124 Miller.qxp

Transkrypt

124 Miller.qxp

Fizjoterapia Polska
STUDIUM PRZYPADKU / CASE STUDY
1
Oddzia³ Rehabilitacji III Miejskiego Szpitala, £ódŸ
Dzia³ Rehabilitacji Medycznej, SP ZOZ, Zgorzelec
3
Wydzia³ Rehabilitacji, AWF, Warszawa
1
Rehabilitation Department, III Municipal Hospital, £ódŸ
2
Medical Rehabilitation Department, Rehabilitation Centre, Zgorzelec
3
Faculty of Rehabilitation, Academy of Physical Education, Warszawa
tio
np
roh
ibit
2
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
Wczesna rehabilitacja po udarze mózgu
i przebytym przeszczepie serca
Early post stroke rehabilitation after heart
transplantation
ibu
-d
istr
STRESZCZENIE
on
al
us
eo
nly
Udar mózgu jest pierwsz¹ przyczyn¹ niepe³nosprawnoœci, najczêœciej dotyczy osób po 60 roku ¿ycia, stwarza on ryzyko wystêpowania schorzeñ dodatkowych, zwi¹zanych nie tylko z uk³adem sercowo-naczyniowym. Wieloœæ i nasilenie tych
schorzeñ jest czêsto przeciwwskazaniem do wczesnej rehabilitacji po udarze mózgu. Rzadkim przypadkiem jest chory
po przeszczepie serca leczony w ramach wczesnej rehabilitacji neurologicznej po udarze niedokrwiennym mózgu. Celem
pracy jest prezentacja wczesnej rehabilitacji poudarowej w przypadku 53-letniego chorego po przeszczepie serca w 2000
roku z powodu kardiomiopatii zastoinowej.
Chory by³ badany czterokrotnie: w 3, 6, 9 i 15 tygodniu od udaru mózgu. W badaniu oceniano si³ê miêœniow¹ niedow³adnych koñczyn wg. skali Lovetta, stopieñ nasilenia napiêcia miêœniowego wg. skali Ashwortha. Prowadzono ocenê funkcjonaln¹ w skali Barthel oraz stopieñ koniecznoœci korzystania z opieki osoby drugiej w skali Rankina. Praca przedstawia indywidualny schemat postêpowania rehabilitacyjnego podzielony na dwa etapy: fazê wczesn¹ (0-6 tydzieñ) i przejœciow¹ (69 tydzieñ) dostosowane do aktualnego stanu neurologicznego i kardiologicznego chorego. Zasadnicza poprawa po zastosowanym leczeniu w zakresie odzyskiwanych funkcji ruchowych nast¹pi³a do 9 tygodnia od wyst¹pienia udaru. Praca przedstawia pozytywne wyniki wczesnej rehabilitacji poudarowej, po operacji transplantacji serca. W œwietle uzyskanych wyników
cenna staje siê wymiana doœwiadczeñ dotycz¹cych rehabilitacji chorych z nietypowym wywiadem.
pe
rs
SUMMARY
is c
op
y is
for
Brain stroke is the leading cause of disability, and usually affects people after 60. At this age, the risk of concomitant diseases, affecting not only the cardiovascular system is high. The number and intensity of the diseases are often contraindications for early post stroke rehabilitation.
Patients after brain stroke and heart transplantation are rare cases. The aim of the study was to present the effectiveness of early post-stroke rehabilitation in case of the 53-year-old man who underwent heart transplantation in 2000, due to
congestive cardiomyopathy. The patient was examined 4 times during the 3rd,6th, 9th and 15th week after the stroke. The
test examined muscle strength in Lovett scale and the grade of muscle tone in Ashworth scale. A functional test was performed in Barthel scale and the extent of requiring care and attention – in Rankin scale. The paper presents an individual
diagram of physiotherapeutic procedures divided into two stages: the early stage (0-6 weeks) and the transient stage (6-9
