Metoda oceny projektu
Transkrypt
Metoda oceny projektu
Efektywność projektów inwestycyjnych Statyczne i dynamiczne metody oceny projektów inwestycyjnych Źródła finansowania Inwestycje Rzeczowe Powiększenie majątku trwałego firmy, zysk spodziewany w dłuższym horyzoncie czasowym. Finansowe Nie powiększają majątku trwałego, zysk spodziewany zazwyczaj w krótkim lub średnim okresie. Inwestycje finansowe Podstawowym przedmiotem inwestycji finansowej jest instrument finansowy (kontrakt pomiędzy stronami regulujący zależność finansową). Rodzaje instrumentów finansowych - nabycie prawa do współwłasności firmy (akcje), - udzielenie kredytu (obligacje), - uzyskanie prawa lub przyjęcie zobowiązania otrzymania (dostarczenia) w przyszłości pewnej wartości (opcje, kontrakty terminowe) Inwestycje rzeczowe Inwestycje rzeczowe decydują o wzroście wartości firmy w dłuższym okresie. Analiza inwestycji rzeczowych dotyczy zazwyczaj dwóch rodzajów decyzji: - ocena pojedynczego projektu inwestycyjnego (decyzja przyjąć albo odrzucić), - wybór jednego projektu do realizacji z zestawu dostępnych projektów inwestycyjnych. Metody oceny projektów inwestycyjnych to najczęściej metody dyskontowe bazujące na zastosowaniach rachunku zmiennej wartości pieniądza w czasie. Ocena projektów inwestycyjnych Ocena projektów inwestycyjnych bazuje na dwóch podstawowych wielkościach - przepływ pieniężny (ang. cash flow) - dodatni (wpływy > wydatki) (ang. cash inflow), - ujemny (wpływy < wydatki) (ang. cash outflow), - koszt kapitału (stopa dyskontowa). Metody oceny projektów inwestycyjnych 1. Bieżąca (zaktualizowana) wartość netto. 2. Wskaźnik rentowności. 3. Metoda wewnętrznej stopy zwrotu. 4. Metoda zmodyfikowanej wewnętrznej stopy zwrotu. Bieżąca (zaktualizowana) wartość netto (NPV) NPV = n ∑ t= 0 CFt t (1 + r ) Oznaczenia: NPV – wartość bieżąca projektu inwestycyjnego (ang. netto present value), CFt – przepływ pieniężny w okresie (roku) t, n – liczba okresów, r – koszt kapitału. NPV wskazuje o ile wzrośnie wartość firmy w wyniku realizacji projektu inwestycyjnego. Projekt inwestycyjny przyjmuje się do realizacji o ile NPV>0. Z zestawu kilku dostępnych projektów inwestycyjnych wybiera się ten, dla którego wartość NPV jest największa. Metoda NPV Metoda wyznaczania bieżącej (zaktualizowanej) wartości netto projektu inwestycyjnego jest ściśle powiązana z kryterium maksymalizacji wartości firmy. Z punktu widzenia teorii ekonomii jest to metoda zalecana ze względu na prostotę intrerpretacji wyników. Wskaźnik rentowności (PI) n PI = ∑ t= 0 n ∑ t= 0 CIFt t (1 + r ) COFt t (1 + r ) Oznaczenia: PI – iloraz zaktualizowanych efektów do zaktualizowanych nakładów (ang. profitability index), CIFt – przepływ pieniężny dodatni (wpływy) w okresie (roku) t, COFt – przepływ pieniężny ujemny (nakłady) w okresie (roku) t, n – liczba okresów, r – koszt kapitału. Projekt inwestycyjny przyjmuje się do realizacji o ile PI>1. Z zestawu kilku dostępnych projektów inwestycyjnych wybiera się ten, dla którego wartość PI jest największa. Metoda wewnętrznej stopy zwrotu (IRR) Wewnętrzna stopa zwrotu jest rozwiązaniem równania n t t t= 0 ∑ CF = 0 (1 + IRR ) Poszukuje się wartości IRR przy której NPV=0. Oznaczenia: IRR – wewnętrzna stopa zwrotu CFt – przepływ pieniężny w okresie (roku) t, n – liczba okresów, r – koszt kapitału. Projekt inwestycyjny przyjmuje się do realizacji o ile IRR>r. Metoda zmodyfikowanej wewnętrznej stopy zwrotu (MIRR) Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu jest rozwiązaniem równania n n ∑ t= 0 COFt = t (1 + r ) ∑ t= 0 CIFt ⋅ (1 + r ) (1 + MIRR ) n− t n Oznaczenia: MIRR – zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu CIFt – przepływ pieniężny dodatni (wpływy) w okresie (roku) t, COFt – przepływ pieniężny ujemny (nakłady) w okresie (roku) t, n – liczba okresów, r – koszt kapitału. Opis wzoru: Lewa strona przedstawia wartość bieżącą ujemnych przepływów pieniężnych (nakładów). W liczniku ułamka po prawej stronie wzoru występuje wartość przyszła (po upływie n okresów) dodatnich przepływów pieniężnych (wpływy), wyznaczona przy założeniu, że środki te są reinwestowane przy stałej stopie zwrotu r, identycznej jak przy wyznaczaniu wartości bieżącej nakładów.. Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu (MIRR) Wartość zmodyfikowanej wewnętrznej stopy zwrotu MIRR = n ∑ t= 0 CIFt ⋅ (1 + r ) n ∑ t= 0 COFt t (1 + r ) n− t 1 n −1 MIRR jest to taka wartość stopy dyskontowej, przy której zaktualizowana (zdyskontowana) wartość końcowa dodatnich przepływów równa jest wartości bieżącej ujemnych przepływów pieniężnych. Projekt inwestycyjny przyjmuje się do realizacji jeżeli MIRR>r. Metody oceny projektów inwestycyjnych a ryzyko Każda wartość stopy procentowej (r), przepływów pieniężnych (CFt), wpływów (CIFt), nakładów (COFt) jest wartością prognozowaną. Dotyczy przyszłych zdarzeń, wartości, kwot itp. związanych z realizacją projektu inwestycyjnego. Efektywne obliczenia każdego z wskaźników są możliwe po ustaleniu wartości odpowiednich wskaźników na podstawie prognoz. Metody NPV, PI, IRR oraz MIRR nie uwzględniają ryzyka ! Analiza ryzyka projektów inwestycyjnych Metody oceny ryzyka projektów inwestycyjnych: Analiza scenariuszy Określenie trzech wariantów scenariuszy optymistyczny (wpływy maksymalne, nakłady minimalne), pośredni (spodziewany) (wpływy średnie, nakłady średnie), pesymistyczny (wpływy minimalne, nakłady maksymalne). Wyznaczanie dla każdego z wariantów wskaźników NPV, PI, IRR oraz MIRR. Miarą ryzyka jest rozrzut pomiędzy wartościami minimalnymi a maksymalnymi. Analiza symulacyjna. Wykonanie dużej (tysiące) liczby powtórzeń z wykorzystaniem losow generowanych wartości wpływów i nakładów związanych z badanym projektem. Wyznaczanie średnich wartości NPV, PI, IRR oraz MIRR. Miarą ryzyka jest rozrzut pomiędzy wartościami minimalnymi a maksymalnymi.