FULL TEXT - Medycyna Sportowa

Transkrypt

ed
.
Magdalena Kübler1(A,C,E), Agnieszka Wójcik-Grzyb1(A,B,E)
tio
np
roh
ibit
Zakład Metodyki Szkolnego Wychowania Fizycznego, Katedra Dydaktyki Wychowania Fizycznego,
Akademia Wychowania Fizycznego, Wrocław
Department of Methodology of Physical Education, The Faculty of Physical Education, University
School of Physical Education in Wrocław
MOTYWY I KORZYŚCI PODEJMOWANIA
AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ W OCENIE KOBIET
W ŚREDNIM I STARSZYM WIEKU
MOTIVES AND BENEFITS OF PHYSICAL ACTIVITY IN MIDDLE
AGED AND ELDERLY WOMEN’S OPINION
dis
tr
Streszczenie
ibu
Słowa kluczowe: aktywność fizyczna, wiek średni, starość, kobiety
Key words: physical activity, middle age, old age, women
Summary
rso
na
lu
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
se
-
on
ly -
Wstęp. Celem podjętych badań było poznanie motywów, dla których kobiety w średnim
i starszym wieku podejmują aktywność fizyczną oraz zidentyfikowanie korzyści wynikających
z tej działalności w sferze biologicznej, psychicznej i społecznej w ich samoocenie.
Materiał i metody. Badaniami objęto 33 kobiety w średnim i starszym wieku, które uczęszczały na zajęcia gimnastyki ogólnorozwojowej. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, technikę ankietową.
Wyniki. Powody, dla których badane zdecydowały się uczestniczyć w zajęciach, były związane przede wszystkim z potrzebą ruchu. Większość kobiet deklarowała problemy zdrowotne,
ale niemal co czwarta nie przyznała się do żadnych dolegliwości. Twierdziły, że zajęcia te
wzmocniły ich poczucie wartości, dały lepsze samopoczucie oraz pozwoliły na ulepszenie radzenia sobie w sytuacjach stresowych. Kobiety dostrzegły również poprawę ich relacji z rodziną i znajomymi. Nieco niżej, ale pozytywnie, oceniły zmiany w sferze biologicznej, sylwetce
i sprawności wykonywania codziennych obowiązków. Największe zmiany w omawianym obszarze dostrzegły w swoim zdrowiu. Największe korzyści z aktywności fizycznej kobiety obserwowały w sferze psychicznej i społecznej, a w mniejszym stopniu – w sferze biologicznej.
Wnioski. Wiodącym motywem podejmowania aktywności fizycznej przez kobiety w średnim
i starszym wieku była potrzeba ruchu. W mniejszym stopniu wynikało to z namowy przez inne osoby. Kobiety w średnim i starszym wieku, największe korzyści płynące z aktywności fizycznej dostrzegają w sferze psychicznej i społecznej, w mniejszym zaś stopniu – w sferze biologicznej.
4139
1
3
19
is c
Word count:
Tables:
Figures:
References:
y is
-
for
pe
Background. The purpose of conducted research was to establish the motives for which
middle aged and elderly women undertake physical activity, as well as to identify the benefits
resulting from it in biological, psychological and social spheres, according to the respondents’
self-assessment.
Material and methods. The sample included 33 middle aged and elderly women who attended recreational gymnastics’ classes. The diagnostic poll method and survey technique were applied for the study.
Results. The main reasons why the respondents decided to participate in the classes included mostly their readiness to keep fit. Some of them were urged by their families, friends or
physicians. The majority of women in question declared having health problems, but nearly one
fourth did not admit having suffered any ailments. Thanks to attending the classes, they reported improvement in their self esteem enforced and spirits raised, as well as being able to handle stressful situations better. They also observed better relations with their families and friends.
A bit lower, but positively, they gauged changes in biological sphere, body shape and agility of
fulfilling everyday duties. In this field, they pointed out to an improvement in their health condition. Major benefits of physical activity were depicted in psychological and social spheres, whereas biological benefits were less valued.
