NASZE ZBIORY.

NASZE ZBIORY.
Zbiory Henryka Merczynga z dziedziny Reformacji.
A.
Rzadkości bibljograficzne.
a)
Druki paniowieckie *), z d ru k arn i utw orzonej przez
ew angielicką linję Pilaw itów -Potockicli (Szreniawici byli arja
nami):
1)
G r o n i e c C a t h o l i k a K g formowanego, przy­
noszący D i a t r i b e albo porów nanie W iary ś. Kátholickiey, ták ná Wschód iako ná Zachód Słońca,
przedtym po w szystkim swiećie będącey, a wre wsz}"stkich fundam entalnych zbaw iennych A rtykulech zgodney z teráznieyszym Kościołem nazw anym Ew angelic­
kim: a zaś z Kościołem teraźniejszym Rzym skim , iakraiárz sprzęci wney. Od X. J a n a Z y g r o w t i u s z a
z W ieruszowá, K aznodzieje Słowa Bożego prawdziwego
wr Zborze Paniow ieckim , napisany. C u m 1 i c e n t i A
S u p e r i o r u m . W Pani owcach D rukow ał W. Máláchiowicz. Roku Pańskiego 1008.
'*) Paniowce. W yższe, osada o 10 kim. na pólnoeo-zaehód od Kaiiiieiicn Podolskiego.
—
l( iłJ
—
K a rta tytułow a otoczona ram ką. D ruk gocki, oprócz
w yrazów rozsadzonych, k tó re drukiem łacińskim . R z a d ­
k o ś ć p i e r w s z o r z ę d n a . Egzem plarz zupełny, w s ta ro •
świeckiej opraw ie pergam inow ej razem z nr. 2. R ozm iary
1 2 x 7 ctm.
Po karcie tytułow ej następuje 11 stronic nieliczb. p rzed ­
mowy, której początek w pisowni dzisiejszej: „Jaśnie W iel­
możnym Panom IchMościom Panom : Panu J a n o w i z Po ~
t o k a , W o j e w o d z i e B raclaw skiem u, Staroście K am ieniec­
kiemu, G enerałow i Podolskiem u etc etc, P a n u A n d r z e j o ­
wi z P o t o k a , K a s z t e 1 a n o w i K am ienieckiem u etc. etc.
P o t o c k i m , Braci rodzonej, Panom a Patronom i dobrodzie­
jom swym miłościwym:
„Ł aska i pokój od B oga w T rójcy jedynego.
„Jaśnie W ielmożni a Miłościwi Panowie, cóż to najlepszego
czynicie, czemu w iarę sta ro ż y tn ą kato lick ą opuściw szy i t. d....
Tenci takow y, moi mości w i Panow ie, głos a okrzyk tera z w i­
dzę, i nasłuchiw ani się go ustaw icznie, nagotow any być owo
często zarzucany WM. od naśladow ców teraźniejszego Rzym ­
skiego kościoła i t. d.“.—N astępują 2 str. c y ta ty z T ertuliana.
1 str. Rejestru artykułów', następnie liczbow anych str. 448
i ostatecznie 3 k a rty nieliczbow ane, na których:
„ C o n c l u s i a a l b o Z a m k n i e n i e : A ta k poniew aż
się na oko praw ie pokazało, iż żaden z Ojćów św iętych p r a ­
w ow iernych od sam ych apostolskich czasów aż przez lat
cz te ry sta i dalej w ta k fundam entalnych a rty k u ła c h siedem ­
nastu ani trzy m ał ani uczył tak jako uczy dziś Kościół Rzym ­
ski teraźniejszy na Koncyljum T rydenckim , a zaś Kościół
Ew angielicki teraźniejszy ta k trz y m a i uczy, jako oni trz y ­
mali i uczyli: koniecznie się zam yka, iż on (to jest Kościół
Rzymski) nie m a w iary św iętej szczerej katolickiej, a zatem
ani Kościołem katolickim nie jest onym pierw szym świętym :
Ten zaś to jest Kościół Ew angielicki, iż m a w iarę św iętą
szczerą katolicką, a zatem , że jest onym pierw szym Kościołem
katolickim w łasn y m “.
