Za konkurowanie z pracodawcą nawet bez umowy można stracić

Za konkurowanie z pracodawcą nawet bez umowy można stracić pracę
mec. Sławomir Paruch, Dziennik Gazeta Prawna, Akademia Prawa Pracy cz. 1398
Naruszenie przez pracownika umowy o zakazie konkurencji może uzasadniać rozwiązanie stosunku pracy. Czy
pracodawca może zwolnić pracownika prowadzącego działalność konkurencyjną, z którym umowa taka nie
została zawarta?
Odpowiedzi szukać należy w art. 100 k.p. określającym podstawowe obowiązki pracownika, w szczególności
dbałości o dobro zakładu pracy. Z tego obowiązku Sąd Najwyższy wyprowadza, w uzasadnionych przypadkach,
zakaz prowadzenia przez pracownika działalności konkurencyjnej. Choć obowiązek dbania o dobro pracodawcy
dotyczy wszystkich pracowników, a zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej zawiera się w tym
obowiązku, to jedynie w szczególnych wypadkach można stwierdzić, że zakaz ten ciąży na pracowniku nawet
gdy strony nie zawrą umowy o zakazie konkurencji. Do tych szczególnych okoliczności można zaliczyć rodzaj
wykonywanej przez pracownika pracy, odmowę zawarcia takiej umowy oraz świadomość braku zgody
pracodawcy na działalność konkurencyjną. Znajduje to potwierdzenie m.in. w wyroku SN z 3 marca 2005 r. (I
PK 263/04). Zgodnie z nim prowadzenie działalności konkurencyjnej po odmowie zawarcia umowy o zakazie
konkurencji oraz pomimo sprzeciwu pracodawcy jest świadomym naruszeniem przez pracownika obowiązku
dbałości o dobro zakładu.
Obowiązki wymienione w art. 100 k.p. należy traktować jako podstawowe obowiązki pracownicze. Prowadzenie
działalności konkurencyjnej we wskazanych szczególnych okolicznościach może oznaczać naruszenie jednego z
nich, mianowicie obowiązku dbania o dobro zakładu pracy. W konsekwencji spełniona może zostać jedna z
przesłanek rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 52 par 1 pkt. 1 k.p.). Potwierdza to SN we
wskazanym wyżej wyroku. Oczywiście rozwiązanie umowy wymaga ustalenia, czy naruszenie obowiązków było
ciężkie, zbadania stopnia winy pracownika i skali naruszenia interesów pracodawcy. Gdyby jednak przesłanki
te nie zostały spełnione, w szczególności wobec niezawarcia umowy o zakazie konkurencji, SN dopuszcza
również możliwość wypowiedzenia umowy o pracę (wyrok z 18 czerwca 2007, II PK 338/06).