Conclusions. The prevailing motive for which middle aged and elder women undertook
physical activity was their eagerness to keep fit. To a smaller extend, it resulted from being advised to do so by other people. Middle aged and elderly women observed greater benefits of
physical activity in psychological and social spheres, whereas they found it less beneficial for
their biological sphere.
op
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
-
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
Th
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Magdalena Kübler
Zakład Metodyki Szkolnego Wychowania Fizycznego, Katedra Dydaktyki Wychowania Fizycznego, Akademia Wychowania Fizycznego
51-612 Wrocław, ul. Witelona 25, tel.: (71) 347-31-86, fax: (71) 347-31-09, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
23.10.2009 r.
25.05.2010 r.
-
Medycyna Sportowa
© MEDSPORTPRESS, 2010; 5(6); Vol. 26, 253-259
ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
253
Problem starzejącej się ludzkości i prognozy odnośnie pogłębiania się tego zjawiska w najbliższych dekadach nurtuje wiele społeczeństw, w tym także polskie
[1,2]. Zagadnienie to stało się ostatnimi czasy obiektem
zainteresowań wielu publicznych debat. Mówi się o tym
w kontekście zjawisk demograficznych, ekonomicznych, gospodarczych, społecznych, edukacyjnych itp.
Kraje Ameryki Północnej i Europy Zachodniej już dawno
zareagowały na skutki takiego trendu, m.in. powołując
liczne instytucje międzynarodowe, rządowe i pozarządowe (np. IFA – International Federation on Ageing, HAI
– Help Age International, EURAG – European Federation of the Elderly, EPSO – European Platform of Seniors’ Organisations, FIAPA – Federation Internationale
des Associations des Personnes Agens, EPDA – European Parkinson’s Disease Association), których celem
jest poszukiwanie optymalnych rozwiązań służących
zabezpieczeniu godnego życia ludzi w starszym wieku
[3]. W Polsce do najbardziej znanych przedsięwzięć dla
seniorów należą Uniwersytety Trzeciego Wieku, które
cieszą się ogromnym zainteresowaniem [4,5]. Dynamicznie zwiększająca się w społeczeństwie liczba osób
starszych powoduje wzrost zapotrzebowania na usługi
adresowane do tej grupy, m.in. zdrowotne, opiekuńcze,
edukacyjne, kulturalne itp. Idealnie w tej niszy rynkowej
odnajdują się wszelkiego rodzaju zajęcia związane
z aktywnością fizyczną, które oprócz wartości biologicznych posiadają walory psychiczne i społeczne. Warto
podkreślić, że tego typu zajęcia mogą w istotny sposób
przyczynić się do walki ze „stereotypem człowieka starego” i modyfikacji stylu życia, w którym bardzo często
aktywność, wysiłek fizyczny zostały ograniczone do koniecznego minimum.
Hipokinezja cechuje również pozostałą część polskiego społeczeństwa [5,6,7,8]. Brak ruchu nie jest
problemem samym w sobie, ale łączy się nierozerwalnie z występowaniem wielu chorób, dolegliwości,
niepełnosprawności. To wszystko ma swoje poważne
konsekwencje w braku niezależności, indywidualności oraz autonomii seniorów i powoduje, że potrzebują oni opieki ze strony rodziny, przyjaciół czy różnych
instytucji. Chcąc przeciwdziałać takiemu stanowi rzeczy, należy podejmować liczne przedsięwzięcia aktywizujące te osoby intelektualnie i fizycznie.
Celem podjętych badań było poznanie motywów,
dla których kobiety w średnim i starszym wieku podejmują aktywność fizyczną oraz zidentyfikowanie korzyści wynikających z tej działalności w sferze biologicznej, psychicznej i społecznej (w ich samoocenie).
