Lech Wałęsa zuch, starczy na tych dwóch

WOS i matematyka – dziś,geografia i biologia – jutro
gazety
1,50 zł cena
6,99 zł cena gazety i płyty
(w tym 7% VAT)
(w tym 22% VAT)
WTOREK
30 września 2008
NR 229. 5839
NAKŁAD 460 TYS.
4
REDAKTOR PROWADZĄCY
ŁUKASZ LIPIŃSKI
WYDAJE AGORA SA, NUMER INDEKSU
4. tom „LITERATURA I SZTUKA. WIEK XX”
Nowa lista zawodów – s. 20
40-latek
Kultowy serial PRL
Dziś płyta 3.
AMERYKAŃSKA RULETKA
Izba Reprezentantów USA odrzuciła wczoraj rządowy plan ratowania banków. Giełdy na Wall Street znalazły się
na krawędzi załamania. Indeks Dow Jones stracił 777 punktów, najwięcej w historii. Kryzys dopadł też Europę
MACIEJ SAMCIK
11
DEKALOG WIEDZY
Dla finansistów zWall Street wczorajsza decyzja to był prawdziwy szok.
Indeks Dow Jones błyskawicznie
spadł o prawie 7 proc., a S&P 500
nawet o 9 proc.!
Tego się nikt nie spodziewał. Izba
Reprezentantów Kongresu USA odrzuciła plan ratunkowy sekretarza
skarbu Henry’ego Paulsona, który
miał uruchomić 700 mld dol. z państwowej kasy na ratowanie banków.
Plan pogrzebali sceptycy obu partii
–i Demokratycznej, iRepublikańskiej.
Poparło go tylko 205 reprezentantów,
przeciwko było 228.
Wprawdzie wielu ekonomistów
zawzięcie krytykowało pomysł przeznaczenia pieniędzy podatników
na naprawianie błędów lekkomyślnych bankierów, ale spójnej alter-
W SKRÓCIE
Kurator w PZPN
11Na wniosek ministra sportu Try-
Ceny „Gazety Wyborczej”: D – 1,80 ¤; DK – 16 DKK;
GB – 1,20 GBP; L – 1,80 ¤; N – 18 NOK; P – 2,5 ¤; S – 20 SEK
bunał Arbitrażowy przy PKOl wprowadził kuratora do Polskiego Związku Piłki Nożnej. Władze europejskiego futbolu są zaskoczone.
– Czekamy na raport od PZPN.
Kiedy wszystko będziemy wiedzieć,
skonsultujemy się z FIFA (światowa federacja piłkarska). Jest wiele
możliwości: wyrzucenie Polski z eliminacji mundialu 2010, polskich
zespołów z europejskich pucharów,
a także odebranie Euro 2012 – powiedział „Gazecie” William Gaillard, doradca Michela Platiniego,
szefa europejskiej federacji piłkarskiej.
Kuratorem związku został karnista Robert Zawłocki. Już odwołał zapowiadane na 30 października wybory nowego prezesa
– s. 31
MÓJ BIZNES. Od dziś co wtorek
z „Gazetą” dodatek dla tych, którzy
prowadzą firmy lub dopiero zamierzają otworzyć własny biznes.
KUBA LEŻY W GRUZACH
R
E
K
L
A
– s. 11
M
natywy dla planu Paulsona nikt nie
przedstawił. I nikt nie wie, co się teraz stanie. Czarny scenariusz to upadki kolejnych banków i dotkliwe straty inwestorów giełdowych. Optymistyczny – szybkie uchwalenie nowego planu pomocy.
Prezydent Bush tuż po fatalnym dla
niego głosowaniu oświadczył, że jest
„głęboko rozczarowany”. Wcześniej
mówił: –Jeśli nie będzie tych pieniędzy,
wszystko szlag trafi.
Wczoraj natychmiast zwołał sztab
doradców, by zastanowić się co teraz.
Nawet demokratyczny kandydat na
prezydenta Barack Obama wydawał
się zaskoczony. –Ufam, że Kongres ostatecznie poprze oddłużenie banków
– oświadczył.
Kryzys finansowy uderzył wczoraj
wEuropę. Wweekend rządy Belgii, Holandii i Luksemburga kosztem 11,2 mld
euro uratowały przed bankructwem
belgijski bank Fortis. Wczoraj nad przepaścią stanął monachijski Hypo Real
Estate zajmujący się udzielaniem kredytów hipotecznych. Bank centralny
i banki komercyjne wyasygnowały na
jego ratowanie 35 mld euro.
Indeks Dow Jones
stracił prawie 7 proc.,
a Standard & Poor’s 500
aż 9 proc.
W Wlk. Brytanii splajtował wczoraj potężny bank hipoteczny Bradford
& Bingley. Wszystkie jego kredyty przejął brytyjski rząd. Klienci będą spłacali raty budżetowi państwa. Posiadacze
lokat nie stracą pieniędzy – majątek
banku przejmie hiszpański bank Santander.
– Skala strat europejskich banków
na złych kredytach jest dużo większa,
niż się wydawało. Nie wiadomo, w co
dokładnie zainwestowały banki, które
muszą sięgać po pomoc państwa – mówi Marcin Borowiec, główny ekonomista banku Pekao.
Wieści okolejnych upadających bankach wywołały panikę na europejskich
giełdach, które zakończyły handel, zanim dotarły fatalne wieści z USA. Inwestorzy zastanawiali się, który bank będzie
następny. We Frankfurcie papiery Commerzbanku, właściciela polskiej grupy
BRE, runęły o prawie 23 proc. W Dublinie papiery banku AIB, który kontroluje nasz BZ WBK, zjechały o 17 proc.