Potem „L ata i m iejsca Ojców i Koncyliów Ś w iętych“,
„Do C zytelnika“ i „ E rra ta “.
—
167
—
2)
Rospráwá K rotka o Sposobie odkupienia koś­
cioła KreśćiaTiskiego, y o pewności zbawienia naszego:
zwłaszcza, iż wszelki Człowiek krześćianski m a wie­
rzyć: iż iest z liczby w ybranych Pańskich: a iákowym
sposobem w th ey wierze ma się utw ierdzać y umac­
niać. P rzez X. P iotra Gilowskiego, kaznodźieię Słowa
B. praw dziw ego w iernie y szczyrze zebrana, Cum
consensu superiorum . W Paniow cach Drukował W.
Máláchiowicz. Roku P. IGO!).
K a rta tytułow a otoczona ram ką. D ruk gocki. R z a d ­
k o ś ć n a d z w y c z a j n a ; znany jest tylko jeden excm plarz
oprócz mojego. 'W exem plarzu mym brak n ie karty ostatniej,
str. 103—4. Opraw ny razem z nr. 1. W ym iary 12.3X7 cfm.
Po k arcie tytułow ej k a rt nicliczbow anych 7, zaw ierają­
cych: 1) Przedm ow ę i dedykację: „Zacnie urodzonym a Mościwrym Panom IMP Panu Janow i z (i ora ja Lipskiemu, podko­
m orzem u Bełzkiemu, etc. etc. IM Panu P. Krzysztofowi z Sienna
Sienieńskiem u, Wojewrodzicowi Podolskiemu, etc. etc., Panom
swym m iłościwym i Dobrodziejom....“ Na końcu (stronica nieliczbowana 9 ta): „Z K rasnobrodu wt Środę W ielkanocną Roku
Pańskiego 1609 WM Sw ych Mościwych P. i Dobrodzioi P asterz
i Bogomódlca wszego dobra uprzejm ie życzliw y X. P iotr
Gilowski“ J).
N astępnie na P /2 stronicy: „A utor do czytelnika szczerze
chrześciańskiego“; D/g str. w ierszy X. J a n a Zygrowijusza: rNa
Rospraw ę X iędza P io tra G ilow skiego“; 2 str. „Summa albo
krótkie zebranie tego o czym się tu m ówi“. Potem dopiero
zaczy n a się tek st, stron. 1— 102. Ja k już powiedziano, ostatniej
k a rty (str. 103—4) w moim egzem plarzu braknie.
b) Druki Rakowskie:
1.
Nodi gorclii a M artino Smiglecio nexi Dissolutio, facta per lohannem V o 1 k e 1 i u m . Racoviae
Typis Sebastiani Sternacii IG 13.
r) Syn znakom itego teologa ew angielickiego i autora „Postylli“,
Paw ła Gilowskiego. Sam x. Piotr był kaznodzieją av zborze Krasnobrodzkim
(//. ii/.).
X.
W oprawie papierow ej teraźniejszej; stronic liczbow a­
nych 1B7 i 1 errat. Po tytule „Praefatio ad L ectorem “, 2 str.,
i tekst. Rozmiary 12X6.5 ctm. T ekst drukow any kursyw ą.
2. D eclaratio sententiae de caussis m ortis Christi
Johannis C r c l l i i Franci. Anno CIOIOCXXX VII [=1637].
Miejsce druku nie w skazane. Jeden z ostatnich druków
rakow skich —ostatnich, gdyż drukarnię zam knięto w yrokiem
sejmowym 1638 r. O praw a papierow a. Po tytule k a rt nieliczbow anych trzy, na któ ry ch przedm ow a J a n a Stoińskiego „C ân­
dido et erudito Lectori Salutem “. Następnie 48 str. tekstu
kursyw ą. Rozmiary 11.6X7 ctm.