The problem of constant growth in elderly population in the nearest decades is serious, also in Poland
[1,2]. It has recently become the topic of multiple public debates. it is discussed in the contest of demography, economy and economics, social life and education. North American and West European countries, calling numerous international, governmental
and non-governmental institution (e.g. IFA – International Federation on Ageing, HAI – Help Age
International, EURAG – European Federation of the
Elderly, EPSO – European Platform of Seniors’ Organisations, FIAPA – Federation Internationale des
Associations des Personnes Agens, EPDA – European Parkinson’s Disease Association), whose goal
is to seek optimal solutions to assure good quality of
life for elderly people [3]. In Poland, the foundation of
Third Age Universities was the most popular undertaking, which raised vast interest among the community [4,5]. The dynamic increase in the elderly population entails the demand for special services including medical and home care, education, entertainment,
etc. All forms of physical activity, which, apart from
physiological benefits, are of great mental and social
values, ideally suit this market niche. It is worth noting
that such activities may significantly contribute to
fighting the stereotypes of “old people” and modification of lifestyles, which often involve limiting physical
activity and exercise to the minimum.
Hypokinesis is also frequent in the remaining part
of Polish community [5,6,7,8]. Lack of motor activities
itself is not a problem, but it is closely related to
numerous conditions, ailments and disabilities. The
consequences of such attitudes include lack of selfsufficiency in elderly people, who are often dependent on their relatives, friends, or caregivers. Therefore, we should do our best to prevent such consequences by promoting various physical and mental
activities among the elderly population.
The goal of this study was to explore why middle
aged and elderly women participate in physical
activity, and to identify the health, mental and social
benefits (according to the subjects’ self-assessment).
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
ly -
on
se
lu
rso
na
pe
Material and methods
Badaniami objęto 33 kobiety w średnim i starszym
wieku (od 47 do 88 r. ż., średnia – 62,9), które uczęszczają na zajęcia gimnastyki ogólnorozwojowej, prowadzone przez pracowników Studium Wychowania
Fizycznego Akademii Medycznej we Wrocławiu (używając określeń średni i starszy wiek oparto się na
klasyfikacji Światowej Organizacji Zdrowia WHO).
Zajęcia te odbywają się dwa razy w tygodniu i trwają 45 minut. Celem gimnastyki, zgodnie z zaleceniami ACSM (The American College of Sports Medicine)
i AHA (The American Heart Association) jest wzrost
wydolności, wzmocnienie mięśni oraz ćwiczenia
ukierunkowane na gibkość i równowagę [9,10].
The sample comprised 33 middle aged and elderly women (between 47 and 88 years, mean age =
62.9) participating in general gymnastics at the PE
Department of the Medical University in Wrocław (the
terms middle aged and elderly were used based on
the WHO classification). They attend their lessons twice
a week. Each lesson lasts 45 minutes. The purpose of
gymnastics classes is, according to the recommendations of ACSM (The American College of Sports
Medicine) and AHA (The American Heart Association),
improvement in physical fitness, muscle strengthening
and training flexibility and balance [9,10].
Th
is c
op
y is
Materiał i metody
-
ed
.
Background
for
-
Wstęp
-
Kübler M. i wsp., Aktywność fizyczna kobiet w średnim i starszym wieku
254
-
Wyniki
Results
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
The subjects were carefully selected for the study
and the sample consisted all the women participated
in the mentioned activities. Therefore, the results
should not be regarded as the representative values
for a given age group.
The study used an opinion poll in a form of questionnaire. Empirical data were collected using the
tailored questionnaire (AM/2007). It comprised 20
questions, including those pertaining to: the subjects’
physical activity profile (frequency, volume, intensity),
reasons for undertaking physical activity and the
benefits of physical activity. The first two sets
comprised more closed questions (multiple choice)
and two semi-open questions. The closed questions
were designed to learn the subjects’ opinions on
physiological, mental and social benefits of participation in physical activities. The questions included
a 10-grade scale (1 – the lowest, 10 – the highest
score). The scale represented the following answers:
1
– no measurable benefits,
2-3 – insufficient benefits,
4-5 – sufficient benefits,
6-7 – high benefits,
8-9 – very high benefits,
10 – excellent benefits.
The results were next subjected to statistic analysis using mediana with the upper and lower quartile
and percentage distribution.