weeks), adjusted to the patient's actual neurological and cardiological state. Basic recovery after physiotherapeutic treatment was obtained before the 9th week. Patients after heart transplantation can be successfully treated by rehabilitation. A
substantial progress in medicine obligates to exchange information about rehabilitation treatment of patients with untypical
concomitant diseases.
Liczba s³ów/Word count: 2535
Tabele/Tables: 1
Adres do korespondencji / Address for correspondence
El¿bieta Miller
£ódŸ ul. £y¿wiarska 31
tel.: (0-42) 688-87-70, fax: (0-42) 67-61-774, e-mail: [email protected]
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
S³owa kluczowe: udar mózgu, przeszczep serca, rehabilitacja poudarowa
Key words: brain stroke, heart transplantation, post stroke rehabilitation
Ryciny/Figures: 0
Piœmiennictwo/References: 10
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
18.10.2006 r.
16.02.2007 r.
-
ed
.
El¿bieta Miller1(A,B,C,D,E,F,G), Zbigniew Œliwiñski2(A,G),
Anna Cabak3(D,E)
Zaanga¿owanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piœmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
-
-
© MEDSPORTPRESS, 2007; 3(4); Vol. 7, 351-354
351
BACKGROUND
Brain stroke most often concerns people over 60 [1,2,3,
4,5] and entails the risk of concomitant diseases. affecting
not only the cardiovascular system. The number and intensity of such diseases is often contraindication for early rehabilitation after brain stroke [[6]. A history of cardiological or oncological conditions may be problematic, not only for disease
qualification, but also for potential rehabilitation treatment.
Patients after heart transplantation, undergoing early
neurological rehabilitation treatment after ischemic brain
stroke are rare cases. In Poland in 2004 105 heart transplantations were performed. Presently, in Poland, the results of heart transplantation are very good [7].
tio
np
roh
ibit
ed
.
WSTÊP
Udar mózgu najczêœciej dotyczy osób po 60 roku ¿ycia
[1,2,3,4,5], stwarza ryzyko wystêpowania dodatkowych
schorzeñ, zwi¹zanych nie tylko z uk³adem sercowo-naczyniowym. Wieloœæ i nasilenie tych schorzeñ jest czêsto przeciwwskazaniem do wczesnej rehabilitacji po udarze mózgu
[6]. Wspó³istniej¹cy obci¹¿ony wywiad kardiologiczny lub
onkologiczny mo¿e stanowiæ problem nie tylko kwalifikacji,
lecz tak¿e mo¿liwoœci leczenia usprawniaj¹cego.
Rzadkim przypadkiem jest chory po przeszczepie serca
leczony w ramach wczesnej rehabilitacji neurologicznej po
udarze niedokrwiennym mózgu. W Polsce w roku 2004 zosta³o wykonanych 105 zabiegów transplantacji serca. Obecnie
w Polsce wyniki transplantacji serca s¹ bardzo dobre [7].
CASE DESCRIPTION
A 53-year old male patient underwent heart transplantation in 2000, due to congestive cardiomyopathy. The
patient's circulatory system efficiency was rated II/III
according to NYHA scale, cardiac ejection fraction was
55%, and he had a malignant tumour of the urinary bladder
removed in 2004 . He was admitted to the Neurology
Department of K. Jonscher Hospital in £ódŸ because of left
limb paresis, where he stayed from 23.04 to 15.05.2006.
Computer tomography revealed large ischemic area in the
right temporal- parietal lobe. Rehabilitation treatment started on the third day following the stroke. Then the patient
was referred to Rehabilitation Department for early neurological rehabilitation. He was treated from 15.05 to
30.06.2006. The patient was examined four times during
the third, sixth, ninth and fifteenth week after brain stroke.
