Metropolia to brzmi dumnie

Transkrypt

Metropolia to brzmi dumnie
Metropolia to brzmi dumnie
Grzegorz Gorzelak
EUROREG, Uniwersytet Warszawski
oraz Akademia Leona Koźmińskiego
„VARSOVIA CREATIVA”
7 grudnia 2009 r.
Metropolia
• Jane Jacobs: cały postęp ludzkości dokonał się w miastach.
Teraz dokonuje się głównie w metropoliach.
• Metropolie to takie szczególne miasta, które uzyskały wiodącą
rolę w gospodarce globalnej, w której konkurencję wygrywa się
innowacjami.
• Metropolie – węzły światowej sieci przepływów informacyjnych.
• Informacja niesie decyzje, kapitał, wzorce, innowacje,
technologie, kulturę („przemysł kultury” jednym z najwaŜniejszych kierunków specjalizacji).
• Metropolie – miasta poprzemysłowe. Advanced Producer
Services.
• Najszybciej rozwijające się – skupiające „klasę twórczą”.
• Metropolie rządzą światem.
Mega-Cities (ludność)
Global Cities (PKB)
Innowacje (patenty)
Ośrodki
podejmowania
decyzji
Funkcjonalne
powiązania
Warszawy ze
względu na relacje
firm globalnych z
sektora
produkcyjnych
usług wiedzy, 2000
Hierarchia miast światowych
na podstawie zarządów TNC, GaWC
2000
2004
2008
2000
2004
2008
Peter Taylor: "Measuring the World City Network: New Developments and Results
Sieci współpracy naukowej, 2002-2004
Matthiessen C. W., Schwarz A. W., Find S. (2006), World Cities of Knowledge: Research
Strength, Networks and Nodality, „Journal of Knowledge Management” nr 10 (5), s. 14-25.
Wiodące uniwersytety, 2005
Ośrodki i sieci
nauki polskiej
Potencjał publikacyjny
podregionów oraz
kierunki współpracy w
2001‐2006 r.
Współpraca
krajowa w
ramach
projektów
realizowanych
w 6. PR UE
Ocena
• Warszawa – jedyną polską metropolią.
• Wyraźna dominacja w skali kraju, jednak
w skali globalnej jest to metropolia
niŜszego rzędu.
• MoŜna nawet sądzić, Ŝe ranga Warszawy
jest zaniŜona względem potencjału kraju,
którego jest stolicą.
• Z czego to wynika?
Czyje jest to
miasto?
Warszawa- miasto biur
Lokalizacja biur
Powierzchnia biur
Źródło: M.Smętkowski
Warszawa – miasto galerii i centrów handlowych
Lokalizacja
Powierzchnia
Źródło: M.Smętkowski
Warszawa – miasto banków
Źródło: „Gazeta Wyborcza, ”, za B.Jałowieckim
Warszawa – miasto ułomnej przestrzeni mieszkaniowej
Źródło: „Rzeczpospolita”, za B.Jałowieckim
Warszawa –
miasto osiedli
grodzonych
Osiedle
„Słoneczna Polana”
W Jabłonnej
Fot. Anna Tucholska
Ku socjalizacji młodego pokolenia
Fot. B.Jalowiecki
Warszawa – miasto niezrealizowanych
pomysłów i zaniechanych projektów
• W ciągu ostatnich lat miasto stworzyło tylko:
–
–
–
–
–
dwa mosty,
tunel pod Wisłostradą,
Centrum Nauki Kopernik (w budowie),
„Salon Warszawy”,
kilka wiaduktów i ulic (część niedokończonych).
• Przestrzeń publiczna nie ma gospodarza – jej
waloryzacja nie nadąŜa za przedsięwzięciami
podejmowanymi przez inwestorów prywatnych.
• Władza publiczna nie „urządza” miasta – rozwija
się ono samo, chaotycznie, bezplanowo, tworząc
napięcia i konflikty, których moŜna by uniknąć.
Ile moŜna dyskutować?
Od szansy do nieszczęścia: Euro 2012
Miał być kompleks
sportowo-hotelowowystawienniczy
rewitalizujący część
miasta.
Miało to kosztować
1,2 mld.
Będzie tylko goły
stadion – za to za
2 mld zł.
Od M.RyŜewskiej
Będzie odnowiony Dworzec Centralny!
Tylko kiedy?
Od M.RyŜewskiej
Modlin –
mityczne
lotnisko
Owszem – to nie
Warszawa.
Ale to metropolia!
Od M.RyŜewskiej
To teŜ jest Warszawa!
Metropolia?
Warszawa główna
kwiecień 2006, grudzień 2009
Fot. GG
Dobre sąsiedztwo
kwiecień 2006, grudzień 2009
Fot. GG
Czyste miasto
kwiecień 2006, grudzień 2009
Fot. GG
Warszawskie centrum
kwiecień 2006, grudzień 2009
Fot. GG
Warszawski biznes
kwiecień 2006, grudzień 2009
Fot. GG
Funkcje metropolitalne a funkcje lokalne
Konieczna jest refleksja nad wzajemnymi proporcjami
i relacjami funkcji metropolitalnymi i stołecznych
(egzogenicznych) i funkcji zaspokajających potrzeby
mieszkańców (endogenicznych).
Funkcje te mogą wzajemnie się wspomagać i
wspierać, mogą teŜ pozostawać ze sobą w
sprzeczności.
Chaos urbanistyczny, brud, trudności komunikacyjne,
niedorozwój usług to czynniki zarówno utrudniające
Ŝycie mieszkańców, jak i zniechęcające
międzynarodowy kapitał i ludzi twórczych do
lokowania się w mieście.
A jak traci Warszawa – to traci cały kraj.
Zarząd metropolitalny
śadna metropolia nie zamyka się w granicach
administracyjnych miasta, przeciwnie - jej wpływ
gospodarczy, przestrzenny i społeczny rozciąga się
w promieniu nieraz wielu kilometrów.
Utworzenia zespołów metropolitalnych Warszawy
jest warunkiem poprawy sytuacji w regionie
metropolitalnym oraz zwiększenia roli Warszawy w
skali międzynarodowej.
Czy kogoś obchodzi, jak się dojeŜdŜa z Piaseczna
albo stoi w korkach na mostach?
I na zakończenie
• Warszawie brak przywództwa. Brak lidera, który
wiązałby swój los z losem miasta – a nie ze swoją
pozycją w polityce ogólnokrajowej.
• Brak przywództwa, które widziałoby miasto jako
całość – urbanistyczną, funkcjonalną,
gospodarczą, społeczną, w jej szerokich lokalnych,
a jednocześnie globalnych uwarunkowaniach.
• Brak gospodarzy dzielnic, wyczulonych na
estetykę, brud, dysfunkcjonalność, racjonalność
działań.
• Ale – takich przecieŜ sobie sami wybraliśmy…..
Dziękuję za uwagę –
- z nadzieją, Ŝe za kolejne 3 lata juŜ nie
będę mógł pokazać tych samych zdjęć, i
smucić się, Ŝe ciągle Ŝyjemy planami, a
nie rzeczywistością.