Kodeks postępowania etycznego

Załącznik nr1
do Zarządzenia wewnętrznego
nr 0152/41/05
Prezydenta Miasta Oświęcim
z dnia 21.12.2005r.
Kodeks postępowania etycznego
pracowników Urzędu Miasta Oświęcim
Celem niniejszego kodeksu jest sprecyzowanie standardów zachowania oczekiwanych od
urzędników Urzędu Miasta Oświęcim przy wypełnianiu ich obowiązków służbowych
oraz poinformowanie obywateli o standardach zachowania, jakich mają prawo
oczekiwać od urzędników.
„Bądź zawsze obiektywny i świadomy tego, co robisz. Poczuwaj się do odpowiedzialności
nie tylko za to, co było twoim bezpośrednim udziałem, lecz również za wszystko to, na co
mogłeś mieć wpływ.”
(Etyczne aspekty działalności samorządu terytorialnego, red. Janina Filek)
1. Zasada pierwszeństwa prawa i interesu publicznego.
Urzędnicy wykonują swoje obowiązki służbowe w ramach przepisów prawa i powinni
zawsze działać zgodnie z prawem. Obowiązkiem urzędników jest wykonywanie swojej
funkcji zgodnie z interesem publicznym. Na działania urzędników nie może mieć wpływu
ich bezpośredni lub pośredni interes osobisty albo prywatny interes osób lub grupy osób
w celu czerpania z tego bezpośrednich lub pośrednich korzyści osobistych.
Urzędnicy odpowiadają za swoje decyzje przed społecznością lokalną. Urzędnik ma
świadomość tego, że:
- pensja, którą otrzymuje pochodzi z publicznych środków, czyli podatków mieszkańców,
- klient (interesant, strona), który do niego przychodzi, aby załatwić swoją sprawę, nie jest
klientem w rozumieniu biznesowym, gdyż swoimi podatkami już za „usługę” urzędnika
wcześniej zapłacił,
- klient jest pośrednim pracodawcą urzędnika,
- mieszkańcy mają prawo do współdecydowania o polityce miasta,
2. Zasada otwartości.
Z wyjątkiem przypadków określonych prawem, urzędnik nie uzurpuje sobie prawa do
„jedynej słusznej racji”. Prywatne zdanie urzędnika nie może blokować działań i spraw
podejmowanych przez mieszkańców. Urzędnik jest otwarty na nowe, innowacyjne
rozwiązania. Urzędnik bezwzględnie przestrzega litery prawa.
3. Bezinteresowność, uczciwość i zakaz korupcji.
Urzędnicy podejmują decyzje, za które są odpowiedzialni. Urzędnik kieruje się wyłącznie
interesem publicznym. Postępuje w ten sposób nie po to, by osiągnąć finansowe lub inne –
materialne – korzyści dla siebie, swoich rodzin, czy przyjaciół. Wynagrodzenia urzędnika
jest zapłatą za jego pracę na rzecz mieszkańców.
Jeśli urzędnik jest bezpośrednio lub pośrednio zainteresowany w podejmowanych
decyzjach, powinien ujawnić swój interes przed podęciem dyskusji lub decyzją. Urzędnicy
mają obowiązek wyjawienia wszelkich sytuacji, w których ich interes prywatny jest
w konflikcie z interesem publicznym. W przypadku wystąpienia takich sytuacji powinni
oni dołożyć starań, by konflikt ten został rozstrzygnięty bez uszczerbku dla interesu
publicznego, a w przypadkach prawem przewidzianych — wyłączyć się z postępowania.
Urzędnicy nie podejmują finansowych lub innych zobowiązań wobec zewnętrznych
podmiotów (osób, grup), które mogłyby wpływać, na sposób wykonywania przez nich
obowiązków służbowych. Urzędnicy starają się nie doprowadzać do powstania podejrzeń
konfliktu pomiędzy interesem publicznym a prywatnym.
4. Obiektywizm, bezstronność i profesjonalizm.
Podejmując decyzje związane z pełnieniem funkcji publicznych, włączając w to
przyjmowanie do pracy nowych osób, rozstrzyganie przetargów, czy rekomendowanie
podwładnych do nagród i wyróżnień, urzędnicy kierują się wyłącznie przesłankami
merytorycznymi. Urzędnicy traktują klientów równo w podobnych okolicznościach.
Urzędnicy nie mają uprzedzeń ze względu na kolor skóry, płeć, stan cywilny, pochodzenie
etniczne, kulturę, język, religię, orientację seksualną, postawę, reputację lub pozycję
społeczną i znajomości.
Urzędnicy przekonują do swoich decyzji tylko argumentami merytorycznymi i dyskusją.