– Myśleliśmy, że to koniec kryzysu.
Teraz pytanie brzmi, w ilu szafach odkryjemy jeszcze trupy – mówi Robert
Gwiazdowski z Centrum im. Adama
Smitha.
Nasi bankowcy zapewniają posiadaczy lokat, że ich pieniądze są bezpieczne. – Nie zainwestowaliśmy wżadne instrumenty finansowe amerykańskich
banków –uspokaja Jan Bujak, wiceprezes polskiego oddziału Fortis Banku.
Robert Gwiazdowski: –Mimo wszystko radziłbym nie trzymać w jednym
banku więcej pieniędzy, niż wynosi
suma chroniona przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. To równowartość
22,5 tys. euro, czyli ok. 75 tys. zł. 1
Trzy europejskie banki do nacjonalizacji,
giełdy pikują – s. 21;
Kowalski nie powinien się obawiać
– rozmowa z prof. Dariuszem Rosatim;
Czy twoje pieniądze są bezpieczne; Tom Wolfe:
„Gdzie się podziali Władcy Świata” – s. 22;
Krótka historia żarłocznego rekina – s. 23
Lech Wałęsa zuch, starczy na tych dwóch
SŁAWOMIR KAMIŃSKI
OGŁOSZENIE WŁASNE WYDAWCY
www.wyborcza.pl
Od dziś w sprzedaży
Emerytury pomostowe
NAM NI E JES T W S Z Y S T K O JEDNO
Dziś
Próbne testy maturalne
11Brama Stoczni Gdańskiej w Sierpniu 1980 r., rejestracja „Solidarności”,
podpisanie umowy Okrągłego Stołu,
przemówienie do połączonych izb Kongresu USA – to momenty z życia Lecha
Wałęsy nierozerwalnie złączone z historią Polski i „Solidarności”. I choćby przyszło i tysiąc nowych history-
ków, i choćby nie wiadomo, jak się wytężali, to nie zdołają wymazać z niej Lecha Wałęsy. Zawsze pozostanie dla nas
symbolem wielkiego społecznego i narodowego ruchu, który „zjadaczy chleba w anioły przerobił”.
Różnie to bywało wnaszych relacjach
zLechem. Jego wielki portret widniał na
okładce pierwszego numeru „Gazety
Wyborczej”, ale spieraliśmy się o „wojnę na górze” ijego prezydenturę. Jednak
dziś nie czas, by wspominać spory.
W 65. urodziny i 25. rocznicę przyznania Ci Pokojowej Nagrody Nobla
przyjmij, Lechu, od całej redakcji najlepsze życzenia. 1
Lech Wałęsa (na zdjęciu z żoną
Danutą) świętował wczoraj w Sali
Wielkiej Zamku Królewskiego.
Były fraszki: „Lech Wałęsa zuch,
starczy na tych dwóch” (marszałek
Bronisław Komorowski)
i przypomnienie, że „bohaterowie
czasów przełomów nie mają łatwo”
(abp Tadeusz Gocłowski) – s. 2, 4 i 18
A
KOMENTARZ
ŁUKASZENKA ZADRWIŁ Z EUROPY
WACŁAW RADZIWINOWICZ
GAZETA WYBORCZA
11
26986198
W niedzielę Białoruś wybierała nie
tyle parlament, ile między europejskimi dotacjami i zniesieniem sankcji a rosyjską rurą z tanim gazem
i ropą. Konkretnie wybierał, jak zawsze u naszych sąsiadów, jeden człowiek – Aleksander Łukaszenka.
Kampania była tylko probierzem
wskazującym, co wybrał. Jasne jest,
że rezultaty wszelkich głosowań u na-
szych sąsiadów z góry ustala Łukaszenka. Jasne jest też, że mógł wpuścić do swego kieszonkowego parlamentu paru opozycjonistów. Nie byliby w stanie w niczym mu zaszkodzić.
Cena żadna, a potencjalny zysk duży, bo to choćby inwestycje, których
Białoruś potrzebuje. Ale Łukaszenka
zagrał na nosie Europie. Do Izby Reprezentantów wpuścił tylko swoich
ludzi. Ten gest podoba się Moskwie,
która już mówi, że niedzielne wybory na Białorusi były przeprowadzone
wzorowo. I pewnie Mińsk dostanie teraz tani gaz i ropę.
Dyplomacja europejska, polski
MSZ i jego szef Radosław Sikorski, który w imieniu UE prowadził przedwyborcze negocjacje z szefem MSZ Białorusi, ponieśli klęskę. Kpina, z jaką
Łukaszenka skwitował te wysiłki, to
gorzka i przykra nauczka. Dowodzi,
że układy z dyktatorem nie mają sensu. Ale nie dowodzi tego, że na Białorusi trzeba postawić krzyżyk. Trzeba
zbliżać do Europy naród białoruski,
choćby starając się o wprowadzenie
ułatwień wizowych. Trzeba wspomagać białoruską opozycję. 1
Ani jeden kandydat opozycji
nie wszedł do parlamentu – s. 8-9
6lat
i do
szkoły
?
11 Alarm dla Warszawy. Połowa
podstawówek w stolicy nie ma
świetlic, a dwie trzecie ma za mało sal, żeby przyjąć sześciolatki do
pierwszych klas. Jeśli rząd wprowadzi reformę za rok, co najmniej połowa warszawskich szkół będzie
miała lekcje na dwie zmiany.
11Sejmowa awantura – s. 3
11Rodzicu, co myślisz o pomyśle
MEN? Zadaj pytanie minister Hall
na wyborcza.pl