)>. Fragm enta duom m scriptorun F austi S o c i n i
Senensis, in quorum priore sententiam eorum qui Jesuiii Christum Dei fili um unum illum et altissim um
Deum esse, vel saltem antequam ex M aria nasceretur
rei psa exstitisse affirmant, argum entis allatis refellere,
in posteriore ad rati ones adversariom m , qaibus très
in unica Dei essentia personas adstruere conantur,
responderc institucrat. Eacoviae, Typis Sebastiani Stcrnacii Anno 1C19.
Oprawa pergam inow a ówczesna. Stronic liczbow anych
99, na setnej „Errata'". D ruk kursyw ą. R ozm iary 12X6.5 ctm.
c) Druki Królewieckie:
1. De Servretianismo seu de A ntitrinitariis. D. Iohannes W i g a n d u s , Regiom onti Borussiae, typis liaeredum Iohannis Daubmanni. 1575.
Oprawa papierow a stara. Po tytule k a rt nieliczb. cztery
przed/r.owy: „Ecclesiae Dei quae est i n P o l o n i a G. et P.
per C hristum ”. Na końcu: „Johannes W igandus Sacrae Theologiae Doctor et Professor". Tekstu k a rt (nie stronic) liczbow.
90 i 1 str. „ E rra ta “. Na samym końcu: „Regiomonti Borussiae,
typis haeredum Iohannis Daubm anni, im pensis Christophori
Hoffmani Ribliopolae“. R ozm iary 11.4X6-7 etm.
2. Epitom e Controversiarum To jest Sum m aryusz
Nauki Kościoła Rzymskiego z jey R efutatią z rzetel­
nym Pism em Św iętym przez K arola D relinkurta Nie­
gdyś K aznodzieje Zboru Evangelickiego w P arizu
zpisany a teraz z F rancuzkiego na Polski Języ k prze­
tłum aczony. W K rólew cu w D rukarni Reusnera R o­
k u 1707.
O praw a s ta ra sk ó rzan a. Po tytule k a rt nieliczb. 11, na
których: a) przedm ow a łac iń sk a do króla pruskiego, podpisana
„in ecclesia Regiom onti R eform ata Sacris Polonicis addicti“.
N astępnie 6 str. przedm ow y „do czy teln ik a praw dę m iłują­
cego“, w7 k tó re j znajdujem y u stęp o współczesnym stanic
R eform aćyi w Folsce: „D ru k arn ie pow ydzierano, szkoły na
w ielu m iejscach pow yw racano, kościoły poburzono lub poza­
bierano, przyw ileje pogw ałcono lub poujm ow ano“. N astępnie
R ejestr p rzed n iejszy ch m ate ry i k a rt 8 1/, i tek stu 248 str.
D ruk gocki. R ozm iary 12.8X 8 ctm.
d) Druki zagraniczne:
a)
F r e i s t a d z k ie („F reistadii apud A cconium “; znane,
a le dziś już rzadkie):
1. Bibliotheca A n titrin itario ru m K rzysztofa S a n diusa (w raz z pism am i uzupełniająccm i) 1684, 296 str. 8-o.
2. H isto ria reform ationis polonicae Stanisław a Lubienieckiego; 1685, 304 str., 8-o.
ß) A m s t e r d a m s k i e : 1. B iblia Święta, to je st Księ­
gi pism a św iętego starego y nowego przym ierza z ży­
dowskiego y greckiego ięzyka na polski pilnie y w ier­
nie przetłum aczone. W D ru k arn i C hrysztotla Cunráda.
P rz e d ru k z r. 1660 w y d an ia Biblji G dańskiej z r. 1632.
E gzem plarz mój z podpisam i poprzednich właścicieli, ewangielików: P ułkow nika M alickiego, P auliny z Suchodolskich Teo­
doro wTej K osseckiej (f 1835) i jej córki, Ludw iki z Kosseckich
Błędow skiej.
2.