The opinion poll was conducted in the year 2007.
on
-
W badaniach wykorzystano celowy dobór próby,
którą stanowiły wszystkie kobiety, tj. 33 osoby, uczęszczające na wyżej wymienione zajęcia. W związku
z tym wyniki nie mogą być traktowane jako reprezentatywne dla tej grupy wiekowej.
Do zebrania materiału badawczego wykorzystano
metodę sondażu diagnostycznego, technikę ankietową. Dane empiryczne zebrano za pomocą kwestionariusza ankiety własnej konstrukcji (AM/2007). Ankieta zawierała 20 pytań dotyczących m.in. charakterystyki aktywności fizycznej badanej grupy (częstotliwość, objętość, intensywność), powodów, dla których
ankietowane ją podejmują oraz wynikających z niej
korzyści. W przypadku dwóch pierwszych grup pytania były w większości zamknięte, z gotową kafeterią,
w dwóch przypadkach półotwarte. Chcąc poznać opinie respondentek na temat oceny korzyści biologicznych, psychicznych i społecznych wynikających z ich
uczestnictwa w zajęciach ruchowych, posłużono się
zamkniętymi pytaniami, które wyposażono w skalę
od 1 do 10 (gdzie 1 oznaczało ocenę najniższą, a 10
najwyższą). Zamieniając wartości punktowe na ocenę opisową przyjęto następującą skalę:
1
– nie zauważono żadnych korzyści,
2-3 – korzyści niedostateczne,
4-5 – korzyści dostateczne,
6-7 – korzyści dobre,
8-9 – korzyści bardzo dobre,
10 – korzyści celujące.
W pracy zastosowano obliczenia statystyczne:
mediana z górnym i dolnym kwartylem oraz rozkłady
procentowe.
Sondaż przeprowadzono w 2007 roku.
se
Sample profile
The sample was characterised only by presenting
the typical profile for a woman who participated in the
study. It was the woman with high educational background (MA level) or college education (24 persons).
Every second woman did not was a pensioner
(16 persons), which was typical for this demographic
group. Most of them were mental workers (28 persons) from big cities (29 persons).
pe
rso
na
lu
Profil badanej grupy
Charakteryzując badaną grupę postanowiono
przedstawić jedynie profil typowy dla kobiety, która
brała udział w badaniach.
Badana kobieta to przede wszystkim osoba z wykształceniem wyższym magisterskim bądź zawodowym (24 osoby). Co druga kobieta nie jest już aktywna zawodowo (16 osób), co niewątpliwie wiąże się ze
strukturą demograficzną grupy, czyli osiągnięciem
wieku emerytalnego. Badana kobieta wykonuje umysłowy rodzaj pracy (28 osób) i reprezentuje środowisko wielkomiejskie (29 osób).
Th
is c
op
y is
for
Aktywność fizyczna badanej grupy
Z odpowiedzi respondentek na temat ich aktywności fizycznej wynika, że większość ćwiczy 2-3 razy
w tygodniu i przeznacza na to 2-3 godziny. Tylko kilka kobiet ćwiczy częściej i dłużej (Ryc. 1-2).
Choć większość badanych przyznaje, że intensywność ich aktywności jest umiarkowana, czyli taka,
która nie dopuszcza do wyczerpania (np. szybki
marsz, pływanie), to pojawiły się również odpowiedzi
spolaryzowane, tzn. mówiące o aktywności bardzo
dużej (z gwałtownym biciem serca) i lekkiej (oznaczającej minimalny wysiłek) (Ryc. 3).
Powody, dla których badane osoby zdecydowały
się uczestniczyć w zajęciach, związane są przede
wszystkim z odczuwaną przez nie potrzebą ruchu
(75,8%). Kilka osób zostało namówionych przez rodzinę, znajomych (18,2%) bądź lekarza (3%). Trzy
kobiety wskazują na życiowy nawyk (9,1%), a dwie
Physical activity of the studied sample
The replies pertaining to the subjects’ involvement in physical activity indicate that most of the
respondents exercise 2-3 times a week for 2-3 hours.
