Oto zadania kwalifikacyjne na obóz letni w Pasterce

Oto zadania kwalifikacyjne na obóz letni w Pasterce. Postaraj się odpowiedzieć na nie
najlepiej jak potrafisz. Pytania stanowią złożone problemy, które wymagają nie tylko
odnalezienia odpowiednich informacji i zwięzłego ich przedstawienia, ale także, wyrażania
własnego zdania na dany temat. W pytaniu 2. proszę Cię o zaprojektowanie badań naukowych
– chciałabym poznać Twoje własne pomysły poparte wiedzą na temat biologii i ekologii.
Większość podręczników biologii/ekologii zawiera informacje, które mogą Ci się przydać.
Dobrym źródłem jest także Internet jednak tylko pod warunkiem odpowiedniego z niego
korzystania. Wszelkie próby umieszczania w odpowiedziach gotowych, ściągniętych z
Internetu (bądź przepisanych z książek) tekstów czy zdań (czyli de facto – plagiat) będą
odpowiednio potraktowane. Proszę zatem o przemyślane, a przede wszystkim Twoje własne
odpowiedzi. Życzę powodzenia, mam nadzieję, że dowiesz się wielu ciekawych rzeczy, które
przydadzą Ci się podczas wakacyjnych warsztatów.
1. „Na wyspie Guadalupe, położonej około 240 km na zachód od należącego do
Meksyku Półwyspu Kalifornijskiego, znajdowało się niegdyś najwięcej, spośród
innych wysp u pacyficznego wybrzeża Ameryki Północnej, gatunków endemicznych
roślin. Dawało to wyspie możliwość konkurowania o pierwsze miejsce pod względem
różnorodności biologicznej, ze sławnymi wyspami Galapagos. Kres świetności wyspy
nastąpił z chwilą przywiezienia ok. 150 lat temu przez rosyjskich wielorybników kóz.
Zwierzęta te miały stanowić zapasy pożywienia dla kotwiczących co pewien czas u
wybrzeży wyspy statków. Niestety marynarze nie przewidzieli skutków, jakie wywoła
ta, wydawałoby się niewielka, ingerencja człowieka w przyrodę.
W ciągu następnych lat stada „rogatych szczurów” przekształciły, porośnięty niegdyś
bujną roślinności wyspę w pustkowie. Obecnie stada kóz na Guadalupe liczą około 10
tys. sztuk. Ich ogromna liczba wynika z wyjątkowej płodności, małych wymagań
pokarmowych, oraz znakomitych warunków do rozwoju, które istnieją na wyspie. Od
chwili przybycia na wyspę kóz wygięło 26 ze 156 gatunków rodzimych, z czego 6
stanowiły gatunki endemiczne.” Piotr Klimczok, „Introdukcja jako mechanizm
zaburzeń homeostazy w ekosystemach oraz jako narzędzie działania”. (łac.
introductio – wprowadzenie)
a. Co było powodem wyginięcia rodzimych gatunków na wyspie Guadalupe
po pojawieniu się na niej kóz?
b. Jakie mogą być inne skutki wprowadzenia obcych gatunków do
ekosystemu (introdukcji)? Jakie inne znasz przykłady tego typu działań
człowieka (podaj skutki i wyjaśnij ich przyczynę)?
c. Czym różni się od introdukcji reintrodukcja? Czy w tym przypadku
również istnieją podobne zagrożenia? Co należy brać pod uwagę planując
takie działania?
2. Organizmy żywe dostosowują swoje procesy życiowe do cyklicznie powtarzających
się zmian w zewnętrznych warunkach środowiska. Zarówno rośliny jak i zwierzęta
posiadają swoiste zegary biologiczne, dzięki którym możliwa jest taka synchronizacja.
a.
W związku z działaniem wyżej opisanych mechanizmów zwierzęta
wykazują aktywność w optymalnych dla siebie porach dnia czy roku. W
jaki sposób zbadać kiedy przypada ten czas dla danego zwierzęcia?
Zaproponuj schemat badań mających na celu wyznaczenie aktywności
sezonowej i dobowej wybranego gatunku zwierząt. Opisz metody
obserwacji ich czas i częstotliwość. Zaproponuj sposób analizy wyników
(jakościowej i ilościowej) oraz ich prezentacji.
b. Jakie znaczenie dla wybranego organizmu ma funkcjonowanie zegara
biologicznego, które zapewnia taki rytm sezonowy/dobowy?