RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ - lo

RAPORT
Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ
W I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM
IM. B. PRUSA W ŻARACH
w r. szk. 2012/2013
OBSZAR I: EFEKTY DZIAŁALNOŚCI DYDAKTYCZNEJ,
WYCHOWAWCZEJ I OPIEKUŃCZEJ ORAZ
INNEJ DZIAŁALNOŚCI STATUTOWEJ SZKOŁY
WYMAGANIE 1.3: UCZNIOWIE SĄ AKTYWNI
WPROWADZENIE
Niniejszy dokument to raport końcowy z ewaluacji oferty zajęć pozalekcyjnych. Celem
powstania tego dokumentu jest ocena trafności doboru oferty zajęć pozalekcyjnych, zebranie
informacji na temat ich różnorodności, atrakcyjności oraz zgodności z oczekiwaniami
i wymaganiami uczniów i ich rodziców.
W ramach ewaluacji przyjęto następujące kryteria:
 trafność
 dostępność
 efektywność
 skuteczność
 atrakcyjność
 systematyczność
 przydatność, dostosowanie do potrzeb
Prace odbywały się według wcześniej opracowanego planu i projektu. W ramach zadań
zespół ewaluacyjny opracował arkusze ankiet dla uczniów i rodziców, arkusze wywiadu dla
nauczycieli i dyrektora, arkusze obserwacji, a następnie poddał analizie ich wyniki. Dokonał
również analizy dokumentów szkolnych – dzienników zajęć pozalekcyjnych.
W skład zespołu ewaluacyjnego weszły:
1. Elżbieta Gesing - przewodnicząca
2. Beata Kogut - członek
Do ewaluacji wykorzystano następujące techniki badawcze: ankieta, wywiad, obserwacja i
analiza dokumentacji.
Przedstawione w niniejszym dokumencie wyniki prac badawczych bazują przede wszystkim
na opiniach zawartych w ankietach wypełnianych przez uczniów i rodziców, na wynikach
wywiadu z nauczycielami i dyrektorem szkoły, analizie harmonogramu i dzienników zajęć
pozalekcyjnych.
Ankiety zawierały pytania zamknięte i otwarte, co pozwoliło uzyskać szeroki materiał
informacyjny. Odpowiedzi udzieliło 248 uczniów, co stanowi 0% wszystkich uczniów kl. I
i II. Zapytano również 83 rodziców (losowo wybranych z 9 klas) oraz 00 nauczycieli.
Przyjęcie takiej strategii badawczej pozwoliło na zgromadzenie danych stanowiących
podstawę do uzyskania obiektywnych wniosków przedstawionych w dalszej części
opracowania.
PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI
1. Zbiorcze opracowanie ankiet prowadzonych wśród uczniów.
W ankiecie wzięło udział 248 uczniów z klas I i II.
Pytanie 1: Czy w szkole, do której uczęszczasz prowadzone są zajęcia pozalekcyjne?
Tak 212
Nie 13
Nie wiem 23
0 % ankietowanych uczniów wie, że w szkole prowadzone są zajęcia pozalekcyjne.
Pytanie 2: Czy znasz ofertę zajęć pozalekcyjnych prowadzonych w szkole?
Tak 168
Nie 80
0 % ankietowanych uczniów zna ofertę zajęć pozalekcyjnych prowadzonych w szkole.
Niestety, aż 0% oferty nie zna.
Pytanie 3. Skąd się o niej dowiedziałeś?
Uczniowie na pierwszym miejscu postawili nauczyciela przedmiotu (87). Cieszy również
fakt, że korzystają z informacji zamieszczonych w gablocie informacyjnej (44). Ponadto
wskazali na takie źródła, jak: koledzy (25), wychowawca (8) i szkolna strona internetowa (4).
Pytanie 3: Czy uczestniczysz w tego typu zajęciach?
Tak 88
Nie 160
Tylko 0 % ankietowanych uczniów uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych. Niestety, aż 0%
- nie uczestniczy.