The study evaluated muscle force in the lower limbs
according to Lovett scale (norm from 0 to 5) and the degree
of muscle tone intensity according to Ashworth scale.
Functional evaluation was conducted in Barthel scale from
1 to 10 points. The score comprised the ability to perform
10 different everyday life activities – getting dressed, having meals, walking etc. Rankin's scale evaluated the
necessity of assistance – 0 – no need, the return to normal
lifestyle to 5 – the necessity of constant care and other people's assistance.
The patient underwent internal examination and the
results were as follows: cardiac action - 100 bpm (normal
value for heart transplant), after physical effort - 130 bpm.
Post-exercise ECG record, carried out several times,
revealed no pathological changes. Besides, basic laboratory tests were conducted, and their results were normal.
The aim of rehabilitation was reaching the highest possible
levels of self-sufficiency of this patient, enabling his independent functioning at home, with the family.
Rehabilitation procedure comprised the following
stages:
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
us
eo
nly
-d
istr
ibu
OPIS PRZYPADKU
53-letni chory po przeszczepie serca w 2000 roku z powodu kardiomiopatii zastoinowej i wydolnoœci¹ kr¹¿enia
ocenian¹ na II/III wg skali NYHA, frakcj¹ wyrzutow¹ serca 55% oraz po usuniêciu guza z³oœliwego pêcherza moczowego w 2004 r. Przyjêty do Oddzia³u Neurologii Szpitala im. K. Jonschera w £odzi z powodu bezw³adu koñczyn
lewych, gdzie przebywa³ w dniach 23.04-15.05.2006. W badaniu tomografii komputerowej – rozleg³y obszar niedokrwienny w prawym p³acie skroniowo-ciemieniowym. Rehabilitacjê rozpoczêto w 3 dobie od wyst¹pienia udaru. Nastêpnie pacjent zosta³ przeniesiony do Oddzia³u Rehabilitacji w ramach wczesnej rehabilitacji neurologicznej. Leczony by³ w dniach 15.05-30.06.2006. Chory by³ badany
4-krotnie w 3,6,9 i 15 tygodniu po wyst¹pieniu udaru mózgu. W badaniu oceniano si³ê miêœniow¹ koñczyn wg skali Lovetta (0 – 5-norma), stopieñ nasilenia napiêcia miêœniowego w skali Ashwortha. Prowadzono ocenê funkcjonaln¹ w skali Barthel, od 0 do 10 punktowano mo¿liwoœæ
wykonywania 10 ró¿nych czynnoœci ¿ycia codziennego,
np. ubierania siê, spo¿ywania posi³ków, chodzenia itp. Stopieñ koniecznoœci korzystania z opieki osoby drugiej ocenia³a skala Rankina od 0 – brak potrzeby opieki, pe³en powrót do ¿ycia w spo³eczeñstwie do 5 – koniecznoœæ sta³ej
opieki i pomocy osoby drugiej.
Chory by³ badany internistycznie: akcja serca miarowa 100/min (jest to norma dla serca transplantowanego),
po wysi³ku fizycznym 130/min. Kilkakrotne, równie¿ powysi³kowe badanie EKG nie wykazywa³o zmian patologicznych. Wykonano równie¿ podstawowe badania laboratoryjne, które nie odbiega³y od normy.
Dla chorego opracowano indywidualny program leczenia usprawniaj¹cego.
Celem prowadzonego leczenia usprawniaj¹cego by³o
uzyskanie mo¿liwie najwiêkszej samodzielnoœci ¿yciowej
daj¹cej mo¿liwoœæ powrotu do ¿ycia w domu i rodzinie.
Postêpowanie usprawniaj¹ce przebiega³o w nastêpuj¹cych fazach:
Th
Faza wczesna (0-6 tydzieñ)
1. Terapia u³o¿eniowa: oparta na metodzie Bobath.
2. Kompensacja zespo³u zaniedbania: zabiegi powinny byæ
wykonywane po stronie niedow³adnej, tak¿e rozmowa,
-
-
-
-
-
Miller E. i wsp., Rehabilitacja poudarowa u pacjenta po przeszczepie serca
352
Early phase (0-6 week)
