Metropolia to brzmi dumnie
Transkrypt
Metropolia to brzmi dumnie
Metropolia to brzmi dumnie Grzegorz Gorzelak EUROREG, Uniwersytet Warszawski oraz Akademia Leona Koźmińskiego „VARSOVIA CREATIVA” 7 grudnia 2009 r. Metropolia • Jane Jacobs: cały postęp ludzkości dokonał się w miastach. Teraz dokonuje się głównie w metropoliach. • Metropolie to takie szczególne miasta, które uzyskały wiodącą rolę w gospodarce globalnej, w której konkurencję wygrywa się innowacjami. • Metropolie – węzły światowej sieci przepływów informacyjnych. • Informacja niesie decyzje, kapitał, wzorce, innowacje, technologie, kulturę („przemysł kultury” jednym z najwaŜniejszych kierunków specjalizacji). • Metropolie – miasta poprzemysłowe. Advanced Producer Services. • Najszybciej rozwijające się – skupiające „klasę twórczą”. • Metropolie rządzą światem. Mega-Cities (ludność) Global Cities (PKB) Innowacje (patenty) Ośrodki podejmowania decyzji Funkcjonalne powiązania Warszawy ze względu na relacje firm globalnych z sektora produkcyjnych usług wiedzy, 2000 Hierarchia miast światowych na podstawie zarządów TNC, GaWC 2000 2004 2008 2000 2004 2008 Peter Taylor: "Measuring the World City Network: New Developments and Results Sieci współpracy naukowej, 2002-2004 Matthiessen C. W., Schwarz A. W., Find S. (2006), World Cities of Knowledge: Research Strength, Networks and Nodality, „Journal of Knowledge Management” nr 10 (5), s. 14-25. Wiodące uniwersytety, 2005 Ośrodki i sieci nauki polskiej Potencjał publikacyjny podregionów oraz kierunki współpracy w 2001‐2006 r. Współpraca krajowa w ramach projektów realizowanych w 6. PR UE Ocena • Warszawa – jedyną polską metropolią. • Wyraźna dominacja w skali kraju, jednak w skali globalnej jest to metropolia niŜszego rzędu. • MoŜna nawet sądzić, Ŝe ranga Warszawy jest zaniŜona względem potencjału kraju, którego jest stolicą. • Z czego to wynika? Czyje jest to miasto? Warszawa- miasto biur Lokalizacja biur Powierzchnia biur Źródło: M.Smętkowski Warszawa – miasto galerii i centrów handlowych Lokalizacja Powierzchnia Źródło: M.Smętkowski Warszawa – miasto banków Źródło: „Gazeta Wyborcza, ”, za B.Jałowieckim Warszawa – miasto ułomnej przestrzeni mieszkaniowej Źródło: „Rzeczpospolita”, za B.Jałowieckim Warszawa – miasto osiedli grodzonych Osiedle „Słoneczna Polana” W Jabłonnej Fot. Anna Tucholska Ku socjalizacji młodego pokolenia Fot. B.Jalowiecki Warszawa – miasto niezrealizowanych pomysłów i zaniechanych projektów • W ciągu ostatnich lat miasto stworzyło tylko: – – – – – dwa mosty, tunel pod Wisłostradą, Centrum Nauki Kopernik (w budowie), „Salon Warszawy”, kilka wiaduktów i ulic (część niedokończonych). • Przestrzeń publiczna nie ma gospodarza – jej waloryzacja nie nadąŜa za przedsięwzięciami podejmowanymi przez inwestorów prywatnych. • Władza publiczna nie „urządza” miasta – rozwija się ono samo, chaotycznie, bezplanowo, tworząc napięcia i konflikty, których moŜna by uniknąć. Ile moŜna dyskutować? Od szansy do nieszczęścia: Euro 2012 Miał być kompleks sportowo-hotelowowystawienniczy rewitalizujący część miasta. Miało to kosztować 1,2 mld. Będzie tylko goły stadion – za to za 2 mld zł. Od M.RyŜewskiej Będzie odnowiony Dworzec Centralny! Tylko kiedy? Od M.RyŜewskiej Modlin – mityczne lotnisko Owszem – to nie Warszawa. Ale to metropolia! Od M.RyŜewskiej To teŜ jest Warszawa! Metropolia? Warszawa główna kwiecień 2006, grudzień 2009 Fot. GG Dobre sąsiedztwo kwiecień 2006, grudzień 2009 Fot. GG Czyste miasto kwiecień 2006, grudzień 2009 Fot. GG Warszawskie centrum kwiecień 2006, grudzień 2009 Fot. GG Warszawski biznes kwiecień 2006, grudzień 2009 Fot. GG Funkcje metropolitalne a funkcje lokalne Konieczna jest refleksja nad wzajemnymi proporcjami i relacjami funkcji metropolitalnymi i stołecznych (egzogenicznych) i funkcji zaspokajających potrzeby mieszkańców (endogenicznych). Funkcje te mogą wzajemnie się wspomagać i wspierać, mogą teŜ pozostawać ze sobą w sprzeczności. Chaos urbanistyczny, brud, trudności komunikacyjne, niedorozwój usług to czynniki zarówno utrudniające Ŝycie mieszkańców, jak i zniechęcające międzynarodowy kapitał i ludzi twórczych do lokowania się w mieście. A jak traci Warszawa – to traci cały kraj. Zarząd metropolitalny śadna metropolia nie zamyka się w granicach administracyjnych miasta, przeciwnie - jej wpływ gospodarczy, przestrzenny i społeczny rozciąga się w promieniu nieraz wielu kilometrów. Utworzenia zespołów metropolitalnych Warszawy jest warunkiem poprawy sytuacji w regionie metropolitalnym oraz zwiększenia roli Warszawy w skali międzynarodowej. Czy kogoś obchodzi, jak się dojeŜdŜa z Piaseczna albo stoi w korkach na mostach? I na zakończenie • Warszawie brak przywództwa. Brak lidera, który wiązałby swój los z losem miasta – a nie ze swoją pozycją w polityce ogólnokrajowej. • Brak przywództwa, które widziałoby miasto jako całość – urbanistyczną, funkcjonalną, gospodarczą, społeczną, w jej szerokich lokalnych, a jednocześnie globalnych uwarunkowaniach. • Brak gospodarzy dzielnic, wyczulonych na estetykę, brud, dysfunkcjonalność, racjonalność działań. • Ale – takich przecieŜ sobie sami wybraliśmy….. Dziękuję za uwagę – - z nadzieją, Ŝe za kolejne 3 lata juŜ nie będę mógł pokazać tych samych zdjęć, i smucić się, Ŝe ciągle Ŝyjemy planami, a nie rzeczywistością.