pogląd na rodzinę, z którego wynika, że możesz mieć pewne trudności w satysfakcjonującym ciebie i twoją rodzinę rozwiązaniu problemu godzenia życia zawodowego i rodzinnego. Jakie rozwiązanie tego problemu będzie dobre dla ciebie? A jakie będzie dobre dla twojego/twojej partnera/partnerki? Jakie główne trudności nękają cię, gdy chcesz sprostać i pracy, i obowiązkom rodzinnym? 2. PODZIAŁ OBOWIĄZKÓW W TWOJEJ RODZINIE. Zaznacz w tabeli, w dwóch środkowych kolumnach, kto zajmuje się w twojej rodzinie daną sprawą: wpisz „m” – jeśli robi to tylko mężczyzna/partner, wpisz „k” – jeśli robi to tylko kobieta/partnerka, wpisz „o” – jeśli robią to oboje, wpisz „d” – jeśli robią to dzieci, wpisz „i” – jeśli robi to ktoś spoza rodziny, z którą mieszkasz (osoby wynajęte, krewni). załatwianie spraw w urzędach załatwianie spraw w banku płacenie rachunków załatwianie spraw na poczcie planowanie jadłospisu i zakupów zakupy spożywcze odbieranie dzieci ze szkoły, przedszkola lub żłobka nakrywanie do stołu sprzątanie po obiedzie sprzątanie kuchni wynoszenie śmieci sprzątanie łazienki pielęgnacja roślin doniczkowych rozmrażanie i mycie lodówki szycie i naprawa ubrań prace w ogrodzie lub wokół domu organizowanie rozrywek dla rodziny kupowanie prezentów zawożenie dzieci do szkoły, przedszkola lub żłobka gotowanie obiadów, kolacji zajęcie się dziećmi po ich powrocie do domu pranie przygotowywanie imprez w domu wyjścia do lekarza z dziećmi lub innymi osobami pomoc w odrabianiu lekcji kąpanie dzieci usypianie dzieci ogólne porządki w domu mycie okien odkurzanie 10 zajęcie się dziećmi w ciągu dnia (gdy nie chodzą do przedszkola, szkoły) prasowanie odkładanie czystych rzeczy do szaf zanoszenie rzeczy do pralni naprawa sprzętu domowego organizowanie i umawianie osób do pomocy (np. dziadkowie, niania) ścielenie łóżek zajmowanie się chorym dzieckiem lub członkiem/członkinią rodziny chodzenie na wywiadówki przeglądy samochodu tankowanie samochodu organizowanie i przeprowadzanie remontu wymiana żarówek, tubki z pastą do zębów, papieru toaletowego itp. drobne naprawy domowe Jeśli na tej liście brakuje jakichś czynności, które często wykonuje się w twoim domu, dopisz je w wolnym miejscu. Policz, ile z wymienionych czynności wykonuje mężczyzna, ile kobieta, ile dzieci, ile inne osoby, a ile wykonujecie oboje. ZANOTUJ: A) Jak oceniasz, czy podział obowiązków w twojej rodzinie odpowiada wszystkim jej członkom i członkiniom? Komu odpowiada, a komu nie odpowiada? B) W czym to, jak dzielicie w rodzinie obowiązki między siebie, pomaga rozwinąć się tobie i innym członkom i członkiniom twojej rodziny (np. partnerowi/partnerce, dzieciom)? C) Jakie obowiązki w rodzinie mogą przejąć inni (np. partner/partnerka, dzieci) – choć do tej pory tego nie robili – tak, by służyło to twojej rodzinie? Przejrzyj listę czynności domowych jeszcze raz i spróbuj w kolumnach zewnętrznych (szarych) zanotować taki podział obowiązków, który byłby idealny dla twojej rodziny, używając tych samych symboli (a więc „m” – mężczyzna, „k” – kobieta itd.). 