Only a few women reported more frequent and longer exercising (Fig. 1-2).
Although most of the subjects reported moderate
physical activity level, not involving exhaustion (e.g.
quick march, swimming), some of them reported very
intensive (resulting in rapid heart beating) and light
(minimal effort) exercise (Fig. 3).
The most often reported reasons for participation
in gymnastics classes included the need of movement (75.8%). A few subjects were advised to participate in this form of physical activity by their relatives
or friends (18.2%), or their physician (3%). Three
women reported involvement in habitual activities
(9.1%) and two mentioned other reasons (6.1%).
-
-
-
Kübler M. et al., Physical activity of middle aged and elderly woman
255
-
ibu
dis
tr
on
ly -
Ryc. 1. Częstotliwość podejmowania aktywności fizycznej w badanej grupie
Fig. 1. Weekly involvement in physical activity in the studied sample
y is
Ryc. 2. Objętość aktywności fizycznej w badanej grupie
Fig. 2. The volume of physical activity in the studied sample
Th
is c
op
podają inne powody (6,1%). Żadna z respondentek
nie wskazała mediów ani względów towarzyskich jako źródła swojej decyzji.
Jak można było przypuszczać prowadząc badania w tej grupie wiekowej, większość kobiet deklaruje problemy zdrowotne (75,8%), ale co czwarta nie
przyznaje się do żadnych dolegliwości. Kłopoty ze
zdrowiem, na które uskarżają się badane, dotyczą
przede wszystkim układu kostno-mięśniowego (72%).
Wśród odpowiedzi pojawiły się również problemy z ukła-
-
-
for
pe
rso
na
lu
se
-
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
256
None of the respondents mentioned mass media influence or social reasons.
As we might expect in this age group, most of the
subjects reported health problems (75.8%), although
every fourth respondent did not admit having any
ailments. The reported medical problems included
musculoskeletal disorders (72%) and less often the
disorders within the systems: circulatory system (24%),
respiratory system (20%), nervous system (12%) and
metabolic disorders (4%).
-
ibu
se
on
ly -
The reported benefits of physical activity were analysed in three aspects: medical, mental and social
(Tab. 1). The scale presented in the paper indicates
that all the results are positive. The respondents
noticed favourable effects of motor activities on the
mental and social sphere. They said that involvement
in physical activity positively affected their selfesteem, wellness and the ability of stress coping.
their relations with family and friends also improved.
A slightly lower score was obtained for medical
benefits, namely improvement in overall physical fitness including everyday duty performance level and
body shaping.
Very interesting replies were obtained for the
open question. The respondents were asked to finish
the sentence: “Thanks to physical activity my life has
become…”. The answers were different, yet all of
them were positive. The examples included “easier”,
“more interesting and intense” , “satisfactory”, “more
pe
rso
na
lu
dem krążenia (24%), układem oddechowym (20%),
układem nerwowym (12%) i metabolizmem (4%).
Korzyści, jakie dostrzegły badane osoby u siebie,
pod wpływem podejmowania aktywności fizycznej,
rozpatrywano w trzech obszarach: biologicznym,
psychicznym i społecznym (Tab. 1). Odnosząc się do
skali zaprezentowanej na początku doniesienia widać, że wszystkie wyniki są pozytywne. Respondentki dostrzegły bardzo dobre efekty zajęć ruchowych
w sferze psychicznej i społecznej. Twierdzą, że zajęcia te wzmocniły ich poczucie wartości, mają lepsze
samopoczucie oraz lepiej radzą sobie w sytuacjach
stresowych. Dostrzegają również, że poprawiły się ich
relacje z rodziną i znajomymi. Nieco niżej, ale pozytywnie, badane oceniają zmiany w sferze biologicznej,
odczuwając zwiększenie sprawności fizycznej i sprawności w wykonywaniu codziennych obowiązków oraz
poprawę sylwetki. Największe zmiany w omawianym
obszarze dostrzegły w swoim zdrowiu.
for
Tab. 1. Samoocena korzyści wynikających z udziału w zajęciach ruchowych
Tab. 1. Self-assessment of physical activity benefits
y is
op
is c
Th
-
dis
tr
Ryc. 3. Intensywność aktywności fizycznej w badanej grupie
Fig. 3. Physical activity levels in the studied sample
-
-
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
257
diverse”, “more colourful”, “more beautiful”, “more
cheerful”, “less stressful”, “more active”, etc. The
most interesting replies may be a motto for every
person regardless his or her age: “I know what I live
for” and “No activity, no life”.