Cathechesis Ecclesiarum Polonicarum , Unum
D eum P a tre m illiusque F ilium unigenitum una cum
S p iritu Sancto ex S. S criptura confitentium . Anno
C hristi 1601) in lucern prim um emissa & post per
—
170
—
Viros aliquot in eodem Regno correcta. Iterum que interpositis compluribus annis etc. lrenopoli.... post an. 1G59.
Przedruk K atechizm u Rakowskiego z 1609. O praw a p e r­
gaminowa, w spółczesna drukowi.
B.
Pieczęci ewangielickie.
Odciski pieczęci daw nych instytucyj ewangielickich
■w Polsce (zborów, dystryktów , synodów jeneralnycli etc.).
a) w Małopolsce:
1. P. d y s t r y k t u s a n d o m i e r s k i e g o z r. 1660.
Napisy: na zew nętrznym otoku: Sigillum. Evangelicorum . Districtus. Sandomi. Na w ew nętrznym otoku: Riensis. Renovatum.
A: Domini. KiGO. W tarczy IMMANUEL. Średnica 40 mm.
2. Tegoż dystryku p. mala, średnica 30 mm. W otoku:
Sigil. Eccle. Refor. in Distr. Sendom. W tarczy: EMMANUEL.
Prawdopodobnie późniejsza niż poprzedzającą, domyślnie
z pocz. X V III w.
3. Tegoż dystryktu pieczęć tak a i z takiem i napisami
jak Nr. 1, lecz średnica oS mm. i litery w napisach mniejsze.
4. Zboru w P i a s k a c h (.‘3 mile od Lublina; upadł ok.
1820 r ) . W otoku: Sigillum Ecclcsiac Evangelicae R eform atae
Piasecensis 1802. W tarczy: Evangelium est potentia Dei ad
Salutem homini credenti. Średnica 45 mm.
õ. Zboru w W i e l k i e j n o c y (w Miechowskiem; upadł
1849 r.). W otoku: Sigillum Ecclesiae Evangel. Reform. Yielkanocen. W tarczy, na górze symbol Opatrzności nad baran­
kiem, u spodu: E xstructi super Apostoł. Vütumque Fundam entum, anguli capite ipso Jesu. Christ. Effes. C II, v. 19. Owalna,
48 X 38 mm.
C.
Zboru w S z c z e p a n o w i c a c h (w okolicach T arno­
wa, w dzisiejszej Galicyi; upadł w pocz. XIX w ). W otoku: Si­
gillum E cclesiaeR eform ataeSzczepanowicensis. A.D. MDCCLX.
Okrągła, śr. 52 mm. W tarc zy znak O patrzności i klęczący
m ężczyzna.
7.
Zboru w W i j a t o w i c a c h (w dzisiejszej Galicyi,
koło Krakowa; upadł w pocz. XIX w.). W otoku: Sigillum eccłe-
171
—
siae evang. Refor. W iato wicensis. A. D. MDCXL. W ta rc z y
baranek. Ś red n ica 34 mm. Je st to n a jsta rsz a pieczęć mego
zbioru (1640 r.).
8. Zboru w S i e i c u (w Sandom ierskiem ; istnieje do
dziś). W otoku: Sigiilum E cclesiae R eform atae Sielecensis.
W tarczy: znak O patrzności, orzeł polski w koronie, napis:
Sub eorum tutela, o tw arta księga z napisem : Jesus. Chr. Ś red ­
n ica 30 mm.
b) na Litwie:
9. Ogólna J e d n o t y E w a n g i e 1 i c k i e j L i te w s k i e j.
W otoku: Sigiilum E cclesiar. Reform. Jesu C hristi in M. Ducatu Lithua. W tarczy: łódka m iotana b u rzą i napis u góry:
Dom ine salva nos. Ś rednica 42 mm.
10. Tosamo, ow alna, starsza; w tarczy: Solidurn tarnen
Fundam cntum Dei S. (znak Jehovyi. H abens Sigiilum hoc no­
vit Dominus, qui sunt sui. Z nak Jednoty: dwie podane ręce.