Pytanie 4: Jeśli uczestniczysz w zajęciach dodatkowych, to
w jakich?
Z analizy odpowiedzi wynika, że uczniowie najczęściej uczęszczają na następujące zajęcia
dodatkowe:
matematyka-28,
języki obce-15,
zajęcia sportowe-9,
chemia-6
fizyka, WOS, teatr – po 5
j. polski, gazetka szkolna – po 4
historia-3
biologia, geografia, EdB, PP- po 1
Nie udzieliło odpowiedzi 17 uczniów.
dlaczego?
Uczniowie najczęściej wskazywali na możliwość wyrównywania wiedzy (29), zdobywania
wiedzy (24), udziału w życiu szkoły i rozwijania zainteresowań (13). Ponadto odpowiadali,
że po prostu lubią uczestniczyć w zajęciach pozalekcyjnych (6) oraz chcą aktywnie spędzać
czas (2). Nie udzieliło odpowiedzi 14 uczniów.
Pytanie 6. Jeśli nie, to dlaczego?
Ankietowani najczęściej odpowiadali, że nie uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych z
powodu braku czasu (41) i że nie mają takiej potrzeby/nie są zainteresowani (37). Oprócz
tego wymieniali również takie przyczyny, jak: dojazd (23), nieznajomość oferty (21),
uczestniczenie w zajęciach poza szkołą (13). Ponadto twierdzili, że nic się na zajęciach
ciekawego nie dzieje (9), nie pasują im godziny (8) albo że są po prostu leniwi (6).
Pojedyncze osoby same nie wiedziały, dlaczego nie chodzą na kółka. Inne z kolei
odpowiadały, że nie lubią zajęć pozalekcyjnych albo że nie było chętnych na kółko, które
akurat ich interesowało. Odpowiedzi nie udzieliło 12 osób.
Pytanie 8: Czy twój udział w zajęciach pozalekcyjnych ma pozytywny wpływ na wyniki w
nauce?
Tak 73
Nie 4
Nie wiem 11
0 % uczniów uważa, że udział w zajęciach dodatkowych ma wpływ na wyniki w nauce i
zajęcia te wpływają na poprawienie ocen.
Pytanie 9: Czy systematycznie uczestniczysz w takich zajęciach?
Tak 37
Nie 51
Aż 0% uczniów przyznało, że nie uczestniczyło w zajęciach systematycznie.
Pytanie 10: Czy uważasz, że oprócz proponowanych przez szkołę zajęć powinny być
organizowane inne zajęcia?
Tak 100
Nie 57
Nie wiem 4
Nie udzielono odpowiedzi 7
Tylko 0 % uczniów stwierdziło, że ilość i różnorodność zajęć oferowanych przez szkołę jest
wystarczająca. 0% uczniów wymieniła zajęcia, które mogłyby jeszcze wzbogacić tę ofertę.
Pytanie 11: Jeśli tak, to jakie?
Zdecydowanie najczęściej wymieniane to zajęcia artystyczne: muzyczne, wokalne, taneczne,
plastyczne, fotograficzne. Zaraz za nimi znalazły się zajęcia sportowe: pływanie, koszykówka
dziewcząt, piłka ręczna, piłka nożna, siatkówka chłopców, szachy, strzelanie z łuku, sztuki
walki, aerobik, fitness, joga. Pojedyncze osoby wymieniały zajęcia: z łaciny medycznej, j.
włoskiego, j. hiszpańskiego, psychologiczne, z dziennikarstwa, debatę, filmowe, rysunek
techniczny, modelarstwo, informatyczne, astronomiczne, fizyczne i chemiczne –
doświadczenia, pierwszą pomoc.
2. Zbiorcze opracowanie ankiet prowadzonych wśród rodziców.
3. Podsumowanie wywiadów grupowych z nauczycielami prowadzącymi zajęcia
pozalekcyjne.
