Kobieta w dobie przemian w nowszej historiografii polskiej

Dr Dobrochna Kałwa
Uniwersytet Warszawski
Kobieta w dobie przemian w nowszej historiografii polskiej. Miedzy tradycją a
nowoczesnością
Przedmiotem referatu jest analiza dorobku badaczek i badaczy zajmujących się dziejami
kobiet w Polsce XIX i XX wieku, której celem nakreślenie charakterystyki i specyfiki tych
badań na tle polskiej historiografii. Kolejną kwestią, którą uwzględni analiza jest
poszukiwanie odpowiedzi na pytanie o historię polskiego środowiska, funkcjonującego
nieprzerwanie od ponad ćwierćwiecza, o jego intelektualne wzorce, jak i ramy
instytucjonalne, które przyczyniły się do rozwoju polskich badań. Szczególne znaczenie
odgrywa tu pytanie o metodologiczne tradycje, a przede wszystkim wpływ historii społecznej
z jednej strony, oraz o stosunek do studiów gender, których powstanie zbiegło się w czasie z
rozwojem historii kobiet. Jaki charakter przybrały wzajemne oddziaływanie różnych
dyscyplin polskiej humanistyki, jaką rolę odgrywają kategorie wywodzące się z
feministycznej krytyki i, last but not least, jakie konsekwencje dla dalszych badań niesie
charakter interdyscyplinarnego dialogu. Trzeci, ostatni element analizy stanowi refleksja nad
potrzebą
nowego,
regionalnego
paradygmatu
badań
nad
dziejami
kobiet,
który
uwzględniałby środkowoeuropejską specyfikę historii kobiet, jak i historiograficznych
tradycji, w których kategoria płci kulturowej funkcjonuje na marginesie, jeśli w ogóle się
pojawia. Refleksja wokół powyższych kwestii prowadzić ma do wspólnego namysłu nad
kluczowym pytaniem, jakiej historii kobiet potrzebujemy w początkach XXI wieku?