Dyskusja
Discussion
Starość to trudny okres w życiu człowieka, ale
i nieunikniony. Wiąże się z licznymi zmianami, do których, oprócz zmian morfofunkcjonalnych, należy zakończenie aktywności zawodowej, czyli przejście
na emeryturę. Fakt, że ludzie w krajach rozwiniętych
żyją coraz dłużej, jest z jednej strony triumfem, ale
z drugiej – wielkim wyzwaniem dzisiejszych czasów.
Dlatego też tak ważna wydaje się edukacja osób starzejących się, która przygotowałaby ich do „jesieni
życia” i nauczyła, jak sprawić, aby była ona bardziej
aktywna, a w konsekwencji zdrowsza i niezależna
[11,12]. Cel ten stał się jednym z głównych priorytetów w światowych i narodowych programach zdrowia
[1,13]. To, w jaki sposób przebiega starość, zależy
od licznych czynników, a najistotniejszy z nich to styl
życia, w dużej mierze zależny od nas samych. Potrzebne są zatem przedsięwzięcia nakłaniające ludzi
starszych do aktywnego stylu życia, tym bardziej, że
będąc na emeryturze, mają oni dużo wolnego czasu.
Osoby przez nas badane, jak wynika z danych, to kobiety, których nikt nie musiał namawiać do aktywności fizycznej, ponieważ potrzeba ruchu leży w ich naturze. Trzeba również zauważyć, że większość kobiet posiada wyższe wykształcenie, co nie pozostaje
bez wpływu na życiową aktywność [5]. Pocieszające
jest to, że wśród motywów nie pojawiły się potrzeby
towarzyskie, co może sugerować, że uczestnictwo
w tych zajęciach nie jest dla nich ucieczką przed samotnością, tak charakterystyczną dla tego okresu życia, lecz w pełni świadomą potrzebą zmiany jego jakości. Ponieważ proces starzenia się jest zjawiskiem
złożonym, trójpłaszczyznowym, to korzyści, jakich
dostarcza aktywność fizyczna, można rozpatrywać
na kilku poziomach. Badane kobiety dostrzegły pozytywne zmiany we wszystkich trzech obszarach: biologicznym, psychicznym i społecznym, co jest kolejnym dowodem na to, że nawet przy umiarkowanej
aktywności, bo taką deklaruje większość badanych
kobiet, można osiągnąć bardzo dobre efekty. Oczywiście należy podkreślić, że charakter badań pozwolił jedynie na poznanie subiektywnych odczuć respondentek. Znacznie więcej informacji dostarczyłyby
badania bardziej inwazyjne, na przykład pomiary antropometryczne, pomiary sprawności fizycznej czy
psychologiczne, które uwiarygodniłyby otrzymane
wyniki. Aczkolwiek odwołując się do licznych prac
na ten temat, łatwo przewidzieć wyniki [14,15,16,17,
18]. Biorąc pod uwagę jedynie opinie badanych kobiet, można potraktować je jako kolejny głos skłaniający różnorodne środowiska do poszerzania oferty
zajęć dla ludzi starszych, bazujących na ruchu. Tym
Old age is a difficult period in our lives, yet it is
inevitable. it is connected with multiple changes
which, apart from morpho-functional impairment include career ending, or retirement. On one hand, in
developed countries people live longer and longer,
which is due to the success of medical science, on
the other however, they have to meet the challenge
of coping everyday life problems when most of their
body functions become impaired. Therefore, it is
essential to educate ageing individuals so that they
could be self-sufficient, healthy and more active
[11,12]. This issue has recently become one of the
priorities of national and worldwide health promoting
programs [1,13]. The quality of life of elderly people
depends on numerous factors with the lifestyle being
the most important one, highly dependent on the individual’s attitude. Elderly people should be encouraged to lead active lifestyles, especially, as being
pensioners, they have a lot of time to spare. The
study subjects needed no encouragement as physical activity was part of their lives. It is also worth
noting that most the women had higher educational
background, a factor also affecting physical activity
level [5]. The study results suggest they did not undertake physical activity for social reasons, which
might indicate they wanted to avoid loneliness, so
typical for this period, but they were fully aware that
physical activity would result in improvement of the
quality of life. Since ageing is a complex and multifactor phenomenon, the benefits of physical activities
may be evaluated in several aspects. The subjects
reported they were aware of medical, mental and
social benefits, which is indicative of a very favourable
effect of physical activity, even though it is moderate.