Z analizy wywiadów z nauczycielami wynika, że:
a) wszyscy nauczyciele prowadzili 1-2 godziny zajęć pozalekcyjnych w tygodniu w
ramach § 42. Były to zajęcia przygotowujące do matury lub wyrównawcze,
b) większość nauczycieli w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy prowadziła 1-2
godziny zajęć pozalekcyjnych w tygodniu. Była to na ogół praca z uczniem zdolnym i
rozwijające zainteresowania,
c) celem ww. zajęć było wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów mających
trudności w nauce, uzupełnienie, utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości
niezbędnych na maturze, rozwijanie zainteresowań, zdobywanie wiedzy
umożliwiającej udział w konkursach i olimpiadach przedmiotowych,
d) harmonogram, zdaniem nauczycieli, był elastyczny,
e) na zajęcia zespołu j. obcych uczęszczało 132
f) zdaniem nauczycieli oferta zajęć pozalekcyjnych jest wystarczająca, jednak nie
wszyscy uczniowie z niej korzystają. Przyczyny to: lenistwo, dojazdy, brak czasu,
zajęcia poza szkołą
g) według nauczycieli uczniowie, którzy regularnie uczestniczą w zajęciach
dodatkowych osiągają lepsze wyniki w nauce, często są to uczniowie, którzy startują
w konkursach i olimpiadach przedmiotowych,
h) efekty: wysokie lokaty w konkursach i olimpiadach przedmiotowych oraz dobre i
bardzo dobre wyniki na egzaminie maturalnym,
i) wszyscy nauczyciele zadeklarowali prowadzenie zajęć pozalekcyjnych w nowym r.
szk.,
j) będą to zajęcia wyrównawcze, przygotowujące do matury, praca z uczniem zdolnym,
rozwijające zainteresowania,
k) nauczyciele będą zachęcać uczniów do udziału w zajęciach pozalekcyjnych, pokazując
wymierne korzyści płynące z uczestnictwa: wyższe oceny z przedmiotu,
satysfakcjonujące wyniki matury, konkursów i olimpiad; poprzez opinie kolegów,
przeprowadzenie lekcji pokazowych, zamieszczanie informacji w gablocie
informacyjnej, na szkolnej stronie internetowej oraz w mediach.
4. Prezentacja wywiadu z dyrektorem szkoły.
1. Czy szkoła zapewnia uczniom uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych?
Szkoła zapewnia uczniom szeroką ofertę zajęć pozalekcyjnych i uczestnictwo w nich. Zajęcia
są organizowane przez nauczycieli ze wszystkich przedmiotów w ramach § 42 oraz 40-
godzinnego tygodnia pracy. Informacje o ofercie są zamieszczane w gablocie informacyjnej
oraz na szkolnej stronie internetowej. Oprócz tego informują o nich wychowawcy i
nauczyciele przedmiotów. Zajęcia obowiązkowe w szkole odbywają się najpóźniej do 8-ej
godziny lekcyjnej.
2. Czy oferta zajęć pozalekcyjnych jest zróżnicowana i wynika z potrzeb uczniów?
Co roku w szkole prowadzony jest monitoring zajęć pozalekcyjnych. Na początku roku
szkolnego wychowawcy klas zasięgają informacji u uczniów i rodziców nt. oferty zajęć
pozalekcyjnych. Na tej podstawie przygotowuje się ofertę zajęć pozalekcyjnych. Oferta ta
jest uwzględniana w planie pracy szkoły i zatwierdzana przez radę pedagogiczną na
wrześniowym posiedzeniu.
3. Czy uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach organizowanych przez szkołę?
Tak, pod warunkiem, że zostaną w sposób właściwy zachęceni do udziału w zajęciach i że są
one prowadzone na wysokim poziomie, tzn. atrakcyjnie i skutecznie.
4. Czy zajęcia dodatkowe organizowane w szkole odbywają się systematycznie?
Jak wynika z analizy dokumentów, wywiadów z nauczycielami oraz prowadzonej obserwacji,
zajęcia pozalekcyjne odbywają się systematycznie.