R ozm iary 44
3S min.
11. Tosamo, ow alna m niejsza, z tym sam ym napisem .
40 X 36 ram.
12. P ieczęć K ollegjum E dukacyjnego Ew angielickiego
na L itw ie z r. 1776. Owalna. W otoku: Sigill. Colleg. Evang.
M. D. L. A. MDCCLXXVI. W ta rc z y M inerw a i napis: S erv ata
servabim ur ipsi \tak\. Rozm. 37 X 33 mm.
13. P. d y stry k tu Ż m u j d z k i e g o , owalna. W otoku:
Sigiilum Eccl. Reform . Jesu C hristi in D ucatu Sam ogitiae.
W tarczy: Hic patieu tia sanctorum est, hic qui custodiunt
m an d ata Dei et fidem Iesu. Apos. X IV v. IX. Rozm. 42 X 34 mm.
14. Tegoż m ała, owalna. W ot.: V erbi Dei D istrictus
Sam ogitiensis. W tar.: N ovit Dominus qui sunt sui. 2 8 x 2 2 mm.
15. P. d y stry k tu N o w o g r ó d z k i e g o , ow alna. W ot.:
Sigiilum D istrictus N ovogrodensis, w ta rc z y lii ja m iędzy
ostem i nap.: „Cap. II. 2 ut lilium in te r spinas ita est arnica res
in te r filias. Rozm. 3 S X ^ * - m m 16. Tegoż m niejsza, z tem iż napisam i i rysunkiem .
32 X ~~J mm.
17. P. d y stry k tu B i a ł o r u s k i e g o , owalna. W otoku:
Sigiilum D istrictus A lbae R ussiae. W tarczy: Vicit leo de tribu
lu d a. 33 X 30 mm.
—
172
18. P. zboru W i l e ń s k i e g o, owalna. W otoku: Sigillum
Ecclesiae Uilnensis Uerbi Dei. W tarczy: G ratia Dei s a lv a ­
ra ur. 33 X 30 mm.
19. T akaż m niejsza, ow alna. N apisy takiesam e: pieczęć,
zdaje się, now sza. 30 X 23 mm.
20. Zboru w K o p y s i u; w otoku: Pieczęć zgrom adzenia
(?) K opyskiego E w angielickiego Reform ackiego. W tarc zy na
górze orzeł polski z trąb am i Radziwiłłów, u spodu napis jak
w Nr. 10 i znak Jednoty. Ow alna. 40 X 35 mm.
C.
Ikonografja polska Ewangielicka.
(W idoki zborów . P o rtre ty ewangielików znakom itszych
w Rzplitej).
a) Kościoły ewangielickie:
I. Zbór w D ziew altow ie fund. 1620 przez Podbereskiego;
fotograf ja teraź. 12 X 1<’ ctm.; toż 2 —w nętrze.
3. Zbór w K ielm ach, fot. teraź. 9 X 137-2 ctm .
4.
„
„ Szw abiszkach, fot. teraź. 6 X 8 7 2 ctm.
5.
„
„ K ielm ach, w nętrze, fot. teraź. 16 X 22 ctm.
(3.
„
„
„
kazalnica, arcydzieło sztuki sn y ­
cerskiej z początku X V II w., fot. teraź. 16 X 22 ctm .
7. Ruiny zboru wr P iaskach pod Lublinem , z herbem
fundatorów Janina-Suchodolskich na froncie, fot. teraź. 1472X
X107*.
8. Zbór w K iejdanach, fundacji Radziwiłłów, fot. teraź.
22 X 16 72? widok zew nętrzny.
9. Zbór w K iejdanach, w nętrze, 22 X 167-210.
„
„
„
św iecznik, kazaln ica i ław k a
dla pastorów, fot. teraź. 21 X 16V2.
I I . Ł aw ka hetm ańska w zborze w K iejdanach, a rc y ­
dzieło sn y cersk ie z 1627 r., fot. teraź. 10 X l ^ 1/«.