We should stress however, that our study allowed
us only to learn subjective opinions of the respondents. More invasive examinations, e.g. anthropometric measurements, or physical fitness or psychological tests, would provide more information making
our results more reliable. Albeit, based on the review
of multiple papers, it would be easy to anticipate the
results [14,15,16,17,18]. Given the respondents’ opinions, we may conclude that elderly people need
physical activity, therefore more movement-based
activities should be organised for this age group. This
is especially addressed to women as, due to ontogenesis, they are more subject to hypokinesis and
thus, the effects of ageing. Nowadays, the quality of
elderly people's life should be improved and this
improvement may be attained by active lifestyles
including physical activity. This is essential, also from
tio
np
roh
ibit
ed
.
Bardzo interesujące, a nawet budujące, okazały
się odpowiedzi na otwarte pytanie, w którym respondentki zostały poproszone o dokończenie myśli
„Dzięki aktywności fizycznej moje życie jest bardziej….”. Propozycje były różne, natomiast warto
podkreślić, że wszystkie określenia były bardzo pozytywne. Oto kilka przykładów: „lżejsze”, „ciekawe
i intensywne”, „satysfakcjonujące”, „urozmaicone”, „kolorowe”, „piękne”, „wesołe”, „mniej stresujące”, „aktywne” itp. Na szczególną uwagę zasługują dwa
stwierdzenia, które można potraktować jako motto
dla wszystkich, bez względu na wiek: „wiem, że żyję”
i „bez aktywności nie ma życia”.
-
ibu
dis
tr
ly -
on
se
lu
rso
na
pe
for
y is
op
is c
Th
-
-
-
-
258
-
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
the point of view of Polish economy, as fit elderly
generation means that less money will be spent on
medical care, rehabilitation and home care. Both the
government and numerous institutions should be
aware of this fact.
The article may be concluded with the quotation:
“Only those people age who have time and will to
age”: “…addressing new goals and reaching them
prolongs liveliness, effectiveness of actions and
functional and mental fitness allowing elderly people
to lead an active and creative lifestyle” [19].
Conclusions
Wnioski
1. The main reason of undertaking physical activity
among the studied population of middle aged and
elderly women was the need of movement. The minority of the respondents reported social reasons.
2. The main reported benefits of physical activity included mental and social benefits; medical benefits were more rarely mentioned.
ly -
dis
tr
1. Wiodącym motywem podejmowania aktywności
fizycznej przez badane kobiety w średnim i starszym wieku jest potrzeba ruchu. W mniejszym
stopniu wynika to z namowy przez inne osoby.
2. Badane kobiety w średnim i starszym wieku dostrzegają największe korzyści aktywności fizycznej w sferze psychicznej i społecznej, w mniejszym stopniu w sferze biologicznej.
on
Piśmiennictwo / References
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
1. Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015, http://www.mz.gov.pl/wwwfiles/ma_struktura/docs/zal_urm_npz_
90_15052007p.pdf
2. Florek-Płaczek A. Aspekty promocji zdrowia w podeszłym wieku. Kraków 2002; 4: 2-10.
3. Szarota Z. Człowiek starszy jako podmiot prawa – postulaty globalnej polityki społecznej wobec seniorów. Kraków 2002; 4: 11-16.