5. Czy harmonogramy zajęć dodatkowych mają elastyczny charakter?
Powinny, ale nie zawsze tak jest. Niekiedy bywa tak, że to uczeń musi dopasować się do
nauczyciela, a nie odwrotnie. Dlatego też wielu uczniów nie korzysta z oferty zajęć
pozalekcyjnych. Prowadzący zajęcia również nie pamiętają o tym, że kółko jest prowadzone
nie tylko dla „ich” uczniów, ale że może w nim uczestniczyć każdy uczeń szkoły. „Złoty
środek” to najpierw zebranie grupy, a dopiero ustalenie harmonogramu spotkań.
6. Jak Pan Dyrektor ocenia efektywność zajęć dodatkowych organizowanych w szkole?
Na poziomie dobrym. Niewielu nauczycieli spośród 32 prowadzących zajęcia z uczniem
zdolnym może pochwalić się osiągnięciami – wysokimi lokatami uczniów w konkursach
i olimpiadach przedmiotowych oraz dobrymi i bardzo dobrymi wynikami z egzaminu
maturalnego. Aby pozostali nauczyciele mogli dorównać kolegom, powinni pamiętać
o skutecznym motywowaniu uczniów do zajęć, o przekazywaniu informacji o konkursach
i olimpiadach na bieżąco oraz o atrakcyjnych formach i metodach prowadzenia zajęć.
Ponadto, w każdym zespole przedmiotowym powinna mieć miejsce wymiana doświadczeń w
ramach WDN.
REZULTATY EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ I WNIOSKI DO DALSZEJ PRACY
Sformułowanie odpowiedzi na pytania kluczowe
1. Czy szkoła zapewnia uczniom uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych?
2. Czy oferta zajęć pozalekcyjnych jest zróżnicowana i wynika z potrzeb uczniów?
3. Czy uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach organizowanych przez szkołę?
4. Czy szkoła stwarza możliwość wyrównywania szans edukacyjnych wszystkim uczniom?
Pytanie 1: Czy szkoła zapewnia uczniom uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych?
a) nauczyciele przy planowaniu zajeć z $ 42 i innych biorą pod uwagę powyższe
czynniki.
b)
Pytanie 2. Czy oferta zajęć pozalekcyjnych jest zróżnicowana i wynika z potrzeb
uczniów?
• oferta zajęc pozalekcyjnych uwzglednia sugestie uczniów i rodziców,szkoła oferuje dużą
ilość zajęć dydaktyczno –wyrównawczych, uczniowie mają do dyspozycji wiele kół
zainteresowań,
• dla uczniów z orzeczeniami o niepełnosprawności intelektualnej organizowane są zajęcia
dydaktyczno –wychowawcze,
• uczniowie i rodzicestwierdzili, że oferta zajęć pozalekcyjnych jest dostosowana do potrzeb
edukacyjnych uczniów,
• uczniowie uczestniczyli w zajęciach w ramach projektu „ Klucz to edukacja” dzięki czemu
rozwijali swoją wiedzę w poszczególnych przedmiotach, ale także uczestniczyli w
wycieczkach krajoznawczych , lekcjach muzealnych, wyjazdach do teatru,
• w szkole działają współtworzone przez uczniów: Samorząd Uczniowski, radiowęzeł, gazetki
szkolne „ Agrafka”, „ Przygoda z matmą”, „ Regulus”
• zajęcia pozalekcyjne obejmują również działania uczniów w Szkolnym Klubie Europejskim
„ Eurolandia”,
• w szkole prowadzone są działania w ramach wymiany międzynarodowej Comenius
• w szkole działa Klub Wolontariusza
Pytania 3. Czy uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach organizowanych przez szkołę?
• uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych, świadczy o tym liczba uczniów
uczęszczających na te zajęcia,
• wielu uczniów uczestniczy w kilku wybranych przez siebie zajęciach dodatkowych,
• uczniowie klas trzecich motywują swój udział w zajęciach dodatkowych chęcią jak
najlepszego napisania egzaminu gimnazjalnego,
Pytanie 4. Czy szkoła stwarza możliwości wyrównywania szans edukacyjnych wszystkim
potrzebującym uczniom?