Urzędnicy wykonują swoje obowiązki rzetelnie i sumiennie, wykorzystując całą swoją
wiedzę oraz umiejętności, które ciągle doskonalą. Urzędnik nie podejmuje żadnych prac
ani zajęć, które kolidują z obowiązkami służbowymi. Urzędnik dąży do pełnej znajomości
aktów prawnych oraz wszystkich faktycznych i prawnych okoliczności spraw.
5. Jawność działania oraz współpracy.
Urzędnicy podejmują decyzje i działania w sposób jawny. Są gotowi do tego, by swoje
decyzje i działania uzasadnić oraz poddać się kontroli. Poufność w tym zakresie powinna
obowiązywać tylko wówczas, gdy wymaga tego interes publiczny. Urzędnik jest gotowy
do jasnego, pełnego oraz rzetelnego wyjaśnienia swoich decyzji. Urzędnik jest otwarty na
współpracę i korzystanie z doświadczenia i wiedzy zwierzchników, kolegów
i podwładnych, a w przypadku braku wiedzy specjalistycznej, do korzystania z pomocy
ekspertów. Chętnie pomaga swoim współpracownikom z innych wydziałów dbając o dobre
stosunki międzyludzkie. Urzędnik jest życzliwy ludziom, zapobiega napięciom w pracy
i rozładowuje je, przestrzega zasad dobrego zachowania.
6. Zasada powagi instytucji oraz lojalności.
Urzędnicy wykonując swoją pracę w interesie publicznym dbają o zachowania powagi
i godności urzędu. Urzędnik jest osobą publiczną obserwowaną przez mieszkańców
i uważaną przez nich jako osobę reprezentującą miasto. Zachowanie urzędnika, jego styl
pracy, sposób wykonywania obowiązków świadczy nie tylko o nim samym, ale również
o powadze urzędu, który reprezentuje. Urzędnik swoją postawą kreuje wizerunek
administracji. Urzędnik działa tak, aby jego działania mogły być wzorem praworządności
i prowadziły do pogłębienia zaufania mieszkańców do Prezydenta Miasta.
Urzędnicy wykonują swoją pracę zgodnie z polityką Prezydenta Miasta Oświęcim oraz
zgodnie z prawem miejscowym stanowionym przez Radę Miasta Oświęcim bez względu
na swoje przekonania. Urzędnik rozważnie wypowiada się na temat urzędu oraz stroni od
wpływu swoich przekonań politycznych na pracę zawodową. Urzędnik nie demonstruje
zażyłości z osobami publicznie znanymi ze swej działalności politycznej, gospodarczej,
społecznej lub religijnej, wystrzega się promowania jakichkolwiek grup interesu.
7. Zasada rozważnego gospodarowania środkami publicznymi.
Urzędnik mając na uwadze fakt gospodarowania środkami publicznymi, prowadzi swoje
wydatki w sposób oszczędny, racjonalny i efektywny. W tym zakresie jest gotowy do
rozliczenia oraz wzięcia odpowiedzialności.
8. Zasada właściwego załatwiania spraw.
Urzędnik załatwia sprawy klientów szybko, bez zbędnej zwłoki, poprawnie, zgodnie
z prawem, z wrażliwością, mając na względzie wiek klienta, zdolność rozumienia często
skomplikowanych przepisów, w sposób pomocny, upraszczając procedury, formularze,
przekazując informacje na temat uprawnień i usług, dostarczając jasnych i precyzyjnych
szczegółów dotyczących ograniczeń czasowych lub warunków, które mogą skutkować
odrzuceniem wniosku, odpowiedzialnie, nie przyjmując automatycznie wrogiej postawy,
kiedy istnieje obawa zaistnienia sporu.
Urzędnik szanuje swoich współpracowników i klientów. W swoich kontaktach z jednostką
urzędnik pozostaje usługodawcą i zachowuje się właściwie, uprzejmie i pozostaje
dostępny. Urzędnik wysłucha każdego klienta bez względu na „ważność” sprawy.
Odpowiadając na korespondencję, rozmowy telefoniczne i pocztę elektroniczną (e-mail),
urzędnik stara się być możliwie jak najbardziej pomocny i udziela odpowiedzi na
skierowane do niego pytania możliwie jak najbardziej wyczerpująco i dokładnie. Jeżeli
urzędnik nie jest właściwy w danej sprawie, kieruje obywatela do urzędnika właściwego.
W przypadku popełnienia błędu naruszającego prawa lub interes pojedynczej osoby
urzędnik przeprasza za to i stara się skorygować negatywne skutki popełnionego przez
siebie błędu w jak najwłaściwszy sposób, informując obywatela o ewentualnych
możliwościach odwołania się.