3. STANDARDY MOJEGO DOMU. Ludzie prowadzą swoje domy na różnym poziomie. Z różną częstotliwością sprzątają, gotują, zmieniają pościel, różnie dbają o pełną lodówkę, odrabianie lekcji z dziećmi czy wspólne zabawy. Spróbuj zapisać, jaki standard ma twój dom – co musi być zrobione i jak często lub w jakim czasie, byś był/a zadowolony/a ze swojego domu i z tego, jak o niego dbasz. Zapisz te różne rzeczy, starając się wypełnić tabelę do końca. W kolumnie „Nr” na razie nic nie zaznaczaj. 11 Co musi być zrobione? Jak często/w jakim czasie? Nr A teraz zastanów się – jak to może wyglądać inaczej? Czego może być więcej lub co może być robione częściej, a czego może być mniej lub może dziać się rzadziej? Z czego na pewno i zdecydowanie nie możesz i nie chcesz zrezygnować? Przy tej czynności postaw w kolumnie „Nr”: 1. Z czego mógłbyś/mogłabyś zrezygnować tylko na jakiś czas – np. na parę miesięcy, na rok? Przy tej czynności postaw w kolumnie „Nr”: 2. A z czego mógłbyś/mogłabyś zrezygnować w zasadzie na dłużej? Przy tej czynności postaw w kolumnie „Nr”: 3. Jeśli w Twojej kolumnie „Nr” zdecydowanie przeważają jedynki, wypełnij tę kolumnę jeszcze raz, ale zaznacz jedynką tylko 10 rzeczy, dwójką – 5 rzeczy i trójką – także 5 rzeczy. Porozmawiaj ze swoim partnerem/partnerką, domownikami – jak widzą standardy waszego domu? ZANOTUJ: Co mogę zmienić w prowadzeniu mojego domu, by zmniejszyć ilość pracy w nim wykonywanej? Które standardy mogę obniżyć? 12 4. JESTEM RODZICEM. Wychowanie dzieci wymaga od rodziców wielu umiejętności. Zastanów się teraz, czy jesteś dobrym rodzicem, czy radzisz sobie z wychowaniem dzieci. Spróbuj oddzielić sprawy wychowawcze od innych, nie mieszaj do spraw postępowania z dzieckiem takich kwestii, jak na przykład warunki materialne, jakie mu zapewniasz. Najczęstsze błędne style wychowawcze rodziców, według znawców przedmiotu, wynikają z następujących postaw: GÓROWANIE Tacy rodzice dominują nad dzieckiem, mają tendencję do ograniczeń i surowości. Żądają posłuchu od dziecka, są zadowoleni, gdy dziecko się ich boi, czuje wobec nich respekt. Wychowują głównie poprzez kary. KONTROLA Takim rodzicom cały świat kręci się wokół dzieci. Żyją sprawami dzieci. Rodzice tacy są skłonni do zbyt długich i częstych kontaktów z dzieckiem, nie zostawiając mu swobody i możliwości bycia samodzielnym. DYSTANS Kontakty takiego rodzica z dzieckiem są powierzchowne. Rodzic nie okazuje dziecku swoich uczuć, a nawet może je odtrącać i zaniedbywać. Kontakt z dzieckiem nie daje mu/jej przyjemności, ucieka od tego kontaktu. BEZRADNOŚĆ Rodzice bezradni ulegają dziecku, są nieudolni, niezdolni do pokierowania dzieckiem. Jeśli czegoś od dziecka żądają, to rzadko i łagodnie. Nie są konsekwentni, często zmieniają zdanie. Którą lub które z tych postaw ewentualnie dostrzegasz w swoim sposobie wychowywania dziecka? Jakie twoje zachowania o tym świadczą? Dla dziecka szczególnie szkodliwa jest sytuacja, gdy rodzice stosują różne style wychowania. Czy sposób wychowywania, który prezentujesz, to także sposób wychowania twojego/twojej partnera/partnerki? Co wynika z ewentualnej różnicy między wami na tym polu? Jeśli czujesz, że tego potrzebujesz, poszukaj kontaktu ze specjalistami, poczytaj, dokształć się na polu wychowania. Bądź rodzicem lepiej przygotowanym do wychowywania dzieci. 