12 i 13. T rum ny hetm anów w ielkich i w ojew odów w i­
leńskich K rzysztofa i Jan u sza R adziw iłłów w podziem iach
zboru w K iejdanach, dwie fot. teraź. 10 X
T rum na J a n u ­
sza o tw a rta i w idać w niej tw a rz zm arłego (f 1655) hetm ana.
14.
Zburzenie zboru krakow skiego przez katolików
1591 r., facsim ile kolorowe ry cin y z Bibl. Jagiell.
—
173
—
b) Portrety znakomitszych protestantów polskich:
1. A r c i s z e w s k i z A rciszew a K rzysztof, arjanin, je ­
n e ra ł holenderski i polski, f 1655; sta lo ry t A. O leszczyńskiega
z 1825 r. z legendą. 13 X 16 ctm.
2. L u b i e n i e c k i Stanisław ,
kaznodzieja arjań sk ir
w ygnany z k raju jako a rjan in 1660, *!* 1675; litograf ja,
w y d an a w W arszaw ie 1830 r.
3. P s z o n k a Stanislaw , założyciel Rzeczypospolitej
Babińskiej, Senior equestris ordinis zborów ew angielickich
Lubelskich; stalo ry t, w ydanie p ary zk ie ok. 1830. 13 X 18 ctm.
4. G o r a j s k i z G oraja Zbigniew, kasztelan chełm ski
i kijow ski, wódz ew angielików na Colloquium charitativum ,
poseł Rzplitej do Sztokholm u, f 1655. M i e d z i o r y t z przed
1653 r., podług Ilondiusa (może naw et i Hondius). I I X I 6 V2 ctm 5. Tensam ; fot. teraźn iejsza ze sztychu Ilondiusa 1652.
97* X 14.
6 . D o r o h o s t a j s k i K rzysztof Monwid, m arszałek w iel­
ki litew ski, f 1615; drzew o ry t teraźniejszy ze sztychu Sadelera
1605 r. 9 X lS y 2.
7. R a d z i w i ł ł Janusz, hetm an w ielki i wojewoda w i­
leński, f 1655; m iedzioryt z czasu od 1646 —1653, bo jeszcze
jako sta ro sta żm ujdzki. 14 X 19.
8 . Tenże folio, ry su n ek G ersona z w ydaw nictw a w a r­
szaw skiego „H etm ani“ B artoszew icza; litografja.
9. R a d z i w i ł ł K rzysztof, h etm an w ielki i wojewoda
w ileński, y 1640, drzew o ry t z czasu 1635—1640, 12V2 X 18.
10. Tenże, miedzior. Jode P. de exc. AEG Rucholle fecit.
Popiers. owal w tle prostokąt. 177X124 mm.
11
i 12. R a d z i w i ł ł Mik. C zarny i Radziwiłł Mik. Ru­
d y — kopie piórkiem z dzieła C am penhoutena. 1603 r. 499 X
X 292 mm.
13. R a d z i w i ł ł K rzysztof Piorun, hetm an w ielki i wo­
jew oda w ileński, t 1603, ry su n ek Gersona, folio, litografja
w arszaw ska z w ydaw nictw a „H etm ani“.
14. D e n h o f f G erard, wojewoda pom orski, 7 1640, foto g ra fja ze sztychu Hondiusa.
15. R o s n e r , p rezydent Torunia, ścięty 1724 r., fotog rafja ze w spółczesnego mu sztychu.
16. O l e ś n i c k a Zofja z Pieskow ej Skały, pierw sza
polska poetka pieśni ew angielickich ok. 15.Õ0 r.; litografja
w arszaw ska z r. 1850.
17. Ł a s k i Jan, reform ator polski, f 1560 w Pińczowie;
litografja z XIX w.
18. R a d z i w i ł ł Bogusław, ostam i z linii Birżańskiej;
drzew o ry t—kopja sztychu współczesnego, j 1670.
19. R e j Mikołaj z Nagłowic, facsim ile starego portretu.
20. So z z in o (Socyn) F austyn, reform ator an tytrynitarski, r 1601» w Luslaw icach pod Tarnow em ; drzew oryt
z portretu.
21. R ó ż y c k i Samuel, jen erał wojsk polskich w 1831 r.,
t w Bernie 1834 (pastor zboru w W ielkiejnocy).
22. K o n a r s k i Szymon, f 1839 (posiadam jego m etrykę
urzędową, w ydaną ze zboru w Serejacb przez x. pastora
K. Kurnatowskiego).
23. S o w i ń s k a , generałow a (f 1860).
24. J u r g ę n s E dw ard (f 1863).
25. P o t w o r o w s k i G ustaw , prezes Koła Polskiego
w sejmie pruskim w Berlinie.
D.
Mapy i atlasy.
1. Mapa kolorow a W. Ks. Litew skiego z czasów W ła ­
dysława IV; bez daty.
2. Mapa kolorow a Mało- i W ielkopolski, bez daty, J a ­
na Janssoniusa, zdaje się, że dopełniająca poprzednią.
3. A tlas Rizzi Zannoni. E gzem plarz kolorow y i abso­
lutnie całkowity; obejmuje: 1 k a rtę z dedykacją Jabłonow ­
skiemu (à Londres ce 25 Ja n v ie r 1772); 1 k a rtę podw ójną
tytułową, opatrzoną nr. 21, a r y tą na miedzi, — w prześlicznem zachowaniu; na odw rotnej stronie tej k a rty napis: „Oliaro wane X. Ignacem u llołowińskiem u przez przyjaciela jego
Konstantego G iedroycia w P etersburgu (27 kwietnia) 9 m aja
1843)“. N astępna tablica przedstaw ia plan W arszaw y z 17 wi­
dokami najw ażniejszych budowli; na czw artej z rzędu k arcie
„W izerunek pow szechny Polski i L itw yu (m apa ogólna, u góry
jeszcze raz plan W arszaw y, mały); 22 k a rty podwójne, kolo­
—
175
—
row ane, num erow ane od N. 2—20-ej i od 22 —24-ej map czę­
ściow ych Rzplitej. W szystkich k a rt w A tlasie 26.
E gzem plarz w opraw ie skórzanej. P ierw sze i ostatnie
k a rty nieco zeszpecone w ypisam i z gazet w czasach napole­
ońskich, w idocznie tu, w b rak u innego papieru, przez ów czes­
nego w łaściciela um ieszczonem i.
4.
A tlas n orym berski H om anna z r. 1787, sto k a rt ko­
lorow ych folio maximo, m iędzy niemi k a rta Rzeczypospolitej
i k a rta U krainy.
Henryk Merczyng.
Zbiory Bogusława Kraszewskiego w Dołhem
(pow. Prużanski, gub. Grodzieńska).
1)
Zbiór w ykopalisk z ośmiu stacyj krzem iennych w pow.
Prużańskim , z k tórych jedna, a m ianow icie Noski (leżące nad
rz e k ą Jasiołdą o 4 w iorsty od Dołhego), dostarczyła 3 880 róż­
ny ch narzędzi krzem iennych:
a) grocików do strzałek, prześlicznie
dłutow atych, kształtu sercow atego
lub z trzonkiem
. .
.
.
.‘517
b) s k r o b a c z ó w ...................................... 606
c) nożów, nożyków
.
.
.
.
1924
d) różnych drobnych .
.
.
.
205
e) narzędzi o form ie dziw acznej, w i­
docznie z starszej epoki
.
. 47" )
f) r d z e n i ............................................... 271
Prócz tego zebrano (w Noskach), odprysków ^wiórów)
i zepsutych narzędzi przeszło 6 tysięcy. Są rów nież toporki
krzem ienne, u rny, ozdoby bronzow e, narzędzia żelazne, z ró ż ­
n y c h stron P olski i Litw y.
—
176
—