Analiza supergarbów w układzie kataklizmicznym IY UMa Klaudia

Analiza supergarbów
w układzie
kataklizmicznym IY
UMa
Klaudia Zięba i Paulina Sowicka
Opiekun: Marcin Cikała
Nowa karłowata
Nowa karłowata to układ kataklizmiczny, w którym składnikiem
głównym jest biały karzeł, a składnikiem wtórnym gwiazda ciągu
głównego (czerwony karzeł).
Model Roche’a
• Matematyczna
reprezentacja trajektorii
cząstek swobodnych w
rotującym układzie dwóch
ciał z masą.
• Czerwony karzeł wypełnia
swoją powierzchnię
Roche’a.
• Materia przepływa z
czerwonego karła na
białego karła przez punkt
L1, tworząc wokół niego
dysk akrecyjny.
Podział nowych
karłowatych
Nowa
karłowata
Z Camelopardalis –
SU Ursae Majoris –
Zdarzają się długie przerwy
pomiędzy regularnymi
wybuchami
Dwa typy wybuchów:
Częste i krótkie oraz
rzadsze tzw.
superwychuchy
U Geminorum –
Wszystkie nowe
karłowate, które nie są
ani Z Cam ani SU Uma
SU Ursae Majoris
SU UMa została odkryta w 1908 roku i od jej nazwy pochodzi cała klasa
nowych karłowatych.
Normalne wybuchy
Super wybuchy
Czas trwania
Amplituda jasności
1-3 dni
10-18 dni
2-6 magnitudo
O 1 wielkość
gwiazdową większa
niż podczas
normalnych
wybuchów
Czas powrotu do
Kilka dni
Kilkadziesiąt do
stanu spokojnego
kilkuset dni
Inne
Powstają supergarby
IY UMa
N
FOV: 5’x5’
E
Typ: SU UMa
Układ zaćmieniowy
Zakres jasności: 13.0-18.4 m
Okresy:
• orbitalny 0.073909d
(Steeghs et al. 2003)
• supergarbów (etap A)
0.07666(15)d (Kato et al.
2009)
0.07718(14)d (Kato et al.
2010)
Obserwacje
Nazwa
Pupava
System optyczny Newton
Średnica
zwierciadła
280 mm
Odległość
ogniskowa
1500 mm
Detektor
Meade DSI II Pro
FOV 14.3 x 11.4
arcmin
Rozmiar 752x582
pikseli
skala 1.16
arcsec/px
Filtr V
Obserwacje
14 nocy obserwacyjnych:
2009-04-13
2009-04-14
2009-04-15
2009-04-16
2009-04-18
2009-04-19
2009-04-20
2009-04-21
2009-04-22
2009-04-23
2009-04-24
2009-04-25
2009-04-26
2009-04-27
Redukcja zdjęć i fotometria przy
użyciu programu MuniPack
Wyniki fotometrii
Dopasowanie krzywej do
obserwacji
Poszczególne noce
obserwacyjne
Poszczególne noce
obserwacyjne
Poszczególne noce
obserwacyjne
Poszczególne noce
obserwacyjne
Metoda kalkowa
• Wyznaczenie maksimów supergarbów oraz
momentów minimum zaćmień – program
Protokoly.
Wyznaczone okresy
• Okres orbitalny
Porb = 0.07381(77) d = 106.2864 min
(literatura podaje Porb=0.073909d)
• Okres supergarbów
Psh = 0.07585(99) d = 109.224 min
Psh – Porb = 0.00204 d = 2.9376 min
Psh > Porb ⇒ supergarb dodatni (Vogt 2013)
Diagram O-C
Podsumowanie
• Wykonana została redukcja danych
fotometrycznych z 14 nocy.
• Wyznaczony został okres orbitalny
(P=0.07381(77) d) układu na
podstawie zaćmień.
• Wyznaczony został okres supergarbów
(P=0.07585(99) d).
• Na podstawie wyznaczonych okresów,
wyznaczony został diagram O-C.
Bibliografia
• Steeghs, D. i in., 2003, MNRAS, 339,
810
• Kato i in. 2009, PASJ, 61, S395
• Kato i in. 2010, PASJ, 62, 1525
• Vogt i in. arXiv:1307.3083
• Warner B. „Cataclysmic Variable
Stars”, Cambridge University Press,
1995
Dziękujemy!