13 ZANOTUJ: Co możesz zrobić, by spróbować rozwinąć się jako rodzic? Jak możesz sobie pomóc w tej zmianie, gdzie poszukać pomocy? IV. MOJA PRACA 1. MOJE MIEJSCE PRACY. Poniżej znajduje się 20 określeń. Dotyczą one miejsca pracy, FIRMY – albo tego miejsca, w którym aktualnie pracujesz, albo tego, w którym starasz się rozpocząć pracę. Na podstawie własnych obserwacji oraz tego, co możesz znaleźć w materiałach informacyjnych firmy, w Internecie lub też na podstawie rozmów z osobami pracującymi w firmie, ustosunkuj się do poniższych kwestii, nawet jeśli pewne sformułowania mogą być dla ciebie niezrozumiałe. tak nie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Są tu równe szanse dla obu płci. Są tu równe prawa dla wszystkich pracowników. Pracownicy mogą tu w miarę swobodnie wybierać formę pracy. W firmie stosowane są różne formy pracy. W firmie funkcjonuje „zarządzanie różnorodnością”. Jest tu dużo stanowisk pracy, na których pracownicy zastępują siebie nawzajem. Firma prowadzi jakąkolwiek formę opieki dla dzieci pracowników. W firmie rozmawia się otwarcie o godzeniu życia zawodowego i rodzinnego. W firmie istnieje i funkcjonuje system komunikacji wewnętrznej. W firmie istnieje i funkcjonuje system kontroli wewnętrznej. W firmie istnieje dużo stanowisk samodzielnych. W firmie stosowane są elastyczne formy pracy. W firmie funkcjonuje „zarządzanie elastycznością”. W firmie na wielu stanowiskach pracuje się w systemie zadaniowym. Pracownik/pracownica łatwo może skomunikować się z szefem/szefową firmy. Firma zapewnia pracownikom wewnętrzne doradztwo na temat godzenia życia zawodowego i rodzinnego. W firmie ważne jest bycie zespołem, ludzie się znają, sporo wiedzą o sobie, pomagają sobie. W firmie traktuje się pracowników sprawiedliwie. Pracownik/pracownica uczestniczy w podejmowaniu decyzji związanych z jego/jej osobą. Pracownicy rozwijają stale swoje kompetencje, mają dostęp 14 nie wiem do szkoleń, firma im to umożliwia. Im więcej odpowiedzi „tak”, tym bardziej firma prezentuje się jako miejsce sprzyjające pracownikom, którzy godzą pracę zawodową i obowiązki rodzinne. 2. JESTEM PRACOWNIKIEM/PRACOWNICĄ. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. Poniżej znajdują się określenia dotyczące ciebie jako pracownika/pracownicy, osoby pracującej zawodowo. Na podstawie własnych obserwacji, ale także tego, co inni mówią o tobie, ustosunkuj się do poniższych kwestii. tak nie nie wiem Mam niewiele obowiązków w swojej rodzinie, które angażują mnie codziennie. Obecne dochody w moim gospodarstwie domowym nie wystarczają nam. W rodzinie bardzo potrzebujemy dodatkowych dochodów ze względu na plany, jakie mamy. Ze swoim doświadczeniem zawodowym mam szanse znaleźć dobrą pracę. Mam na tyle dobre kwalifikacje, by znaleźć dobrą pracę. Moimi dziećmi ma się kto zająć w razie potrzeby. Mam możliwość znaleźć dla dziecka/dzieci miejsce opieki. Nic w tym złego, gdy dziećmi opiekują się też inne osoby, nie tylko ich rodzice. W razie potrzeby zdołamy utrzymać płatną opiekunkę/opiekuna do dzieci. W awaryjnych, pojedynczych sytuacjach mam kogo poprosić o chwilową opiekę nad dzieckiem. Dobrze radzę sobie ze stresującymi sytuacjami, nie poddaję się tak