• szkoła umożliwia wyrównywanie szans edukacyjnych dzięki bogatej ofercie zajęć
pozalekcyjnych,
• nauczyciele prowadzą zajęcia
dydaktyczno –wyrównawcze dla uczniów słabych,
dyslektycznych oraz o obniżonych wymaganiach edukacyjnych,
• dla uczniów zdolnych nauczyciele prowadzą zajęcia przygotowujące ich do konkursówi
olimpiad przedmiotowych, przygotowują dla nich materiały wychodzące poza materiały
omawiany na lekcjach, a rozwijający ich zainteresowania,
• większość ankietowanych uczniów i rodziców stwierdziła, że uczestnictwo w zajęciach
pozalekcyjnych ma pozytywny wpływ na wyniki nauczania
2. WNIOSKI Z BADAŃ –SŁABE I MOCNE STRONY
Mocne strony:
• bogata i różnorodna oferta zajęć dodatkowych,
• zajęcia poza lekcyjne pomagają wyrównywać szanse edukacyjne młodzieży,
• motywowanie uczniów do uczestnictwa w zajęciach dodatkowych przez zespoły powołane
dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych,
• respektowane są zalecenia poradni psychologiczno –pedagogicznej w stosunku do uczniów,
którzy maja orzeczenia z tej poradni,
• nauczyciele w miarę możliwości indywidualizują pracę z uczniem ijego potrzeby
edukacyjne,
• liczebność grup na zajęciach dodatkowych umożliwia lepszy kontakt z uczniem,
• nauczyciele w trakcie zajęć dodatkowych nie tylko powtarzają, utrwalają wiedzę uczniów,
ale również rozbudzają ciekawość i zainteresowania uczniów,
• szkoła bierze udział w różnych projektach unijnych,
• duża liczba zajęć sportowych i rekreacyjnych utrwala w uczniach postawę zdrowego trybu
życia,
• nauczyciele rozwijają w uczniach postawy społeczne poprzez działalność w Klubie
Wolontariusza, w Szkolnym KoleEuropejskim, pracy w Samorządzie Uczniowskim,
radiowęźle, sklepiku szkolnym,
• dobrze przygotowana i wykształcona kadra pedagogiczna
Słabe strony:
• część zajęćodbywa się w tym samym czasie, co powoduje, że uczniowie nie mogą
uczestniczyć we wszystkich zajęciach, którymi są zainteresowani,
• nie można dostosować planu lekcji i harmonogramu dowozów i odwozów do wszystkich
zajęć pozalekcyjnych
• niektórzy uczniowie czują nacisk ze strony nauczyciela, aby uczestniczyć w zajęciach
dodatkowych,
2. WNIOSKI DO DALSZEJ PRACY
• należy dalej utrzymywać dużą ilość zajęć pozalekcyjnych,
• rozkład zajęć pozalekcyjnych dostosowywać do planu lekcji i harmonogramu dowozów,
• zadbać by grupy na zajęciach dodatkowych nie był bardzo liczne,
• zachęcać uczniów zdolnych i słabych do uczestnictwa w zajęciach dodatkowych ,
• utrzymywać dobry poziom kadry nauczycielskiej poprzez udział w szkoleniach,
• poprawić współpracę z uczniami i rodzicami niezadowolonymi z zajęć dodatkowych
• w następnym roku szkolnym uwzględnić w planach pracy szkoły zajęcia wymienione przez
uczniów te które aktualnie nie są jeszcze realizowane,należy na bieżącao monitorować
prowadzone zajęcia,
• wnioski z monitoringu należy uwzględniać przy planowaniu przy w następnym roku
szkolnym,
• analizować przyczyny niezadowolenia uczniów i rodziców z oferty i sposobu prowadzenia
zajęć dodatkowych.