1. Positioning therapy based on Bobath method.
2. Compensation of negligence syndrome: procedures
should be performed at the site of paresis, it also con-
sists in talks and caring procedures. Head slightly
turned towards the side of paresis.
3. Optimal muscle activity – using exteroreceptive and
proprioceptive stimuli.
4. The highest possible trunk activity – exercises: turn
from a supine position to a lateral recumbent position,
moving from a supine position to sitting, trunk stretching in order to maintain an unburdening position. Improvement of balanced reactions in different positions.
Faza przejœciowa (6-9 tydzieñ)
1. Poprawa kontroli g³owy i tu³owia przy odruchach wstawania i podpierania siê w ró¿nych pozycjach wyjœciowych i momentach ruchu.
2. Zabiegi aktywizuj¹ce miêœnie – krótka 1-2 min. krioterapia.
3. Reedukacja miêœni metod¹ proprioceptywnego torowania nerwowo-miêœniowgo (PNF) – pobudzenie proprioceptywne przez zastosowanie oporu. PNF zak³ada
dzia³anie bezpoœrednie na usprawnian¹ czêœæ cia³a lub
poœrednie przy wykorzystaniu synergii [8-10].
4. Nauka chodzenia: æwiczenia równowa¿ne w pozycji
stoj¹cej, przemieszczanie ciê¿aru, kontrolowanie kolana (unikanie nadmiernego wyprostu).
5. Bezbolesny bark: krioterapia, æwiczenia izometryczne
obrêczy barkowej.
6. Usprawnianie czynnoœci ¿yciowych.
7. Poprawa funkcji kognitywnych – poprawa zdolnoœci zapamiêtywania i uczenia siê, orientacja przestrzenna,
koncentracja, logiczne myœlenie, rozumienie mowy i czytania, planowanie czynnoœci, rozwi¹zywanie problemów.
Transitional phase (6-9 week)
1. Improvement of head and trunk control with standing
up and leaning reflexes in different baseline positions
and moments of movements.
2. Muscle activating procedures , brief – 2 min. cryotherapy.
3. Muscle reeducation – the method of proprioceptive neuromuscular facilitation (PNF) – proprioceptive stimulation using resistance. PNF implies a direct effect on the
improved part of the body or an indirect effect using
synergy [8,9,10].
4. Learning to walk: balancing exercises in a standing
position, weight shift, knee control (avoiding excessive
stretching).
5. Painless shoulder: cryotherapy, isometric exercises of
the shoulder girdle.
6. Improvement of everyday life activities.
7. Improvement of cognitive functions – improvement of
the ability to memorize and learn, spatial orientation,
concentration, logical thinking, understanding speech
and reading, activity planning, problem solving.
us
eo
nly
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
zabiegi pielêgnacyjne. G³owa lekko obrócona w kierunku strony niedow³adnej.
3. Optymalna aktywnoœæ miêœni – zastosowanie bodŸców
ekstero- i proprioceptywnych.
4. Mo¿liwie najwiêksza aktywnoœæ tu³owia – æwiczenia obrotu z le¿enia na plecach do le¿enia na boku, przemieszczanie siê z pozycji le¿¹cej na plecach do siedz¹cej, wyprostowanie tu³owia w celu utrzymania pozycji
odci¹¿aj¹cej. Usprawnianie reakcji równowa¿nych
w ró¿nych pozycjach.
WYNIKI
Th
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
W badaniu przeprowadzonym 3 tyg. po udarze rehabilitacja pacjenta by³a na etapie pionizacji przy³ó¿kowej z pomoc¹ fizjoterapeuty, pacjent z niewielk¹ pomoc¹ przyjmuje
pozycjê siedz¹c¹ i utrzymuje j¹ dowolnie d³ugo. Wystêpuje