łatwo. Nie przerażam się, gdy mam wiele spraw do ogarnięcia naraz. Jestem osobą dobrze zorganizowaną. Moje zdrowie to moja mocna strona. Pragnę pracować zawodowo. Dobrze znoszę zmiany, staram się do nich dostosować. Moje okresy bez pracy zawodowej nie trwały do tej pory zbyt długo. Jestem samodzielny/samodzielna w pracy, nie trzeba mi co chwila mówić, co mam robić. Najlepiej jest, gdy dostaję jakieś konkretne zadanie i przeprowadzam je samodzielnie od początku do końca. Nie muszę stale mieć koło siebie kogoś, kogo mógłbym/mogłabym pytać, jak zrobić to czy tamto. Jestem uczciwą osobą. Dobrze komunikuję się z innymi, innym też łatwo się ze mną dogadać. Staram się nie być wykorzystywany/wykorzystywana i kiedy trzeba, umiem odmówić albo wyrazić własne zdanie. Wiem, że aby być dobrym/dobrą w tym, co robię, muszę stale się 15 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. dokształcać i rozwijać. Praca z komputerem jest dla mnie do przyjęcia, nawet jeśli nie wszystko jeszcze umiem. Praca z wykorzystaniem języka obcego jest dla mnie do przyjęcia, nawet jeśli nie jestem biegły/biegła w tym języku. W tym momencie mojego życia czuję się bezpieczny/bezpieczna. W mojej rodzinie każdy ma swoje sprawiedliwie podzielone obowiązki. Dobro mojej rodziny jest dla mnie bardzo ważne. Uważam, że jestem dobrym rodzicem i dobrze wychowuję swoje dzieci. Bardzo dużo jestem w stanie poświęcić dla dobra mojej rodziny. W mojej rodzinie ważne decyzje podejmuje się wspólnie. Policz wszystkie swoje odpowiedzi „tak”. Im więcej ich jest, tym masz większe szanse pogodzić pracę i rodzinę. Przyjrzyj się tym kwestiom, na które odpowiedziałeś/odpowiedziałaś „nie”. Spróbuj określić – czego one dotyczą, jaki mają wspólny mianownik? Czy jesteś w stanie próbować tu coś zmienić? Przyjrzyj się teraz tym kwestiom, na które odpowiedziałeś/odpowiedziałaś „nie wiem”. Czy rzeczywiście tego nie wiesz? Zapytaj bliskich, porozmawiaj z nimi, rozstrzygnij – tak czy nie? V. MOJE WNIOSKI Przejrzyj swoje odpowiedzi we wszystkich ćwiczeniach, które zrobiłeś/zrobiłaś. Zastanów się, co ci one uzmysłowiły, do jakich doszedłeś/doszłaś wniosków. A teraz spróbuj wykorzystać tę wiedzę do podsumowania swojej pracy. Opisz sytuację w przyszłości, która będzie cię satysfakcjonować – twoje problemy godzenia pracy i obowiązków rodzinnych rozwiązały się w zadowalający sposób, zmieniło się coś na zewnątrz ciebie, ale i w tobie samym/samej. Słowem – wyobraź sobie, że udało ci się zadowalająco rozwiązać swoje problemy… OTO MOJA NAJBLIŻSZA PRZYSZŁOŚĆ: świat wokół mnie wygląda tak: ja jestem taki/taka…, robię… 16 Opisz SWOJE WNIOSKI – co musisz zmienić, co możesz wprowadzić w swoim życiu, by lepiej połączyć swoje obowiązki zawodowe i rodzinne, by rozwiązać swój problem – by twoje życie zmieniło się w sposób, który cię zadowoli? Zapisz te zmiany na chmurach, które zasłaniają twoje słońce – twoją satysfakcjonującą cię przyszłość. To już koniec twojego zeszytu. Możesz wracać do tych ćwiczeń i uzupełniać je, jeśli coś nowego przyjdzie ci do głowy. Podziel się swoimi uwagami z osobą bliską, z członkami i członkiniami swojej rodziny lub z jakimś profesjonalistą lub profesjonalistką. POWODZENIA! 17