Przedmiotem ewaluacji była identyfikacja potrzeb i oczekiwań uczniów i rodziców w zakresie
oferty zajęć pozalekcyjnych
Postawiono następujące pytania kluczowe:
5. Czy szkoła zapewnia uczniom uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych?
6. Czy oferta zajęć pozalekcyjnych jest zróżnicowana i wynika z potrzeb uczniów?
7. Czy uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach organizowanych przez szkołę?
8. Czy szkoła stwarza możliwość wyrównywania szans edukacyjnych wszystkim
uczniom?
W szkole funkcjonuje bardzo szeroka i różnorodna oferta zajęć pozalekcyjnych. Potwierdzają
to dane, zawarte w harmonogramie i dziennikach zajęć pozalekcyjnych oraz nauczyciele i
dyrektor szkoły w wywiadzie. Zajęcia pozalekcyjne są prowadzone przez 0 nauczycieli w
szkole, co stanowi 0% wszystkich nauczycieli. Wśród zajęć dodatkowych należy wymienić
zajęcia wyrównawcze z języka polskiego, języka angielskiego, języka niemieckiego,
matematyki, chemii, fizyki, historii, a także zajęcia rozwijające zainteresowania i zdolności,
takie jak koła przedmiotowe, chór szkolny, szkolny klub europejczyka, szkolny klub
esperanto, koło plastyczne, koło recytatorskie. Ponadto młodzież uczestniczyła licznie w
projektach „ Zagrajmy o sukces” i „Poczytaj mi przyjacielu” oraz mogła realizować się na
zajęciach sportowych z gier zespołowych (piłka siatkowa, koszykowa i nożna), pływania,
współczesnych form tanecznych, wioślarstwa.
III. Podsumowanie
Uzyskane w przeprowadzonej ewaluacji wyniki pozwalają na sformułowanie następujących
wniosków w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych w szkole:
Mocne strony
I Zarówno uczniowie , jak i rodzice są dobrze zorientowani w ofercie zajęć pozalekcyjnych
w szkole.
I Liczna grupa uczniów (69% ankietowanych) uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych
różnego rodzaju.
I Ponad 60% ankietowanych uczniów i 70% rodziców dobrze lub bardzo dobrze ocenia
ofertę zajęć pozalekcyjnych.
I Niewielu ankietowanych uczniów określiło zajęcia pozalekcyjne jako stresujące, nudne lub
nieprzydatne.
I Zdaniem 80% uczniów zajęcia pozalekcyjne rozwijają zainteresowania lub pozwalają
przezwyciężać trudności w nauce.
I Zdecydowana większość nauczycieli (80%) i prawie wszyscy rodzice uważają, że zajęcia
pozalekcyjne przynoszą zamierzony efekt.
I Wysoka frekwencja na zajęciach sportowych (78%).
Słabe strony
I Jednym z głównych powodów nie uczęszczania na zajęcia pozalekcyjne są
nieodpowiadające terminy odbywania się zajęć. Ponad połowa uczniów nie uczęszczających
na żadne zajęcia dodatkowe wskazuje na tą przyczynę.
I Niska frekwencja odnotowana na zajęciach wyrównawczych (44%).
IV. Rekomendacje
1. Ustalając terminy prowadzenia zajęć pozalekcyjnych należy je w miarę możliwości
dopasować do tygodniowego rozkładu zajęć uczniów i ich preferencji. Nauczyciele
powinni kontynuować współpracę w zakresie ustalania terminów zajęć, aby umożliwić
jak największej liczbie uczniów uczestniczenie w nich.
2. Należy zachęcać uczniów do systematycznego uczestnictwa w zajęciach wyrównawczych
oraz podejmować działania, które wpłyną na zwiększenie frekwencji na tych zajęciach
(urozmaicenie tematyki, metod pracy, itp.).
V. Załączniki
1. Ankieta dla ucznia.
2. Ankieta dla rodzica.
3. Ankieta dla nauczyciela.
4. Arkusz rozmowy indywidualnej z dyrektorem.