Cyrkulacja atmosfery w strefie międzyzwrotnikowej

Scenariusz lekcji geografii w klasie I przeprowadzonej w pracowni
komputerowej
Temat: Cyrkulacja atmosfery w strefie międzyzwrotnikowej
Cel główny:
- poznanie głównych uwarunkowań cyrkulacji atmosfery w strefie
międzyzwrotnikowej.
Cele operacyjne:
1) zapamiętania wiadomości
Uczeń zna:
- terminy i nazwy geograficzne: powietrze, ciśnienie atmosferyczne, wyż, niż,
wiatr, pasat, antypasat, deszcz zenitalny, równikowy pas ciszy;
2) zrozumienie wiadomości
Uczeń rozumie:
- pojęcie cyrkulacji powietrza w strefie międzyzwrotnikowej,
- istnienie zależności między temperaturą a rozkładem ciśnienia,
- istnienie zależności między rozkładem ciśnienia a istnieniem stałych wiatrów w
strefie międzyzwrotnikowej;
3) stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych i problemowych
Uczeń potrafi:
- wskazać rozmieszczenie wielkich ośrodków ciśnienia nad Ziemią,
- opisać główne kierunki ruchu powietrza na Ziemi,
- wyjaśnić, w jaki sposób powietrze krąży w strefie międzyzwrotnikowej,
- podać przyczyny powstawania deszczy zenitalnych oraz pasatów,
- analizować zależności pomiędzy zjawiskami zachodzącymi na kuli ziemskiej.
Metody:
- asymilacji wiedzy: wykład konwersacyjny, pogadanka, metaplan,
- samodzielnego uczenia się: wyszukiwanie materiałów w podręczniku
multimedialnym eduROM Geografia G1, dyskusja, metoda problemowa.
Formy pracy:
- praca indywidualna,
- praca tzw. szerokim frontem.
Środki dydaktyczne:
- mapa fizyczna świata,
- mapy klimatyczne,
- podręcznik multimedialny eduROM Geografia G1,
- kserowane materiały pomocnicze,
- sprawdzian kompetencji.
Przebieg pracy
I Część wstępna – czynności organizacyjne
Podanie tematu lekcji
II Realizacja nowego materiału
1. Nawiązanie (wprowadzenie)
a) Przypomnienie poznanych pojęć i terminów (uczniowie wyszukują informacje
w podręczniku eduROM Geografia G1):
- ciśnienie atmosferyczne,
- wyż i niż,
- wiatr.
b) Zebranie informacji i zapisanie ich w postaci punktów na temat rozkładu
ciśnienia i temperatury w strefie międzyzwrotnikowej na podstawie map
klimatycznych w podręczniku multimedialnym:
- strefa międzyzwrotnikowa jest najbardziej nasłonecznioną częścią kuli
ziemskiej,
- różnice temperatury powodują zmiany ciśnienia atmosferycznego,
- zróżnicowanie ciśnienia atmosferycznego powoduje powstanie wiatru,
- głównym źródłem ruchu powietrza jest temperatura
2. Nastawienie na cel
a) Uczniowie na polecenie nauczyciela zastanawiają się nad tym, jak krążyłoby
powietrze na Ziemi, gdyby Ziemia była nieruchoma.
b) Zwrócenie uwagi na czynniki, które zmieniają ten schemat:
- ruch wirowy,
- zróżnicowana rzeźba terenu,
- nierównomierny rozkład lądów i oceanów.
c) Nauczyciel poprzez konwersacje z uczniami omawia krążenie powietrza nad
równikiem.
Uczniowie odpowiadają na pytania:
• Jaka temperatura panuje na równiku?
• Co dzieje się z ogrzanym powietrzem?
• Jak temperatura panuje w wysokich warstwach atmosfery?
• Co może się dziać ze schłodzonym powietrzem?
Nauczyciel omawia powstawanie antypasatów i pasatów i zaznacza je na tablicy
(na rysunku).
Uczniowie zaznaczają poznane zjawiska na swoich konturowych mapach świata
w komputerze.
Zebranie wniosków na planszy (metaplan):
- jest stała cyrkulacja pasatowa w strefie międzyzwrotnikowej,
- padają deszcze zenitalne,
- wieją pasaty czyli wiatry wschodnie,
- wiatry ulegają odchyleniu na skutek ruchu wirowego Ziemi.
d) Ewaluacja celów - sprawdzian kompetencji
Rolą sprawdzianu jest uzyskanie informacji zwrotnej o stopniu opanowania
materiału podczas przeprowadzonych zajęć.
e) Utrwalenie materiału poprzez samoocenę sprawdzianu
Uczniowie samodzielnie sprawdzają zadania.
Ostatecznej oceny dokonuje nauczyciel i stanowi ona informację dla ucznia
o stopniu opanowania wiadomości i umiejętności, a dla nauczyciela jest
podpowiedzią w planowaniu następnych jednostek lekcyjnych.
Opracowanie: Aldona Błakita