ograniczenie krañcowego zakresu ruchu w stawie barkowym lewym oraz w odcinku szyjnym krêgos³upa, ograniczone sk³ony boczne i rotacje lewostronne, trudnoœci z wodzeniem ga³ek ocznych w stronê lew¹, zaburzenia propriocepcji koñczyn lewych, zwi¹zane najprawdopodobniej z zespo³em zaniedbania po³owiczego. Wystêpowa³y cechy zespo³u depresyjnego.
W 6 tyg. po udarze rehabilitacja uwzglêdnia³a naukê
chodzenia za pomoc¹ czwórnoga, z pomoc¹ fizjoterapeuty. Nadal wystêpowa³y cechy zespo³u zaniedbania po³owiczego. Nast¹pi³a poprawa stanu psychicznego, wiêksza
motywacja do dzia³añ.
W 9 tygodniu od udaru chory chodzi³ samodzielnie za
pomoc¹ czwórnoga, w ³usce DAFO (zabezpieczaj¹cej opadaj¹c¹ stopê) w obrêbie sali, korytarza. Bez cech zespo³u
zaniedbania po³owiczego.
Kontrolne badanie w Poradni Rehabilitacji zosta³o wykonane 15 tygodni po udarze mózgu. Chory przebywa³ w domu pod opiek¹ rodziny, æwiczy³ samodzielnie wyuczony
w Oddziale schemat, uzyskuj¹c chód samodzielny równie¿
w terenie za pomoc¹ kuli ³okciowej, z zachowan¹ symetri¹
RESULTS
During the examination conducted three weeks following the stroke, the patient's rehabilitation was at the stage
of verticalisation next to the bed, assisted by a physiotherapist; the patient with a little help assumes a sitting position
and maintains it for a relatively long time. The extreme
movement range is limited in the left shoulder joint and
cervical spine, lateral bows and unilateral rotations are also
limited, the patient experiences difficulties with moving eyeballs to the left, associated most probably with the syndrome of semi-negligence. The trait of depressive syndrome
occurred. directed gazing, proprioception disorders in left
lower extremities, probably connected with semi-negligence syndrome; Traits of depression syndrome occurred.
6 weeks following the stroke, rehabilitation treatment
included learning to walk, aided by a walking frame, with physiotherapist's assistance. Still, some symptoms of semi-negligence syndrome occurred. Improvement in mental condition
occurred and motivation to undertake actions was higher.
During the 9th week following the stroke, the patient
walked by himself, aided by a walking frame in DAFO
(Dynamic Ankle Foot Orthotics) braces (protecting the
dropping foot) in the room and hall. No traits of semi-negligence syndrome.
The control examination was performed at the Rehabilitation Clinic 15 weeks after brain stroke. The patient was at
-
-
-
-
-
Miller E. et al., Post stroke rehabilitation after heart transplantation
353
tio
np
roh
ibit
ed
.
Tab. 1. Wyniki badañ kontrolnych
Fig. 1. Results of control examinations
ibu
nly
eo
CONCLUSIONS
us
al
on
pe
rs
PIŒMIENNICTWO / REFERENCES
1. The results of early post-stroke rehabilitation were good
in the patient after heart transplantation
2. Basic improvement of function regaining occurred before the 9th week after stroke.
3. The suggested treatment is a verified way of rehabilitation in patients after brain stroke with additional disorders.
4. Exchange of experience concerning rehabilitation of
patients with atypical history may facilitate rehabilitation
process.
is c
op
y is
for
1. Domka E, Myjkowska E, Kwolek A. Ocena czêstoœci wystêpowania powik³añ u pacjentów rehabilitowanych z powodu udaru
mózgu. Neurol Neurochir Pol. 2005; 39: 300-309.
2. Partridge C, Morris L, Edwards S. Recovery from physical destability after stroke: Profiles for diffrent levels of starting severity. Clin Reh 1993; 7: 210-7.