4. Chabior A. Edukacja w życiu ludzi starych – komunikat z badań. Edukacja 1997; 4: 99-106.
5. Nowak M. Uwarunkowania aktywności ruchowej słuchaczek Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Edukacja Dorosłych
1999; 4: 71-77.
6. Nowak M. Analiza wybranych przyczyn aktywności ruchowej kobiet. [W:] Żukowska Z (red.) Sport w życiu kobiety. Warszawa 1995; 56-63.
7. Romanowska K. Pani od fiku-miku. Newsweek 2002; 40: 88-90.
8. Drygas W. Is the sedentary life style still a risk for the Polish society health? Polish Journal of Sports Medicine 2006; 2: 111-116.
9. Nelson ME, Rejewski WJ, Blair SN et al. Physical activity and public health in older adults: Recommendation from
the American College of Sports Medicine and the American Heart association. Circulation 2007; 116: 1094-1105.
10. Haskell WL, Lee IM, Pate RR et al. Physical activity and public health: Updated recommendation for adults from
the American College of Sports Medicine and the American Heart Association. Circulation 2007; 116: 1081-1093.
11. Pakuła M. Edukacja jako czynnik poprawy jakości życia ludzi starszych. Edukacja Dorosłych 1996; 3: 123-126.
12. Trafiałek E. Oświata dorosłych a aktywność ludzi starszych. Edukacja Dorosłych 2000; 2: 43-48.
13. World Health Organization 2002, Active Ageing: A Policy Framework, http://whqlibdoc.who.int/hq/2002/WHO_
NMH_NPH_02.8.pdf
14. World Health Organization 1998, Growing Older – Staying Well: Ageing and physical activity in everyday life,
http://whqlibdoc.who.int/hq/1998/WHO_HPR_AHE_98.1.pdf
15. Drabik J, Drabik P. Wydolność i aktywność fizyczna osób w starszym wieku. Wychowanie Fizyczne i Sport 1997;
3: 47-54.
16. Szwarc H. Sprawność fizyczna i zdrowie osób starszych. Kultura Fizyczna 1996; 9-10: 7-10.
17. Trzeciak B, Zawadzki M. Kinezyterapia a wydolność fizyczna osób starszych. Kultura Fizyczna 1997; 7-8: 21-23.
18. Michalak E, Laurentowska M, Pospieszna B, Domaszewska K, Rutkowski R. Recreational training vs. selected
atherosclerosis risk factors in postmenopausal women. Polish Journal of Sports Medicine 2008; 2: 81-88.
19. Czajkowski Z. Ten się tylko starzeje, kto ma na to czas i ochotę. Sport Wyczynowy 1999; 3-4: 120-123.
Th
-
bardziej dotyczy to kobiet, gdyż to u nich w większym
stopniu i szybciej, biorąc pod uwagę ontogenezę, zauważa się hipokinezję, a w związku z tym efekty starzenia się. W dzisiejszych czasach zdrowa i aktywna starość nie powinna być luksusem, ale potrzebą.
Jest to istotne nawet z punktu widzenia polskiej gospodarki, bo starzejące się, ale sprawne społeczeństwo, gwarantuje mniejsze wydatki na działania zdrowotne, rehabilitacyjne i opiekuńcze. Powinny o tym
pamiętać administracje rządowe, pozarządowe i liczne instytucje.
Klamrą spinającą powyższe rozważania, niech
będzie cytat z artykułu pt.: „Ten się tylko starzeje, kto
ma na to czas i ochotę”: „…wytyczanie sobie i urzeczywistnianie nowych celów i zadań przedłuża żywotność, skuteczność działania, sprawność czynnościową i umysłową oraz pozwala na aktywne i twórcze życie w „podeszłym” wieku” [19].
-
259

FULL TEXT - Medycyna Sportowa

Transkrypt

Podobne dokumenty

This copy is for personal use only

This copy is for personal use only

FULL TEXT - Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości