Artykuł zawiera 28406 znaków ze spacjami

Transkrypt

ZDROWIE I DOBROSTAN 2/2015
DOBROSTAN I SPOŁECZEŃSTWO
ROZDZIAŁ IV
Wydział Nauk o Zdrowiu w Katowicach
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Zakład Propedeutyki Położnictwa Katedry Zdrowia Kobiety
School of Health Sciences in Katowice, Medical University of Silesia,
Department of Propaedeutics of Obstetrics, Katowice, Poland,
1
Wydział Nauk o Zdrowiu w Katowicach,
Zakład Promocji Zdrowia i Pielęgniarstwa Środowiskowego
Katedry Pielęgniarstwa
Department of Health Promotion and Community Nursing Katowice,
2
3
Okręgowy Szpital Kolejowy w Katowicach
District Railway Hospital in Katowice
Zakład Pielęgniarstwa i Społecznych Problemów Medycznych
Department of Nursing and Social Medical Problems, Katowice, Poland
4
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach,
Zakład Profilaktyki Chorób Kobiecych i Seksuologii
Department of Gynaecological Diseases Prevention and Sexuology,
Katowice, Poland
5
MARIOLA CZAJKOWSKA1, PATRYCJA TASARZ1,
MARZENA GATNAR1, KATARZYNA STAWICKA1,
KATARZYNA LESZCZYŃSKA2, ANNA JANIK3,
MARIOLA BARTUSEK4, VIOLETTA SKRZYPULEC-PLINTA5
Naprotechnologia a metody wspomaganego rozrodu
w ujęciu pracowników ochrony zdrowia
Naprotechnology vs methods of assisted reproduction
in the context of health care professionals
Słowa kluczowe: naprotechnologia, wspomagany rozród, niepłodność
Key words: naprotechnology, assisted reproduction, infertility
Dobrostan i społeczeństwo
Polskie Towarzystwo Ginekologiczne w 2008 roku stworzyło swoje stanowisko
dotyczące medycyny wspomagania rozrodu przez powołanie Zespołu do opracowania
Stanowiska Dotyczącego Technik Wspomaganego Rozrodu w Leczeniu Niepłodności. Postanowienia Zespołu miały być podstawą do stworzenia norm prawnych dotyczących problemu medycyny wspomagania rozrodu. Pierwszym postanowieniem jest
uznanie niepłodności jako choroby somatycznej i psychicznej, w pełni odnoszącej się
do definicji zdrowia według Światowej Organizacji Zdrowia, którą należy leczyć. Zadaniem powyższego Zespołu było również określenie szczegółowych wskazań do stosowania ART, czyli niepłodności żeńskiej, męskiej i idiopatycznej, które powinny
być potwierdzone następującymi badaniami: oceną nasienia partnera/męża pacjentki,
oceną jajeczkowania i wydajności drugiej fazy cyklu miesiączkowego, oceną biocenozy pochwy, oceną reakcji plemników na śluz szyjkowy oraz drożności jajowodów
[4,14].
Opracowanie standardów co do kolejności stosowanego leczenia miało na celu
zminimalizowanie ingerencji w proces prokreacji. PTG zaleca, aby na samym początku starań o uzyskanie ciąży stosowano metody leczenia farmakologicznego, leczenia zabiegowego (głównie eliminacja patologii w obrębie jajowodów i macicy), a
na samym końcu wymienia techniki rozrodu wspomaganego. Aby zmniejszyć burzliwość dyskusji na temat zapłodnienia in vitro i pokrewnych mu dziedzin, eksperci proponują, żeby nie podejmować tematów związanych z programowaniem płci, klonowaniem, eksperymentami na zarodkach a lepiej rozważać ART jako sposób leczenia
niepłodności. Jednocześnie PTG zwraca uwagę na akceptację etyczną zabiegów medycyny rozrodu, na którą pozytywnie mogłyby wpłynąć dokładna diagnostykaw kierunku przyczyny niepłodności, przestrzeganie wskazań medycznych, implantacja
liczby zarodków nie większej niż 3 oraz skuteczny program zamrażania zarodków
[1,2,3,6,10].
Procedury muszą być szczegółowo opisywane w dokumentacji medycznej, a ta
przechowywana przez okres 25 lat. PTG stworzyło w Polsce zasady refundacji zabiegów rozrodu wspomaganego medycznie, na wzór innych krajów Wspólnoty Europejskiej [4,11,14].
W Polsce obowiązuje program „Program Leczenia Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego na lata 2013-2016”, który ma na celu zapewnienie parom dotkniętym niepłodnością równego dostępu do procedury zapłodnienia pozaustrojowego. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w art.48 przewiduje możliwość finansowania zapłodnienia pozaustrojowego ze środków budżetu państwa z części pozostającej w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach programu opracowanego, wdrażanego, realizowanego i finansowanego przez Ministra Zdrowia. Na realizację niniejszego programu
w budżecie Państwa należy zapewnić środki finansowe w wysokości 247199500 zł.
Dzięki temu z tej procedury będzie mogło skorzystać 15 tysięcy par [14].
Głównym zamysłem twórców naprotechnologii jest przedstawienie niepłodnym
parom alternatywnej metody w korelacji z rozwiniętymi technikami wspomaganego
58
Mariola Czajkowska, Patrycja Tasarz, Marzena Gatnar, Katarzyna Stawicka,
Katarzyna Leszczyńska, Anna Janik, Mariola Bartusek, Violetta Skrzypulec-Plinta
rozrodu. Pomoc w obserwacji cyklu miesięcznego i diagnostyka przyczyn niepłodności. Naprotechnologia może dawać szansę ludziom, którzy wykorzystali wszelkie narzędzia medyczne terapeutyczne. Tak też się stało, gdyż wiele par, którym medycyna
reprodukcyjna powiedziała „nie” usłyszało od instruktorów naprotechnologii „nic nie
obiecujemy ale spróbujmy”. Celem naprotechnologii jest również zaangażowanie
pary starającej się o potomstwo w obserwacje cyklu, co daje szansę na naukę naturalnej regulacji płodności po pierwszym macierzyńskim sukcesie[24].
Zadania tej dziedziny medycyny ukierunkowane są na wiele aspektów żeńskiego
cyklu płciowego jak i na wiele problemów ginekologii obecnych czasów, które nie
znajdują odpowiedzi w medycynie opartej na badaniach parametrów morfologicznych. Począwszy od głównego zadania- doprowadzenia niepłodnej pary do upragnionego macierzyństwa, a skończywszy na regulacji cyklu miesięcznego. Naprotechnologia, dzięki wnikliwej obserwacji cyklu miesięcznego, pozwala na rozwiązanie takich problemów jak: nieregularne lub nieprawidłowe krwawienia miesięczne, bolesne
miesiączki, zespół policystycznych jajników czy nawykowe poronienia [13,24].
Cel pracy: ocena poziomu wiedzy oraz opinii pracowników ochrony zdrowia na
temat naprotechnologii i metod wspomaganego rozrodu.
Cele szczegółowe
 Dowiedzenie, czy kadra medyczna uważa niepłodność za problem społeczny.
 Ukazanie opinii personelu medycznego jaka jest częstość podejmowania przez
pacjentki decyzji o diagnostyce i leczeniu niepłodności.
 Poznanie stosunku respondentów do naprotechnologii, nowej dziedziny zajmującej się diagnostyką i leczeniem niepłodności. Czy jest ona odbierana jako alternatywa dla metod wspomaganego rozrodu, czy jako metoda diagnostyki nie
uznawana w świecie medycyny jako dodatek do medycyny wspomagania rozrodu.
 Poznanie zdania na temat zalet i wad poszczególnych metod walki z niepłodnością.
 Analiza emocji towarzyszących pacjentkom w trakcie stosowania metod wspomaganego rozrodu.
 Poznanie opinii personelu medycznego dotyczącej refundacji zapłodnienia pozaustrojowego z publicznych środków Ministerstwa Zdrowia.
MATERIAŁ I METODY
Badaniem objęto populację 50 pracowników ochrony zdrowia. Przed przystąpieniem do badania ankietowego wykonano badanie pilotażowe. Badanie pilotażowe
miało na celu wskazać poprawność konstrukcji ankiety od strony merytorycznej jak
również poprawności techniki zadawania pytań. Procedura taka umożliwia konstrukcję narzędzia badawczego ze zmniejszonym ryzykiem popełnienia błędów. Badanie
pilotażowe zostało przeprowadzone wśród 10 pracowników ochrony zdrowia.
59
Badania zostały przeprowadzone w: Prywatnym Szpitalu Położniczo – Ginekologicznym w Katowicach oraz wśród studentów studiów drugiego stopnia kierunku Położnictwo Uczelni Medycznych w Katowicach i Wrocławiu.
Przed przystąpieniem do badań, każdy respondent został poinformowany o poufności badania, przedstawiono mu cel i założenia działania oraz zapoznano go z metodyką badań. Każdy badany został poinformowany o możliwości odstąpienia od badania bez podania przyczyny.
Autorski kwestionariusz składał się z 29 pytań, w którym wykorzystano szczegółowe pytania dotyczące: problemu niepłodności, naprotechnologii i jej metod oraz
medycyny wspomagania rozrodu.
W kwestionariuszu badawczym użyto tzw. „kafeterii zamkniętej”, czyli zestawu
wszystkich możliwych odpowiedzi. Najczęściej były to pytania alternatywne (zakładające możliwość odpowiedzi „tak” lub „nie”) i pytania dysjunktywne (umożliwiające wybór jednej spośród więcej niż dwóch możliwych odpowiedzi).
W celu zebrania danych użyto pytań półotwartych (zawierających ustalone gotowe odpowiedzi), jak również dających możliwość dopisania samodzielnie sformułowanej odpowiedzi. Pytania sformułowano w sposób konkretny, ścisły i precyzyjny.
WYNIKI
Tab. I. Zawody ankietowanych
Zawód ankietowanego
Lekarz
Położna/ Położny
Pielęgniarka/ Pielęgniarz
Suma
Grupa badana (50 osób)
Liczba odpowiedzi Procent
0
0%
44
88%
6
12%
50
100%
Najliczniejszą grupę stanowili respondenci wykonujący zawód położnej 4 (88%),
mniej liczną grupę stanowiły pielęgniarki 6 (12%).
Tab. II. Miejsce pracy ankietowanych
Miejsce pracy
Szpital
Publiczny zakład opieki
Zdrowotnej
Niepubliczny zakład opieki
Zdrowotnej
Poradnia K
Suma
Grupa badana
Liczba (n=50) Procent
24
48%
2
4%
13
26%
11
50
22%
100%
Kolejnym analizowanym parametrem było miejsce pracy ankietowanych. Nie
wykazano zależności istotnych statystycznie w tym aspekcie. Najliczniejszą grupę
60
stanowili respondenci pracujący w szpitalu 24 osoby (48%), kolejne grupy charakterystyczne były dla niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej 13 osób (26%), poradni
K 11 osób (22%), najmniej liczną grupę stanowili badani pracujący w publicznym
zakładzie opieki zdrowotnej 2 osoby (4%).
Tab. III. Niepłodność jako zjawisko społeczne
Czy Pana/Pani zdaniem
niepłodność jest zjawiskiem
społecznym?
Tak
Nie
Suma
Grupa badana (50 osób)
Liczba odpowiedzi
Procent (%)
(n=50)
39
78%
11
22%
50
100%
Analizując niepłodność jako zjawisko społeczne, 39 ankietowanych czyli 78%
ankietowanych wykazało, że niepłodność jest według nich problemem społecznym,
11respondentów, czyli 22% stwierdziło, że niepłodność nie potwierdziło tej tezy.
Dla wnikliwej oceny zmiennych dokonano analizy zgłaszanych problemów z
zajściem w ciążę. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono brak różnic
istotnych statystycznie w ilości zgłaszanych problemów:
 według 16 respondentów (32%) dwie pacjentki na 10 na problem z zajściem
lub donoszeniem ciąży,
 14 respondentów (28%) twierdziło, że pięć na 10 kobiet cierpi z powodu niepłodności,
 8 respondentów (16%) określało niepłodność jako problem czterech na 10
osób,
 4 respondentów (8%) uważały, że to problem trzech na 10 kobiet,
 3 respondentów (6%) jako problem jednej na 10 pacjentek,
 2 respondentów (4%) uważały, iż spotykają się z niepłodnością u sześciu a 10
pacjentek,
 2 respondentów (4%) twierdziły również, że problemy te dotykają ośmiu na
10 pacjentek,
 1 respondent (2%), że u siedmiu na 10 pacjentek.
Tab. IV. Decyzja pacjentek dotycząca diagnostyki niepłodności
Czy Pani/Pana zdaniem pacjentki często decydują
się na diagnostykę niepłodności?
Odpowiedź
Liczba (n=50) Procent (%)
Prawie zawsze
4
8%
Często
31
62%
Rzadko
15
30%
Suma
50
100%
61
Kolejnym analizowanym parametrem była decyzja pacjentek dotycząca diagnostyki niepłodności. Nie wykazano zależności istotnych statystycznie w tym aspekcie.
Jednak należy wskazać, iż największy odsetek badanych decydował się na
diagnostykę często 31 osób (62%), mniej liczną grupę w opinii respondentów stanowili pacjenci podejmujący diagnostykę rzadko 15 osób (30%), najmniej liczną grupę
stanowili pacjenci, którzy podejmowali decyzję prawie zawsze 4 osoby (8%).
Tab. V. Zalety naprotechnologii
Odpowiedź
Dokładna diagnostyka niepłodności
Dokładne leczenie i eliminacja przyczyn niepłodności
Pozwala na naturalne poczęcie
Czas trwania całego procesu
Koszty związane z procesem leczenia
Bezpieczeństwo pacjentki
Zbliżenie się do siebie partnerów przez wspólną
obserwację cykli
Usuwanie przyczyn niepłodności, co pozwala na kolejne
zajście w ciążę
Możliwość wystąpienia ciąży mnogiej
Indywidualne podejście do pacjentki i jej męża/ partnera
Suma
Liczba
odpowiedzi
14
8
42
2
23
32
Procent
(%)
8%
5%
24%
1%
13%
18%
26
15%
8
5%
5
14
174
3%
8%
100%
Oceniając zalety naprotechnologii wykazano zależność nieistotną statystycznie
dla dwóch domen: możliwość naturalnego poczęcia42 (24%) i bezpieczeństwo
pacjentki 32 (18%), bez różnic istotnych statystycznie.
Tab.VI. Wady naprotechnologii
Odpowiedź
Czas od rozpoczęcia
obserwacji do zajścia w ciążę
Koszty związane z procesem
leczenia
Ilość niepowodzeń
położniczych
Częste ciąże mnogie
Podaż środków
farmakologicznych
Rezygnacja pacjentki
Utrata nadziei przez długotrwały proces diagnostyczny
Suma
62
Liczba
odpowiedzi
Procent (%)
42
27%
8
5%
19
12%
4
2%
2
1%
43
28%
39
25%
157
100%
Podobną analizę przeprowadzono dla częstości występowania wad naprotechnologii, wykazano najwyższy odsetek dla dwóch domen: czas od rozpoczęcia obserwacji do zajścia w ciążę 42(27%) oraz rezygnacja pacjentki z proponowanej metody
43(28%). Nie wykazano różnic istotnych statystycznie.
Tab. VII. Czy często zaleca Pani/ Pan obserwacje cyklu miesięcznego i
zapisywanie tych obserwacji na specjalnych kartach?
Odpowiedź
Często zalecam obserwację cyklu
Rzadko zalecam obserwację cyklu
Nigdy nie zalecam obserwacji cyklu
Suma
Liczba
11
27
12
50
Procent (%)
22%
54%
24%
100%
Zgodnie z modelem Creightona, skuteczność naprotechnologii jest możliwa,
kiedy spełniony jest warunek oceny cyklu miesięcznego. Na podstawie przeprowadzonego badania wykazano iż pracownicy ochrony zdrowia rzadko zalecają obserwację cyklu 27(54%).
Tab. VIII. Zachowania i emocje towarzyszących pacjentkom stosującym techniki wspomaganego rozrodu
Zachowania i emocje
Są pełne nadziei
Chętnie zgłaszają się
na wizyty kontrolne
Nastawione entuzjastycznie
Niepewne skuteczności
zabiegów
Przekonane, że „wszystko
się uda”
Po czasie tracą nadzieję
Nie wierzą w skuteczność
Bezgranicznie ufają
swojemu lekarzowi
Maja dużo pytań
i wątpliwości
Suma
Liczba
odpowiedzi
42
Procent
(%)
25%
18
10%
14
8%
1
1%
37
22%
4
12
2%
7%
26
16%
15
9%
169
100%
Do najczęstszych zachowań i emocji towarzyszącym pacjentkom należały: nadzieja, przekonanie, że wszystko się uda oraz bezgranicznie zaufanie wobec lekarza.
Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono brak różnic istotnych
statystycznie w ilości zgłaszanych zachowań i emocji.
63
Tab. IX. Opinia ankietowanych przedstawicieli opieki zdrowotnej na
zagadnienie refundacji zapłodnienia in vitro przez Narodowy Fundusz Zdrowia
Czy zgadzasz się
z refundacją in vitro?
Tak
Nie
Suma
Liczba
odpowiedzi
47
3
50
Procent
(50=100%)
94%
6%
100%
Zgodnie z obowiązującymi w Polsce Programem Leczenia Niepłodności Metodą
Zapłodnienia Pozaustrojowego na lata 2013-2016”, badani najczęściej deklarowali
opinię dotyczącą refundacji zapłodnienia in vitro 47 respondentów (94%), nieliczną
grupę stanowili ankietowani nie wyrażający zgody na refundację 3(6%).
DYSKUSJA
Głównym zadaniem współczesnej medycyny prokreacyjnej jest pomoc ludziom
cierpiącym z powodu niezamierzonej bezdzietności. Według doniesień WHO co szósta para ma problemy z poczęciem potomstwa, a w krajach wysoko rozwiniętych w
wyniku zastosowania leczenia niepłodności corocznie na świat przychodzi 1-3%
dzieci. Takie dane statystyczne oraz rzeczywiste zapotrzebowanie na nowe i bezpieczne techniki wspomagania rozrodu pozwalają na permanentny rozwój tej dziedziny medycyny. W ośrodkach leczenia niepłodności o sukcesie mówi się tylko
wtedy, kiedy pacjentka poddana wcześniej skomplikowanym zabiegom rodzi zdrowe
dziecko. Zadaniem współczesnej medycyny rozrodu jest osiąganie jak najlepszych
rezultatów w postaci doprowadzania do zapłodnienia, implantacji zarodka i donoszenia ciąży [8,22].
Metody wspomaganego rozrodu są dostosowywane do zróżnicowanych potrzeb
pacjentów. Aktualnie dąży się do powrotu łagodnej i taniej metody stymulacji jajeczkowania w celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia zespołu hiperstymulacji jajników. Celem jej jest również wydłużenie czasu hodowli zarodków, gdyż pozwala to
otrzymać wyższy współczynnik implantacji w macicy a tym samym ograniczyć liczbę
cykli terapeutycznych przypadających na jedną pacjentkę. Specjaliści zajmujący się
technikami wspomaganego rozrodu stawiają sobie za cel umożliwienie wczesnej diagnostyki genetycznej oraz poznania procesu implantacji, jednak aktualnym, największym problemem jest brak regulacji prawnych dotyczących postępowania diagnostycznego i terapeutycznego. Brak organizacji kontrolującej ośrodki leczenia niepłodności oraz brak refundacji świadczeń we wszystkich placówkach ochrony zdrowia
uniemożliwia sprawne funkcjonowanie medycyny rozrodu. Nie pozwala to na powszechny dostęp do zabiegów, co jest pośrednią i jedną z wielu przyczyn postępującego niżu demograficznego [6,13,15,20].
Metody wspomaganego rozrodu stosuje się jako metody z wyboru lub jako metody ostatniej szansy, często powodem stosowania ich jako metod ostatniej szansy
jest wiek pacjentki. Według statystyk z National Summary and Fertility Clinik Reproduction w Stanach Zjednoczonych z 1999 roku odsetek ciąż po ART między 36 a 40
rokiem życia wynosił 23% a po 40 roku życia 8,2% [21]. W polskim białostockim
64
ośrodku klinicznym w latach 2000-2005 między 36-40 rokiem życia odsetek ciąż wynosił 24,1% a powyżej 40 roku życia 10,1% [12,21].
W obliczu takich danych specjaliści medycyny rozrodu szukają nowych rozwiązań w celu eliminacji wieku jako czynnika uniemożliwiającego poczęcie dziecka.
Dlatego też wynaleziono metodę przenoszenia gamet żeńskich co pozwala na posiadanie potomstwa nawet kobietom po 50 roku życia [8,25].
W badaniach własnych wskazano, iż medycyna wspomagania rozrodu powinna
być wyłącznie finansowana ze środków publicznych Ministerstwa Zdrowia, co zgodnie potwierdzają naukowcy zagraniczni[11,14].
W Polsce istnieje i prężnie działa wiele ośrodków zajmujących się leczeniem niepłodności, które osiągają sukcesy. Niestety działalność ta nie jest szczegółowo uregulowana prawnie. Polska jako jedyny w Europie kraj nie posiada ustawy ustosunkowanej pozytywnie lub negatywnie do tej dziedziny medycyny. Według Sekcji Płodności i Niepłodności Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego wykonuje się około
4 tysięcy cykli leczenia niepłodności metodami wspomaganego rozrodu rocznie. Zapotrzebowanie jest około 4 razy większe, ale nie jest ono realizowane, ponieważ brak
refundacji dla wszystkich, uniemożliwia leczenie wielu par, ze względu na
koszty[4,14].
Jednak istnieje nadzieja, ponieważ polscy politycy wprowadzili „Program Leczenia Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego na lata 2013-2016” zwrócono uwagę na bezpłodność jako przyczynę niskiego przyrostu naturalnego. Wielki
udział w braku ustawodawstwa ma wyznaniowy charakter partii politycznych, które
projektując ustawy opierają je na zakazach i odpowiedzialności karnej na przykład:
projekt posła J. Gowina z 2008 roku. Wyżej wymieniony projekt znacznie ogranicza
możliwości medycyny rozrodu zezwalając na jedynie homologiczne zabiegi in vitro,
zakazując tworzenia embrionów przeznaczonych do krioprezerwacji. Według prof.
Waldemara Kuczyńskiego w polskim prawie zapłodnienie pozaustrojowe nie jest zakazane, więc jest dozwolone. Prawnie regulowane są tylko czynności związane z potencjałem biologicznym pochodzenia ludzkiego. W wyniku przeprowadzonego badania respondenci opowiadają się za refundacją zapłodnienia pozaustrojowego z budżetu Ministerstwa Finansów. Niepokojącym jest fakt braku nadzoru nad ośrodkami
leczenia niepłodności, co powoduje brak standaryzacji procedur tam stosowanych
oraz rozwój niekontrolowanych ośrodków leczenia niepłodności, wzrostu liczby
oszustw i zawodu par oczekujących na potomstwo. Nadzór nad tymi ośrodkami jako
działalnościami gospodarczymi ma jedynie Urząd Skarbowy. Obecnie specjaliści
ART mogą kierować się Kodeksem Etyki Lekarskiej, Kodeksem Cywilnym i Ustawami, w których szczątkowo potraktowane zostały niektóre elementy medycyny rozrodu [4,10,14,16, 18,19,26].
Według doniesień WHO u 7000 zdiagnozowano rozpoznanie niepłodności, u co
szóstej pary w Polsce istnieje rozpoznanie idiopatycznego problemu z zajściem w
ciążę [8,23]. Najliczniejszą grupę ankietowanych (32%) podała, że co 8 (2/10) kobieta
ma problem zajścia w ciążę, grupa 28% ankietowanych najbardziej zbliżyła się do
65
danych WHO podając wynik niepłodnych 5 kobiet, a grupa 16% ankietowanych podała wynik 4/10. Pytanie o skuteczność naprotechnologii wykazało, że personel medyczny nie zna skuteczności nowej dziedziny stosowanych działań z niepłodnością,
gdyż podali, że wynosi ona od 5% do 22%. Według Journal of Reproductive Medicine skuteczność naprotechnlogii wynosi w czynniku jajowodowym niepłodności wynosi 40%, a w endometriozie 57% [24]. 28% ankietowanych podało, że współczynnik
ciąż mnogich po zabiegach naprotechnologii wynosi 1% i zgadza się to ze światowymi badaniami.
Według European IVF Monitoring skuteczność IUI wynosi 30 do 40%, 13% na 1
cykl w grupie 35 roku życia. Największa grupa ankietowanych (26%) podała, ze wynosi ona 25%, druga co do wielkości grupa (22%) podała wynik 20%[24].
Największy odsetek ankietowanych (12%) uznało, że skuteczność IVF wynosi
25%, który jest zbliżony do badań przytaczanych w artykule „Współczesne metody
leczenia niepłodności związanej z wiekiem” autorstwa Jana Domitrza i wsp., który
podaje 23% skuteczności. Podobnie przedstawiają się badania Białostockiego
Ośrodka Leczenia Niepłodności gdzie skuteczność wynosi 24,1% [5,21]. Największa
grupa ankietowanych podała również odsetek ciąż mnogich po zabiegach IVF równy
30%, co mniej więcej pokrywa się z badaniami pierwszego i drugiego raportu dotyczącego danych europejskich leczenia niepłodności z 2001 i 2003 roku, gdzie wynosił
on kolejno 29,1% i 23,1% [9].
Według Szamatowicza i Milewskiego i wsp. skuteczność leczenia niepłodności
metodami manipulacji chirurgicznych wynosi od 20 do 30% [17,21]. 6% ankietowanych określiło skuteczność tej metody na 20%, 4% badanych na 30%. Największe
grupy, 40% ankietowanych i 20% ankietowanych, określili to kolejno na 5% i na 10%.
Największym dylematem towarzystw zajmujących się medycyną rozrodu powinien być fakt nieznajomości naprotechnologii i jej metod, ponieważ zamyka to drogę
wielu par dążących do posiadania własnego potomstwa. 66% ankietowanych nie poleca naprotechnologii lub robi to rzadko. 54% rzadko zaleca pacjentom obserwację
cyklu miesięcznego, nawet jeżeli własne ich obserwacje pomagają oszczędzać jakże
cenny czas lekarzom w procesie diagnostycznym niepłodności, a skracają czas oczekiwania na potomka. Według PTMR naprotechnologia nie powinna być brana pod
uwagę jako alternatywa dla medycyny wspomaganego rozrodu mimo jej udowodnionej na tysiącach przypadków skuteczności [25].
WNIOSKI
1.
Ankietowani uważają niepłodność za zjawisko społeczne.
2.
Według badanych pacjentki często decydują się na diagnostykę i leczenie niepłodności.
3.
Respondenci nie są zainteresowani stosowaniem nowoczesnych metod leczenia
niepłodności.
4.
Ankietowani nie posiadają wystarczającej wiedzy na temat technik wspomaganego rozrodu i naprotechnologii głównie dotyczy to: skuteczności, ryzyka oraz
częstotliwości występowania ciąż mnogich w poszczególnych metodach.
66
5.
Ankietowani nie wskazują naprotechnologii jako alternatywnej metody stosownej w leczeniu niepłodności.
6.
Do najczęstszych zachowań i emocji towarzyszących metodom wspomaganego
rozrodu należą: nadzieja, przekonanie, że wszystko się uda oraz bezgranicznie
zaufanie wobec lekarza.
7.
Respondenci nie proponują pacjentkom obserwacji cyklu miesięcznego w celu
ułatwienia przeprowadzenia procesu diagnostycznego,
8.
Refundacja kosztów leczenia jest istotną zmienną wpływającą na skuteczność
stosowanych metod wspomaganego rozrodu
PIŚMIENNICTWO
1.
Baranowska B., Dmoch-Gajzelska E.: Historia zapłodnienia in vitro. Położna Nauka Praktyczna, 2008 (3).
2.
Cykowski R. K.: Zarys biologii rozwoju zwierząt. Wydawnictwo WSP, Słupsk
1987.
3.
Dębski R. i wsp: Stanowisko dotyczące technik wspomaganego rozrodu w leczeniu niepłodności Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego; Ginekologia po Dyplomie 2008. 10 wyd. spec.
4.
Dębski R. i wsp.: Stanowisko dotyczące technik wspomaganego rozrodu w leczeniu niepłodności Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Ginekologia po
Dyplomie 2008. wyd. spec.
5.
Domitrz J. i wsp.: Współczesne metody leczenia niepłodności związanej z wiekiem. Ginekologia Polska 2005.
6.
Filipowicz A.: Sztuczne zapłodnienie pozaustrojowe in vitro - biomedyczne dylematy medycyny reprodukcyjnej. Pediatria Polska 2009.
7.
Fulmańska M. i wsp.: Ciąża u 47-letniej kobiety poddanej zabiegowi pozaustrojowego zapłodnienia z zastosowaniem komórki jajowej pobranej od dawczyni
(IVF-OD). Ginekologia Polska 2011.
8.
Grochowski D.: Wyzwania medycyny rozrodu w nadchodzącym wieku. Ginekologia Polska 2001.
9.
Grzechocińska Barbara: Losy ciąż uzyskanych drogą wspomaganego rozrodu.
Perinatologia, Neonatologia, Ginekologia 2010: 3 (2).
10. Haberko J: Prawo do leczenia niepłodności a finansowanie świadczeń ze źródeł
publicznych. Ginekologia Praktyczna 2007:15 (2) .
11. Henderson C. E. i wsp: Assesing the risk of gestational diabetes in twin pregnancies gestation. J Natl Med Assoc 1995.
12. Kaczmarek - Sroka A. i wsp.: Transfer w 2 lub 3 dobie hodowli-porównanie wyników laboratoryjnych i klinicznych. Ginekologia Polska 2003: 74 (9).
67
13. Klimek R.: Wspomagać czy tylko sztucznie inicjować macierzyństwo?.Ginekologia Praktyczna 2008.
14. Kotarski J. i wsp.: Stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie leczenia niepłodności metodami rozrodu wspomaganego medycznie.Ginekologia po Dyplomie 2008, 10 wyd. spec. Luty .
15. Kuczyński W.: Kontrolowana hiperstymulacja jajników- ciągle otwarty problem
kliniczny. Ginekologia Praktyczna 2005: 13 (4).
16. Kurzawa R. i wsp.: Analiza kosztów leczenia niezamierzonej bezdzietności metodą zapłodnienia pozaustrojowego. Porównanie terapii w różnych modelach
prawnych. Ginekologia Polska 2010.
17. Milewski R.i wsp.: Zapłodnienie pozaustrojowe IVF ICSI/ET u kobiet po 40 roku
życia. Przegląd Menopauzalny 2008 7 (2).
18. Nesterowicz M.: Prokreacja medycznie wspomagana i inżynieria genetyczna –
konieczność regulacji prawnych. Prawo w Medycynie 2006: 8 (2).
19. Nesterowicz M: Prawo, religia, etyka, polityka w legislacji prokreacji medycznie
wspomaganej. Prawo w medycynie 2009: 11 (2).
20. Radwan M. i wsp.: Stymulacja i monitorowanie jajeczkowania w leczeniu niepłodności. Ordynator Leków 2003.
21. Szamatowicz M.: Rola i miejsce technik rozrodu wspomaganego medycznie
(ART) w leczeniu niepłodności. Ginekologia Polska 2007: 78 (3).
22. Semczuk M., Semczuk-Sikora A.: Ciąża po technikach wspomaganego rozrodu.
Polska Medycyna Rodzinna 2003: 5 (3).
23. Szymusik I. i wsp.: Zespół hiperstymulacji jajników o ciężkim przebiegu klinicznym - opis przypadku.Przegląd Ginekologiczno-Położniczy 2005: 5 (6).
24. Wiater E.: NaProTechnology. Ekologia płodności. Wydawnictwo Espe, Kraków
2009.
25. Wołczyński S. i wsp.: Algorytmy diagnostyczno-lecznicze w zastosowaniu do
niepłodności. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu.2008
26. Wołczyński S. (tł.), Radwan P (tł.).: Zalecane postępowanie terapeutyczne w rozrodzie wspomaganym – stanowisko ESHRE. Streszczenie czerwiec 2008; Ginekologia Polska 2009: 80 (11).
STRESZCZENIE
Celem pracy była ocena poziomu wiedzy oraz opinii pracowników ochrony zdrowia na temat naprotechnologii i metod wspomaganego rozrodu. Badaniem objęto populację 50 pracowników ochrony zdrowia. Przed przystąpieniem do badania ankietowego wykonano badanie pilotażowe. Badanie zostało przeprowadzono w oparciu o
samodzielnie opracowany autorski kwestionariusz ankiety. Respondenci uznają niepłodność za zjawisko społeczne jednak nie posiadają wystarczającej wiedzy na temat
68
technik wspomaganego rozrodu i naprotechnologii, nie proponują obserwacji cyklu
miesiączkowego oraz naprotechnologii jako alternatywnej metody stosownej w leczeniu niepłodności. Refundacja kosztów leczenia jest istotną zmienną wpływającą na
skuteczność stosowanych metod wspomaganego rozrodu
ABSTRACT
The objective of the study was to evaluate health care professionals’ knowledge
and opinions about naprotechnology and assisted reproduction. The research included
50 health care professionals. Before the survey took place a pilot study had been carried out. It was based on the original, independently developed questionnaire. Respondents regard fertility as a social phenomenon, however, they lack sufficient expertise in assisted reproduction techniques and they do not recommend the observation of menstrual cycle or naprotechnology as an alternative treatment of infertility.
Refund of treatment costs is a significant variable affecting the effectiveness of assisted reproduction methods.
Artykuł zawiera 28406 znaków ze spacjami
69

Artykuł zawiera 28406 znaków ze spacjami

Transkrypt

Podobne dokumenty

O stronie Internet to kopalnia wiedzy, ale i śmieci zrazem

WNIOSEK o dopuszczenie reproduktora do rozrodu naturalnego

Pobierz PDF - Polskie Towarzystwo Medycyny Rozrodu

XI Kongres Wrocław - Podkarpacka Izba Lekarsko

Medycyna wspomaganego rozrodu w Polsce – raport za

Pobierz Skierowanie do programu IN VITRO

Stanowisko PTMR SPiN TBR i KMR ws ART

Sympozjum Problemy w rozrodzie psów i kotów: płodność, ciąża