3. Pound P, Bury M, Gompertz P, Ebrahim S. Views of survivors of stroke on benefits of physiotherapy. Quality in Health Care 1994; 3: 69-74.
4. Ashburn A, Partridge C, De Souza L. Physiotherapy in the rehabilitation of stroke: A review. Clin Reh 1993; 7: 337-45.
5. Jackson J, Approaches to neurological rehabilitation by physiotherapists. Br J of Ther and Reh. 1994; 1: 71-4.
6. Keren O, Motin M, Heinemaa A, O'Reilly C, Bode R. Relationship between rehabilitation therapies and outcome of stroke patients in Israel: apreliminary study. Isr Med. Assoc J. 2004; 6: 736-41.
7. Dziewanowski K, Busz-Papie¿ B, Kurowski M, Kopeæ E. Nefropatia pocyklosporynowa u chorych po przeszczepie serca – istotny problem kliniczny. Kardiol Pol 2006; 64: 522-525.
8. Deutsch A, Granger CV, Heinemann AW, Fiedler R. Poststroke rehabilitation: outcomes and reimbursement of inpatient rehabilitation facilities and subacute rehabilitation programs Stroke 2006; 37: 1477-82.
9. Deutsch A, Granger CV, Fiedler R. Outcomes and reimbursement of inpatient rehabilitation facilities and subacute rehabilitation programs for Medicare beneficiaries with hip fracture. Med Care 2005; 43: 892-901.
10. Klimaszewska K, Krajewska – Ku³ak E, Jankowiak B, Rolka H. Charakterystyka usprawniania chorych na udar mózgu w poszczególnych okresach rehabilitacji. An Acad Med Sile 2006; 60: 1.
Th
-
WNIOSKI
1. U chorego po transplantacji serca uzyskano dobre wyniki wczesnej rehabilitacji poudarowej.
2. Zasadnicza poprawa odzyskiwania funkcji nast¹pi³a
do 9 tygodnia od wyst¹pienia udaru.
3. Zaproponowane postêpowanie stanowi sprawdzony
sposób usprawniania pacjentów po udarze mózgu
z dodatkowymi schorzeniami.
4. Wymiana doœwiadczeñ dotycz¹cych rehabilitacji chorego z nietypowym wywiadem, mo¿e u³atwiæ proces
usprawniania.
-
home and his family looked after him. He exercised the
scheme learned at the hospital ward by himself, with the
aid of a crouch, maintaining symmetry of lower limb burdening in a standing position. He regained partial function of the
affected foot, and trace active movements of the arm.
At the same time significant painfulness and motion
range limitation was observed in the shoulder joint and the
increase in spasticity, particularly in the arm and foot.
The patient's mental condition improved and there were
no traits of depression syndrome. The patient was able to
perform many daily living activities, he started shopping at
the local store.
-d
istr
obci¹¿ania koñczyn dolnych w pozycji stoj¹cej. Nast¹pi³
czêœciowy powrót funkcji stopy, œladowe ruchy czynne rêki.
Jednoczeœnie obserwowano znaczn¹ bolesnoœæ i ograniczenie zakresu ruchu w stawie barkowym lewym oraz wzrost
spastycznoœci szczególnie w obrêbie rêki i stopy.
Wyst¹pi³a poprawa stanu psychicznego, brak cech zespo³u depresyjnego, chory zacz¹³ wykonywaæ wiele czynnoœci domowych, samodzielnie wychodziæ do pobliskiego
sklepu.
Wyniki badañ kontrolnych przedstawia Tabela 1.
-
-
-
Miller E. i wsp., Rehabilitacja poudarowa u pacjenta po przeszczepie serca
354

124 Miller.qxp

Transkrypt

Podobne dokumenty

This copy is for personal use only

FULL TEXT - Medycyna Sportowa

raphical - Graphical Stroke

This copy is for personal use only

This copy is for personal use only

Present-day challenges for resocializational theory and practice

FULL TEXT - Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

neuromove badania kliniczne