Ekspertyza zgodności inwestycji z celami RDW

NOWE PRAWO WODNE
Spojrzenie praktyka z okien elektrowni wodnej
Bogusław Kuba Puchowski
Poznań 28.05.2013
1
Tytułem wstępu …
• Nowe technologie hydroenergetyczne, takie jak VLH, turbina Archimedesa,
turbina wirowa, jazy powłokowe … stwarzają możliwości inwestowania tam, gdzie
50 lat temu z powodów technicznych, ekonomicznych, hydrologicznych lub
przyrodniczych nie było to możliwe.
• Nowe koncepcje wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej, takie jak
generacja rozproszona / mikro-generacja / SmartGrid pozwalają myśleć o
wykorzystaniu potencjału, który 50 lat temu był uznawany za nieistotny.
• Zmiany gospodarczo społeczne, wywołały pojawienie się na rynku OZE nowych
grup inwestorów: mikro przedsiębiorcy, inwestorzy indywidualni, rolnicy, co
spowodowało, że tereny inwestycyjne MEW, które z powodów niewielkiej skali
przedsięwzięcia nie były brane pod uwagę 20 lat temu, teraz budzą
zainteresowanie. Konsekwencją tego jest pozytywna MODA na własną małą
elektrownię.
2
Tytułem wstępu …
Uchwalane prawo powinno wspierać rozwój
hydroenergetyki i gospodarki narodowej przyczyniając
się do rozwoju i bogacenia się Polski.
Ekspertyzy zgodności przedsięwzięć z RDW
Przepławki
Opłaty za wodę
3
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
• Nowelizacja Prawa Wodnego w marcu 2013 nałożyła
obowiązek pełnej spójności działań krajowych z
celami Ramowej Dyrektywy Wodnej
• Ekspertyzy zgodności inwestycji z celami Ramowej
Dyrektywy Wodnej
4
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
• Inna procedura dla decyzji uzyskanych przed marcem
2011 i inna po wprowadzeniu nowelizacji Prawa
Wodnego
• Aktualnie wymaga się Ekspertyz dla projektów
współfinansowanych w ramach projektów unijnych
• Procedura powinna być realizowana w stosunku do
wszystkich inwestycji, które mają związek z RDW
5
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
• Jak to działa:
przykład modernizowanej elektrowni wodnej na terenie
Dolnego Śląska, gdzie wymogiem nałożonym przez
RZGW we Wrocławiu była odbudowa częściowa
zniszczonego nad-piętrzenia istniejącego progu stałego.
(projekt dofinansowany w ramach RPO).
6
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
• Od 1846 obiekt istnieje w niezmienionym układzie
hydrotechnicznym
• 1997 zniszczenia drewnianego nadpiętrzenia progu
stałego
• 2000 do 2008 nakładanie na właściciela elektrowni
obowiązku odbudowy jazu
• 2011 marzec – nowelizacja Prawa Wodnego
7
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
• 2003 w miejscowych planach zagospodarowania
przestrzennego wpisano elektrownie wodną wraz z
infrastrukturą hydrotechniczną
• 07.06.2011 Starosta Kłodzki udziela pozwolenia
wodnoprawnego
• 11.10.2011 Wójt Gminy Kłodzko wydaje Decyzję
Środowiskową
• 06.12.2011 RDOŚ we Wrocławiu wydaje Deklarację Natura
2000
8
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
• 06.12.2011 RZGW we Wrocławiu podpisuję umowę dzierżawy
gruntów Skarbu Państwa pod wodami płynącymi na czas
eksploatacji i na czas budowy
• 10.02.2012 Wojewoda Dolnośląski wydaje Pozwolenie
Budowlane
• 17.01.2013 Wojewoda Dolnośląski nie wnosi sprzeciwu na
zgłoszenie budowlane
9
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
•
•
•
•
10.2012 złożono wniosek o dofinansowanie realizacji projektu
Wniosek przeszedł pozytywną ocenę formalną
Wniosek przeszedł pozytywną ocenę merytoryczną
24.12.2012 ogłoszona została uchwała Zarządu Województwa
Dolnośląskiego w sprawie wyboru projektów do
dofinansowania
• Przed podpisaniem umowy -> konieczność przedstawienia
Ekspertyzy zgodności inwestycji z RDW
10
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
•
•
•
•
•
Co to jest ekspertyza ?
Kto może być jej autorem ?
Brak obwarowań prawnych
Wytyczne KZGW
Poszukiwanie wykonawcy ekspertyzy
11
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
• Ekspertyza
• Pozytywna opinia RZGW Wrocław
• Pozytywna opinia RDOŚ Wrocław wraz ze
szczegółową analizą poszczególnych elementów
inwestycji
12
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
• Dodatkowa ocena (ekspertyza) Ekspertyzy
wykonana na zlecenie udzielającego dotacji
przez niezależnego eksperta
• Wybór eksperta
• Kompetencje eksperta
13
14
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
• Ekspert oceniający Ekspertyzę ma
kompetencję do kwestionowania poprawności
wydawania prawomocnych decyzji wszystkich
urzędów.
• Bez pozytywnej oceny Ekspertyzy nie można
realizować przedsięwzięcia.
15
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
• Bardzo niebezpieczne, nie poddane jakiejkolwiek
kontroli działanie po za wszelką procedurą
• Kosztowne, czasochłonne i nieprzewidywalne
działanie – wymuszane RDW
• Hamulec w realizacji wszelkich działań związanych z
gospodarką wodną
16
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
ocena /podsumowanie:
W opisywanym przypadku miała miejsce bardzo dobra
współpraca instytucji udzielającej dotację z Ekspertem
oceniającym i autorami Ekspertyzy.
Wynikało to z dobrej woli osób a nie procedury !
Projekt uzyskał pozytywną ocenę zgodności z RDW.
17
Ekspertyza zgodności inwestycji
z celami RDW
UWAGA
Procedurę oceny zgodności przedsięwzięcia z
RDW należy rozpocząć od pierwszych
dokumentów planistycznych i projektowych.
Procedura dotyczy WSZYSTKICH działań
związanych z gospodarką wodną.
18
Przepławki dla ryb
• 9 z 10 przepławek budują właściciele
elektrowni wodnych, oddają na rzecz
naturalnego środowiska część dostępnego
przepływu, teren, obsługę – pogarszając efekt
finansowy prowadzonej działalności.
19
Przepławki dla ryb
• Nowoczesne przepławki dla ryb łącznie z barierami
odstraszającymi i systemem monitoringu kosztują w
zależności od spadu i konstrukcji 2,0 do 4,0 miliony
złotych, ale są realizowane projekty o wartości ponad
6,5 miliona złotych.
20
Przepławki dla ryb
• Przepławki dla ryb kwalifikowane są jako budowle zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych,
„od nieruchomości”.
• Naliczane są opłaty: 2% wartości.
• Za ochronę środowiska wytwórca energii elektrycznej
w elektrowni wodnej musi zapłacić 40 -> 80 tyś
złotych rocznie (i więcej) i ponosić koszty eksploatacji
21
Opłaty za wodę
zgodnie z art. 9 RDW planuje się wprowadzenie w
Polsce „opłat za wodę” w myśl zasady korzystający płaci
Będzie to zgodne z RDW:
„Zwrot kosztów za usługi wodne”.
22
Cytat:
"W Polsce opłaty od przedsiębiorców pobierane są
za korzystanie ze środowiska i za korzystanie z
wody. Te opłaty teraz płacą wszyscy, z wyjątkiem
np. całej energetyki (...). Nie ma znaczenia, czy
jest to energetyka konwencjonalna czy np. wodna.
Każdy potrzebuje jej do własnych procesów
technologicznych, więc ta opłata musi się pojawić"
- powiedział PAP wiceminister środowiska
23
Opłaty za wodę
W dyskusji zapomina się o tym, że jest zasadnicza
różnica pomiędzy:
a. W pełni zwrotnym poborem wody i oddawaniem jej
w stanie nie pogorszonym przez energetykę wodną, a
b. Poborem przez energetykę cieplną do np. chłodzenia
(pobór częściowo bezzwrotny, zmiana właściwości
wody ….)
24
Opłaty za wodę
• W dyskusji zapomina się o tym, że:
Energetyka wodna od zawsze ponosi koszty za usługi
wodne, zapisane są one min. w:
a. Decyzjach Wodnoprawnych
b. Umowach dzierżawy z zarządcami wód
25
Opłaty za wodę
• W dyskusjach nie uwzględnia się istoty zapisów RDW
w tym załącznika III do dyrektywy.
• Bez realizacji wytycznych załącznika III nie jest
możliwe wprowadzenie opłat.
• Uwaga na ekonomiczny sens wprowadzanego
rozwiązania !!!
26
ZAŁĄCZNIK III RDW
ANALIZA EKONOMICZNA
Analiza ekonomiczna zawiera wystarczające informacje o odpowiedniej
szczegółowości (uwzględniając koszty związane z zebraniem odpowiednich
danych) w celu:
a) wykonania odpowiednich obliczeń niezbędnych dla uwzględnienia określonej
na mocy art. 9 zasady zwrotu kosztów za usługi wodne, uwzględniając prognozy
długoterminowe dotyczące zaopatrzenia w i zapotrzebowania na wodę w
obszarze dorzecza, oraz w miarę potrzeby:
— oszacowania dotyczące wielkości, cen i kosztów związanych z usługami
wodnymi, oraz
— oszacowania odpowiednich inwestycji, obejmujące prognozowanie takich
inwestycji;
b) dokonania oceny najbardziej efektywnego ekonomicznie połączenia środków
w odniesieniu do korzystania z wód, które będą zawarte w programie środków
działania na mocy art. 11, opartego na oszacowaniach potencjalnych kosztów
takich środków
27
Opłaty za wodę
Mamy obawy, że wprowadzenie opłat w planowanej
formie (od m3/s maksymalnego poboru zapisanego w
pozwoleniu wodnoprawnym), skutkować będzie dalszą
dewastację infrastruktury hydrotechnicznej Polski a
jedynie krótkoterminowo i iluzorycznie zwiększy
pieniężne przychody Skarbu Państwa.
28
Opłaty za wodę
Opłata spowoduje np. utratę zdolności retencyjnych i
przeciwpowodziowych zbiorników przy elektrowniach
wodnych. Wiele elektrowni ma przewymiarowaną moc
dla realizowania funkcji retencyjnych, regulacyjnych i
przeciwpowodziowych.
Zgodnie z nowymi rozwiązaniami zostaną za
świadczenie tych usług ukarane !!!
29
Nowe Prawo Wodne
….. może warto zastanowić się przez chwilę czy
potrzebujemy takich nowości, takich zmian ……
30
Dziękuję za uwagę:
Bogusław Kuba Puchowski
[email protected]
31